Osasun publikoaren arloan, prebentzioak hiru arlo ditu, hirugarrena pazientearen errehabilitazioa izanda. Horrela, errehabilitazioari, pazienteari bere gaitasun gehienak itzultzeko neurri sozialen, hezkuntza neurrien eta profesionalen multzoari deritzogu. Hori dela medio, diziplina hau, diziplina anitz bat bezala ulertu behar da, non osasun arloa eta arlo sozialak elkarri eragiten dioten.



Erizaintzako zainketa iritzi kritikoa eta klinikoa behar duenez lehenengo, bigarren eta hirugarren mailako prebentzio prozesuen parte hartzea antolatzeko, erizaintzako gradua, “Erizaintza Errehabilitazioan: Pertsona Ezinduak eta Mendekoak” ikasgaiak ikasleei errehabilitazioaren hainbat kontzeptu basiko ikasteko aukera ematen die. Ikasgai honek, ikasleari paziente kronikoa prebentzio tertziarioaren ikuspuntutik eta haien testuinguru sozialaren aldetik aztertzeko tresnak ematea dauka helburu.

Gaitasun orokorrak

Ikasleari ikasgai honen bidez sendotu nahi zaion gaitasun orokorrak hauek dira:



-Gaixoaren jokaera ulertzea bere taldea edo erkidegoaren arabera, testuinguru soziala eta multikulturala kontuan izanda.

-Desgaitasun eta menpekotasun egoera baldintzatzen duten eragile antropologiko eta sozialek identifikatzea.

-Gizartearen prozesu baliogabe garrantzitzuenak ezagutzea.

-Errehabilitazioan erizaintzako zainketen metodologia eta oinarri teorikoak deskribatu ahal izatea.

-Pazienteei eta zaintzaileei heziketa emateko gai izatea.

-Gaixotasun kronikoek egungo osasunean daukaten papera ulertzea eta haiei aurre egiteko erak eta estrategiak ulertzea.





Gaitasun espezifikoak:



-Indartu metodologia zientifikoaren gaitasunak errehabilitazio erizain zainketarako.

-Arrazoiketa kritikoa eta pentsamendu zientifikoa osasun arloan aplikatzea.

Gai didaktiko 1. Dependentzia eta desgaitasunen soziologia.



1.1. Kontzeptu orokorrak

1.2. Osasuna, gizartea eta menpekotasuna

1.3. Erizaintza erreabilitazioan



Gai Didaktiko 2. Zahartze osasuntsua eta zainketa errehabilitatzaileak.

2.1. Populazioaren zaharketa: Erronka berriak

2.2. Zahartze aktiboa



Gai Didaktiko 3. Zainketa formalak eta zainketa informalak.

3.1. Zainketa formalak

3.2. Zainketa informalak

3.3. Zaintzailea zainduz



Gai Didaktiko 4. Erizaintzako zainketa prozesu eta gaixotasun kronikoetan.

4.1. Kronikotasuna. Kontzeptuak eta eztabaidak.

4.2. Erizaintza era kronikotasuna

4.3. Baliabideak kronikotasuna menperatzeko eta autonomia sustatzeko.

4.4. Egoera nagusiak eta antzemandako beharrak

Ikasgai honetan hainbat metodologia era desberdinak erabiliko dira, dozenzia magistrala gehi arazoen ebazpenean eta pentsamenu kritikoaren indarpenean oinarrituko aktibitateak. Azkenengo atal hauek banakako edo taldeko lanen bidez, bai ahozkoak, bai idatzizkoak izango dira.



Banakako ariketetan eta talde lanetan lan autonomoa indartuko da, eta horretarako erabiliko dira baliabide bibliografikoak, ikus-entzunezkoak, etab. Errekurtso hauek erabilgarriak izango dira gaiaren atalak ulertzeko. Arazoak eta galderak ikasgelan ebatziko dira ikasle guztien artean, gaur egunko arazo erealak erabiltzen. Honekin guztiarekin teorian ikustiakoaren sakonketa lor daiteke, prebentzio tertziarioa antzeko area batzuekin erlazionatzen. Eztabaida irekia sustatuko da, ahozko komunikazioa, dibulgazioa, laburtzeko gaitasuna eta lankidetza trebatzeko.



Mintegial erabiliko dira sakontzeko gai ezpezifikoetan, garrantzitsuak edo gaurkotasunekoak, ikasgaiaren edukiekin lotuak daudenak. Landa praktikak erabiliko dira aktibitateak esgiteko, gaian adituak diren hainbat profesionalen laguntza izanda. Praktika hauen tipologia eta metodologia urtez urte alda daiteke baliabideen eskuragarritasunaren arabera, baita interesaren, nobedadearen edo gaurkotasunaren arabera ere. Hori dela eta, ikasgaiaren hasieran zehaztuko dira.



Ahozko erakusketek estruktura formal bat jarraitu beharko dute, ikasgaiaran hasieran zehaztuko dena. Erakusketa bakoitza amaitzean, galdera-erantzun ariketa egingo da, non irakasleak eta ikasleek galderak egin ahalko dituzte edukien edota erabilitako modalitateen buruz.



Derrigorrez etorri beharko da azkenengo lan erakuzketeetara eta landa praktikeetara.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Test motatako proba (%): 40
  • Banakako lanak (%): 20
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 40

EBALUAZIO SISTEMA JARRAIA

-Banakako lanak: %10

-Banakako parte hartzea: %10

-Talde lana: %40

-Azterketa: %40 (40 galderak: erantzun laburrekoak edo testa, 4 erantzun posible eta 1 zuzena. 3 erantzun txarto izan ondoren puntu bat kentzen da, edo zati proportzionala)





EBALUAZIO SISTEMA FINALA

Banakako lana: %60

Azkenengo proba: %40





Ohiko deialdia: Orientazioa eta uko egitea.



Emaitza partzialen batuketa egingo da ikaslea azkenengo probaren %50 gainditzen duenean.



Ebaluazio jarraiaren alternatiba ebaluazio sistema finala da. Horretarako azkenengo proba objektiboaren burutzea beharrezkoa izango da (emaitzaren %40 puntuatuko du)eta banakako lan espezifikoa (emaitzaren %60 puntuatuko du).



Gehigarri moduan, ikasleek uko egin ahalko diote deialdiari irakasgaia ematen duen ikasleari idatzizko bat aurkeztuz azterketa denboraldia hasi baino 30 egun lehenago.

Ez-ohiko deialdia. Orientazioa eta uko egitea.



Ez-ohiko deialdietan ebaluazio jarraian parte hartu ez dezaketen ikasleen kriterio berdinak segitu beharko dira. Hau da, ebaluazioaren emaitza orokorra azkenengo azterketa objektiboaren (emaitza orokorraren %40) eta banakako lan espezifiko (emaitza orokorraren %60) baten emaitzen batuketa izango da.

Irakasgaiaren aurkezpenean

Oinarrizko bibliografia

-Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales. Libro blanco sobre Atención a las personas en situación de dependencia en España. Madrid: Ministerio de Trabajo y Asuntos Sociales; Secretaría de Estado de Servicios Sociales, Familias y Discapacidad; 2005.

-Gobierno Vasco. Estrategia para afrontar el reto de la cronicidad en Euskadi. Vitoria-Gasteiz: Gobierno Vasco; Departamento de Sanidad y consumo; 2010.

-Ley 39/2006, de 14 de diciembre, de Promoción de la Autonomía Personal y Atención a las personas en situación de dependencia. Boletín Oficial del Estado 229. p: 44142-56.

-Villar F. Discapacidad, dependencia y autonomía en la vejez. Barcelona: Aresta; 2009. 168p.

-Trigás-Ferrín M, Ferreira-González L, Meijide-Míguez H. Escalas de valoración funcional en el anciano. Galicia Clin 2011; 72(1):11-16.

-Piédrola Gil. Salud pública y medicina preventiva. 12ª Edición. Madrid: Elsevier-Masson; 2012.

-Ceballos Atienza R. Actuación rehabilitadora al paciente geriátrico [5ª ed.]. Madrid: Formación Alcalá; 2020. 342p.

-Martí JD, Vendrell M (coords.). Técnicas manuales e instrumentales para el drenaje de secreciones bronquiales en el paciente adulto. Barcelona: SEPAR; 2013. 104p.

-Portuondo MT, Martínez T, Delgado J, García AM, Vivas ME. Manual de Enfermería en Prevención y Rehabilitación Cardiaca. Madrid: Asociación Española de Enfermería en Cardiología; 2009. 436p.

Aldizkariak

Autonomía personal.
Minusval [es la revista anterior hasta 2009. Disponible en: https://sid.usal.es/minusval.aspx].
Gerokomos: revista de la Sociedad Española de Enfermería Geriátrica y Gerontológica.
Revista Española de Geriatría y Gerontología.
Respira: revista del área de Enfermería y Fisioterapia Respiratoria de SEPAR.
Revista Española de Enfermería en Cardiología.

Web helbideak

Paziente bizia. Osakidetza. Eskuragarri: https://www.osakidetza.euskadi.eus/osasun-eskola-
ataria/-/paziente-bizia-programa/
Ezintasuna. Ministerio de Sanidad. Eskuragarri: https://www.mscbs.gob.es/eu/ssi/discapacidad/home.htm
Discapacidad. OMS. Eskuragarri: https://www.who.int/topics/disabilities/es/
Zahartze aktiboa. Eusko Jaurlaritza. Eskuragarri: https://www.euskadi.eus/informazioa/zahartze-aktibo-eta-osasungarria-/web01-a2osabiz/eu/
Euskadi Lagunkoia. Eskuragarri: https://www.euskadilagunkoia.net/eu/
IMSERSO. Eskuragarri: https://www.imserso.es/imserso_04/index.htm
FEKOOR. Eskuragarri: https://fekoor.com/?lang=eu