Izenordain zehaztugabeetan nor, zein eta zer dira ikusiko ditugun lehenengo izenordainak. Zenbat ere, izenordaina izan liteke batzuetan.
nor izenordain galdetzaileak pertsonez galdetzeko baino ez du balio:
Pertsona ez direnez galdetu nahi denean zer galdetzailea erabiltzen da:
Zenbaitetan baina, nor-en ordez erabiltzen da zein:
nor eta zer galdetzaileez gain, badira beste batzuk, baina ez dira izenordainak, determinatzaileak dira: zein, zenbat, zer… Izen sintagmaren buru den izena ezabatu delako bihurtzen dira horiek nolabait izenordain:
Horien oinarrian hauek daude:
Galde-izenordainak singularrez nahiz pluralez eman daitezke:
Bestalde, -tzuk atzizki multzokaria bat zenbatzaileari erantsita agertzen da gehienetan:
Hala ere, euskalki batzuetan singularrerako eta pluralerako, galde-izenordain ezberdinak erabiltzen dituzte: nor/nortzuk, zer/zertzuk, zein/zeintzuk, zerbait/zerbaitzuk eta zenbat/zenbatzuk:
Batzuetan, hala ere, zein eta zer determinatzaileak ageri direnean, plurala markatzen duen -tzuk atzizkia ondoko izenak hartzen du:
Baina bereizketa hori egiten ez dutenentzat, zer, nor, zein… ez dira ez singular ez plural:
Batzuetan, gutxi gorabeherakotasuna adierazteko, –tsu atzizkia eransten zaio galdetzaileari (adberbioetan zertsu da? eta, nontsu esaten den moduan):
Hala ere, hiztunak pluraltzat har ditzake izenordain hauek baina horrek komunztadura aldaketak eragiten ditu:
Batzuetan plural marka sintagma osoak hartzen du:
Galdetzaile horiez gainera, badira beste batzuk ere baina horiek ez dira izenordainak, determinatzaileak dira: zein, zenbat, zer… Hala ere, horien izenordain tasuna “erakarria” da, izen sintagmaren buru den izena ezabatua delako. Hau da, lehenengo perpaus hauek bigarrengoen laburpena dira:
Nor, zer, zein galdetzaileak gehienetan ez dira ez singular ez plural, mugagabeak dira. Hala ere, Bizkaieraz, nor, zer, zein singularrerako erabiltzen dira eta nortzuk, zertzuk, zeintzuk pluralerako:
EGLU I-en jasotzen denez, -tzu atzizki kolektiboa batez ere bat zenbatzaileari erantsita erabiltzen da (batzu) baina euskalki batzuetan atzizki hori beste hainbat eremutara ere zabaldu da: nor/nortzu, zer/zertzu, zein/zeintzu, zerbait/zerbaitzu, zenbat/zenbatzu… molde bat singularrerako eta bestea pluralerako erabiltzen dira.
Hala ere, Euskaltzaindiak 11. arauan nor, zer eta zertzuk galdetzaile mugagabeak hobetsi du euskara baturako. Beraz, beheko hauetan bi adibideak zuzenak izan arren, lehen moldeak hobesten dira:
Bestalde, plural formak erabiliz gero, hauek dira forma hauen deklinabideko paradigmak:
Ildo horretan, *nortzuRi, *nortzuRentzat… ez dira zuzenak.
Komunztadura aldetik ere ondorioak dauzka plurala erabiltzeak:
Gutxi gorabeheratasuna adierazteko, -tsu eransten zaio batzuetan galdetzaileari:
lanaren aipamena nola egin...