Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

ilundu, ilun, iluntzen 1 da/du ad argia edo argitasuna galdu edo kendu, ilun bihurtu.

Jaunak ilunpea bidali eta dena ilundu zen, baina haiek ez zituzten haren egintzak ulertu.  Elizen arteko biblia   Sal 105,28

Ilundu egiten da haren etxeko argia, itzali, argi egiten zion kriseilua.  Elizen arteko biblia   Jb 18,6

Gauak ilunduriko Ama Birjinaren kaperaren aurrean.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 302. orr.

Zerua zeharo ilundu zen.  Joxemari Urteaga   «Ordaina zor nizun», 2001 - 147. orr.

Ilargia iluntzen.  Martin Anso   «Elezaharren bidetik», 2004 - 55. orr.

Bat-batean, ez da eguzkirik ikusten, hodeiek ilundu egin baitute, baina gero haizeak jo eta garbitu egiten ditu.  Elizen arteko biblia   Jb 37,21

Egun hartan, eguerdi betean sarraraziko dut eguzkia, eta egun-argitan ilunduko dut lurra.  Elizen arteko biblia   Am 8,9

Zu itzaltzean, zerua estaliko dut: izarrak ilundu eta eguzkia lainoz estaliko; ilargiak ez du distirarik egingo.  Elizen arteko biblia   Ez 32,7

Jakin badakigu gure hitzek zure egintza ospetsuen distira asko ilundu dutela, ez baitira neurriko hain perfekzio handia azaltzeko.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 420. orr.

2 irud

Bigundu beharrean areago ilundu zitzaion kopeta gizonari.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 81. orr.

Osaba Kamilek kopeta ilundu zuen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 50. orr.

Aurpegia are gehiago ilundu zitzaidan.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 264. orr.

Ez zitzaion nire galdera gustatu, begiak ilundu baitzitzaizkion bat-batean.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 89. orr.

Ardoak iluntzen ditu haren begiak.  Elizen arteko biblia   Has 49,12

Zaitak, begitartea ilundurik, koleraz beteriko garrasia egin zuen: [...].  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 166. orr.

Kontakizunak aurrera egin ahala, begitartea iluntzen joan zitzaion Umbertori.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 258. orr.

Baina ilundu egin zitzaien adimena israeldarrei.  Elizen arteko biblia   2 Ko 3,14

Gertakari batek XIII. mendea ilundu zuen.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 196. orr.

Tumore bat agian, ez dakit, aldi berean gibelaldea paralizatu, ikusmena ilundu eta txegoste sistema hein batean nahasiko zidan zerbait.  Joxan Elosegi   «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 61. orr.

Handik beste pixka batera, guztiz iluntzen da ikusmen-eremua, eta ez da ezer ikusten.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 93. orr.

Kontzientzia hartze hori ilunduz eta ideologia perspektibista mekanikoki produzituz.  Josu Zabaleta   «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 171. orr.

Hori esaterakoan, ahotsa ilundu egin zaiola iruditzen zait.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 145. orr.

Atzoko bileraren ondotik, Sestaoko Navalen etorkizuna ilunduz doa.  Berria - Ekonomia   2004-11-18

Iluntzen nahiz argitzen ziren noten tinbreak, baina piezak kementsu segitzen zuen aurrera.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 106. orr.

3 (eguna, eguraldia eta kidekoak).

Arratsaldea da; laster ilunduko du.  Elizen arteko biblia   Epa 19,9

Arratsalde hartan goiz ilundu zuen, bost eta erdiak inguruan.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 113. orr.

Mugi gaitezen, ilundu baino lehen.     «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 472. orr.

Agian ilundu baino lehen iristeko itxaropenaz inoiz baino urduriago gu.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 77. orr.

Egun osoan jarduten genuen goizetik ilundu arte.  Berria - Kirola   2004-06-16

Ilundu arte ez zen etxetik mugitu.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 77. orr.

Berandu ilundu du, Turkia baino ordu eta erdi atzerago baitago Iran, erlojuari dagokionez.  Jon Arretxe   «Ekialdeko mamuak», 2003 - 89. orr.

Artean ez zegoen ilundu beldurrik.  Pedro Alberdi   «Kafka Bilbon», 2002 - 17. orr.

Bizkor ilundu zuen.     «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 479. orr.

Ilundu zuenean, untzia aintzira erdian zegoen, eta Jesus lehorrean, bakarrik.  Elizen arteko biblia   Mk 6,47

Ilunduta zegoen ordurako, eta sabaiko argi gorriak binbilika egiten zuen trenarekin batera.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 197. orr.

Hala eta guztiz, gau hartan ilberri zen eta ia zeharo ilundu zuen hamaiketatik ordu biak arte.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 114. orr.

Doi ilundu berritan tabernara datozenengan nabari da baretu ezin duten indar baten distira.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 150. orr.

Eguerdialdea zen, eta ilundu egin zuen lurbira guztian hirurak arte.  Elizen arteko biblia   Lk 23,44

Ilunduko du eta haize hotza egingo du.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 395. orr.

Ilundu arteko denboran harrika eman genien.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 223. orr.

Argia ilundu artean itxaron dugu, eta gaua belztu egin da berriro bat-batean.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 135. orr.

Eguna ilundu zuen, eta neskatxa ez zen atzera ere agertu Kaukasoren zubian.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 113. orr.

Ilundutakoan joango naiz.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 179. orr.

Eguzkia sartua zen, eta iluntzen ari zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 99. orr.

Bostak aldean iluntzen hasten du jadanik.  Filipe Bidart   «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 53. orr.

Sototik irten ginenean, iluntzen hasita zegoen, eta hotz gordin batek hartua zuen airea.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 90. orr.

Iluntzeko puntuan, hiriko ateak ixtekotan zeudela ailegatu nintzen Uhaitzandi ibaiaren ertzetara.  Aingeru Epaltza   «Mailuaren odola», 2006 - 157. orr.

4 alaitasuna galdu edo kendu, goibeldu. ik betilundu.

Ordura arteko begitarte alaia ilundu zion bekozkoa jarrita.  Xabier Mendiguren Elizegi   «Errautsen distira», 2002 - 100. orr.

Bihotza ilundurik, negargalea etorri zitzaion.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 148. orr.

Gogo bihotzak iluntzen zaizkit berri horiek entzun-eta.  Herria   2004-05-13

Oroitzapenek gogoa ilundu eta isilarazi egin zuten.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 187. orr.

Joseperen gogoa hasi zen iluntzen.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 165. orr.

Argi faltan ixten den lore bat bezala ilundu zitzaidan barrena.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 288. orr.

Bien bitartean, gauza batek ilundu du nire zoriona.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 240. orr.

Bisaia eta aldartea alaitu-ilundu zaizkio ziztu bizian.  Jose Angel Irigaray   «Denboraren mugan», 2005 - 87. orr.

Berri trixte batek ilundu du herri guzia, Maxime Albandos zendu zela jakitearekin.  Herria   2001-06-07

Eguberri biharamuna ilundu du haatik Mulhouse hirian gertatu den ixtripu izigarri horrek.  Herria   2004-12-30

Aski ene gogoaren hondarra iluntzeko...!  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 78. orr.

5 ulergaitzago bihurtu.

Etimologiaren ziurtasuna nahas edo ilun dezakeen [...] faktore bat.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 274. orr.

Argi dago idazkera horrek ilundu egingo lukeela argitzera zetorrena.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 61. orr.

Honelako informatzaileen erantzunek, Lounsburyren esanahiari buruzko galdera zuzena egingo balitzaie, arazoa ilundu baino ez lukete egingo.  Itziar Laka   «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 167. orr.

Baina hemen misterioa ilundu egiten da, ikasiko duzue noizbait ere, une egokia ailegatzen denean.  Fernando Rey   «Paradisuko Almanaka» - Gianni Celati, 2005 - 173. orr.

6 (era burutua izenondo gisa)

Bandera gorri ilunduaren azpian.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 313. orr.

7 iluntzearren adlag

Kontuok gehixeago iluntzearren, sarritan bozketaren emaitza ez dator bat nahimen orokorrarekin.  Markos Zapiain   «Errua eta maitasuna», 2002 - 113. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

apur bat ilundu (4); are gehiago ilundu (3); argia ilundu (3); asko ilundu (3); aurpegia ilundu (7); bat batean ilundu (3); bat ilundu (6); batean ilundu (3); batek ilundu (8); begiak ilundu (7); begiak ilundu zitzaizkion (3); begitartea ilundu (7); begitartea ilundu zitzaion (3); bekokia ilundu (7); bekokia ilundu zitzaion (3); bekozkoa ilundu (4); berehala ilundu (3); bezala ilundu (3); bihotza ilundu (8); bihotza ilundu egin (4); dena ilundu (5); eguna ilundu (6); eguzkia ilundu (4); erabat ilundu (10); erabat ilundu zuenean (3); ere ilundu (6); eta ilundu (22); eta ilundu arte (5); gaua ilundu (3); gehiago ilundu (4); gela ilundu (3); gela ilundu egin (3); guztiak ilundu (3); guztiz ilundu (7); ilargiak ilundu (3); ilargiak ilundu egiten (3)

ilundu ahala (3); ilundu arte (25); ilundu arte ez (3); ilundu aurretik (6); ilundu baino (27); ilundu baino lehen (23); ilundu bezain (3); ilundu bezain laster (3); ilundu da (5); ilundu ditu (5); ilundu dituen (3); ilundu du (15); ilundu dute (5); ilundu egin (51); ilundu egin du (3); ilundu egin zen (9); ilundu egin ziren (3); ilundu egin zitzaion (6); ilundu egin zuen (9); ilundu egingo (5); ilundu egiten (14); ilundu egiten da (4); ilundu egiten dira (4); ilundu eta (41); ilundu eta gero (11); ilundu eta handik (4); ilundu gabe (8); ilundu nahi (3); ilundu nuen (3); ilundu ondoren (4); ilundu orduko (9); ilundu ostean (7); ilundu zaio (3); ilundu zen (25); ilundu zion (7); ilundu zitzaion (27); ilundu zitzaion eta (5); ilundu zitzaizkion (5); ilundu zuen (44); ilundu zuen arte (3); ilundu zuen eta (4); ilundu zuenean (9)

bekokia ilunduz (3); bihotza ilundurik (5); eguzkia ilunduko (3); ilundua du (3); ilundua zen (3); ilundua zuen (3); ilunduko da (3); ilunduko du (5); ilunduko du eta (4); ilunduko zuen (3); ilundurik eta (3); ilunduta ere (3); ilunduta zegoen (4); ilunduz gero (3); ilunduz joan (5); kopeta ilundu (28); kopeta ilundu zitzaion (3); kopeta ilundu zuen (11); kopeta ilundurik (8); laster ilunduko (5); laster ilunduko du (3); orduko ilunduko (3); zeharo ilundu (4)

aurpegia iluntzen (4); baina iluntzen (5); begitartea iluntzen (8); bihotzak iluntzen (3); eguna iluntzen (3); eta iluntzen (11); gogoa iluntzen (6); goiz iluntzen (3); ikusmena iluntzen (3); iluntzen ari (63); iluntzen ari da (6); iluntzen ari du (6); iluntzen ari zen (7); iluntzen ari zuen (32); iluntzen da (5); iluntzen ditu (3); iluntzen du (13); iluntzen du eta (3); iluntzen duenean (3); iluntzen dute (3); iluntzen ere (3); iluntzen eta (4); iluntzen hasi (17); iluntzen hasi orduko (3); iluntzen hasi zuen (3); iluntzen hasia (14); iluntzen hasia zen (7); iluntzen hasita (4); iluntzen hasita zegoen (4); iluntzen hasten (3); iluntzen joan (4); iluntzen zihoan (3); iluntzen zion (4); iluntzen zuen (4); iluntzen zuten (3); itzalak iluntzen (3); kopeta iluntzen (3); osoa iluntzen (3); zen iluntzen (4); zerua iluntzen (4); zuen iluntzen (3)

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus