zuek

Bigarren pertsona pluraleko izenordaina da zuek. Pertsona bat baino gehiago aipatzen ditu, baina tartean, bigarren pertsona ere bai (hi edo zu), hau da, hiztunaren aurrean dagoen entzulea:

Atal honen sarrerakoan esan dugunez, forma berriagoa da zuek. Plural hurbilean zuok ere erabiltzen da, batez ere ahozko bizkaieran, baina literaturan badira bestelako euskalkietako idazleen adibideak ere:

• Ango zarata gortugarriak! Maipurukoak, beste ezetara isilarazo ezin ebazanean, zutunik egoala “ Jaunak - esan eutsen zaratatsuai -, zuok baketuteko arazoa gudamutillen batzuri emongo etedeutset? Eznagizue, arren!, ori egitera beartu ”. (Latsibi, Azkue, R. M.)
• Orain, zuok, emakumeak, zoazte zuen geletara, ta zuok, mutillak, lanera! Ni olan geldituko naiz gure gizonak etorri arteraiño. (Yolanda, Lhande, P.)
• Lehenbiziko lekzione hunetarik, duda gaberik, atherako duzue probetxu handi bat, zuok zuen buruz preparatuko baitzarete erakuzten zaitzuen bidetik abiatzera, eta emaiten zaitzuen baskaren hartzera; gauza segura dela, ezen, baldin eri batek, bide gaitz baten hartzekotz, eta edari khiratz baten desiratzekotz, aski badu konsideratzea, hura dela moien, bere osasuna bihurtuko zaiola; arrazoin handiagorekin gonbidatuak izanen zaretela bide lano batean ibiltzera, eta […] (Giristinoaren dotrina, Pouvreau, S.)
• Hemen ez dago bai bainarik, holakoxeak zarie zuok, etxean zagozenean hilean ogerleko bategatik be gertu, eta gero sabelak beteten dozuezenean oraindino gehiago nahi. (Hau mundu arrano hau, "Batxi")

Euskalkien arabera, aldaera asko ditu zuek izenordainak:

• zubek:
  • Bada onelan esetsi eutsen Igarlai, zubek baño lenago izan ziranai. (Beste zenbat itzulpen, Uriarte)
  • Zuk dinozu apeitau bizar egitia gaiti; esango bazendu apaindu, apeitau ordian, ederto esango zenduke; zerren zubek apainduten dituzun gure arpegijak uraz, ta gero bizarra kendubaz. (Peru Abarca, Moguel, J. A.)
  • Zubek baño lenago beste jaun batzuk etorri dira ta gustijak iruntzi date. (Azalpenak, "Lauaxeta")
  • Lenguak eta Agapito, gero Andre Joxepa Agapito: ¿Oi ¡¡Joxe Miel!! Zubek al ziñaten? Joxe: Ez; gu ez gaituk gu bestiak gaituk. (Gabon, Soroa, M)
• zuik:
  • Ordian malhérus izan cen ezuen ohéric guehiaguo loiteko guaouas, es zuik éré bero zeko hos éguiten zianian. Bazuétan, gosé handia zienian yain zitien gotic assa éta fruitu oustélac ourdek yaten diousténac, bainan néhokec ezakoten yéous émaiten. (Haur prodigoaren parabola Ipar Euskal Herriko 150 bertsiotan, Aurrekoetxea, G. eta Bidegain, X.)
• ziek:
  • Eta orai, erregiak, entheleg ezazie, eta ikhas ezazie ziek, lürra jüjatzen düzienek. Jaunaren beldür zieienak, laidezazie Jauna, loriezazie, ziek orok, Jakoben azitik elkhi zienek. Botz zizte Jaunian, eta alagera ziek jüstuak; eta loria zizte bihotzez xüxen zireien güziak. Zer zünien, mendiak, ahazartzak bezala, jauztekan aritzeko, eta ziek, mendixkak, axuriak bezala libertitzeko? (Beste zenbait itzulpen, Arxu, J. B.)
  • Erran nahi baitu eskaraz, gure lengajian, izan gira ziek bezala, ziek ere izanen zirate gu bezala. (Onsa hilceco bidia, Tartas)
  • Laster maitatu duzue ziek elgar! BENAT: Agur. (Hiru ziren, Larzabal, P.)