Geologia Lurra ikertzen duen zientzia da. Irakasgai honen helburu nagusia geologiaren oinarrizko printzipioak ezagututa, Lurraren jatorria eta honek denboran izan duen eboluzioa zein lurrazalaren gainetik eta azpitik ematen diren prozesuak ulertzea da.

Irakasgai honetan Ingeniari Zibilen aktibitate profesionalak garatzen diren ingurunea ulertzeko ezagutza basikoak lortuko dira.

Profesio honetan oso balio praktiko handia dituzten gaiak jorratuko dira, hauen artean urtero milaka pertsonei bortizki eragiten dieten arrisku geologikoak.

GAITASUN ZEHATZAK (01 MODULUA. OINARRIZKO FORMAZIOA)

M01CM05: Oinarrizko ezagutzak geologiaz eta lurraren morfologiaz eta haien aplikazioaz ingeniaritzari lotutako arazoetan. Klimatologia.



ZEHARKAKO GAITASUNAK (1 DOMEINUA)

MEC1: Ikasleek frogatzea lehen mailan landutako gaiak bereganatu eta ulertu dituztela, beren aurreko ezagutzetan zimendaturik.

MEC2: Lehen mailako gaiei buruzko ariketa espezifikoak ebaztea modu arrazoituan.

MEC3: Graduko lehen mailari dagozkion problema zientifikoak ebazteko datu pertinenteak bildu eta interpretatzea.

MEC4-Idatziz modu argi eta egituratuan adieraztea bai norberaren ideiak eta bai irakasgaiaren edukiak, hiztegi espezifikoa erabiliz.

MEC5: Jarrera positibo eta arduratsua garatzea, eta irakasleek aurkeztutako kontzeptuak ulertu eta bereganatzea.



Bertikalak: Mineral eta arroka industrialak, Hidrogeologia, Berriztapen eta zuzentze teknikak, lurraren morfologia.

1- Geologian oinarrizko kontzeptuak geologian. Oinarrizko printzipioak,eta definizioak. Denbora geologikoaren kontzeptua: geokronología.

2- Lurraren egitura eta konposizioa. Propietate fisikoak. Sismizitatea eta bulkanismoa. Lurraren barne eta kanpo banaketa.

3- Plaken tektonika, sorrera eta garapena. Plaka litosferikoak eta hauen mugak. Wilsonen zikloa.

4- Tektonika: materialeen deformazioa. Toles, faila eta diaklasen sorrera eta sailkapena. Deformazioa eta orogenesia.

5- Lurrean agertzen diren materialak. Lurraren jatorria eta konposizioa. Mineral kontzeptua eta mineralen eta arroken sailkapena.

6- Petrologiara sarrera. Arroka igneo, metamorfiko eta sedimentarioen eratze prozesuak.

7- Klimatologia.

8- Kanpo agenteak eta meteorizazioa. Meteorizazio kimikoa eta mekanikoa. Arroken alterazioa eta lurzoruen eraketa.

9- Lurzoruak: kontzeptu orokorrak, egitura eta konposizioa. Sailkapen geoteknikoa.

10- Geomorfologia. Erliebea eratzen duten faktoreak. Morfologia flubiala, itsastarra eta eolikoa.

11- Arrisku naturalak: lurrikarak eta sumendiak. Uholdeak, Lur mugimenduak. Klima aldaketa.

12- Kartografia geologikoa: Mapa topografiko eta geologikoen interpretazioa.

Magistralak (M):Irakasleak gai ezberdinetan kontzeptu azpimagarrienak eta arazo gehien sortzen dituztenak azalduko ditu. Ikasgelan edo e-gelan kontzeptu hauekin erlazionatutako ariketak edo galdeketa laburrak egingo dira.



Gelako praktikak (GA): Gelako praktiketan mapa geologikoak eta zeharebaki geologikoak landuko dira. Praktiketan banatzen diren mapek irakasgaiaren parte beharrezkoa osatzen dute. Praktika bakoitzean mapa sorta bat banatuko da klasean interpretatzen hasi eta klasetik kanpo interpretazio osatzeko. Nahi izanez gero mapak entragatu daitezke irakasleak zuzentzeko.



Laborategiko praktikak (GL): Beste gai batzuen artean, mineral eta arroken identifikazioa landuko da. Praktika bakoitzean landutako mineral edo arroka bakoitzeko fitxa bat beteko da. Fitxa hauekin klasean landutako mineral eta arroken sailkapen taulak sortu eta kurtso amaieran entregatu behar dira.



Landa praktikak (GCA): 5 ordutako landa irteera. Lauhilabetekoaren azken lau asteren buruan egingo da. Eguna eta ordua erabakitzeke dago.



Ikasleak, irakasleak eGelan argitaratutako informazioa kontsultatu eta jarraitu beharko du, baita gerora sortu daitezkeen arazoengatik egin daitezkeen aldaketak ere.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 30
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 20
  • Banakako lanak (%): 30
  • Laborategiko proba (%): 20

Etengabeko ebaluazioa teoriako entregagaien (nota finalaren %15), laborategiko praktiken entregagaien (nota finalaren %10), landako praktikaren entragaiaren (nota finalaren %5) eta azken proba baten bidez (nota finalaren %70) egingo da.



Azken probak hiru atal ditu: teorikoa (nota finalaren %30), praktikoa (nota finalaren %20) eta laborategikoa (nota finalaren %20). Zati praktikoa mapa geologiko baten interpretazioan oinarritzen da (kartografia geologikoa), laborategikoa, aldiz, laborategian egindako praktikekin erlazionatutako froga.

Irakasgaia gainditzeko azken probaren hiru atalak(teoria, laborategiko praktikak eta gelako praktikak) eta landako irteeraren entregagaia gainditu behar dira. Teoriako entregagaiak gaindituta dituzten ikasleek azken probako teoriako atala 10-etik 4 puntu lortuta gaindituko dute.



Ikaslea ez bada azken probaren hiru zatietatik bat berara ere ez aurkezten deialdiari uko egin diola ulertuko da eta "Aurkezteke" jarriko zaio.



Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoa hasten denetik kontatzen hasita ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat.



Azken ebaluazioko probak 4 atal izango ditu: teorikoa (nota finalaren %45), praktikoa (nota finalaren %20), laborategikoa (nota finalaren %30) eta landakoa (nota finalaren %5). Zati praktikoa mapa geologiko baten interpretazioan oinarrituko da (kartografia geologikoa), laborategikoa, laborategian egindako praktikekin erlazionatutako froga eta landakoa, aldiz, burututako landa irteerari buruzko galdera edo ariketetan.



Irakasgaia gainditzeko azken ebaluazioko probaren lau atalak (teoria, laborategiko praktikak eta gelako praktikak) gainditu behar dira.

Ez-ohiko deialdian ikasleek bi aukera hauetariko bat hautatu beharko dute:



(a) Ohiko deialdian erabilitako ebaluazio sistema berdinaren bidez ebaluatua izatea, hau da azken proba baten bidez (nota finalaren %70) eta teoria (nota finalaren %15), laborategiko praktiken (nota finalaren %10)eta landako praktikaren (nota finalaren %5) entregagaien bidez. Kasu honetan teoriako, laborategiko eta landako irteerako entregagaien notak mantendu egingo dira. Nahi izanez gero azken proban gainditutako atalen nota ere mantenduko da. Ikasleak gutxienez proba finalean gainditu ez dituen ataletara aurkeztuko da.

Irakasgaia gainditzeko azken probaren hiru zatiak (teoria, laborategiko praktikak eta gelako praktikak) eta landako irteeraren entregagaia gainditu behar dira. Teoriako entregagaiak gaindituta dituzten ikasleek azken probako teoriako atala 10-etik 4 puntu lortuta gaindituko dute.



b) Ezagutzen %100 ebaluatuko duen azken proba bat egitea. Kasu honetan azken proba honek 4 atal izango ditu: teorikoa (nota finalaren %45), praktikoa (nota finalaren %20), laborategikoa (nota finalaren %30) eta landakoa (nota finalaren %5). Zati praktikoa mapa geologiko baten interpretazioan oinarrituko da (kartografia geologikoa), laborategikoa, laborategian egindako praktikekin erlazionatutako froga, eta landakoa, aldiz, burututako landa irteerari buruzko galdera edo ariketetan.

Irakasgaia gainditzeko azken probaren lau atalak (teoria, laborategiko praktikak eta gelako praktikak) gainditu behar dira.

- Klaseko apunteak (Klasean ikasleak hartutakoak)
- Gai bakoitzean banatuko diren irudia eta taulak
- Gelako praktiketan banatutako mapak
- Laborategiko praktiketan egindako mineral eta arroken fitxak.

Oinarrizko bibliografia

- JOHN GROTZINGER AND THOMAS H: JORDAN (2014). "Understanding Earth". ISBN 9781464138744, Ed. W. H. Freeman (7th edition), 650 pp.



- TARBUCK, E. J. y LUTGENS, F. K. (1999). "Ciencias de la Tierra. Una introducción a la Geología Física". Ed. Prentice Hall (6ª edición). 563 pp. Madrid.



- STRAHLER, A. N. (1987) "Geología física". Ed. Omega. 629 pp. Barcelona.



- MONROE, J.S.; WICANDER, R. Y POZO, M. (2008). "Geología. Dinámica y evolución de la Tierra". Ed. Paraninfo (4ª edición). 726 pp. Madrid.



- MELÉNDEZ, B.; FUSTER, J.M. (2003). "Geología". Editorial Paraninfo. (9ª edición). 911 pp.



- MARTÍNEZ TORRES, L.M.; RAMÓN LLUCH, R. y EGUÍLUZ, L. (2001). "Introducción a la cartografía geológica". Ed. Universidad del País Vasco (4. edición). 214 pp. Leioa



- AGUEDA, J. et al. (1983). "Geología". Ed. Rueda. 448 pp. Madrid.

Gehiago sakontzeko bibliografia

- ANGITA, F. (1988). "Origen e Historia de la Tierra". Ed Rueda. 522 pp. Madrid.

- KELLER, E.A. Y BLODGET, R.H. (2007). ¿Riesgos naturales. Procesos de la Tierra como riesgos, desastres y catástrofes¿. Ed. Prentice Hall (1ª edición). 422 pp. Madrid.

- KLEIN, C. Y HURLBUR, C. (1996) Manual de mineralogía Tomos I. Editorial Reverté. 368 pp.

- KLEIN, C. Y HURLBUR, C. (1997) Manual de mineralogía Tomos II. Editorial Reverté. 311 pp.

- RODRIGUEZ DE ABAJO, F.J. Geometría descriptiva. Tomo II: Sistema de Planos Acotados. Editorial Marfil. Editorial Donostiarra.

Aldizkariak

- Geologica Acta.- Instituto Nacional de Geología. C.S.I.C, Barcelona
- Boletín Geológico y Minero.- Instituto Tecnológico Geominero de España. Madrid.
- Estudios Geológicos.- Instituto Lucas Mallada, C.S.I.C., Madrid.
- Geological Society of American Bulletin.
- Geology
- Earth and Planetary Science Letters
- American Association of Petroleum Geology Bulletin

Web helbideak

Direcciones de internet
- Instituto Geológico y Minero de España: http://www.igme.es
http://www.sociedadgeologica.es/enlaces.asp?img=enlaces
- American Museum of Natural History: http://www.amnh.org/
- Museo Nacional de Ciencias Naturales: http://www.mncn.csic.es/

Revistas electrónicas
- Geogaceta: http://www.uam.es/otroscentros/sge/paginas/geogaceta/conteng.html
- Revista de la Sociedad Geológica de España: http://www.uam.es/otroscentros/sge/paginas/revista/contenr.html .
- Estudios Geológicos: http://www.csic.es/estudios-geol/
- BorNet. Revista de divulgación científica: http://www.bornet.es