Materia
Curso Avanzado de Lingüística Aplicada: Psicolingüística
Datos generales de la materia
- Modalidad
- Presencial
- Idioma
- Euskera
Descripción y contextualización de la asignatura
Ikastaro honetan psikolinguistikako zenbait ikerlerrotako ikergai, ikerlan eta metodologia nagusiak aurkeztu eta eztabaidatzen dira. Hain zuzen, honako ikerlerro hauen inguruan: hizkuntzaren jabekuntza, hizkuntzaren prozesamendua,hizkuntza-arazoak eta kode-alternantzia. Oro har, arreta berezia jarriko dugu euskara eta euskara-gaztelania edo euskara-frantsesa elebitasuna aztertu duten ikerketa psikolinguistikoetan.Profesorado
Nombre | Institución | Categoría | Doctor/a | Perfil docente | Área | |
---|---|---|---|---|---|---|
MUNARRIZ IBARROLA, AMAIA | Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatea | Profesorado Agregado | Doctora | Bilingüe | Filología Vasca | amaia.munarriz@ehu.eus |
Competencias
Denominación | Peso |
---|---|
Formar al alumno en el conocimiento de los principios de las investigaciones actuales en el área de la psicolingüistica, especiallmente aquellos relacionados con los hablantes de euskera. | 40.0 % |
Presentar, analizar y evaluar teorías métodos y argumentos presentes en el campo de la psicolingüistica. | 30.0 % |
Recabar y procesar información sobre el tema que nos ocupa en fuentes bibliográficas de otro tipo, y evaluar e interpretar críticamente dicha información. | 20.0 % |
Fomentar la capacidad de plantear y diseñar investigaciones precisas para responder a cuestiones relevantes en el ámbito de la psicolingüistica. | 10.0 % |
Tipos de docencia
Tipo | Horas presenciales | Horas no presenciales | Horas totales |
---|---|---|---|
Magistral | 12 | 15 | 27 |
Seminario | 9 | 12 | 21 |
P. de Aula | 9 | 18 | 27 |
Actividades formativas
Denominación | Horas | Porcentaje de presencialidad |
---|---|---|
Clases expositivas | 12.0 | 57 % |
Lectura y análisis prácticos | 4.0 | 19 % |
Trabajo Personal del Alumno/a | 60.0 | 0 % |
Sistemas de evaluación
Denominación | Ponderación mínima | Ponderación máxima |
---|---|---|
Asistencia y Participación | 0.0 % | 20.0 % |
Debate crítico en el aula | 0.0 % | 10.0 % |
Exposiciones | 0.0 % | 30.0 % |
Trabajos Prácticos | 0.0 % | 40.0 % |
Convocatoria ordinaria: orientaciones y renuncia
Ebaluazioa honako hiru kalifikazio-tresna hauen bidezkoa izango da: bertaratzea eta eskoletako parte hartzea (% 20); artikulu baten ahozko azalpena (% 30) eta horri lotutako eztabaida (% 10); eta norberaren lana (%40).Artikuluaren aurkezpena eta eztabaida bideratzeko, ikasle bakoitzak ikastaroan landuko diren gaien inguruko artikulu bat hautatu beharko du eta hori aurkeztuko du ahoz jendaurrean. Aurkezpenaren ondoren, ikaskideekiko eztabaida bideratuko du, horretarako, ezinbestekoa izango da ikaskideek parte hartzea galderak eginez.
Norberaren lanerako bi aukera egongo dira:
1) Jarduera praktikoak: eskolan landutako eta irakurri beharreko artikuluetan oinarritutako jarduera praktikoak egin eta aurkeztuko dira, gai bakoitza landu ondoren.
2) Amaierako lana: ikastaroaren amaieran aurkeztu beharko da, eta ikasleek bi aukera izango dituzte: a) ikastaroan landutako gai baten inguruko berrikusketa literarioa eginda, ikertzeko dagoen alderdi bat aztertzeko ikerketa proposamen bat egitea (dagozkion aurreikuspen eta metodologiarekin), edo b) ikerketa esperimental txiki bat egitea, psikolinguistikako ikerketak zer-nolakoak diren gertutik ezagutzeko aukera ematen baitu. Horretarako, hautatutako gaiaren inguruko oinarrizko artikulu batzuk irakurri ondoren, oinarrizko galdera bat identifikatu eta horri erantzuteko esperimentu txiki bat erreplikatuko dute (beste ikerketa bateko metodo eta materialetan oinarrituta). Bi kasuetan lana aurkeztu beharko dute artikulu zientifikoen egiturari jarraituz.
Banakako lanen inguruko zehaztasunak aurrerago emango dira eskolan.
Ebaluazioa gainditu ahal izateko eskatutako zereginen % 80 baino gehiago egin beharko dira garaiz eta moduan. Gelan bertan egitekoak diren lanen kasuan, ez da aukerarik izango etxean egiteko, ondo justifikatutako arrazoiengatik ez bada.
Ohiko deialdiari uko egiteko eskubidea baliatzeko, ikasleak deialdiari uko egiten diola jasotzen duen idazki bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari, irakasgaiaren irakaskuntza aldia bukatu baino hilabete lehenago.
Ohar garrantzitsua: Ebaluazio sistema hau aurrez aurreko eskoletarako dago pentsatua eta egokitu
egingo da larrialdi egoera berririk sortuko balitz. Kasu horretan, irakasleak EGELAn zintzilikatuko du irakasgaiaren programa eguneratua eta ebaluazio sistema berria.
Convocatoria extraordinaria: orientaciones y renuncia
Ohiko deialdian bezala ebaluatuko da.Ohar garrantzitsua: Ebaluazio sistema hau aurrez aurreko eskoletarako dago pentsatua eta egokitu
egingo da larrialdi egoera berririk sortuko balitz. Kasu horretan, irakasleak EGELAn zintzilikatuko du irakasgaiaren programa eguneratua eta ebaluazio sistema berria.
Temario
1. Sarrera: psikolinguistika1.1. Oinarrizko kontzeptuak eta ikerketa-galderak
1.2. Ikerketa-metodoak
2. Hizkuntzaren jabekuntza
2.1. Oinarrizko kontzeptuak eta ikerketa-galderak
2.2. Lehen hizkuntzaren jabekuntza: mugarriak eta garapena
2.3. Jabekuntza elebiduna
3. Hizkuntzaren prozesamendua
3.1. Oinarrizko kontzeptuak eta ikerketa-galderak
3.2. Lexikoa
3.3. Morfologia eta sintaxia
4. Hizkuntza-arazoak
4.1. Oinarrizko kontzeptuak eta ikerketa-galderak
4.2. Mota eta sintoma nagusiak
4.3. Afasia
5.Kode-alternantzia
5.1. Oinarrizko kontzeptuak eta ikerketa-galderak
5.2. Murriztapen gramatikalak kode-alternantzian
Bibliografía
Materiales de uso obligatorio
- Irakasleak gomendatutako artikuluak- Eskolan emandako azalpenak
- eGelan utzitako materiala
- Interneterako sarbidea eta EHUko helbide elektronikoa.
Bibliografía básica
Bastiaanse, R. & Thompson, C. K. (Eds.). (2012). Perspectives on Agrammatism. New York: Psychology Press.Bialystok, E. & Craik, F. I. M. (2010). “Cognitive and Linguistic processing in the bilingual mind”. Current Directions in Psychological Science, 19, 19–23.
Bullock, B. E. & Toribio, A. J. (2009). “Themes in the study of code-switching”. In Bullock, B. E. & Toribio, A. J.. The Cambridge Handbook of Linguistic Code-switching, 1-18. Cambridge: Cambridge University Press.
Clahsen, H. & C. Felser (2006). “How native-like is non-native language processing?”, Trends in Cognitive Sciences, 10 (12), 564-570.
Ezeizabarrena, M.J.; Almgren, M. & Garcia Fernández, I. (2020). “Elebidun txikien garapen lexiko eta gramatikala”. In Díaz de Gereñu, Manterola & Garcia-Azkoaga. (eds.). Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu. Bilbao: UPV/EHU-UEU.
Erdozia, K. (2009). "Burmuineko aktibitate elektrikoa hizkuntz gaitasuna neurtzeko". Ekaia (22), 131-143.
Garrod, S. (2006). “Psycholinguistic Research Methods”. In Brown, K. (Ed.), Encyclopedia of Language & Linguistics (251-257 or.). Oxford: Elsevier.
Hagoort, P., & Levelt, W. J. M. (2009). “The speaking brain”. Science, 326 (5951), 372-373.
Hillis, A. E. (2007). “Aphasia: progress in the last quarter of a century”. Neurology, 69, 200–213.
Kim, K. H. S., Relkin, N. R., Lee, K.-M. & Hirsch, J. (1997). “Distinct cortical areas associated with native and second languages”. Nature, 388, 171-174”
Laka, I. (2003). "Agramatismoaren sintomak euskaraz". In J. M. Makatzaga & B. Oyharçabal (Eds.), IKER 14: Euskal gramatikari eta literaturari buruzko ikerketak XXI. mendearen atarian. Baiona: IKER-Euskaltzaindia.
Liceras, J.M., Fernández Fuertes, R., Perales, S., Pérez-Tattam, R. & Spradlin, K.T. (2008). “Gender and gender agreement in bilingual native and non-native grammars: a view from child and adult functional-lexical mixings”. Lingua, 118 (6), 827-851.
Meisel, J. M. (2007). "The weaker language in early child bilingualism: acquiring a first language as a second language?" Applied Psycholinguistics 28, 495-514.
Meisel, J. M. (2011). First and second language acquisition: Parallels and differences. Cambridge: Cambridge University Press.
Munarriz, A. (2016). “Afasia hizkuntzaren antolaketarako erakusleiho”, Ekaia, 30, 185-197.
Obler, L. K. & Gjerlow, K. (1999). Language and the brain. Cambridge: Cambridge University Press.
Paradis, M. (2004). A Neurolinguistic theory of bilingualism. Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins.
Pourquié, M. (2017). “Afasiaren azterketa hizkuntza ezberdinetan neurozientzia kognitiboaren ikuspegitik”. EKAIA, 31, 157-167.
Rapp, B. (Ed.). (2001). The handbook of Cognitive Neuropsychology: what deficits reveal about the human mind. Philadelphia: Psychology Press.
Saffran, J. R., Senghas, A. & Trueswell, J. (2001). “The acquisition of language by children”. Proceedings of the National Academy of Sciences of USA, 98 (23), 12874-12875.
Sebastián-Gallés, N. (2006). “Native-language sensitivities: evolution in the first year of life”. Trends in Cognitive Sciences, 10, 239-241.
Yang, C. (2004). “universal grammar, statistics, or both?”. Trends in Cognitive Sciences, 8, 451-456.
Bibliografía de profundización
Abutalebi, J., Rosa, P. A. D., Tettamanti, M., Green, D. W. & Cappa, S. F. (2009). "Bilingual aphasia and language control:A follow-up fMRI and intrinsic connectivity study". Brain and Language, 109, 141-156.Almeida, L. d., Ferré, S., Morin, E., Prévost, P., Santos, C. d., Tuller, L.,& Barthez, M.-A. (2017). Identification of bilingual children with Specific Language Impairment in France. Linguistic Approaches to Bilingualism, 7(3-4), 331-358. doi:10.1075/lab.15019.alm
Arantzeta, M., Bastiaanse, R., Burchert, F., Wieling, M., Martinez-Zabaleta, M., & Laka, I. (2017). "Eye-tracking the effect of word order in sentence comprehension in aphasia: Evidence from Basque, a free word order ergative language". Language, Cognition and Neuroscience, 32, 1320-1343
Barreña, A.; García, I. & Ezeizabarrena, M.J. (2009), "Elebakarren eta elebidunen euskararen jabekuntzaren erritmoaren inguruan". Gogoa, 9 (1), 63-92.
Blanco-Elorrieta, E., & Pylkkänen, L. (2018). "Ecological validity in bilingualism research and the bilingual advantage". Trends in Cognitive Sciences, 22(12), 1117-1126
Eskolan bibliografia zabalagoa eskainiko da
Revistas
AphasiologyBilingualism: language and cognition
Brain and language
Journal of bilingualism
Journal of Neurolinguistics
Language Acquisition: A Journal of Developmental Linguistics
Linguistic Approaches to bilingualism
Enlaces
Academy of aphasia: http://www2.academyofaphasia.org/American Speech & Language hearing association: http://www.asha.org/public/speech/disorders/Aphasia/
BangorTalk: http://bangortalk.org.uk/
Childes (Child Language Data Exchange System): http://childes.psy.cmu.edu/
Life as a Bilingual (Grosjean & Pavlenko): http://www.psychologytoday.com/blog/life-bilingual
The brain from top to bottom: http://thebrain.mcgill.ca/