Lurrazala modulatzen duten geoformen, profil edafikoen eta baita hauen genesiaren azterketa, hala nola, garapenerako beharrezkoak diren prozesu fisikoak, kimikoak, biologikoak eta antropikoak aztertzea izango da irakasgaiaren xede nagusia. Geomorfologiako eta Edafologiako ezaguera hauek ezinbestekoak dira ingurumena ondo ulertzeko eta beraz Ingurumen Zientzien gradurako.

Titulazioaren gaitasun basiko eta orokorrak

*CB1 - Ikasleek frogatzea bigarren hezkuntzako hezkuntza orokorraren oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo bat garatzeko gai direla.

*CB5 - Ikaseleek modu autonomo batean ikasketak aurrera eramateko beharrezkoak diren trebetasunak garatzea.

*G001 - Zientziaren oinarrizko ezagutzak eskuratzea eta eskuratutako emaitzak erabiltzea, ingurumeneko arazoak identifikatzeko esparru sozial, ekonomiko, juridiko eta etikoarekin integratuz.

Titulazioaren zeharkako gaitasunak

*G009 - Gai aplikatu bati buruzko iturri ezberdinetako informazioa erabiltzeko, behar bezala interpretatzeko, ondorio esanguratsuak ateratzeko eta publikoki aurkezteko gai izatea.

Titulariaren gaitasun espezifikoak

*M01CM07 - Landa lanean eta mapa geologikoetan eskuratutako informazioa sintentizatzen eta interpretatzen jakitea.

*M02CM04 - Lurzorua, medio abiotiko, biotiko eta antropikoaren arteko subsistema elkargune bezala ulertzea. Honen genesi eta sailkapenerako hastapenak barneratzea.

*M02CM05 - Geomorfologia estruktural, dinamiko eta klimatikoaren hastapenak ezagutzea.



Ikasketa emaitzak

1. Ingurune naturalaren oinarri zientifikoetan erabilitako hiztegi teknikoa modu egokian maneiatzea.

2. Informazio bibliografikoa eta elektronikoa modu kritikoan erabiltzea eta zuzen lantzea ikasgelan, landa lanean eta laborategian.

3. Informazio geografikoa eta kartografikoa eskuratzearekin, aztertzearekin, tratatzearekin eta irudikatzearekin lotutako teknikak ezagutzea eta erabiltzea.

4. Giza populazioaren eta ingurunearen arteko harreman konplexuak ulertzea.

5. Geoformen, materialen izaera eta lurraren gaineko antolaketaren arteko lotura ulertzea. Planetako eboluzio geologikoaren eta dinamika geomorfologikoaren ideia ordenatua izatea.

6. Geomorfologia eta edafologiako landa lanean ohikoak diren teknikak eta euskarri materialak ezagutzea eta maneiatzea.

7. Lurzoruaren garrantzia ingurune abiotiko, biotiko eta antropikoan.

1. ATALA. GEOMORFOLOGIA

1. BLOKEA. GEOMORFOLOGIAREN HASTAPENAK

1. Gaia. Geomorfologiaren banaketa: Geomorfologia estrukturala, dinamikoa eta klimatikoa.

Geomorfologiaren historia laburra.

2. BLOKEA. GEOMORFOLOGIA ESTRUKTURALA

2. Gaia. Erliebearen oinarri tektonikoak: erliebe estrukturalak.

3. Gaia. Litologiari lotutako erliebeak: erliebe karstikoak, granitikoak, bolkanikoak eta

badland-ak.

3. BLOKEA GEOMORFOLOGIA DINAMIKOA ETA KLIMATIKOA

4. Gaia. Higadura prozesuak eta meteorizazioa.

5. Gaia. Prozesu grabitazionalak eta isurialde dinamika.

6. Gaia. Ibai morfodinamika.

7. Gaia. Morfodinamika glaziarra eta periglaziarra.

8. Gaia. Kostalde morfodinamika.

9. Gaia. Morfodinamika eolikoa.



2. ATALA. EDAFOLOGIA

1. BLOKEA. EDAFOLOGIAREN HASTAPENAK

1. Gaia. Edafologiari sarrera: kontzeptuak eta diziplinaren eboluzioa.

2. BLOKEA. LURZORUEN PROZESUAK ETA DINAMIKA

2. Gaia. Edafogenesia.

3. Gaia. Lurzoruen propietate fisiko-kimikoak.

4. Gaia. Lurzoruen prozesuak eta dinamika.

3. BLOKEA. LURZORUEN SAILKAPENA

5. Gaia. Horizonte diagnostikoak.

6. Gaia. Lurzoru taxonomia eta sailkapen edafikoak.

7. Gaia. Lurzoruen banaketa espaziala.

Oinarri teorikoak azalduko diren eskola magistralak eskainiko dira.



Laborategiko praktikak (2) landa laneko irteerekin (2) tartekatuko dira. Derrigorrezkoa izango da praktiketara aurkeztea.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 60
  • Banakako lanak (%): 20
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 20

Ebaluazio jarraia hautatzen duten ikasleak hurrengo moduan izango dira kalifikatuak: nota finalaren %40a lanen bidez (hala nola, laborategiko eta landa laneko praktiken memoria) ebaluatuko dira eta gainontzeko %60a bi azterketa partzialen bitartez: bata Geomorfologiakoa, lauhilabetearen erdialdean, eta bestea, Edafologiakoa, ohiko azterketa egunean.



Irakasgaia gainditzeko, azterketa zein atala praktikoak gainditu beharra egongo da. Halere, ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko. Kasu honetan azterketa ebaluazio jarraian egindakoaren desberdina izango da, praktiken eta lanen bidez lortutako gaitasunak neurtzeko asmoz. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoaren hasieratik (Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegia, 8. artikulua). Deialdiari uko egiten dioten edota azterketara aurkezten ez diren ikasleek «Ez aurkeztua» kalifikazioa jasoko dute.



Ebaluazioa modu presentzialean egiteko aukerarik ez balego, eGelak eskaintzen dituen tresnen bitartez burutuko litzateke.

Ezohiko deialdian ikasgaia gainditzeko eskatzen diren frogak, ohiko deialdian aurkeztu behar direnen parekoak dira. Ohiko deialdian ikasgaiaren atal bakarra gaindituta izanez gero, atal horren nota ezohiko deialdirako gordeko da. Kasu honetan, gainditzeke dagoen partea (azterketa ala praktikak) burutu/aurkeztu beharko du ikasleak. Ohiko deialdian gainditutako atalaren nota gordeko zaio ikasleari ekaineko deialdirako.



Dena den, lehen deialdian ikasgaia ez gainditutako ikasleak lan praktikoetan edo azterketan lortutako emaitzak gorde nahi ez balituzke, 2. deialdiko azterketa data baino 7 egun lehenago jakinarazi beharko dio irakasleari idatzi baten bitartez, ebaluaketa jarraituan lortutako kalifikazioei uko egiten diola eta irakasgaiari dagokion notaren %100 balioko duen azken proba bat egin nahi ongi adieraziz. Honenbestez, ikasleak 10 punturen gaineko azterketa egiteko eskubidea izango du, baina kasu honetan azterketa ebaluazio jarraian egindakoaren desberdina izango da, praktiken eta lanen bidez lortutako gaitasunak neurtzeko asmoz. Ikaslea ez bada azterketara aurkezten deialdiari uko egin diola ulertuko da eta "Ez aurkeztua" bezala izango da kalifikatua.



Ebaluazioa modu presentzialean egiteko aukerarik ez balego, eGelak eskaintzen dituen tresnen bitartez burutuko litzateke.

Kartografia geologikoa
Kartografia geomorfologikoa
Landaretzaren kartografia
Errotulagailu eta goraizeak
Alkohol falmazeutikoa, azido kloridrikoa
laborategiko pHmetroa
Munsell taula
Bahetzailea
Atxurra
Laborategiko bata

Oinarrizko bibliografia

Duchaufour, Ph., 1984. Edafología. Edafogénesis y clasificación. Masson, Barcelona, 493 pp.

Ferreras, C., Fidalgo, C., 1991. Biogeografía y Edafogeografía. Síntesis, Madrid, 264 pp.

García Fernández, J., 2006. Geomorfología Estructural. Ariel Geografía, Barcelona. 644 pp.

Gerrard, J., 2000. Fundamentals of Soils. Routledge, 264 pp.

Gutiérrez Elorza, M., 2001. Geomorfología climática. Ed. Omega, Barcelona, 642 pp.

Gutiérrez Elorza, M., 2008. Geomorfología. Ed. Pearson, Madrid, 920 pp.

Hodgson, J.M., 1987. Muestreo y descripción de suelos. Reverte S.A., España, 240 pp.

Hugget, R.J., 2003. Fundamentals of Geomorphology. Routledge, 386 pp.

Pedraza, J., 1996. Geomorfología. Principios, Métodos y Aplicaciones. Ed. Rueda, Madrid, 414 pp.

Peña, J.L., 1997. Cartografía geomorfológica básica y aplicada. Geoforma Ediciones, Logroño, 227 pp.

Tarbuck, E.J., Lutgens, F.K., 2000. Ciencias de la Tierra. Una introducción a la Geología Física. Prentice Hall, Madrid, 561 pp.

Strahler, A.N., Strahler, A.H., 1989. Geografía Física. Omega. Barcelona. 550 pp.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Duchaufour, Ph., 1977. Atlas ecológico de los suelos del mundo. Masson. S.A. Barcelona, 192 pp.
Benn, D.B., Evans, D.J., 2010. Glaciers and glaciation. London, Hodder Education, 802 pp.
Bird, E., 2008. Coastal Geomorphology. An Introduction. Chichester: John Wiley & Sons. 411 pp.
Charlton, R., 2008. Fundamentals of Fluvial Geomorphology. Routledge, London, 280 pp.
Cobertera, E., 1993. Edafología aplicada. Ediciones Cátedra SA, Madrid. 328 pp.
Leopold, L.B., Wolman, M.G., Miller, J.P., 1995. Fluvial processes in geomorphology. Courier Corporation. 544 pp.
Livingstone, I., Warren, A., 2019. Aeolian Geomorphology: A New Introduction. John Wiley & Sons. 336 pp.
Masselink, G., Hughes, M., Knight, J., 2014. Introduction to coastal processes and geomorphology. Routledge. 368 pp.

Aldizkariak

Catena. https://www.journals.elsevier.com/catena
Cuaternario y Geomorfología. http://tierra.rediris.es/CuaternarioyGeomorfologia/
Earth Surface Processes and Landforms. https://onlinelibrary.wiley.com/journal/10969837
Geoderma. https://www.journals.elsevier.com/geoderma
Geomorphology. https://www.journals.elsevier.com/geomorphology
Journal of Quaternary Science. https://onlinelibrary.wiley.com/journal/10991417
Journal of Soils and Sediments. https://www.springer.com/journal/11368
Progress in Physical Geography. https://journals.sagepub.com/home/ppg
Quaternary International. https://www.journals.elsevier.com/quaternary-international
Quaternary Research. https://www.cambridge.org/core/journals/quaternary-research
Quaternary Science Reviews. https://www.journals.elsevier.com/quaternary-science-reviews
Zeitschrift für Geomorphologie. https://www.schweizerbart.de/journals/zfg

Web helbideak

EVE – Ente Vasco de Energía. https://www.eve.eus/?lang=es-ES
FAO - Organización de las Naciones Unidas para la Alimentación y la Agricultura. http://www.fao.org/about/es/
IAG - International Association of Geomorphologists. http://www.geomorph.org/
IGME - Instituto Geológico y Minero de España. http://www.igme.es/
INQUA - International Union for Quaternary Research. https://www.inqua.org/
Sociedad Española de Ciencias del Suelo. https://www.secs.com.es/
Sociedad Española de Geomorfología. https://geomorfologia.es/