Instalazio eta Makina Hidraulikoak irakasgaiak helburu nagusi bezala du ingeniaritza mekanikoko oinarrizko ezagueren graduko ikaslea instalazio industrialetara fluido mekanika aplikatutako ingeniaritzaren funtsezko oinarriak dotatzea eta azpijokoa egiten duzu gure gizarteko garrantzi handiko hidraulikak, azpimarratuz haiei energia-ekoizpeneko amaitzen du sorkuntza, beharrezkoa ingeniaritza mekanikoaren funtzio praktikoen betetzerako.

Makina Hidraulikoko irakasgaiak Ingeniaritza Mekanikoko Gradu tituluko ikasleak eskaintzen ditu.

Diseinurako Fluido Mekanikaren printzipioen aplikazioan oinarritutako Mecanica de Fluidos-en irakasgaiaren jarraipena eta makina hidraulikoko tipo desberdinen kalkulua dira: haienganako instalazio elkartuetara bezala horrela turboponpak, lekualdatze positiboko, turbina hidraulikoetako, haizagailuetako eta haize-sorgailuetako bonbak: ponpatze instalazioak, aireztapeneko eta zentral hidroelektrikoetako instalazioak.



Makina hidraulikoak denbora historikoetatik erabili dira. Paletetako, Arkimedesen torlojuko, haizearen energiaren ustiapenerako panémonas-en, gurpil hidraulikoa hainbat mendetatik Jesu Kristo baino lehen darabilte. Makina hidraulikoak industria-iraultzako motorretako bat izan ziren eta garrantzi handiak bere ikerketa izaten jarraitzen du, makina-mota honen presentzia handiagatik eta industrietako instalazioengatik, ingeniarien heziketan.



Materian garatzera konpetentzia espezifikoak hurrengoak dira. Ikaslea gai izango da:



1. Identifikatzea, interpretatzea eta terminologia, ezaugarri eraikitzaileak, funtsezko parteak, funtzionamendua, aplikazio-eremuak eta makina hidraulikoko tipo desberdinen mantenua azaltzea: bonbak, haizagailuak, turbina hidraulikoak eta haize-sorgailuak eta, irizpide tekniko eta ekonomikoetara arreta ipiniz, instalazio bakoitzerako egokia den makina aukeratzeko aipaturiko ezaguerak erabiltzea.



2. Interpretatzea, mugatzea eta makina hidraulikoko kalkuluko eta, proiektu teknikoak landu ahal izateko, lotutako haienganako instalazioen arazo praktikoak ebaztea.



3. Prestatzea, aurkeztea eta, ahozko eta idatzitako erako, ezagueretako, lanetako eta materiari buruz txostenetako, beste batzuk babestea.

4. Metodologia zientifikoa erabiliz, ekipamenduak, neurketako eta makina hidraulikoko tipo desberdinen funtzionamenduko oinarrizko parametroetako tresnak, era konpetentean erabiltzea: bonbak, haizagailuak eta turbinak.



5. Makina Hidraulikoek, zentral hidroelektriko eta eolikoen ingurumen-inpaktua ebaluatuz, erantzukizun etikoa eduki parte hartzen duten instalazioko eta ingeniariaren profesionaleko Proiektu Teknikoa egitea.



6. Erabakiak makina hidraulikoekiko egoera praktiko erlazionatuen aurreko ekipamenduan hartzea.

Turbomakina hidraulikoak: orokortasunak eta printzipio fundamentalak. Makina hidraulikoak definitu eta sailkatuko dira, euren zati nagusiak ere bai, aurkezpen formak eta abiadura hirukiak. Altura, emari, potentzia, karga galera eta erredimentuei buruzko nomenklatura ere sartzen da, ponpa nahiz turbinentzat. Eulerren Teorema ikusiko da eta turbomakina hidraulikoen aplikazio ezberdinak.



Antzekotasuna eta analisi dimentsionala aplikatu zaie, makina analogen poertaera aztertzeko. Horretarako Buckingamen teorema erabiliko da. Combes-Bertrand-Rateauren teorema funtsezkoa eratorriko dugu. Abiadura espezifikoa eta turbomakina homologoak. Hauen elementuak, eraikuntza motak, kurba karakteristikoak, turbobonben erregulazio eta funtzionamendua. Desplazamendu positiboko makina ezberdinak aztertuko dira, euren elementuak eta osaera.



Ponpatze instalazioetan hauen kalkulua eta ponpatze instalazio sinple eta konposatuen zehaztasunak ikusiko dira. Baita gainpresio instalazioak ere.



Haizegailu eta hauen instalazioetan ere osagaik, saikapenak eta kurba karakteristikoak ikusiko dira. Erregulazio eta funtzionamendua, eta euren aplikazioa.



Zentral Hidroelektrikoak. Motak. Jauzien araberako sailkapena. Elementu garrantzitsuenak. Emaria ibai batean zehar. Turbina hidraulikoak.



Zentral eolikoak. Aerosorgailuen teoria orokorra. Palen aerodinamika eta Betzen limitea. Motak. Oinarrizko simulazioa.



Laborategiko praktikak informatika geletan egingo dira jariakinak simulatzeko programa batekin. Irakasleak proposatuko ariketa batzuk egingo dira, besteak beste, NACA aerofoil batekin.

Erabiliko da konpetentziak eta ikasketarako seinalatutako helburuak garatzeko irakasgaian egiteko lanaren bide gidari bezala Ikasketa Lankidearen (AC-en) estrategia, bere ikasketa-prozesuko ikaslearentzako era aktiboan nahastea baimentzen duen metodologia denez gero. Irakaskuntza lankidetza-eran egingo da ikasleekin, hauek irakasleak ikasturtearen hasieran hezitako 3 ikasleko taldeengan lan egiteko moduan. Talde bakoitzaren barruan rol desberdinak eta erantzukizunak banatuko dituzte txandakako eran. Egiteko jarduerak hurrengoak dira:

Irakasgaiaren hasierako galdeketa.

Talde-dokumentu bateko lantzea: taldearen funtzionamendu erregelak eta zer behar da taldeak ondo funtziona dezala?

Den talde-lanaren gainean eta Ikastaldi Lankidearen gaineko heziketa.

Klase azalpenezko eta lankidetza-tipo arazo erabakikoak. Ikasle-talde bakoitzak ikasgai-zerrendaren gaiko erakusketa prestatu behar izango du. Azalpenezko klaseetan jarduera-aldaketa egongo da batzuei 20 minutu bakoitza. Azalpenezko klaseetarako teknika desberdinak erabiliko dira.



Oharretako materialaren irakurgai indibidualak.



Puzzleak, zeinen bitartez ikasleek irakasgaiaren gai teoriko batzuk estudiatzeko, gai hauek elkar ulertzeko eta taldeko kide guztiek ikasi dituztela ziurtatzeko lana banatuko dutenak.Taldean egiteko arazo-erabakiarekiko 7 zeregin erlazionatu edo kontuak, zeinetako bakoitza akta egokiaren lantzea lotuta daramatzanak. Zenbakizko arazo erlazionatuko erabakia Ingeniaritza-bizibideko etikarekin dakarren kasuko (8 zeregineko) analisi bat. Talde beretan egitera.

2 proba indibidual. Aipaturiko azterketetarako 2 etapako azterketaren teknika erabiliko da. Azterketa bakoitza osatuta egongo da bi partez, lehen indibidual bat, azterketako notaren % 75 dakarrena, eta AC-taldeetan egindako bigarren parte, gainerako % 25 ak dakartzanez. Baina, bigarren parte honetako nota lehenekoa baino txikiagoa bada, lehen parteari (0,75ek banatuta) buruzkoak azterketako notan parte hartzen du soilik.

Irakaslearekiko 2 talde-tutoretza.

Lagunen arteko ebaluazioa, hortaz talde bakoitzak entregatzeko prestakin batzuk beste talde batzuengatik ebaluatuko ditu.Txosten bateko errealizazioa elkartu daramaten laborategi-praktikak, era lankidean eginda.Taldean, lantaldearen eta irakaslearen artean hitzartuko denean, egiteko Proiektua.Proiektuaren ahozko aurkezpena, irakasleak eta gainerako ikasleek ebaluatuko dutena. Aurkezpenei denbora osoa eskainitutako saioei laguntzea nahitaezkoa da ikasle guztientzat.



Auto-ebaluazioa eta taldeko kideen funtzionamenduaren gaineko ko-ebaluazio indibidualaTaldearen funtzionamenduaren gaineko talde-autoebaluazioa. Proiektuaren ebaluazioko galdeketa indibiduala. Ikastaldirako helburu erlazionatuen lorpen gradua proiektuarekin balioesteko azterketa indibiduala.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 25
  • Ahozko defentsa (%): 20
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 10
  • Banakako lanak (%): 10
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 30
  • Lanen, irakurketen... aurkezpena (%): 5

Ikasle guztientzat, hura Eskolaren zuzendaritzan egiteko ezintasuna justifikatzen dutenetarako izan ezik:

Jarraitutako ebaluazioa- Ekainaren deialdiko amaiera: irakasgaia onartzen jarraitutako ebaluazioaren bitartez ez duen ikaslearentzat. Notaren % 100.

Eskolaren zuzendaritzan jarraitutako ebaluazioa egiteko ezintasuna justifikatzen duen ikasleentzat:

- Azkeneko azterketa (Maiatzaren eta Ekainaren deialdia). Notaren % 100.

Gradu-irakaskuntzetarako kudeaketako eta lehen eta bigarren zikloko Araudiko 43 artikuluak, justifikatzen duten kausak begiesten ditu jarraitutako ebaluazioko ez parte-hartzea (arrazoi laboralak, genero-indarkeriako, erditzeko, hartzeko, harrerako edo alabetako biktimak eta seme-alaba gazteago bereren kontu hiru urtekoak, mendeko senideko ardura, ezgaitasun berdin edo % 33 baino gehiagokoarekin, goi-mailako kirolariarekin, bidaiak nahasten duten jarduera artistikoa/kulturalakekin edo arduraldi handiarekin, goiko beste ikasketa batzuekin, kargu politiko, sindikalekin, ordezkaritzarekin, elkarteekin ikasleak, ONGs, edo beste)



Behin ikasleak partea ebaluazio jarraituaren proba partzialetako batean hartu duenez gero, behin ebaluazio jarraitua jarraitzen ari dela onartzen denez gero eta behin azkeneko kalkulatutako nota proba guztien haztapenaren bitartez lortuko duenez gero. Inongo probatan ez dadila aurkez kasuan SOILIK, "Ez aurkeztuta" kalifikazioa lortuko du.



Irakasgaiaren talde guztietan azkeneko azterketen proba bera egingo da.



Irakasgaiaren ebaluazio presentziala egin ezin bada, dagozkion aldaketak egingo dira online ebaluazio bat egiteko, UPV/EHUn dauden tresna informatikoak erabiliz. Online ebaluazio horren ezaugarriak ikasle-gidetan eta eGelan argitaratuko dira

Ikus ezazu Aurreko atala, Deialdi ohikoa.

Sailaren apunteak
Bilduma sailaren ariketak
Laborategiko praktika gida

Oinarrizko bibliografia

- Turbomáquinas hidráulicas. Claudio Mataix. Editorial ICAI. 1975.

- Manual de Bombas. Igor J. Karassik, William C. Krutzsch, Warren H. Fraser, Joseph P. Messina. McGraw-Hill. 1976

- Ingeniería Hidráulica aplicada a los sistemas de distribución de agua. Ed.: E. Cabrera, V. Espert, J. García-Serra, F. Martínez. Unidad docente de mecánica de fluidos de la Universidad Politécnica de Valencia.2 volúmenes. 1996.

- Nuevo manual de instalaciones de fontanería y saneamiento (adaptado al Código Técnico de la Edificación). Franco Martín Sánchez. AMV ediciones. 2008.

Gehiago sakontzeko bibliografia

- Máquinas hidráulicas. Gonzalo López Patiño, Fco. Javier Martínez Solano. Departamento de Ingeniería hidráulica y medio ambiente, Universidad Politécnica de Valencia. 1999.
- Bombas centrífugas. Igor J. Karassik y Roy Carter. CECSA. 1987.
- Teoría y problemas de máquinas hidráulicas. Antonio Viedma Robles y Blas Zamora Parra. Horacio Escarabajal editores. 2008.
- Turbomachinery. Basic Theory and applications. Earl Logan Jr. Ed. Marcel Dekker. 1993.

Aldizkariak

- Ingeniería del agua
- Tecnología del agua
- El instalador.
- Montajes e instalaciones.
- Fluidos.

Web helbideak

- Hydraulic Institute. www.pumps.org
- Pump-Flo Co. www.pump-flo.com/manulist.asp
- Animated software company, www.animatedsoftware.com
- www.pump-zone.com