DESKRIPTORE NAGUSIAK

Hezkuntza arlorako hurbilpena. Hezkuntza-erakundeak eta eragileak. Pentsamendu pedagogikoaren garapena. Garaiko hezkuntza-teoriak. Garaiko Hezkuntzaren Historia Euskal Herrian. Haurtzaroaren egoera eta eskubideak.



IRAKASGAIAREN DESKRIBAPENA

Prestakuntza pedagogikoa etorkizuneko gizartean hezkuntza zeregina garatzeko ardura edukiko duten maisu-maistren oinarrizko zutabea da. Hezkuntzaren Teoria eta Historia izeneko irakasgaiaren bitartez paradigma eta ikuspegi pedagogiko garaikideetara hurbiltzeko aukera edukiko dugu, gaur egungo hezkuntza fundamentatzen duten oinarri teoriko eta epistemologikoak hobeto ezagutzeko eta ulertzeko.

Gaur egungo hezkuntza egoera konfiguratzen lagundu duten ikuspegi pedagogiko ezberdinen azterketa holistikoa burutu ondoren, Euskal Herrian zentraturiko ikuspegia ere eskaini nahi dugu, ikasleek beren gertuko testuinguruan gertaturiko esperientziak modu egokian kontestualizatzeko.

Etorkizuneko maisu eta maistrak estimulatu nahi ditugu hezkuntza gertaerari buruz beren pentsamendu propioa eraikitzeko, beti ere ezagutza eta haurtzaroaren eskubideekiko begirunerik handiena abiapuntutzat harturik; modu horretan, beren etorkizuneko jarduera gida dezakeen aukera baten hautaketa ere orienta daiteke. Irakasgaiaren izaerak, Magisteritza eta Pedagogiako Ikas Planetan agertzen diren beste irakasgai batzuen laguntzaz, irakas zereginerako markoa eraikitzen du; irakasgai horien arteko loturak hiritartasuna eta partehartze demokratikoari loturiko gaitasunen lorpenean laguntzen du, horiek etorkizuneko hezitzaileen ezinbesteko oinarriak izanik.

IRAKASGAIAREN GAITASUNAK ETA IKASKUNTZAREN EMAITZAK

G1: Hezkuntza sistemaren garapen historikoa eta hezkuntza jardueraren baldintzatzaile politiko eta legegintzakoak ezagutu; haur hezkuntzako eskola hezkuntza sisteman kokatu eta, ikuspegi pedagogiko garaikideen laguntzaz, bere funtzioa aztertu, gure testuinguruan ezezik, europear eta nazioarteko testuinguruan ere.

IE1: Ikasleek, hasieratik gaur egun arte, Hezkuntza sistemaren garai desberdinak ezagutzen dituzte

IE2: Ikasleek haur eskolaren ezaugarriak identifikatzen eta desberdintzen ditu beste eskolarekiko

IE3: Ikasleek beste garaiko ikuspegi pedagogikoak, testuinguru geografiko desberdinetan aztertzen dituzte



G2: Hezkuntza eragileek irakaskuntza praktikan duten funtzioa aztertu, horretarako gela barruko interakzio eta komunikazio prozesuak eta funtzio horren inguruan ager daitezkeen baldintza instituzionalak kontuan hartuz.

IE1: Hezkuntza sisteman parte hartzen duten eragile desberdinek (familia, eskola, ikasleek, irakasleek, ...)ikasleek identifikatzen eta aztertzen dituzte.



G3: Giza eskubide eta haurtzaroaren eskubideak abiapuntutzat harturik, hezkuntza prozesuen eta ikaskuntzaren oinarrizko printzipioak familia testuinguruan, gizartean eta eskolan ulertu eta aplikatu, familiaren funtzioa hezkuntza eragile bezala eta eskolarekiko bere erlazioa bereziki azpimarratuz (garapen historikoa, familia ereduak eta hezkuntza familia testuinguruan)

IE1: Ikasleek haurtzaroaren eskubideak ezagutzen dituzte

IE2: Ikasleek hezkuntza prozesuak, garatzen diren testuinguruaren arabera, identifikatzen eta desberdintzen ditu

IE3: Familia eta eskolaren arteko harremaren garrantzia ikasleek ezagutzen dute

1.gaia: Hezkuntza arlorako hurbilpena

Hezkuntza eta Pedagogia. Kontzeptu definizioa. Hezkuntza arloak: hezkuntza formala, ez formala eta informala. Hezkuntza-ekintza eta bere eragileak: hezitzailea, hezitua, ingurua, erakundeak. Hezkuntza ezagutza zientifikoaren objektu bezala. Kontzeptu definizioa. Hezkuntza Zientziak.



2.gaia: Pentsamendu pedagogikoaren garapena

Rousseau eta naturalismo pedagogikoa. Pestalozzi eta Froebel. Eskola Tradizionala: oinarrizko ezaugarriak. Eskola Tradizionala gainditzeko prozesua: Eskola Berriaren mugimendu pedagogikoa. Teoria sozialisten ekarpena. Autoritarismoaren kontrako teoriak. Teoria pertsonalistak. Deseskolaratze teoriak eta teoria posmodernoak.



3.gaia: Garaiko hezkuntzaren historia Euskal Herrian

Hezkuntza Sistemaren genesia eta garapena. Hezkuntza erakundeen genesia eta garapena. Irakasleriaren prestakuntza. Hezkuntza Euskal Herrian.



4.gaia: Haurtzaroaren egoera eta eskubideak

Haurtzaroarekin lotutako hainbat praktikaren analisia eta garapena: haur hilketa, abandonatzea, gerruntzearen erabilera, diziplina eta sexualitatea. Haurtzaroa Aro Garaikidean: haurtzaroaren deskubrimendua. Irakasleriaren prestakuntza eta giza-eskubideak. Haurtzaroaren eskubideak Umearen Konbentzioaren arabera.

Programan agertzen diren ikasgaiak saio teoriko eta praktikoetan landuko dira. Azalpen teorikoak lantzekoeuskarri desberdinak erabiliko dira: ppt-ak, bideoak, dokumentazio historikoa, bibliografía oinarrizkoa zein berezia, filmografía eta gaiak lantzeko behar diren baliabide desberdinak.

Lan indibiduala zein talde lana burutuko dira. Ikasketa Kooperatibo eta Dinamikoa bultzatzeko jarduera autonomoak eta kooperatiboak burutuko dira.



Ikasleen lanetan eta edozelako jardunetan, hizkuntzaren adierazpidean agertu ohi diren arazoak oso nabarmenak direnean, hutsak zuzentzea eskatuko da. Ulergarritasun eta zehaztasun hutsak gertatzen direnean, testuak itzultzeagatik edo euskarazko adierazpide okerra erabiltzeagatik, ez da lana zuzenduko eta ikasleari bi eguneko epea eskeiniko zaio lana edo idaztia zuzentzeko.



*COVID-19ak sortuko dituen egoera bereziei erantzuteko, aipatutako metodologiak aldaketak izan ditzake on line moduetara egokitzean.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 50
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 34
  • Diziplinarteko lana (%): 16

EBALUAZIO JARRAITUA aukeratzen duten ikasleek irakasgaiko praktikak, azken proba idatzia eta DAL-a aurkeztu beharko dute prozesuan zehar zehazten diren une eta baldintzetan:

- Irakasgaiko praktikak. Lau praktika izango dira, bat gaitegiaren multzo bakoitzeko. Praktika hauek burutzeko orientabideak, oinarrizko materialak eta ebaluatzeko irizpideak Moodle-n argitaratu dira.

- Azken proba idatzia. Sintesi galderez osatutako ariketa bat izango da; Fakultateak ezarritako ebaluazio egunean burutuko dira. Irizpideak: a) Gaiaren ulerkuntza; b) Funtsezko kontzeptuen sistematizazioa; d) Ideien sekuentzia logikoa; e) Hizkuntzaren erabilera (zuzentasun ortografiko, sintaktiko eta semantikoa).

- DIZIPLINA ARTEKO LANARI (DAL) azken notaren 1,6 puntu dagokio. Ikasleren batek, justifikaturiko arrazoiak direla medio, ezin izango balu lan hau egin, moduluko koordinatzailearengana jo beharko du eta honek adieraziko dion prozedura jarraitu.



Irakasgaia gainditzeko, atal guztiak gainditzea ezinbestekoa izango da.



AZKEN EBALUAZIOA egin nahi duten ikasleek 9. astea baino lehen irakasleari idatziz adierazi beharko diote ebaluaketa eredu hau aukeratzen dutela. Azken ebaluaziorako ikasleek Fakultateak ezarritako egunean proba idatzia egingo dute eta irakasgaiko praktikak aurkeztuko dituzte. Halaber, DAL-a koordinaziotik ezarritako baldintzetan betea izan behar du.



Edozein deialdia delarik, ikasgai honetan aurkeztutako lan guztiak UPV/EHUko ebaluazio probetan eta lan akademikoetan jokabide makur eta iruzurrezkoak eragozteari eta etika akademikoari buruzko protokoloko konpromisoaren arabera egingo dira.



*COVID-19ak sortuko lituzkeen egoera bereziek horrela eskatuko balute, azken proba idatzia bide telematikoen bidez egingo litzateke. Baita, irakaskuntza modalitatea %100-ean urrutikoa izatera pasatuko balitz, ebaluaketa aurrera eramateko eskatuko diren atazak bide telematikoen bidez, e-Gela edo antzekoez, gauzatu eta entregatuko lirateke.



UKO EGITEA. Deialdiari uko egiten dioten ikasleek «aurkezteke» kalifikazioa jasoko dute.

Ebaluazio jarraituaren kasuan, azken probaren pisua irakasgaiko kalifikazioaren %40 baino handiagoa denez, nahikoa izango da proba horretara ez aurkeztea azken kalifikazioa "aurkezteke" izan dadin. Azken ebaluazioaren kasuan, azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea.

Irakasgaia ohiko deialdian gainditzen ez duten ikasleek, hautatutako ebaluazio sistema gorabehera, eskubidea izango dute ezohiko deialdiko azken ebaluazioko proba osatzen duten azterketa eta jardueretara aurkezteko.



Ezohiko deialdietan irakasgaiak ebaluatzeko sistema bakarra azken ebaluazioa izango da. Fakultatean ezartzen den egun eta tokian ikasleek irakasgaiko praktikak entregatuko dituzte eta proba idatzia egingo dute. Ikasturtean zehar eskuratutako emaitza positiboak gorde ahal izango dira, DAL-a barne.



UKO EGITEA. Deialdiari uko egiten dioten ikasleek «aurkezteke» kalifikazioa jasoko dute.

Azken ebaluazioaren kasuan, azterketa egun ofizialean egin beharreko probara ez aurkezte hutsak ekarriko du automatikoki kasuan kasuko deialdiari uko egitea.



HIRUGARREN DEIALDITIK AURRERA, eta lehen ikasturteko hiru irakasgai gaindituta dituzten ikasleek ez dute DAL lana berriz egin beharko. Kasu honetan irakasgaiko praktikak (%50) eta proba idatzia (%50) erabiliko dira, aurretik azaldu diren ezaugarriekin.



Edozein deialdia delarik, ikasgai honetan aurkeztutako lan guztiak UPV/EHUko ebaluazio probetan eta lan akademikoetan jokabide makur eta iruzurrezkoak eragozteari eta etika akademikoari buruzko protokoloko konpromisoaren arabera egingo dira.



*COVID-19ak sortuko lituzkeen egoera bereziek horrela eskatuko balute, azken proba idatzia bide telematikoen bidez egingo litzateke. Baita, irakaskuntza modalitatea %100-ean urrutikoa izatera pasatuko balitz, ebaluaketa aurrera eramateko eskatuko diren atazak bide telematikoen bidez, e-Gela edo antzekoez, gauzatu eta entregatuko lirateke.

Oinarrizko bibliografia

CAMINO, I. eta MURUA, H. (2012): Hezkuntzaren Teoria eta Historia. Madril: Delta.

CAMINO, I. eta MURUA, H. (2012): “Teoría e Historia de la Educación”. Madrid: Delta.

COLOM, A.J. ; LOPEZ-GOÑI, I. eta beste (2003): “Hezkuntzari buruzko teoriak eta erakunde garaikideak”. Iruñea: NUP.

DÁVILA, P. (1995): La política educativa y la enseñanza primaria en el País Vasco (1860-1930), Donostia. Pedagogia, Ibaeta.

FERNANDEZ, I. (1994): Oroimenaren hitza. Ikastolen mugimenduaren historia (1960-75), Bilbo, UEU.

FREEMAN, J. (1988): Los niños superdotados. Aspectos psicologicos y pedagógicos. Madrid, Santillana.

GARDNER, H. (1995): Inteligencias multiples, Barcelona, Paidos.

IZTUETA, P. (2000): Hezkuntza, hizkuntza eta boterea Euskal Herrian, Donostia, Utriusque Vasconiae.

IZTUETA, P. (2016): Hizkuntza-asimilazioa eta Hezkuntza-sistema Euskal Herrian, Donostia, Utriusque Vasconiae.

LOPEZ-GOÑI, I. eta URIBE-ETXEBARRIA, A. (2005): “Pedagogo sortzaileak”. HIKHASI 17. monografikoa. Donostia: Xangorin.

Gehiago sakontzeko bibliografia

ROBINSON, KEN (2015) Creative Schools, United Kingdom, Viking Penguin.
SARRAMONA, J. (2000): Teoría de la Educación, Barcelona, Ariel.
STERNBERG, R. J. (1988). The Nature of Creativity. Contemporary Psychological Perspectives. Cambridge University Press.
TONUCCI, F. (1990): ¿Enseñar o aprender? La escuela como investigación quince años después. Barcelona, Grao.
TRILLA, J. (1993): La educación fuera de la escuela, Barcelona, Ariel.
TRILLA, J Y OTROS (2001): El legado pedagógico del siglo XX para la escuela del siglo XXI, Barcelona, Grao.

Aldizkariak

BALLARÍN, P. (1989): “La educación de la mujer española en el siglo XIX”, en Historia de la Educación: Revista Interuniversitaria, 8, 245-260.
BASURKO, F. (1989): “La normalización de la ikastola breve historia y estado de la cuestión de la escuela pública vasca”, en Historia de la Educación: Revista Interuniversitaria, 8, 139-166.
BERNABEU, R. y MARINA, E. (2007). “Los recursos de la educación no formal”, en Cuadernos de Pedagogía, 367, 64-65.
BILBAO, B., EZKURDIA, G., y PEREZ, K. (2012): Hizkuntza, Hezkuntza eta identitatea. Ikastola eta gaueskolen sorreratik euskal curriculumera in Aizpuru, A.,et al.(koord.): Euskal Herriko pentsamenduaren gida. Bilbo: UEU. 105-116
CALDERÓN QUINDÓS, F. (2003). “La mujer en la obra de Jean Jacques Rousseau”, en Revista de Filosofía, 30, 165-177.
CANES, F. (1999): Las Escuelas del Ave María: una institución renovadora de finales del siglo XIX en España”, en Revista Complutense de Educación, 10, 2, 149-166.
DEL POZO ANDRÉS, Mª. (2003-2004). La Escuela Nueva en España: crónica y semblanza de un mito”, en Historia de la Educación: Revista Interuniversitaria, 22, 317-346.
FERRER, I. (2000). “Summerhill, juicio a la libertad” en Cuadernos de Pedagogía, 295, 14-17.
FORT CASAMARTINA, A. (1996). “Summerhill o la escuela de la vida”, en Cuadernos de Pedagogía, 252, 46-54.
HAZI HEZI (2017) “Idazten ikastea ikerketa lana da”. Hazi Hezi 18, 32-33.
PARELLADA ENRICH, C. (2008). “Familia y Escuela, ¿se invaden, se necesitan…?”, en Cuadernos de Pedagogía, 378, 46-51.
SOLA i GUSSINYER, P. (1999). “La educación informal del siglo XX”, en Cuadernos de Pedagogía, 286, 52-55.
TRILLA BERNET, J. y PUIG ROVIRA, J.M. (2003): “El aula como espacio educativo”, en Cuadernos de Pedagogía, 325, 52-55.

Web helbideak

http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.eus/r43-hezi2020/es/
http://www.hikhasi.com. Euskal Herria
http://www.hezkuntza.net. Euskal Herria
http://www.euskara-errektoreordetza.ehu.es/p076-8937/eu/contenidos/noticia/aldizkariak tantak/eu tantak/tantak aldizka.html Euskal Herria
http://www.ehu.es/eu/web/garaian/home
http://www.vc.ehu.es/araka/