Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

idi 1 iz abelgorri ar heldu zikiratua, lanerako erabiltzen edo haragitarako hazten dena.

Lurra lantzen dizueten idi eta astoek belar gozoa izango dute jateko.  Elizen arteko biblia   Is 30,24

Laneko idi eta behiak ferratzen zituen.  Herria   2002-11-07

Probetarako idiak bezala eramaten zuten Joxan herri batetik bestera.  Paddy Rekalde   «Ragga-ragga dator gaua», 2006 - 49. orr.

ik beherago 12.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Jose eta neskamea, sokatik idi bat zutela.  Patxi Altuna   «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 89. orr.

Bizkaiko orga ttipia esan nahi dut, bi idi eta bi gurpil sendokoa.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 71. orr.

Egiten al du basastoak arrantza belarraren aurrean, edo idiak marruma zer janik baldin badu?  Elizen arteko biblia   Jb 6,5

Berehalaxe idiak askatu zituen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 398. orr.

Martinek, bada, idia larrutzea erabaki zuen.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 871. orr.

Konfiantza osoz idia zaintzeko gomendatu zion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 871. orr.

Orduan, baserriko idiak uztarrian, arropak, aferak eta dotea osatzen zuen oihaleria osoa orgetan garraiatu zioten.  Itxaro Borda   «Zeruetako erresuma», 2005 - 59. orr.

ik beherago 15.

Itzainak, uztarriko idiak askatuta, beren gisara utzi zituen.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 94. orr.

Saiheskariak gara asko: hala esaten zaio nekez uztar litekeen idiari, uztarkidearekin batean ibili nahi ez duenari.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 29. orr.

Idiak goldean ari ziren eta astemeak inguruan larrean.  Elizen arteko biblia   Jb 1,14

Golda ote lezakete itsasoa idiek?  Elizen arteko biblia   Am 6,12

Non-nahi ikusten ditugu gainera, Erroman ere, han-hemenka lasterkatzen, zezenak, idiak eta betizuak, adar eta hankak soka luzez loturik eta jendez beteak diren karriken erdian iragaiten.  Piarres Xarriton   «Enkiridion» - Martin Azpilkueta, 2006 - 105. orr.

Idiek 1.750 kiloko harria erabiliko dute. herria¬

Idien azpiak aldatuta sukaldeko beharretan hasia zela, arrantza entzun zuen Azkaratek.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 102. orr.

Idiaren zainez egindako zartailuz zigorkatu zituen erregeak.  Elizen arteko biblia   2 M 7,1

ik beherago 16.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

2 (izenondoekin)

Mendi urruna ketan, eta marruka idi gorria...  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 251. orr.

Nire andereari begi bitxiak, tortotxaren kukusagar bihurturik utzi dizkiozue; urre-urrezko adatsa, idi gorriztaren isats-ile.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 127. orr.

Idi beilegiek mugimendu nagi eta astunak egingo zituzten itsasbazterreko bidetik behera Ondarroarantz.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 70. orr.

Gorriz tindatzen dituzten ahuntz, behi, ufa, idi basa edo adar-bakarren larruak.  Aurelia Arkotxa   «Septentrio», 2001 - 36. orr.

Baina idia adarkaria zela jakin eta jabeak zaindu ez badu, hildako idiaren jabeari idi bizia emango dio hildakoaren ordain, berak hildakoa hartuz.  Elizen arteko biblia   Ir 21,36

Astiki ziharduen, egunero legez, ahokada bakoitza ahoan gozatuz, idi hausnarti baten gisara.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 183. orr.

Hamar idi gizen eta hogei idi larreko.  Elizen arteko biblia   1 Erg 5,3

Ardi, idi eta zekor gizenduak hil zituen.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila II», 2002 - 60. orr.

Zergatik dago lurrean zure idi sakratu hori?  Elizen arteko biblia   Jr 46,15

Sasian sartu zen idi izutu dohakabe bat.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 82. orr.

Artiledun aziendak eta idi adar-haundiak.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 357. orr.

Arabar ardoaz maneiatutako idi erregosia.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 59. orr.

Beti aintzinean irabazleak Eugi bezain zorrotz eta zainart, Goñi III idi zohitua bezain langile segurra.  Herria   2001-01-18

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Zenbatu ahalako ardi eta idi-multzo handia eskaini zuten opari.  Elizen arteko biblia   1 Erg 8,5

Badago idolo sabelandi bat, idi muturra du eta lepokoa, eta beso lodi motz pare bi.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 144. orr.

Idi bihotz trinkoak gurditik lurrera jaisten zituzten. ik beherago 6.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 253. orr.

Idi birikak handizka saltzen.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 254. orr.

Idi-buztanaren zopa hartzeko.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 335. orr.

Idi buztana eta arroza Afrikar moduan.  Herria   2005-04-14

Irlandatik idi-haragia, kanta askorekin batera.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 256. orr.

Inoiz ezin jakin idi txuletak edo guraso baten saiheskiak jaten ari garen.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 327. orr.

Masailak idi xerrak bezalakoak dituzten pertsona odoltsu horietakoa baitzen.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 306. orr.

Ondotik idi mihikiaren aldi.  Herria   2004-07-15

Salda, idi errakia jusean, lur sagarrak, gasna, biskotxa eta kafea.  Herria   2003-05-29

Hartu idi-hanka bat, eta Ulisesi bota zion.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 155. orr.

Oroituko duk, noski, haren idi-soina!     «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 452. orr.

Arkume osoak ere baziren han, eta idi laurdenak.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 56. orr.

Idi kasta adarmotzari horrengatik ez zaizkiola hazten adarrak.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 322. orr.

· Badu 8 urte orain Baionan Hauste egunean, idi gizen erakusketa bat egiten duela Euskal Herriko eta Landesetako harakinen elkarteak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 68. orr.

3a (izenondo gisa)

Franz idi-lepoak maletako hesgailuak trakeski itxi eta bere kide meheari luzatu zion.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 168. orr.

4 gurdia idien aurrean/aurretik jarri ik beherago 19.

Gurdia idien aurretik jartzea bezalakoa baitzen halako erabaki bat hartzea.  Joan Mari Irigoien   «Ipuin batean bezala», 2002 - 128. orr.

Hau da, gurdia idien aurrean jartzeko joera dugu.  Juan Ignacio Pérez / Pello Salaburu   «Unibertsitatea eta euskal gizartea gaur», 2003 - 205. orr.

5 idi begi

Tapiatu egin dira ojibak, eta idi begi estu bat besterik ez dute utzi bakoitzaren erdian. atso txikia gora zihoala zirudien, solairuz solairu zebilela, kristalezko zuloetatik pasatuz, txapitulen idi begietaraino iritsi arte.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 167. orr.

Badaki bakarrik dagoela, eta ziega-dendaren kanpoaldean sumatzen dituen oinotsak, ateko idi-begitik so dauzkan begiak bere tribu-kidearenak ez direla.  Jokin Urain   «Errotarria», 2006 - 149. orr.

Ezkerraldean, erloju erabat urreztatu bat bazen, idi begi baten antzekoa.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 159. orr.

Nik segituan askatu nituen idi-begiko torlojuak, aire gehiago sar zedin.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 120. orr.

6 idi-bihotz tulipa.

Idi-bihotz gorri biziak etxearen muga-ertzen inguruan landatuak.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 200. orr.

Idi bihotz trinkoak gurditik lurrera jaisten zituzten, kanpai isil bat kanpandorretik bezala.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 253. orr.

Altzifreak, idi-bihotz arbolak, lizarrak eta palmondo nanoak burumakur zeuden, bost eguneko euriaren eta haizerik ezaren ondoren.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 156. orr.

7 idi dema (4 esaldi 4 artikulutan) idi proba

ik beherago 12.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 574. orr.

Ostiralean idi dema jokatu zuten Aian, eta Mikel Rezabal probalariak irabazi zituen alde bakoitzak jarritako 1.200 euroak.  Berria - Kirola   2004-08-01

Bakioko (Bizkaia) idi demen laugarren saioa jokatuko da gaur (18:00). herria¬

8 idi gurdi/orga

Sakonduretan karranka egiten duten idi gurdiak.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 118. orr.

Idi orgaren karranka.  Berria - Kultura   2004-09-30

Ardiak aurrean, idi gurdia kalabazez beterik atzean herrira zihoazela.  Pablo Sastre   «Eguzkipekoak», 2003 - 99. orr.

Amikuze osoan zabaldua da Migel Mailuri Biarnotik ekartzen diotela, urtero, idi-orgek garraiatu upel handietan.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 43. orr.

9 idi kosta ipar idi saiheskia. ik beherago 14.

Arraultze moleta bakalauareki, idi kosta lür sagarrekin, etxeko gazna, bixkotxa, kafe eta ondokoa.  Herria   2003-02-13

200 bat bazkaltiarrek zinez preziatu dute ahotik ezin utzia zen idi kosta ta gaineratiko, sagarnotegietan hartzen den apairu bera zerbitzatu baitute burrasoek, Hazparneko ezker paretean.  Herria   2004-04-29

10 idi larru (orobat idilarru g.er.)

Ikus dezagun zenbat urre eta zilar dakarren idi-larru horretan.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 62. orr.

Ulises lurrean etzan zen, idilarru baten eta ardilarru askoren gainean.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 151. orr.

Zabaldu zuten, bada, idi-larrua, eta haize guztiak irten ziren.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 62. orr.

Altzairu mailazko kota eta idi larruzko erredola duena.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 133. orr.

10a idi musketadun

Hauen artean daude ipar Amerikako elur-oreina, idi musketaduna, Seychelle Uharteetako azeri hegalaria eta lemur marroia.  Berria - Gaiak   2006-03-08

11 idi pare

Hamabi idi-pare zituen aurretik.  Elizen arteko biblia   1 Erg 19,19

Idi pare batek enborrak menditik ekarriko ditu.  Berria - Kultura   2004-10-06

Entzuna nago baserriko idi parerik onena saldu zuela esku soinua erosi ahal izateko.  Koldo Izagirre   «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 49. orr.

Sei idi pare aritu ziren lehian.  Berria - Kirola   2004-12-08

Hogeita bost idi pare lehiatuko dira Urteberriko probetan, Deban.  Berria - Kirola   2006-01-04

Lau probalarien idi pareak ariko dira lanean: Erlete, Erreizta, Etxabe eta Andoni Telleria.  Berria - Kirola   2004-12-01

12 idi proba (67 esaldi 54 artikulutan) ik gorago 7.

Bart hasi dira Berrizko idi probak.  Berria - Kirola   2004-01-24

Debako idi probak jokatuta, Abadiñokoen (Bizkaia) txanda heldu da.  Berria - Kirola   2006-02-03

Urteko lehen idi probak izan ohi dira Debako (Gipuzkoa) Urteberriko Idi Probak, eta bihar hasiko dira.  Berria - Kirola   2006-01-04

Sumatzen al duzu hobekuntzarik edo berrikuntzarik idi probetan?  Berria - Kirola   2004-12-08

Ez da idi proba txapelketa asko jokatzen Araban.  Berria - Kirola   2006-04-07

13 idi probalari

Zortzi idi probalariren uztarriak ariko dira lehian.  Berria - Kirola   2006-04-07

Joxemari Uzkudun, idi probalaria.  Berria - Kirola   2004-12-08

14 idi saiheski ik gorago 9.

Donostia oso gustuko duela ere nabarmendu du: batez ere, hango pintxoak eta idi-saiheskia.  Berria - Kirola   2006-03-18

15 idi uztarri batera uztartzen diren idien bikotea.

Idi-uztarriak tiratzen zuenean.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4710. orr.

Idi-uztarriak bultzaturiko gurdi batean eraman zituzten emakume biak hiriburuko kartzelaraino.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 169. orr.

Mando-sokak eta idi-uztarriak ezin aitzinatuz metatzen ziren hiriko sei ateetan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 39. orr.

Ukuiluak eta ukuiluen tamainak abereen arabera eta han elkartuko diren idi-uztarrien arabera egingo dira.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 2930. orr.

Osa dezala bakoitzak idi uztarri sendoa, eta, idien atzean, eroso ipini ahalko da gurdia; sekula ere ez, idien aurrean, gurdia.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 46. orr.

Ondoren, ardatzen inguruan txikota bat lotu zuen eta idi-uztarri bat jarri zuen txikotatik tiraka.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4730. orr.

16 idi zain

Errebolbera ezkerreko eskuan, idi zain bat eskuinekoan.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 119. orr.

17 idia orgaren aitzinean jarri ik gorago 19 eta 4.

Horrela jokatuz, ordea, idia orgaren aitzinean jarri dugu nolabait.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 276. orr.

18 idiarena jo gizonezkoa masturbatu.

Hantxe ikasiko genuen idiarena behar bezala jotzen.  Joxerra Garzia   «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 29. orr.

Prakak belaunetaraino jaitsi, eta idiarena jotzen hasi da batere gupidarik gabe.  Patxi Iturritegi   «Behi eroak», 2003 - 148. orr.

Lehen aldia nuen idiarena jotzen nuela, eta Zorab-ek irabazi zuen lehia.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 3. orr.

Amanciok orduan berak idiarena joko zuela eta kopoirik dibinoena beteko zuela erreberoz.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 17. orr.

Dutxan idiarena jo nuen, nik Margari titiak miazten nizkiola eta Lauaxetak niri zakila miazten zidala irudikatuz.  Juan Luis Zabala   «Agur, Euzkadi», 2000 - 134. orr.

Jotze aldera jotzea galarazita zeukan antzinako erregimenaren dotrinak; gaurkoak aholkatu egiten du, eta derrigortzetik ere ez dabil oso aparte, beti ere seloxogiaren ordenantza eta neurrien arabera jotzekotan, jakina, larrua edo idiarena.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 202. orr.

19 orga idien aurretik jarri ik gorago 17 eta 4.

Hori ez al da orga idien aurretik jartzea?     «Kuskue tanden», 2004 - 43. orr.

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus