-antza, -antzia

Atzizki hau ere, -ada bezala, nahiko ihartua da, hainbat hitz sortzeko erabili den arren.

Villasanteren ustez, -antza aldaera da atzizki erromantze honen lema, nahiz Mitxelena, K.k berak esan bi formak -antza (erdal -ança zaharra) eta -antzia (erdal -ançia) latinezko atzizki beretik eratorriak direla.

Atzizki honekin sortutako izenen oinarrian mailegu bidez hartutako aditzak aurkituko ditugu; eta behin baino gehiagotan zalantza ere sor dakiguke benetan euskaraz eratorria ote den, ala izen osoa den maileguz hartua: esperantza, perseberantzia, usantza… Nolanahi ere, emankortasun urrikoa izan da euskal lexikoaren ondarean: akabantza, alegrantzia, eskudantzia, fidantza, frogantza, obligantza, salutantzia, signifikantza…

Adjektiboa, bat zenbatzailea, erakuslea… ondoan har dezaketenez, ‘ondorioa’ adierako izenak direla esan daiteke:

• […]eskudantzia hek bere [neskatxen] arintasunagatik gerthatu zaizkotela[…] (Meditacioneac gei premiatsuenen gainean, Duhalde)
• Ordukoa zen oraikoaren seinale bat, figura bat, pintura bat, eta signifikantza bat. (Guero, "Axular")
• guzieri salutanzia eder bat egin ondoan, hurbildu zen nereganat. (Piarres Adame, Elissamburu, J. B.)
• Eta iraungirik ordenanzetan gure kontra zen obliganzá, zein baitzén gure kontrario, baina hark khendu ukhan du hura artetik, krutzeari eratxekirik. (Iesus Christ Gure Iaunaren Testamentu Berria, Leiçarraga)