Urte osokoa eta derrigorrezkoa den ikasgai honek Lehen Hezkuntza graduko hirugarren ikasturteko diziplina-formazioan parte hartzen du, Gizarte Zientzien Didaktika Sailak lehenengo eta laugarren ikasturteetan ematen dituen ikasgaien arteko zubia eginez. Gizarte Zientzietako diziplina-edukien formaziora bideratutako lehenengo ikasturteko Gizarte Zientziak eta beren Didaktika I lauhileko-ikasgaia osatzera dator. Aldi berean, formazio-prozesua saileko atal bakoitzak laugarren mailan ematen dituen hautazko eta lauhileko- ikasgaiek burutuko lukete, euren orientazioa hezkuntza-esku hartze aldera izanik, nahiz berrikuntzaren eremuan (Bilbon), zein Gizarte Zientzien tailerrean (Donostian) edo kulturartekotasunean (Gasteizen).



Gizarte Zientziak eta beren Didaktika II ikasgaia 5. moduluan txertatzen da, modulu honen izena “Competencias Escolares y Curriculum Vasco-Eskola Gaitasunak eta Euskal Curriculuma” (Bilbo eta Gasteiz) edo “Konpetentzien lanketa Eskolan” (Donostia) delarik.



Ikasgai honen xedea ikasleek Gizarte Zientzien oinarrizko printzipioak, euren hezkuntza-ekarpenak eta arlo honen eskola curriculum-ak izandako garapena ulertzea da, arlo honetako irakasle-jarduerarako beharrezkoak diren konpetentziak, rolak zein irizpide profesionalekin batera.

Ikasgai honetako edukiek eta jarduerek hezkuntza komunitateko gai eta eztabaidetan murgiltzea ahalbidetuko diete ikasleei, baita Gizarte Zientzien irakaskuntza-ikaskuntza prozesuaren inguruan sortzen diren kezka didaktikoetan ere, hau da, zertarako erakutsi, zer erakutsi, nola sortu irakaskuntza-ikaskuntza egoerak eta zer eta nola ebaluatu.



Laburbilduta, bere zeregina ikasleak profesional hausnartzaile gisa prestatzea da, Lehen Hezkuntzako Gizarte eta Kultur arloko curriculum-ean esku-hartze ildoak aztertzeko, interpretatzeko eta proposatzeko gai izango direnak, eta gelako praktikan erabakiak hartzeko konpetenteak izango direnak.



Materia hau gehiegizko zailtasunik gabe garatu ahal izateko beharrezkoa da lehenengo ikasturteko Gizarte Zientziak eta beren Didaktika I ikasgaiko formazio-edukien ezagutza diziplinarra, eta aurreko ikasturteetako ikasgaietako eduki eta trebetasunen transferentziarako gaitasuna.

Lortu beharreko bost konpetentziak honakoak dira:



-E1. Gizarte Zientzien oinarrizko printzipioak eta euren hezkuntza-ekarpenak ulertzea.

-E2. Gizarte Zientzien eskola-curriculumeko osagaiak aztertzea, baita jokabide profesionalerako beharrezkoak diren irizpideak zein rolak ere.

-E3. Ingurunearen ikasketa historiko-geografikoa ikuspuntu instruktibo eta kulturaletik integratzen jakitea, praktikaren arazoen zein erronken inguruan hausnartzen, hauek ikasleen beharrei erantzun diezaieten, baita genero-berdintasunari zein aniztasun kulturalari eta giza eskubideei re.

-E4. Gizarte Zientzien curriculumeko edukien garapena aztertzea eta diseinatzea.

-E5. Gizarte Zientzien curriculumeko edukien ebaluaziorako tresnak ezagutzea eta aplikatzea.



Lortu beharreko helburu orokorrak hauek dira:



-Lehen Hezkuntzako Gizarte eta kultura ingurunearen arloko curriculuma aztertzea.

-Gizarte Zientzien ekarpenak eskolan identifikatzea eta baloratzea, espazio geografikoaren, denbora historikoaren eta gizarte-ikasketen irakaskuntza-ikaskuntzari dagokionez.

-Curriculuma interpretatzea, gizartearen ikasketari dagozkion eskola-edukiak aukeratzerakoan, antolatzerakoan zein sekuentziatzean kontuan hartu daitezkeen irizpide desberdinen arabera.

-Gizarte Zientzien oinarrizko kontzeptuak aztertzea, baita Lehen Hezkuntzan Gizarte Zientzien irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan planteatzen diren arazoak ere.

-Lehen Hezkuntzarako Gizarte Zientzien arloko proposamenak eta material didaktikoak kritikoki aztertzea eta baloratzea.

-Lehen Hezkuntzako geletan garatu ahal izateko sekuentzia-proposamenak diseinatzea.



IKASKUNTZA EMAITZAK

E1)

- Gizarte Zientzien ezagutza arloa eta hauek osatzen dituzten diziplina desberdinak definitzen ditu,

baita Gizarte Zientzien Didaktika eremua ere.



- Gizarte Zientzien ezagutza-egiturako osagaiak nahiz metodo zientifikoaren sekuentzia

identifikatzen ditu.



- Gizarte Zientzien ezagutza-paradigma desberdinen ezaugarriak bereizten ditu.



- Diziplinen epistemologiaren ezagutzak Lehen Hezkuntzako gizarte-ezagutzaren langintza era

desberdinetan dituen inplikazioak identifikatzen ditu.



- Gizarte-ezagutza erabiltzen du eguneroko gizarte-fenomenoak interpretatzeko.

- Historiaren, Geografiaren eta beste Gizarte Zientzien hezkuntza- balioa azaltzen du.



E2)

- Hezkuntza-araudien ezaugarriak eta berauek Gizarte Zientzien curriculum-ean dituzten

inplikazioak deskribatzen ditu, Gizarte Zientzien xedeak, konpetentziak, edukiak zein egitura

zehaztuz.

- Testu liburuetan zein irakaskuntza-ikaskuntza material desberdinetan Lehen Hezkuntzako

curriculum-ean gizarte- ezagutza egituratzeko dauden modu desberdinak bereizten ditu, baita

hezkuntza- lege desberdinen eragina ere.



- Curriculum-eko Gizarte Zientzien arloaren barruan ikuspuntu diziplinarrak, diziplinartekoak eta

beste ezagutza-arloetara irekitakoek dituzten inplikazioak bereizten ditu.



- Gizarte Zientzien irakaskuntza-ikaskuntzaren praktikarako rol, konpetentzia zein kezka

desberdinak identifikatzen ditu.



E3)

- Gizarte- ezagutza eta gizarte gai esanguratsuak irakaskuntza-ikaskuntza egoerak sortzeko

erabiltzen ditu.



- Gizarte Zientzien irakaskuntza ereduak Gizarte Zientzien curriculum-aren garapenean aplikatzen

ditu.



- Historiarekin, Geografiarekin eta gainontzeko Gizarte Zientziekin erlazionatutako ezagutzei

buruzko irakaskuntza-ikaskuntza jarduerak diseinatzen ditu, ikuspuntu integratzailetik eta balore-

hezkuntzaren ildotik.



E4)

- Inguru desberdinetatik (argitaletxeak, eskola, berrikuntza taldeak, teknologia-ingurua) eratorritako

Gizarte Zientzien curriculum-edukien garapenerako proposamen desberdinak aztertzen ditu.



- Curriculum-materialak zein irakaskuntza-proposamenak diseinatu eta egiten ditu.



- Inguruneak eskainitako baliabideak erabiltzen ditu curriculum-proposamenak egiteko.



E5)

- Curriculum-eko eduki desberdinetarako egokiak diren ebaluazio irizpideak sortu eta aplikatzen

ditu.



- Ebaluazio tresna desberdinen ezaugarriak deskribatzen ditu, baita euren egokitasuna eduki eta

konpetentzia desberdinetarako.





ZEHARKAKO IKASKETA EMAITZAK.



-Norberaren ideiak eta usteak defenditzen ditu, iritzi eta pentsatzeko era desberdinen egotea onartuz

eta baloratuz.



-Curriculum-ean dauden diziplinartekotasun-alderdiak identifikatu eta aztertzen ditu, Gizarte

Zientzien edukien, irakaskuntza-ikaskuntza metodologiaren zein ikaskuntza prozesuen alderdiak

kontuan hartuz.



-Zientzia-erregistro desberdinetako testuak irakurri, ulertu eta sintetizatzen ditu, gizarte arazoak eta

beren ikuspuntuak errekonozituz, interpretazio desberdinak eta euren xedeak identifikatuz.



-Banakako zein taldeko ikaskuntza jarduerak egiten ditu, esleitutako lanaren ardura hartuz eta

zehaztutako ebaluazio- irizpide minimoak betez.

1.GAIA: GIZARTE ZIENTZIEN OINARRIZKO PRINTZIPIOAK.



Gai honen funtsa Gizarte Zientzien oinarrizko printzipioen ulermena da, zientzia hauen sorrera eta bilakaera, egitura epistemologikoa eta hezkuntza-ekarpenak aztertuz.



2.GAIA: GIZARTE ZIENTZIEN ESKOLA CURRICULUMA.



Gizarte Zientzien arloko eskola-curriculumaren bilakaera eta osagaiak aztertzen dira, gaur egungo Lehen Hezkuntzan Gizarte eta Kultura Ingurunearen Ezaguera finkatzen duen araudiaren arabera, eta arlo honetako irakasleentzat beharrezkoak diren konpetentziak, jokabideak eta irizpideak kontuan izanik.



3.GAIA: GIZARTE IKASKETA (HISTORIKOA, GEOGRAFIKOA) IKUSPUNTU INSTRUKTIBO ETA KULTURALETIK.

Gizarte ikasketa ikuspuntu ireki batetik ulertzen da, gizartearen eskaerei eta ikasleen garapen pertsonalari erantzunez, gela-praktikaren arazo zein erronken inguruko hausnarketatik abiatuta, ikasketa horiei orientabide hezitzaile eta kultural emanez, modu honetan hiritartasunari lotutako baloreei erreparatuz.



4.GAIA: GIZARTE ZIENTZIEN CURRICULUMEKO EDUKIEN GARAPENA: GIZARTE ZIENTZIEN IRAKASKUNTZARAKO BALIABIDEAK, METODOAK ETA ESPERIENTZIAK.



Gizarte Zientzien curriculumeko edukien garapen desberdinak ulertzea, eta Gizarte Zientzien irakaskuntza-ikaskuntzan erabilitako baliabideak, metodoak eta esperientziak ezagutzea, unitate didaktikoen diseinurako aukerak eskainiz.



5.GAIA: GIZARTE ZIENTZIEN CURRICULUMEKO EDUKIEN EBALUAZIOA.



Gizarte Zientzien curriculumeko edukien ebaluaziorako tresnak ezagutzea eta aplikatzea.

Irakasleak oinarrizko edukien inguruan egingo dituen azalpenak ikasleen bakarkako zein taldeko lanekin uztartuko dira. Batean zein bestean ezinbestekoak dira ikasleen parte hartze aktiboa, edukien gaineko hausnarketa eta norberaren ikaskuntza prozesuaren ardura izatea.

• Sistema de Evaluación Continua
• Sistema de Evaluación Final
• Herramientas y porcentajes de calificación:
  • Prueba escrita a desarrollar (%): 70
  • Realización de prácticas (ejercicios, casos o problemas) (%): 30

Bi ebaluazio metodo erabiltzen dira:



A.ETENGABEKO EBALUAZIOA: amaierako kalifikazioa, bakarkako eta lantaldean egindako jardueren baloraziaren emaitza izango da, ikasleak kurtsoan zehar egindako idatzizko probak barne. Irakasgaia gainditzeko, beharrezkoa da ikasgaiaren atal guztiak gainditzea, Diziplinen Arteko Lana (DAL) barne. Ikasleek bakarkako proba teoriko-praktiko orokorra egin behar dute. Proba honetan irakaslearekin adostutako lan espezifikoak sartuko dira.

Irakasgai honek bi parte ditu, bata magistrala eta beste praktikoa. Saio magistralean ebaluazioa idatzizko probetan oinarritzen da eta proba hauen balioa irakasgaiaren %70a da. Beste aldetik saio praktikoak jarduera dezberdinez osatuta daude eta bere balioa irakasgaiaren %30a da. Irakasgaiaren balioa ponderatu egingo da segun eta eta zein den ikastetxe bakoitzaren Diziplinen Arteko Lanaren (DAL) balioa.



B.AZKEN EBALUAZIOA: UPV/EHUko araudia jarraituz, azken froga egiteko eskubidea duten ikasleek honako hau bete behar dute:

- Magistraletako azterketa teorikoa: irakasgaiaren %70a.

- Praktiketako lanak: irakasgaiaren %30a.

Lehenengo deialdia gainditu ez duten ikasleek, gainditu ez dutenen atalaren azterketa/ebaluazio-proba bigarren deialdia egin beharko dute. Praktiken kasuan, azterketa/ebaluazio-proban praktiketan jorratutako jarduerak egin beharko dira.

-BOE, BOPV: curriculum dekretuak:
-REAL DECRETO 1513/2006, de 7 de diciembre, por el que se establecen las enseñanzas mínimas de la Educación primaria. La Ley Orgánica 2/2006, de 3 de mayo.
-175/2007 DEKRETUA, urriaren 16koa, Euskal Autonomia Erkidegoko Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma sortu eta ezartzekoa. 2007ko azaroaren 13ko 218.ari egindako eranskina.
-97/2010 DEKRETUA, martxoaren 30ekoa, Euskal Autonomia Erkidegoan Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma sortu eta ezartzeko den Dekretua aldatzen duena.
-LEY ORGÁNICA 8/2013, de 9 de diciembre, para la mejora de la calidad educativa.
-REAL DECRETO 126/2014, de 28 de febrero, por el que se establece el currículo básico de la Educación Primaria.
-236/2015 Dekretua, abenduaren 22koa, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma zehaztu eta Euskal Autonomia Erkidegoan ezartzen duena (EHAA, 2016-01-15)
-Ordenagailua.
-Ikus-entzunezkoak.
-Gizarte Zientziak eta Ingurunearen Ezaguerako testuliburuak.

Bibliografía básica

DOMINGUEZ GARRIDO, Mª C. (2004). Didáctica de las Ciencias Sociales, Pearson Prentice Hall, Madrid.



FELIU, M., eta HERNÁNDEZ CARDONA, F.X. (2011). 12 ideas clave. Enseñar y aprender historia. Grao: Barcelona.



HANNOUN, H. (1977). El niño conquista el medio. Kapelusz. Buenos Aires.



LOPEZ ATXURRA, R. (1987). Historia, Zientzia Sozialak eta Hezkuntza, UPV-EHU, Bilbo.



ROZADA MARTINEZ, J.M. (1997). Formarse como profesor. Ciencias Sociales, Primaria y Secundaria Obligatoria. Guía de textos para un enfoque crítico, Ed. Akal, Madrid.



SANTISTEBAN, A., eta PAGÈS, J. (2011): Didáctica del Conocimiento del Medio Social y Cultural en la Educación Primaria. Síntesis. Madrid

Bibliografía de profundización

AVILA, R Mª; LOPEZ ATXURRA, R; FERNANDEZ DE LARREA, E., (2007) Las competencias profesionales para la enseñanza aprendizaje de las Ciencias Sociales ante el reto europeo y la globalización, AUPDCCSS, Bilbao.

BALE, J. (1989). Didáctica de la Geografía en la Escuela Primaria. Morata. Madrid.

COMES, P. y TREPAT, C. (1998). El tiempo y el espacio en la didáctica de las ciencias sociales. Graó. Barcelona.

COOPER, H. (2002). Didactica de la Historia en la educación infantil y primaria. Madrid: Morata.

MURPHY, J. (2011) Más de 100 ideas para enseñar historia. Primaria y secundaria. Grao. Barcelona.

PLUCKROSE, H. (1993). Enseñanza y aprendizaje de la historia. Madrid, MEC. Ed. Morata.

SOUTO, X.M., (1998). Didáctica de la Geografía. Problemas sociales y conocimiento del medio. Barcelona. Ediciones del Serbal

TREPAT, C.A., y RIVERO, P. (2010). Didáctica de la Historia y multimedia expositiva. Barcelona. Grao.

Revistas

IBER. Didáctica de las Ciencias Sociales, Geografía e Historia.

Enseñanza de las Ciencias Sociales

CONCIENCIA SOCIAL

TANTAK

Direcciones web

http://www.didactica-ciencias-sociales.org

http://www.ub.es/histodidactica/

http://www.educacionsocialyciudadana.com/es/index-personal.php?idArea=3 (Web de Rafael López Atxurra)

http://educalab.es/-/nuevo-portal-web-para-la-lomce