Carlos Santamaría y su obra escrita
Maragall ta Unamuno
Zeruko Argia, 43 zk., 1963-12-22
Maragall ta Unamuno'ren alkarrikiko artu-emanak ez dira bear ainbat ezagunak gure artean.
Erderaz bai, idazki asko argitaratu dira, batez ere Cataluñan, Maragall'aren jaiotz-eunurtebetetzean, baita artikulu auetako batzuek Maragall ta Unamuno'ren arteko korrespondenziaz jardun ziran ere.
Euskeraz ez det ezer irakurri gai ontaz, naizta nik ez jakin arren zer edo zer egotea baliteke.
Bi gizon auen gogo-moldeak arras ezberdiñak ziran, noski: bata, baketsu ta tolesgabea, bestea, berriz, urduri ta erasozalea. Bañan ain aurrezko izan arren gauza sakon batean bat zatozten. Maragall berak onela esaten zion Unamuno'ri bere eskutitz batean.
«Ain urrungo bidei jarraitu gatzazkiolarik, zergatik elkar urreratu gera ta nola maite izan dezakegu zuk ta biok? Dudarik gabe, gure barne-muiñetan dagon zerbaitegatik».
Zerbait ori mundu onen miñ guzia aurrez-aurre ikusi nai izatean dago, nere iritziaz.
Gizon geieneri egiaren azala ezagutzea aski zaie munduan zear ibiltzeko. Beste batzuek ordea, gure eriotz ostekoari buruz egiaren betea jakin nai izango luteke, jakintza onek miñ zorrotz ematen baldin badie ere.
Giza-miñari begira Unamuno'k bere deadar ta karraxiekin esnatu nai gaitu danoi. Jainkoari oiuka ari zitzaion jo ta ke, ta milla birau bota ere gure zoraitzagatik. «Jainkoari dei egin zaiozute. Arrek entzun bai, entzungo baidizute azkenean».
Maragall, berriz, gure arrazaren gaitzaz errukitzen da ta bere biotzak negar egiten bide du, negar neurri gabezkoa.
«Adimena, au bai gaitz ikaragarria! —esaten omen zion Unamuno aundiak bere adixkideari. Baita katalandarrak, gaixtokeri pixka batez, Unamuno'ri erantzun ere: «Naiko adimenik eztaukat oraindik ez pentsatzea lortzeko».
Esan ori zorrotza bai benetan, jakindariaren maillarik goiena ez baidago pentsamenduan, baizik eta egia bera, ez nekerik eta batera bitartekorik gabe, ikustatzean.
Gure adimena oso traketza da noski ta gauza guziak milla puxketan autsi bear ditu beren azterketa egiteko. Bañan eriotzak ez dio bere buruari puxkatzen uzten. Eriotza ta miña iges egiten dute gure azterketatik.
Egunen batean Maragall ta Unamunoren arteko komparazioak euskal-idazlearen batek egitea mereziko luke.
El sistema de búsqueda busca una sucesión de letras dada (no funciona con lematizador y no realiza análisis lingüístico).
Busca las formas que comienzan con la sucesión de letras dada, y no contempla dicha búsqueda en interior de palabra (el resultado de la búsqueda barc será barca, barcos, Barcala, Barcelona, barcelonesa..., pero no embarcación, embarcarse...).
Se pueden buscar sucesiones de palabras (pacifismo cristiano, por ejemplo, o partido comunista francés).
Es posible especificar el corpus: solo en textos en castellano / solo en textos en euskera / en todos los idiomas (euskera, castellano y francés).