Gaur egun, ez da batere erraza norberak pentsatzen eta sentitzen duena deskribatzea. Hain zuzen, oso zaila da oroitzapen askoren fluxua etetea. Oroitzapen horiek nostalgiaz eta urrikalmenduz tindatuta daude, eta Halbwachs-ek «memoria kolektiboa» deitzen zion horren parte dira. Gainera, oroitzapen horien fluxua etetea berez konplikatua bada, are zailagoa da pertsona horietako bat galtzean gugan sortzen diren sentimendu eta emozioak erreprimitzen saiatzea, pertsona horiek, halakorik proposatu gabe, gure bizitzaren koordenatu garrantzitsu batzuk markatu baitituzte.

Duela egun gutxi, lagun-bazkari batean, gure hasierako gorabehera batzuk gogoratu genituen, ikasle gisa, eta geroago, irakasle gisa, Zorroagan, eta lehenengo arraunaldietatik, suzko lehen lerroan eta sermoia beti prest zegoela, Iñaki Albisturren irudia sartu zen eszenan, indarrez. Sorpresa! Han zeudenei ez zitzaien harrigarria iruditu Iñakik horietan duen presentzia ukiezina, ez dakit zuzena den esatea, oroitzapen gogorarazleak. Ramón Alzate Gipuzkoako probintziako OHOko 6., 7. eta 8. mailetako ikasleen autokontzeptuari eta jokabide oldarkorrari buruzko doktore-tesiaren zuzendari gisa jasan behar izan ondoren, Zorroagako ikasleen eskaera eta errekerimenduetan bitartekari izan, Psikologiako lizentziatura zeneko ikasketa-planaren lehen aldaketari aurre egin, Psikologia ikasketak Ibaetako Fakultate berrira igarotzeko prozesua lideratu, ikasleei «erregimen berezian» irakasteak ekarri zizkion oztopo kontaezinei aurre egin behar izan diegu eta zortzi urtez erakundea gobernatu behar izan du dekano gisa -gure idazkari Isabel Garciarekin batera-; ziur nago, bizirik zela, ezagutu genuen guztiok ados egongo ginatekeela Psikologia Fakultateko Oinarrizko Prozesu Psikologikoen Sailak in memoriam argitaratu dituen hitzak izenpetzearekin: "Irakasle emana, borrokalaria eta bakegile nekaezina; kausa garaiezin bateko soldadua, pertsona askeen bidez gizakia hobetzeko duen fededuna".

Sinetsita gaude, halaber, Iñakik izan dezakeen omenaldirik handiena, Enrique Arranzek azaldu nahi duen bezala, orain Fakultatea partekatzen eta zuzentzen duten ikasle eta gazteek Iñakiri buruz jakitea dela. Jakin dezatela nola transmititzen zituen gogoa eta energía, uler dezatela gugan zuen konfiantzak hazi arazi egin gintuela. Ziur egon, ahal izanez gero, esango lukeela: handiak zarete, borrokatu zuen ametsen alde.

Horregatik, gure Psikologia Fakultatean zuhurtasuna eta isiltasuna nagusi diren honetan, pandemiaren ondorioz denok apur bat hauskorrago eta galkorrago sentitzen garen honetan, une egokia izan daiteke pentsatzeko eta, pentsatzean, benetan garrantzitsua dena gure ondoan dugula konturatzeko. Funtsezkoena, Iñakik esango lukeenez, pertsonak dira, begiratzen dizuten, hitz egiten dizuten eta tamalez oso gutxitan ikusten ditugun "enteleki arraro" horiek. Hala ere, Iñaki gai zen haiek ikusteko, edo hala zirudien behintzat. Gazteen autoestimuari, irakasle eta ikasleen arteko harremanei, irakasleen rolari eta apaizgoan dituzten berrogeita hamazazpi urte baino gehiagori buruz egindako ikerketek hori frogatzen dutela dirudi. Eta, bestela, galde diezaietela beren irakasletza eta adiskidetasuna partekatzeko zortea izan genuenoi, edo Irura, Anoeta eta Larraulgo parrokietako edozein kideri, beren otoitza "jasateko" zortea izan baitute Uriarte gotzainak bere bizitzako azken hogei urteetan eskaini duen pastoral-proiektu bat aurrera eramateko eskatu zionetik. Bere adiskidetzat hartzen ginenok esan ohi genion bezala, asko ginela, "Apaiz bat baino hobeto bizi zara bi parrokiarekin". Eta egia zen, berari, ubikuitatearen dohaina zuenez, hiru esleitu zizkioten.

Duela hilabete batzuk, Isabel Garciari egindako omenaldi hunkigarri eta zentzudunera bertaratu zen, orain arte Psikologia Fakultatea zuzendu duten dekano guztien idazkaria eta aholkulari baliotsua azken hau; eta uste genuen Iñaki laster ikusiko genuela berriz ere, berarekin topo egin genezakeela beste behin ere gertakariak eta burutazioak gogoratzeko, eta, aitorpen-sekretuari helduz, kabildeoren bat edo beste. Baina mefistofelikoak, beti makur eta gupidagabe, erabaki du gu bere lurreko presentziaz gabetzea, bere arte gaiztoekin gure bizi-egitasmoen partaide eta konplize izaten jarrai dezagun eragotziz. Eta hainbeste genuen kontatzeko! Horregatik, eta oraindik ere maite zaitugulako, gaur egun ziur gaude Iñaki bakez beterik zaudela, zuk banatu eta partekatu zenuen bezainbeste, eta gogorarazi nahi dizugu, nahiz eta gure bihotzetik gure kontuetara joan, Miguel Hernandezek aukeratu bezala, "Gauza askori buruz hitz egin behar dugula, arimaren laguna, laguna".

Bihotz bihotzez. Agur, jauna

UPV/EHUko Psikologia Fakultateko ikaskideak

Donostian, 2021eko uztailaren 8an