Artikulu hau jatorriz The Conversation argitalpenean aurki daiteke.

Immunitate sistema prozesu eta elementu biologikoen multzo bat da, eta kanpoko agenteen aurrean homeostasiari eustea ahalbidetzen du. Horretarako, bi erantzun immunitario maila ditu. Lehena ez-espezifikoa edo berezkoa da, eta barrera fisikoez, peptido antimikrobiarrez eta osagaiaz osatuta dago, besteak beste. Bigarrena espezifikoa edo adaptatiboa da, eta T eta B linfozitoek esku hartzen dute bertan, bai eta antigorputzek ere.

Gizakiaren funtzio immunologikoa egokia izan dadin, haren behar energetikoak ase behar dira. Immunitate sistema aktibatuta dagoenean, bereziki (infekzioak gertatzen direnean, adibidez).

Hala ere, sistema horrek, energiaz gain, mantenugai zehatz batzuk ere behar ditu funtzionatzeko. Horregatik, elikadura egokia planifikatzeko orduan, garrantzitsua da mantenugai horiek zein diren eta zer elikagaitan dauden jakitea.

Immunitate sistemari laguntzen dioten elikagaiak

Esan bezala, lehenik eta behin pertsonaren behar energetikoak ase behar dira. Funtsezkoa da hori, energia defizitaren egoerak (desnutrizioa) immunoeskasiarekin lotzen baitira.

Baina energia gehiegi kontsumitzea ere baztertu egin behar da, horrek obesitatea eragin baitezake. Horren ezaugarria inflamazio kronikoaren egoera da, bai eta gehiegizko adipositatea ere. Bi egoera horiek eragin negatiboa dute pertsonaren funtzio immunologikoan, eta kalteberagoa bihurtzen dute infekzioen aurrean.

Makromantenugaiei dagokienez, hala karbono hidrato bakunek (azukreak) nola gantz azido aseek efektu proinflamatorioa dute. Horregatik, kopuru mugatuan kontsumitu behar dira gozokiak, bai eta edari azukredunak, haragi gorria, esneki koipetsuak eta opil industrialak (gantz ase askokoak) ere.

Azido dokosahexaenoikoak (DHA) eta eikosapentaenoikoak (EPA), biak ala biak ϖ3 seriekoak, efektu antiinflamatorioak dituztela frogatu da, bai eta infekzioetatik babesten dutela ere. Horregatik, dietan arrain urdina eta fruitu lehorrak sartzea lagungarria izango da, mantenugai horiek hartzen direla bermatzeko.

Proteinak eta zuntza

Proteinei dagokienez, behar beste proteina hartzeak funtzio immunologikoa laguntzen duela egiaztatu da. Balio biologiko handiko proteinak kontsumitzea gomendatzen da (animalien jatorriko elikagaienak eta sojarenak). Horiek funtsezko eginkizuna betetzen dute antigorputzak sortzeko orduan. Gainera, funtzio immunomodulatzailea duten aminoazidoak ere ematen dituzte; arginina eta glutramina, adibidez.

Halaber, zuntz kopuru egokia hartzea (egunean 25 eta 30 g artean) funtsezkoa izango da immunitate sistemaren immunogaitasunerako, zuntzak efektu prebiotikoak ditu eta. Horri esker, mikrobiota egokia izango dugu, eta horrek hesteetako barrerari zuzen funtzionatzen lagunduko dio. Efektu aintiinflamatorioa ere emango digu, zuzenean (zitokina proinflamatorio gutxiago sortuz) eta zeharka (kate laburreko gantz azidoak sortuz, horiek efektu antiinflamatorioa baitute).

Horrez gain, probiotikoen erabilera terapeutikoa proposatu da. Horiek efektu antiiinflamatorioa dutela frogatu da (Lactobacillus rhamnosus eta Bifidobacterium lactis), immunitate sistemaren erantzuna berrezartzeko.

Bitaminen eginkizuna

Makromantenugaiekin gertatzen den bezala, mineralek eta bitaminek ere esku hartzen dute immunitate sistemaren funtzionamenduan. Esate baterako, arras ezaguna da zer garrantzi duten A eta D bitaminek infekzioetatik babesteko orduan; batez ere, arnasbideetako infekzioetatik.

Bitamina horien kopuru egokian hartzen ditugula bermatzeko, honako hauek sartu behar ditugu dietan: haragia, arraina eta arrautzak (A eta D bitaminak dituzte), kolore bizietako barazkiak eta frutak (β–karotenoak dituzte, A bitaminaren aitzindariak), eta esnea eta esneki koipetsuak (D bitamina).

E eta C bitaminei dagokienez, horiek ere esku hartzen dute funtzio immunean. Murriztu egiten dute oxidazio estresa, eta eragotzi egiten dute hala gantz azido poliasegabeen (EPA eta DHA) nola immunitate sistemako zelulen oxidazioa.

Kasu horretan, landare jatorriko olioek (ekilore olioak, bereziki) eta fruitu lehorrek E bitaminaren ekarpena ziurtatzen dute. C bitaminaren iturri nagusiak, berriz, frutak (zitrikoak, bereziki) eta barazkiak dira.

Gainera, frutek eta barazkiek polifenolak ematen dituztela nabarmendu behar da. Konposatu horiek lagundu egiten diote immunitate sistemari, efektu antioxidatzaileak eta antiinflamatorioak dituztelako.

Azkenik, B6 bitaminaren (proteina askoko elikagaietan ageri da), B9 bitaminaren (hosto berdeko barazkiak, lekaleak eta zerealak) eta B12 bitaminaren (animalia jatorriko elikagaiak) eskasia erantzun immune humoral eta zelularraren alterazioekin, inflamazioarekin eta infekzioen aurreko babes txikiagoarekin lotu izan da.

Eta mineralak?

Mineralei dagokienez, nabarmendu behar da guztiak direla garrantzitsuak immunitate sisteman, baina batez ere zinka (haragi gorria, lekaleak, krustazeoak eta moluskuak). Zinka, izan ere, lagungarria da mintzei eusteko, bai eta immunitate sistemaren zelulak hazteko eta bereizteko ere.

Kontuan hartu beharreko beste mineral bat burdina da (haragia, arraina, lekaleak eta hosto berdeko barazkiak), garrantzi handia baitu T linfozitoen hazkundean eta bereizketan, eta gauza bera esan liteke kobreaz (osoko zerealak, fruitu lehorrak, lekaleak, krustazeoak eta moluskuak) eta selenioaz (haragi gorria, arraina, arrautza, itsaskiak eta osoko zerealak). Beharrezkoak dira T zelulak ugaritzeko, antigorputzak sortzeko eta zelulen immunitea ahalbidetzeko.

Azkenik, nabarmendu behar da bizimodu aktiboa izatea onuragarria izan daitekeela immunitate sistemarako. Azterketa ugarik frogatu dute jarduera fisikoa egiteak, efektu antiinflamatorioa izateaz gain, immunitate sistema erregulatzen eta adinarekin lotutako funtzionaltasun galera atzeratzen laguntzen duela.