«Erregistro eta Praktika Artistiko Performatibo eta Testuingurukoak» irakasgaia praktika artistikoen azterketan, garapenean eta esperimentazioan oinarritzen da, eta testuinguru soziokultural zehatzekin elkarrekintza zuzena izateko bokazio argia du; horretarako, materializazio heterogeneoko tresna, estrategia eta formatuak erabiltzen ditu, eta, batzuetan, ez dira ingurune artistikora mugatzen. Arte-praktika hauek oso kontuan hartzen dituzte esperientzia artistikoan inplikatuta dauden eragileek – bai lan artistikoaren ekoizleen papera hartzen dutenek, bai lan hori jasotzen duten pertsonek –, baita inguruneari ekarpenak egiteko aukera eta haren eragina jasotzeko posibilitatea ere.



Irakasgaiak proiektu- eta prozesu-izaera du. Sormen planifikatu eta kudeatuaren bidez motibazioak edo beharrak formalizazio artistikoetara eramaten jakiteari eta une prozesualagoak eta bat-batekoagoak sartzeko gai izateari garrantzia ematen zaio. Era berean, tradizioz artetzat hartzen denaren diziplina-murrizketarik gabe lan egiten da, baita artelan bat non egon daitekeen edo egon behar duen ere. Esperimentazio erradikala, praktikoa eta diskurtsiboa ere sustatzen da, proiektu artistikoak formalizatzeko modu gisa, pixkanakako hurbilketa-metodologia baten bidez, aurretiazko desira edo intuizio batek gidatuta.



Performatiboaren kontzeptua bi alderditan lantzen da: batetik, arte bizietatik lan egiten da, presentziarekin eta gorputzarekin jolasten da denbora eta espazio jakin batean, eta, bestetik, egoera jakin batean performatzeko, jarduteko edo eragiteko gaitasun gisa.



Ikasgai honek garrantzia ematen dio artelanaren ekoizpenaren, analisiaren eta harreraren arteko harremanari, artea topaleku gisa. Ildo horretan, proiektu artistikoen erregistroa (argazkian, bideoan, audioan, formatu grafikoetan edo beste mota batzuetakoetan) oso tresna baliotsua da artistak bere proiektua jasotzeko une desberdinak eta proiektuan sartzeko modu desberdinak sor ditzan.

Irakasgaian zehar ikasleek eskuratu behar dituzten gaitasunak honako hauek dira:

- Irakasgaiaren testuinguruarekin zerikusia duten adierazpen artistikoak identifikatzeko eta ulertzeko gaitasuna: arte parte-hartzailea, arte kolaboratiboa, arte dialogikoa, arte komunitarioa, arte sozialki konprometitua eta arte erlazionala.

- Testuinguru jakin batean elkarri eragiteko estrategiak asmatzeko gaitasuna.

- Hainbat harreman-teknologia erabiltzeko gaitasuna (pertsonen portaerari, komunikazioari eta antolaketari buruzkoak, performazio-proposamenetan).

- “Artista-artelan-hartzaileak” harremana modu alternatibo batean planteatzeko gaitasuna, ohiko “artista batek ekoiztutako artelan bat- publikoak kontsumitzailea” ekoizpen-eskematik kanpo atera ahal izateko

- Proiektu bakoitzaren egiturara eta beharretara ondoen egokitzen den erregistro-bitartekoa behar bezala aukeratzeko eta proiektu horren asmoetara egokituta teknikoki formalizatzeko gaitasuna.

- Mugituko garen esparru artistikoa: testuinguruko artea, arte performatiboa, arte parte-hartzailea, arte kolaboratiboa, arte dialogikoa, arte komunitarioa, arte sozialki konprometitua eta arte erlazionala.

- Parte hartzen dugun jolasak: jolasa, arauak iraultzeko, erabakiak aurrez aurre jartzeko eta jokabide dibergenteak esperimentatzeko estrategia artistiko gisa.

- Proiektu artistikoen kasu praktikoa testuinguruan: Gau Irekia.

- Proiektu artistiko baten hartzaileen tipologia desberdinak: publikoa, erabiltzailea, parte-hartzailea, laguntzailea, sortzailekidea.

- Harremanen teknologiak: pertsonen portaeraren, komunikazioaren eta antolaketaren mekanikak.

- Proiektu artistiko bat erregistratzeko hainbat modu.

Irakasgaia fase-sekuentzia honen arabera antolatzen da:

1) Enkoadraketa, 2) Esperimentazioa, 3) Apustua eta 4) Eszenan jartzea. Fase horiek irakasgaiaren garapenaren lau hilabete ingurukoak dira. Lehenik eta behin, landuko dugun artearen ikuspegia planteatuko da; ondoren, etorkizuneko proiektuetara intuizioz hurbiltzeko aukera emango duten esperimentuak eta dinamikak proposatuko dira; ondoren, ikasgairako ikasleen proiektuak zentratu, profilatu eta garatuko dira, eta azkenik, proiektu horiek gauzatuko dira, formalizazio artistikoen espazio eta denbora espezifikoetatik haietara iritsi ahal izateko.



Irakasgaiaren metodologia lau formatutan oinarritzen da: irakasleak zein ikasleek proposatutako dinamika esperimentalak, proiektu artistikoen erreferentzia dokumentalak eta lan-enklabe gisa har daitezkeen testuinguru espezifikoetarako bisitak. Planteamendu praktikoa da, batez ere, eta adibide-pilulek osatzen dute.



Era berean, ohiko tutoretzak izango dira, ikastaroa osatzen duten esperimentuak eta dinamikak egitean sortzen diren zalantzei erantzuteko.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • - Ikasgelako praktikak... % 30 - Taldeko ekintza performatiboa (ekintza + erregistroa)... % 30 - Testuinguru-proiektua (proiektua + erakusketa-gailua + memoria)... % 40 (%): 100

ORIENTABIDEAK

Ebaluazio-sistema jarraitua izango da, lanak aurkeztuz eta gelako dinamiketan parte hartuz.



Ebaluazio-elementuak: ikasgelako dinamikak, talde-ekintza peformatiboak (eta horien erregistroak) eta testuinguruko proiektuak (erakusteko gailuak eta memoriak barne).



Era berean, bertaratzea eta parte-hartzea funtsezkoak dira ikastaroan irakasteko/ikasteko prozesua behar bezala garatzeko, eta kontuan hartuko dira ebaluazioan.



Bestalde, ikastaroaren oinarri den elkarren mendeko esku-hartzeen egitura kontuan hartuta, ezinbestekoa da proposamen guztiak aurrez ezarritako datetan aurkeztea.



Lan horiek guztiak ezinbestekoak dira ikasleen prozesua ebaluatzeko eta kalifikatzeko.



Horietakoren bat ez badago, ezagutzak egiaztatzeko beste modu batzuk zehaztuko dira, ikasleak prestakuntza teoriko-praktikoaren beharrezko maila duela egiaztatzeko.



Ikasleek azken ebaluazio-sistemaren bidez ebaluatzeko eskubidea izango dute, etengabeko ebaluazio-sisteman parte hartu duten ala ez alde batera utzita, betiere araudian adierazitako ebaluazio jarraituari uko egiten badiote.



UKO EGITEKO ARAUDIA

Deialdiari uko egitea:

Deialdiari uko egiteko, ebaluazio jarraitua egiten duten ikasleek idatziz aurkeztu beharko diote uko ikasgaiaren ardura duen irakasleari, irakasgaiaren azterketa-data ofiziala baino hilabete lehenago. Azken ebaluazioa egin behar duten ikasleek nahikoa izango dute ezarritako probara ez aurkeztea. Bi kasuetan, kalifikazioa “ez aurkeztua” izango da.



Ebaluazio-sistemari uko egitea:

Etengabeko ebaluazio-sistemak lehentasuna du UPV/EHUn. Hala ere, ikasleek azken ebaluazio-sistemaren bidez ebaluatzeko eskubidea izango dute. Horretarako, ebaluazio jarraiari uko egin izana idatziz aurkeztu beharko du, eta horretarako 9 asteko epea izango du, ikasturtea hasten denetik kontatzen hasita, lehenengo lau hilekoko irakasgaia baita.

Talde-ekintza performatiboaren (ikus-entzunezko erregistroarekin) eta testuinguru-proiektuaren (erakusketa-gailuarekin eta memoriarekin) lanak eskatuko dira. Bi lanak aurrez aurre aurkeztuko dira ikasgelan, non egin diren alde batera utzita. Gainera, idatzizko proba bat egingo da ezagutzak, erreferentziak eta ikasgelako praktikak eskuratu direla egiaztatzeko.

Ikasgelako ariketetan eta praktiketan eskatzen direnak, oinarrizko erreferentzia bibliografikoak eta egelan partekatzen diren material guztiak.

Oinarrizko bibliografia

Ardene, Paul. 2006. Un Arte Contextual. Creación artística en medio urbano, en situación, de intervención, de participación. Murcia: Cendeac.



Bourriaud, Nicolás. 2006. Estética relacional. Buenos Aires: Adriana Hidalgo.



Duarte, Ignasi y Bernat, Roger. 2009. Querido Público: El espectador ante la participación: jugadores, usuarios, prosumers y fans. Barcelona: Centro Párraga, Cendeac y Elèctrica Produccions.



Fisher-Lichte, Erika. 2011. Estética de lo performativo. Madrid: Abada.



Kaprow, Allan. 2007. La educación del des-artista. Madrid: Árdora.



Rancière, Jacques. 2010. El espectador emancipado. Castellón: Ellago ed.



Tudela, Javier. 2008. Cuando arte es la respuesta, ¿cuál era la pregunta? En Ikas-art. 1er Encuentro de Arte Universitario, dirección y coordinación Jose María Herrera, 275-82. Güeñes: Enkartur.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Bishop, Claire (ed). 2006. Participation. London: White Chapel Gallery & The MIT Press.

Jahn, Marisa ed. 2010. Byproduct. On the Excess of Embedded Art Practices. Canadá: YYZBooks.

Jullien, Francois y Suárez, Anne Hélèlen. 1999. Tratado de la Eficacia. Madrid: Siruela.

Kester, Grant. 2004. Conversation pieces: Community and Communication in Modern Art. California: University of California Press.

Laddaga, Reinaldo. 2006. Estética de la emergencia. Buenos Aires: Adriana Hidalgo editora.

Willats, Stephen. 2010. The Artist as an Instigator of Changes in Social Cognition and Behaviour. Londres: Occasional Papers.

Aldizkariak

http://www.a-desk.org

http://www.efimerarevista.es/

http://www.ehu.eus/ojs/index.php/ausart/index

http://esferapublica.org/nfblog/

Web helbideak

http://www.rtve.es/television/metropolis/

https://www.consonni.org/

http://www.okela.org

http://www.bulegoa.org/

http://wikitoki.org/

http://azala.es

http://www.azkunazentroa.eus/

https://www.guggenheim-bilbao.eus/

http://www.salarekalde.bizkaia.net/

https://www.tabakalera.eu

http://kmk.gipuzkoakultura.eus/es/sala-de-exposiciones/presentacion

http://www.artium.org/es/

http://www.montehermoso.net/

http://www.ca2m.org

http://www.mataderomadrid.org

http://medialab-prado.es

https://www.lacasaencendida.es/

http://www.museoreinasofia.es/

http://hangar.org

http://www.cccb.org/es/

http://macba.es

http://theinfluencers.org

https://www.documenta.de/es/

http://bb9.berlinbiennale.de/

http://www.labiennale.org/it/arte/index.html

https://www.traficantes.net/nociones-comunes

http://esnorquel.es/pod-cast/