GRADUKO GAITASUNAK IRAKASGAIAN

G007 Bizitzaren garai bakoitzean eta bi sexuetan, molekula-, zelula-, ehun-, organo- eta sistema-mailan, giza-gorputzaren funtzioa eta egitura normala ezagutzea eta ulertzea.

G031 Informazio-iturri kliniko eta biomedikoak ezagutzea, kritikoki baloratzea eta erabiltzen jakitea, informazio klinikoa eta osasun-informazioa lortzeko, antolatzeko, interpretatzeko eta komunikatzeko.

G032 Aktibitate kliniko, terapeutiko, prebentibo eta ikerkuntzakoetan, informazio- eta komunikazio- teknologiak erabiltzen jakitea.

G023 Ahozko zein idatzizko komunikazioa modu egokian erabiltzea gaixo, familiar, komunikabide eta beste profesionalekin.

G009 Gaixotasunaren efektuak, mekanismoak eta adierazpenak giza-gorputzaren egituran eta funtzioan ulertzea eta ezagutzea.

G005 Norberaren mugak ezagutzea eta gaitasun profesionala mantentzeko eta eguneratzeko beharra onartzea. Horretarako, garrantzi berezia emango zaio, alde batetik, ezagumendu eta teknika berrien ikasketa autonomoari eta, bestaldetik, kalitatearenganako motibazioa mantentzeari

MODULUKO GAITASUNAK IRAKASGAIAN:

Zelulen egitura eta funtzioa ezagutzea. Zelulen arteko komunikazioa eta mintzen kitzikagarritasuna ulertzea. Zirkulazio-sistemaren funtzioa ezagutzea. Lokomozio-aparatuaren egitura eta funtzioa ezagutzea. Arnas-sistemaren funtzioa ezagutzea. Nerbio-sistema zentralaren egitura eta funtzioa ezagutzea. Nerbio-sistema periferikoaren funtzioa ezagutzea. Homeostasia. Zentzumen berezien oinarriak ezagutzea. Inguruneari moldatzea. Laborategiko materiala eta oinarrizko teknikak maneiatzea. Froga funtzionalak aurrera eramatea. Bizi-parametroak zehaztea eta interpretatzea





IKASKUNTZA-HELBURUAK

1. Zirkulazio-, arnas-, lokomozio- eta nerbio-sistemei aipamen berezia eginez, osasun egoeran dagoen giza organismoaren organo, aparatu eta sistemen funtzionamenduari buruzko kontzeptu, prozesu, printzipio eta oinarrizko teoriak azaltzea.

2. Homeostasia lortzeko helburuarekin, mekanismo erregulatzaileen bidez, kanpo- (inguruneko aldaketak) eta barne- (gaixotasunak) asaldurei egokitzeko, aktibitate fisiologikoetan gertatu behar diren aldaketak aurresatea eta justifikatzea.

3.Teknikaren funtsa, erabilpen prozedura eta interpretazioaren oinarriei garrantzi berezia emanez, Medikuntzaren froga funtzional oinarrizkoenak burutzea eta interpretatzea.

4.Irakasgaian azaldutako kontzeptuekin erlazionatutako kasu kliniko errazen bitartez, oinarrizko egoera fisiopatologikoetan inplikatuta dauden mekanismo fisiologikoak modu kritikoan interpretatzea eta baloratzea

Klase magistralen programa. 80-100 ikasle. (2 ordu ikasle denbora)

1.go Irakasgai blokea: FISIOLOGIARAKO SARRERA. 1.-3. Gaiak:

Fisiologiarako sarrera egiten da irakasgai bloke honetan. (4h)

2. Irakasgai blokea: TERMODINAMIKA PROZESU BIOLOGIKOETAN. 4. Gaia:

Termodinamikaren oinarrizko kontzeptuak azaltzen dira, aplikazio bioenergetikoei aipamen berezia eginez. (2h)

3. Irakasgai blokea: ORGANISMOAREN BARRUNBE LIKIDOAK ETA HAUEN ARTEKO KOMUNIKAZIOA. 5.-6. Gaiak: Barrunbeen arteko komunikazioa, barne-ingurunea eta homeostasi kontzeptuen oinarri fisikokimikoak azaltzen dira. Aurretik aurkeztutako guztia zelula-kitzikagarritasunarekin lotuta dagoela aipatzen hasten da. (4h)

4. Irakasgai blokea: ZELULA-FISIOLOGIA: NERBIOA. 7.-10. Gaiak: Aurretik azaldutako kontzeptuak aplikatuz,nerbio zelulen funtzionamendua eta haien arteko komunikazioa ulertzeko oinarri fisiologikoak ekartzen dira. (6h)

5. Irakasgai blokea: ZELULA FISIOLOGIA: MUSKULUA. 11-14. Gaiak: Muskulu-fisiologia ulertzeko oinarri mekaniko, energetiko, termiko eta erregulaziokoak azaltzen dira. Bereziki muskulu eskeletikoari buruz hitz egingo da, baina muskulu leun eta bihotz muskuluaren orokortasunak aipatuz.(6h)

6. Irakasgai blokea: ARNASKETAREN FISIOLOGIA OROKORRA: 15. Gaiak:

Arnasketaren Fisiologia ulertzeko oinarri fisikokimikoak azaltzen dira, gas elkartrukea gidatzen duten legeei aipamen berezia eginez. (2h)

7. Irakasgai blokea: ODOL-ZIRKULAZIOAREN FISIOLOGIA OROKORRA. 16.Gaiak: Odol-zirkulazioaren Fisiologia ulertzeko oinarri fisikokimikoak adierazten dira: fluidoen dinamika, hemodinamika eta elastikotasun baskularra. (2h)

8. Irakasgai blokea:AKUSTIKA FISIOLOGIKOAREN OINARRiAK: 17. Gaiak:Entzumenaren oinarri fisikokimikoak azaltzen dira: soinuen propietate eta ezaugarriak, eta belarriak zelan hauteman ditzakeen azaltzen da. (2h)

9. Irakasgai blokea: OPTIKA FISIOLOGIKOAREN OINARRIAK. 18. Gaiak: Ikusmenaren Fisiologia ulertzeko oinarri fisikokimikoak azaltzen dira: argiaren propietateak eta begiaren ezaugarri dioptrikoak. (2h)







- Mintegien programa: 15-20 iksle (2 ordu Ikasle denbora)



M1 eta 2: Homeostasia eta organismoaren indargetzaile fisikokimikoak (2 ordu)

M3 eta M4: Organismoaren barrunbe likidoak eta hauen arteko komunikazioa. Mintz-zeharreko proteinen garrantzia komunikazioan. Adibideak.(2 ordu)

M5: Gasen difusioa arnasketan (ordu 1)





Tutoretzako lana duten mintegien programa: 15-20 ikasle ( 4 ordu ikasle denbora)



LM1: Homeostasiaren galera suposatzen duten fenomenoen adibideak

LM2: Prozesu fisiologiko batzuren azalpena



Ikasgela-praktiken programa: 35-45 ikasle (0,5 ordu Ikasle denbora)



IP1: Homeostasia (2 ordu)

IP2: Na+, K+ eta Cl- ioien oreka-potentzialak neuronetan. Nernst eta Goldman-hodgkin-katz ekuazioen oinarri praktikoa (2 ordu).

IP3: Lotura neuromuskularraren patologia, kasu klinikoen azterketa (2 ordu).





Laborategi-praktiken programa. 16-20 ikasle (0,5 ordu ikasle denbora)



LP1: Gertaera osmotikoaren behaketa (2 ordu).

LP2: pH-aren eragina gure organismoan. Indargetzaile Fisiologikoak (2 ordu).

LP3: Mintz-potentzialaren neurketa (2 ordu).

LP4: Likido errealen zirkulazioa hodi zurrunetan (2 ordu).

LP5: Audiometria. Oinarriak. Neurketa praktikoa eta taulatutako balio teorikoekin konparaketa (4 ordu).

LP6: Irudien eraketa begian. Oinarriak. Begi eredu baten gaineko garapen praktikoa. Ahalmen dioptrikoa. Kristalinoaren egokitze mekanismoak. Arazoen simulazioa eta zuzenketa (4 ordu).



Ordenagailu praktiken programa. 16-20 ikasle. (0,5 ordu ikasle denbora)

OP1 eta OP 2: Nerbio eta muskulu-zuntzen mintzaren aktibitate bioelektrikoaren neurketa eta erregistroa. Eztabaida eta galderak. (4 ordu)

OP3: Aktibitate muskularraren azterketa web orrialdeen bidez. (2 ordu).

KLASE MAGISTRALAK: Saio hauetan irakasgaiaren kontzeptu teorikoak azalduko dira, ikasleen partehartze puntuala ere gertatuko da horrela eskatzen denean.



MINTEGIAK: Saio hauetan irakasleak hautatutako artikuluen eta beste materialen analisia egingo da. Eztabaida irekia sustatuko da.



IKASGELA PRAKTIKAK: Saio hauetan , banaka edo taldeka, ariketen zein kasu praktikoen ebaztea egingo da, baita ere mikroskopioaren bidezko ehunen behaketa. Irakaskuntza modalitate hauen helburua klase magistraletan ikusitako kontzeptu teorikoak ulertzen laguntzea izango da. Eztabaida irekia sustatuko da.



LABORATEGI PRAKTIKAK: Praktika hauetan analisi eta balorazio funtzionalak burutuko dira, klase magistraletan ikasitako kontzeptu teorikoak ulertzeko helburuarekin. Eztabaida irekia sustatuko da.



ORDENAGAILU PRAKTIKAK: Praktika hauetan analisi eta balorazio funtzionalak burutuko dira,Web orrialdeek eta programa informatiko zehatzek eskaintzen duten infrmazio eta simulazio aukerak erabiliz. Klase magistraletan ikasitako kontzeptu teorikoak ulertzeko helburuarekin. Eztabaida irekia sustatuko da.

Azterketa idatzia %75

Prozedurak:

-Klase magistralak ebaluatzeko: Irakasgaiaren zati teoriko bi atal nagusitan banatuko da eta atal bakoitzak bere azterketa izango du. Azterketak zabaltzeko galderak, erantzun laburreko galderak, test moduko erantzun anitzeko galderak eta diagnosi klinikoari buruzko galderak erabiliz burutuko dira.



Irizpideak: Garatzen diren gaitasunen inguruan hartutako jakintza teoriko eta praktikoak baloratuko dira, erantzunen zuzentasun, ikuspegi, argudiatze, zehaztasun eta argitasun maila aintzat hartuko da. Test moduko galderetan akatsek ez dute negatiboki kontatuko.

Lehenengo atala liberatzeko 10 puntutik 7 baino gehiago atera behar da. Irakasgaia gainditzeko bi frogen batazbestekoan gutxienez 5 bat lortu beharko da.Ikasleak atal baten azterketaren bat ez badu burutzen, uko egiten duela ulertuko da eta ebaluazioan "Ez aurkeztua" agertuko zaio, ezohizko deialdira aurkeztu beharko dela.



Bertaratzeko eta ez-bertaratzeko jardueren ebaluazio jarraia %25:

Hurrengo ebaluazio-tresnak erabiliko dira:

- Tutoretzapeko lana eskatzen duten mintegiak: Lanen ahozko aurkezpena eta defentsa. Aurkezpenaren argitasuna, informazioaren egokitasuna, ideien antolakuntza eta garapena, erabilitako informazio-iturriak eta erantzuteko gaitasuna baloratuko da (Azkeneko notaren %5).

- Ikasgela praktika eta ordenagailu praktikak: Dagozkien txostenen jasotzea. Zuzentasun maila, ikuspegia eta erlazionatzeko gaitasuna baloratuko da (Azkeneko notaren %10).

- Bertaratzeko aktibitate guztietan: Klase magistraletan, mintegietan, ikasgelako praktiketan, laborategi preaktiketan eta ordenagailu praktiketan parte-hartzea edota irakasleak egindako galderei erantzutea aintzat hartuko da (Azkeneko notaren %5).

Oinarrizko bibliografia

- Giza-Fisiologia, M. Asier Garro. Elhuyar, 2000

- Biokimikaren oinarriak. Albert M. Leningher, David L. Nexon, Michel M. Cox. Ed Euskal Herriko Unibertsitatea, 2008.

- Fisiología Humana Integrada, Dee Unglaub Silverthorn. 4. Ed. Panamericana, 2008.

- Tratado de Fisiología Médica, Arthur C. Guyton. 11. Ed. McGraw-Hill/Interamericana, 2006.

- Fisiología, Robert M. Berne, Mathew N. Levy. 3. Ed. Harcourt-Mosby-Elsevier, 2002

- Fisiología Humana, Gilian Pocock, Christopher D. Richards. 2. Ed. Masson, 2005.

- Fisiología Humana, Stuart Ira Fox. 10. Ed McGraw-Hill Interamericana, 2008.

- Fisiología Humana, Jesús Tresguerres. 3. Ed. McGraw-Hill Interamericana, 2005.

Gehiago sakontzeko bibliografia

- Introducción a la Biología Celular, Bruce Alberts, Dennis Bray. 2. Ed Panamericana, 2004
- Bioquímica, Lubert Stryer. 6. Ed. Reverté , 2008.
- Bioquímica, Pamela C. Champe, Denise R. Ferrier, Richard A. Harvey. McGraw-Hill/Interamericana, 2006.
- Bioquímica Básica de Marks. Un enfoque clínico, Colleen M. Smith, Allan D. Marks, Michael Lieberman. 2. Ed. McGraw-Hill/Interamericana, 2005.
- Fisiopatología y Bioquímica, Michael Pfreundschuh, Jürgen Schömerich. Harcourt-Elsevier Science, 2002,
- Bioquímica, Christopher K. Mathews, Kensal Edwadr van Holde, Kevin G. Ahern. 3. Ed., McGraw-Hill/Interamericana, 2002
- Fisiología Humana, William F. Ganong. 19. Ed. Manual moderno, 2005.
- Fisiología y psicología de la actividad física y el deporte Luis Casis, Jose M. Zumalabe,. Ed. Elsevier, 2008.