Goizeko 9:25ean, dozenaka nerabek Bizkaia Aretoaren, Tabakaleraren, Bibat Museoaren edo Barakaldoko Clara Campoamor zentro zibikoaren ateak irekitzea espero dute. Irribarrea aurpegian daramate, agian gaur egun klase gutxi batzuez libratuko direlako, solasaldiak eta barreak nahasten dira itxaroteko une honetan, kristaletik barruan zain dituzten txoko zientifiko batzuk ikus ditzakete. 9:30ak dira, ateak irekitzen dira.

Zientzia Astearen, UPV/EHUko Zientziaren, Teknologiaren eta Berrikuntzaren Astearen, hemeretzigarren edizioa hasi da. Jarduera ludiko eta pedagogikoz beteriko egitaraua eskainiko du, publiko guztiei zuzendua. Jarduera horien guztien xedea da euskal gizartea zientziaren eta teknologiaren mundura erakartzea, eta zientzia entzuteko, dastatzeko, behatzeko, usaintzeko, ukitzeko eta zientziarekiko ilusioa izateko gonbita egitea.

Eta hori da, hain zuzen ere, esparruetara sartu diren lehen ikasleak egiten hasi direna, han Bilboko Ingeniaritza Eskolako Formula Student-en autoarekin topo egin dute, harridura handiz ikusten dute, txoko desberdinetatik pasatzen dira, fisikak beren ileak punta-puntan jartzen ditu, hitzez hitz, joko matematikoak ebazten dituzte, esperimentuak egiten dituzte, superbakterioen ondorio kaltegarriak ezagutzen dituzte… Dozenaka txokotatik pasatzen dira UPV/EHUko irakasle eta ikertzaileek erakustaldiak eta esperimentuak egiten dizkiete, zientzia ukitu eta senti dezaketen tokietatik.

Harridura, barre, zalaparta eta ilusio handiko aurpegiak daude Zientzia Astearen hasiera honetan. Bertan, Bigarren Hezkuntzako ikastetxeentzat antolatutako bisitak dira protagonistak. Bere erantzuna ikusgarria izan da, plazak hiru egun baino gutxiagoan agortu ziren eskuragarri zeuden txanda guztiak.

Baina Zientzia Astean askoz gehiago dago. Edizio honetarako, Zientzia Asteak eskaintza paregabea prestatu du, doako 200 jarduera baino gehiagorekin. Bertaratzen direnek aukera izango dute askotariko jardueretan parte hartzeko: txoko zientifikoak, tailerrak, irteerak, erakusketak, bisita gidatuak, lehiaketak eta abar. Horrez gain, zientzia, musika eta umorea uztartzen dituzten Zientzia Clubeko bakarrizketez gozatzeko aukera izango dute. Aurten, gainera, “Jakinduriek mundue erreko dau” izeneko BertsoZientzia emanaldia ere izango dugu, zientzia eta bertsolaritza bateratzen dituena.

Jarduera guztiak doakoak dira, eta tailerretarako, txangoetarako eta bisita gidatuetarako baino ez da beharrezkoa izena ematea. Jarduera asko beteta badaude ere, oraindik badaude plaza libreak beste batzuetan. Izen-ematea doakoa da, eta hemen aurki daiteke izena emateko moduari buruzko informazio guztia eta egitarau osoa: www.zientzia-astea.eus.

Zientziaren arlo guztiak edonoren eskura, 4 egoitzatan banatuta

Bilboko Bizkaia Aretoan, 63 jarduera egingo dira igandera arte. Zientziaren eta ezagutzaren askotariko arloekin lotutako 21 txoko egongo dira: matematika, bioteknologia, garunaren funtzionamendua, superbakterioak, ingeniaritza, etab. Horrez gain, 17 tailer egingo dira, zeinetan bakterio txikienetatik hasi eta planetak ezagutzeraino iritsiko baikara, jolas eta esperimentuen bidez. Urtero bezala, Zientzia Astea Bizkaia Aretotik kanpora aterako da; hain zuzen, 13 ibilbide didaktiko daude antolatuta eta, horien bidez, Punta Begoñako sekretuak ezagutuko ditugu edo gizateriaren historia deskubrituko dugu Bilboko itsasadarrean barrena ontziz gabiltzan bitartean.

Zientzia Astea Barakaldoko Clara Campoamor Zentro Zibikoan ere egingo da, Bilboko egun berberetan. Azaroaren 9an (larunbata) publiko guztientzako jarduera zientifiko-teknologiko ugari izango ditugu, Zientzia Azoka egingo baita. Esploratzeko irrika sentitzen dutenek aukera izango dute Gorostizako urtegiko edo Ramon Rubial Lorategi Botanikoko sekretuak ezagutzeko.

Bestalde, Zientzia Astea Donostiako Tabakaleran egongo da gaurtik, azaroak 7, hilaren 9ra bitartean, robotikari, geometriari, astronomiari, nanozientziari eta energia berriztagarriei buruzko jarduera, jolas eta erakusketak ekarriko dituzten 17 txoko eta 13 tailerrekin. Besteak beste, espazioko zaborraren arazoa ezagutarazteko tailerrak egongo dira, irteera geologikoak egino dira Donostiako kaleetan barrena eta aukera izango dugu Aquariuma, Zumaiako flyscha eta Albaola Itsas Kultur Faktoria ezagutzeko.

Gasteizen, Bibat Museoan egingo da Zientzia Astea gaurtik hilaren 10era; bertan, 12 txoko eta 18 tailer egongo dira eta, horien bidez, nanoteknologia, elikadura eta halako gaiak landuko ditugu modu dibulgatiboan, baita kriminalistika ere, frogak prozesatuz, detektibeak bagina bezala. Silexa zizelkatzeko eta historiaurrean bezala artea sortzeko aukera izango dugu. Zenbait irteera ere egingo ditugu, txakolin-upeltegi bat, dolare bat eta San Pedro mendiko hondar arkeologikoak ezagutzeko.

Aurten, Zientzia Astea berritasun garrantzitsu batekin dator: Jakinduriek mundue erreko dau izeneko BertsoZientzia ikuskizuna. Emanaldi horretan bat egingo dute itxuraz batere loturarik ez duten bi diziplinak, zientziak eta bertsolaritzak, beren ohiko mugak zeharkatu eta publiko berriengana iristeko asmoz. Ekimen hori UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrak sortu zuen, eta zenbait urte daramatza Euskal Herriko herrietan zehar mugitzen. Aurten, Zientzia Astearen barruan, lehen aldiz etorriko da Gasteizera eta Donostiara. Kike Amonarriz gidari dutela, hainbat zientzialarik hitzaldi laburrak emango dituzte gori-gorian dauden gaiei buruz. Hitzaldi horiek inspirazio iturri izango dira ondoren bat-batean abestuko duten bertsolarientzat. Horrez gain, bertaratuen ezagutza maila ere neurtuko da, modu nahiko bitxian, eta parte hartzaileen jakituriak saria izango du. Azaroaren 7an (osteguna) Bilbon izango da, 18:30ean, azaroaren 8an (ostirala) Donostian, 19:00etan, eta azaroaren 9an (larunbata) Gasteizen. Sarrera doakoa izango da, leku guztiak bete arte.

Zientzia Asteko egitaraua osatzeko, ikuskizun zientifiko batez gozatzeko aukera izango dugu bost hirietan, eta hiru lehiaketa jarriko dira abian: Argazkigintza Geologikoaren XI. Lehiaketa, Lipograma Matematikoen Lehiaketa eta Arte Plastikoen Lehiaketa Zientifikoa. Bestetik, aurreko urteetako arrakasta ikusita, Zientzia Clubez gozatzeko aukera izango dugu aurten ere, gai eta bakarrizketari berriekin. Umorea, musika eta, noski, zientzia dira Zientzia Club formularen hiru osagaiak. Horren barruan, UPV/EHUko zenbait adituk gai zientifikoei buruzko hitzaldi laburrak eskainiko dituzte. Lau saio egingo ditu Zientzia Clubek: azaroaren 7an (osteguna), Barakaldon; azaroaren 8an (ostirala), Gasteizen; eta azaroaren 9an (larunbata), Bilbon eta Donostian.  Sarrera doakoa izango da, leku guztiak bete arte, eta ikuskizuna 19:00etan hasiko da.

Zientzia Asteak UPV/EHUk antolatu du, hauen laguntzarekin: Eusko Jaurlaritza, Arabako Foru Aldundia, Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostiako Udala, Gasteizko Udala, Barakaldoko Udala, BBK, Bibat Museoa, Tabakalera, Euskotren, Metro Bilbao eta Vital Fundazioa.