Hasiera || Etxart-Ros gutuneria || 08 / 15b [Etxart, 1616-12-19] | 09 [Etxart, 1617-01-14]
15a.1r / 15a.1v
Ros, 1616-12-31
Juan de Rey

Joan de Rey hau, ziur aski, Lopez-Mugartzak (2006: IV 65) argitaraturiko dokumentu baten arabera, 1603an, Urtzainkin, txerriak saltzen agertzen den tratularia da. Dokumentu horren arabera, Zuberoako Montorin bizi zen. Etxarten 1617ko urtarrilaren 14ko gutuna ere (09.2v) Joan de Rey honen bidez iritsi zen Erronkarira.

Sed et lepra Naaman ... quasi nix ab eo leprosus, etc

“Hi heu eta hire ondorengoak Naamanen legenaz kutsatuko zarete. Hala, legenaz kutsatua, elurra bezain zuri, joan zen Gehazi Eliseogandik”, 2 Erregeak, 5, 27.

panizuelo

 

jauçeco

‘xahutzeko’; gaztelaniazko bertsioak dakarren moduan, ustearen arabera, agotek ez zuten mukirik.

urac

‘haiek’.

aborriçen

‘gorrotatzen’.

gaduzquiela

‘gauzkala, eduki gaitzala’.

dizula

‘eman diezazula´.

<15a.1r> Respuesta,[1] a la sobredicha [sobreda] carta, de Miguel Ros en / bascuence, en cuyo tenor se le embió con Juan de Rey. /

 

<15a.1v>

/7 A 31 de deziembre [laburduraz: deze]. / Tradución en romance [tinta hezetasunaz erdiezabatuta da] de la respuesta [laburduraz respa, erdiezabatuta]. /

 

Respuesta [laburduraz respa].

 

[dena orrialdearen goiko aldean erantsita, ezkerreko zutabean, 1616-12-31ko gutunaren hasieraren gainean]

 

 

 

 

 

 

Jauna:

 

Çure gutun[2] abentuaren[3] emereçu / garrenecoa recebitu nuen oguey eta laur garrenean, çoyntan /5 escribaçen didaçu yguor deçagun gure erreguearen comissioniaren / copia. Respondatu diçut aniçetan, berçe gutunetan, / errionen borondatea. Eta ala, oray gauça bera[4] respondacen / diçut, remiticen naçala berçe gutuner;[5] eta / ayetan erranic nagona oray escribacen diçut, ceren gure erriac /10 eçtu berçe gauçaric nay, bayçi baque eta libertadea ygoal, / berçe gutunetan erranic[6] nagona beçala. /

[Hasiera (Señor ... tengo escritas, y lo que) orrialdearen ezkerreko zutabean idatzi da, Etxarten abenduaren 19ko gutunaren gaztelaniazko itzulpenaren izenburuak utzi duen zuriunean]

 

/10 Señor:

 

Vuestra carta de 19 de deziembre / [laburduraz deze] recebí a 24 del mismo, por la qual / me escribís os enbíe un tanto de la / comissión de nuestro rey, a lo qual os / tengo escrito muchas vezes la /15 boluntad desta tierra. Y assí, agora / os escribo lo mesmo, remitiéndome / a las que os tengo escritas; y lo que / en ellas os tengo dicho digo agora, porque esta tierra no quiere / otra cosa sino que la paz y libertad sea ygoal, como os lo tengo escrito /20 antes de agora. /

Hegun goyçean, Agustin Martin Uztarrozecoac ygorri derautaçu / ynformacione eguin duena agot oñaren[7] eta bere / lagunen contra, çoyn ygorcen diçut mensajero onequi.[8] /15 Culpa ongui daguo aberiguaturic, gaztigaceco eta yçul eraçayteco[9] / azienda eraman dutena, bere despendioequi. Ala / nic otoy eguiten diçut. /

Esta mañana me a henbiado Agustín Martín el de Uztarroz la / información [laburduraz informon] que a hecho contra [laburduraz cona] el agot ladrón y sus compañeros, la qual os / enbío con este mensajero. Y la culpa está bien aberiguada, / para hazerles castigar y hazer restituyr la hazienda que an /25 llebado, a una con los gastos y daños que a rrecebido (este pobre hombre). Y assí os lo / rueguo yo de mi parte. /

Jeziren lepra eta ystoria leytu dut Escritura Sagradoan, / Erreguen laurgarren libruan, seygarren[10] capituluan,[11] /20 non errayten baytu çuc errayten duçuna, nola Eliseo / profetac ystoriac[12] erraten duena beçala,  aren criadoac, Jeci,[13] / çergatic artu[14] baycituen Nahamanenganic donac eta presentac / erran çigon: Sed[15] et lepra Naaman / adherebit tibi et semini tuo, usque in sempiternum; et egressus /25 quasi nix ab eo leprosus, etc. Emendic jiten[16] badira / n hec[17] dute prinçipio galanta. A lo menos eztute panizuelo / bearric sudurren jauçeco. Al fin urac dirade [esk. diride] casta guciec aborriçen / duena.

La historia y lepra de Jeyi Jezi he leýdo en la Sagrada Escritura, / en el quarto (libro) de los Reyes, en el capítulo sexto, donde dize lo que / vos dizes, cómo el profeta Eliseo y lo dize su [s- idazten hasi da] historia por haver /30 tomado y recebido su criado Jeçi los presentes y favores (dones) de m Naman, / capitán del rey de Siria le dixo: Sed et lepra Naaman / aderebit tibi et semini tuo, usque yn senpiternun; et egresus quasi/  nix ab eo leprosus, etc. Y si desta generación [laburduraz generaon] prenden decienden / ellos, tienen lindo principio.Y a lo menos, (porque carecen de moco), no an menester panizuelos /35 para limpiar las narizes. Al fín ellos son casta aborrecida / de todos.

Jayncoac gaduzquiela guciac bere escuti;[18] eta çure / cerbiçari borondate ones. Eta dizula Jayncoac urtearen[19] principio /30 eta fin ona, deseazen duçuna beçala.

Dios mío tenga a todos de su mano. Vuestro [ondoren letraren bat dago tatxatuta: señor laburduraz; ala seguro laburduraz?] servidor / de buena boluntad. Y os dé Dios buena entrada de año nuebo y fín / dél, como deseáys.

Erroncalti,[20] / abentuaren asquen egunean, milla eta seyheun eta amazazpi[21] / garrenean, annus dominy.

De Roncal, a 31 de deziembre [laburduraz deze], 1616, anus domini [laburduraz dni]

[<15b.1v> orrialdearen beheko aldean idatzita] /21 Esta carta embié con Joan de Rey, a 31 de deziembre [laburduraz deze] 1616, / que offreció de darla en sus / manos al fiscal y traerme /25 razón de su recibo.

Ohar paleografikoak

[1] Respuesta] esk. respa, laburduraz; ondoren letra batzuk tatxaturik.

[2] gutun] ondoren zerbait tatxaturik, ziur aski -a.

[3] abentuaren] aurrean emereçugarreneco tatxaturik.

[4] bera] aurrean b tatxaturik.

[5] gutuner] ondoren eta err tatxaturik.

[6] erranic] ondoren zerbait tatxaturik.

[7] oñaren] ondoren co tatxaturik.

[8] onequi] esk. onegui. -i beste zerbaiten gainean idatzita.

[9] eraçayteco] esk. eracayteco.

[10] seygarren] sey lerroartean idatzia; lerroan borz- tatxaturik.

[11] capituluan] esk. capitulualuan, lehenengo -lua- tatxaturik.

[12] ystoriac] aurrean es tatxaturik.

[13] Jeci] lerroartean idatzia.

[14] artu] aurrean p tatxaturik.

[15] Sed] aurrean sed et le tatxaturik.

[16] jiten] ondoren d tatxaturik.

[17] hec] aurrean n tatxaturik.

[18] escuti] -c- baino lehenago -q- idatzi du azpian.

[19] urtearen] esk. urtuaren.

[20] Erroncalti] esk. errongaricalti, -gari- tatxaturik.

[21] amazazpi] lehen amasey urtean idatzi da eta gero -sey urtean tatxatu eta data zuzendu; esk. -zapi.

Hasiera || Etxart-Ros gutuneria || 08 / 15b [Etxart, 1616-12-19] | 09 [Etxart, 1617-01-14]