Ekonomia III: Kontsumitzaileak, Enpresak eta Merkatuak izeneko irakasgaia, Ekonomia Teoriaren jakintzagaiaren zati bat da, eta Negozioen Kudeaketako Graduaren Ingurune Ekonomikoaren moduluan txertatuta dago. Irakasgai honek analizatzen du nolako jokaera duten oinarrizko eragile ekonomikoek, kontsumitzaileek eta enpresek, eta nolako elkarreragina sortzen den merkatuko egitura desberdinetan. Analisiaren hasiera da kontsumitzailearen jokabidearen

gaineko azterketa, ondasunen eta zerbitzuen eskatzailea den aldetik; ondoren, eskari metatua edo merkatuko eskaria aztertzen da. Enpresen jokabidea aztertzeko, lehenengo ekoizpenaren esparruan hartzen dituen erabakiak aztertzen dira, enpresak ezarritako teknologiak bere kostuen egituran duen eragina kontuan hartuta. Irakasgaiaren amaieran, kontsumitzaileek eta enpresek elkarrengan eragiten duteneko merkatu-egitura desberdinak aztertzen dira, bai eta lehiakortasun perfektuko merkatuak ere, non enpresek ez duten banaka merkatu-ahalmenik, eta lehiakortasun ezperfektuko merkatuak (horiek hirutan banatuta daude: monopolioko merkatuak, monopolio gisako lehiakortasuna duten merkatuak eta oligopolioko merkatuak).



Irakasgai honek aukera ematen dio ikasleari ekonomiaren arloko oinarrizko terminologia ezagutzeko, kontsumitzaileen, enpresen eta merkatuen jardueraren funtsezko elementuak ulertu eta deduzitzeko behar adinakoa; izan ere, hori interesgarri suertatzen da enpresaren jarduera-arlo desberdinetan (produkzioa, merkataritza, arlo ekonomiko-finantzarioa eta giza baliabideak) hartu beharreko erabakietako batzuk ezagutzen laguntzeko. Halaber, oinarri teorikoak ematen ditu beste jakintzagai batzuk hobeki ezagutzeko, bai eta eduki enpirikoagoa edo aplikatuagoa duten beste aztergai batzuk landu ahal izateko ere.



Irakasgaiaren edukia teorikoa da eta errealitate ekonomikoa modelizatzea du helburu; helburu hori lortzeko, Graduko lehen mailako irakasgaietan oinarritzen da. Batzuk izaera instrumentala dute: Matematika, Estadistika edo Kudeaketarako Informatika; beste batzuk osagarri bezala hartu behar dira, Ekonomi Teoriaren jakintzagaia osatzen dutelako (Ekonomia I: Sarrera eta Ekonomia II: Politika Ekonomikoak); bestalde, irakasgaian ikasitako kontzeptu teorikoak baliagarriak izango dira Graduko beste irakasgai batzuk ondo ulertzeko, Ekonomia Aplikatuko jakintzagaikoak (Munduko Ekonomia eta Nazioarteko Negozioak), zein beste batzuk gure ikasleen profila profesinalarekin zuzenago lotuak, Enpresen Antolaketa, Finantz Kudeaketa eta Merkataritza Kudeaketarekin zer ikusia dutenak.

GAITASUNAK



Honakoak dira irakasgai honen gaitasunak:



1.Kontsumitzailearen eta enpresaren teoriako kontzeptu garrantzitsuenak identifikatzea eta eragile ekonomiko horien erabakiak hartzeko arazoak analizatzea. Titulazioko G002, G003 eta G004 gaitasunekin lotutako gaitasuna.



2.Kontsumitzaileen eta enpresen jokabidea erlazionatu eta konparatzea, merkatuko egitura desberdinetan, eta horietako bakoitzean lortzen den oreka ere analizatzea. Titulazioko G002, G003 eta G004 gaitasunekin lotutako gaitasuna.



3.Eredu mikroekonomikoei buruzko kasu praktikoak taldeka ebaztea eta ahoz azaltzea. Titulazioko G005, G007 eta G008 gaitasunekin lotutako gaitasuna.



IKASKETAREN EMAITZA



Honakoak dira irakasgai hau ikastearen emaitzak:



1.- Kontsumitzaileen eta enpresen produkzio-eginkizunen eta kostuen merkatu-eskaria lortu eta analizatzea, kontzeptu eta eredu egokiak erabiliz.



2.- Merkatu-egitura desberdinak lortzea eta haien oreka konparatzea, kontzeptu eta eredu egokiak erabiliz.



3.- Taldeka arazo mikroekonomikoak ebaztea eta haiei buruzko azalpena ematea, tresna matetematikoak eta terminologia ekonomiko egokiak erabiliz.

1. Kapitulua KONTSUMITZAILEAREN JOKABIDEA: Hautapena eta Eskaria.



0.- Sarrera



1.- Konsumitzailearen lehentasunak



2.- Murriztapen ekonomikoak



3.- Konsumitzailearen hautaketa



4.- Eskaria (konsumitzailearena eta merkatukoa)



2. Kapitulua ENPRESAREN JOKABIDEA: Ekoizpena eta Kostuak.



0.- Sarrera



1.- Ekoizpen-funtzia faktore aldakor batekin



2.- Ekoizpen-funtzioa bi faktore aldakorrekin



3.- Ekoizpen kostuak



3. Kapitulua MERKATUEN JOKABIDEARI BURUZKO ANALISIA



1.- Lehia perfektuko merkatuak



2.- Lehia ez perfektuko merkatuak



2.1.- Monopolioa



2.2.- Lehia monopolistikoa



2.3.- Oligopolioa

Ikasleak 150 ordu dedikatu behar du irakasgaia ondo prestatzeko; horietatik 60 gela orduak izango dira eta 90 ordu gelatik kanpo sartu beharko ditu.



Gelan emango diren 60 orduak ondoko eran banatuko dira:



* 42 ordu: Eskola magistralak, non atal teorikoa garatuko da.



* 18 ordu: Ikasgelako praktikak, non ariketak eta ahozko azalpenak eta talde lana egingo da.



Bestalde, bertaratzekoak ez diren 90 orduetatik, ikasleak 54 erabili beharko ditu eskola magistraletako edukiak barneratzeko (ariketak egitearen bitartez; besteak beste, agiriak irakurtzea) eta 36, berriz, ikasgelako praktikak prestatzeko (txostenak eginez, ariketak prestatuz eta abar).



31. taldean, 2021-2022 ikasturtean Berrikuntza Proiektua IKD i3 Laborategia-Prototipoa LORATU garatuko da. Proiektu horren barnean 2030 Agendan eragina edukiko duen Erronka bat planteiatuko da. Proiektu honetara 0,5 ECTS dedikatuko dira.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Actividades individuales y en grupo realizadas a lo largo del curso (ensayos, debates, problemas, juegos de rol,...) (%): 100

Ikusturtean zehar proposatuko diren ekintza guztiak egiten dituzten ikasleek, irakasgaia gainditzeko aukera edukiko dute azterketa finalera aurkeztu barik. Ekintza guztiak ez badituzte egiten, edo (nahiz eta ekintzak egin), ez badute lortzen irakasgaia gainditzea ebaluazio jarriaren sistema honekin, azterketa finalera joateko aukera daukate. Ikasleak ez du ezer egin behar ebaluazio jarraiari uko egiteko, zeren ikasle guztiek dute azterketa finala egiteko aukera.



Azterketa finalak notaren %100 balioko du. Zentruko Batzarrak onesten duen datan egingo da.Azterketa hori ezinezkoa izango balitz modu presentzialean egin, eGela plataformako tresnak erabiliz egingo genuke.



Deialdi honi uko egiteko nahiko da azterketa finalera ez aurkeztea; kasu honetan, AURKEZTEKE agertuko da aktetan.



Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU-ko) Etika Akademikoari buruzko Protokoloan finkatzen den bezala, ikasleek ebaluzaio proba desberdinatan kalkulagailu konbentzionalak erabili ahal dituzte. Proba horietan, ikasleek debekatuta izango dute liburuak, oharrak edo apunteak erabiltzea, bai eta tresna edo gailu telefoniko, elektroniko, informatiko edo

bestelakoak erabiltzea ere.

Ezohiko deaialdiari dagokion ebaluaketa: Azterketa finala izango da.



Azterketa horrek notaren %100 balioko du eta ariketa teoriko-praktikoak edukiko ditu. Zentruko Batzarrak onesten duen datan egingo da. Azterketa hori ezinezkoa izango balitz modu presentzialean egin, eGela plataformako tresnak erabiliz



Deialdi honi uko egiteko, nahiko da azterketa finalera ez aurkeztea; kasu honetan, AURKEZTEKE agertuko da aktetan.



Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU-ko) Etika Akademikoari buruzko Protokoloan finkatzen den bezala, ikasleek ebaluzaio proba desberdinatan kalkulagailu konbentzionalak erabili ahal dituzte. Proba horietan, ikasleek debekatuta izango dute liburuak, oharrak edo apunteak erabiltzea, bai eta tresna edo gailu telefoniko, elektroniko, informatiko edo bestelakoak erabiltzea ere.

Aholkatutako bibliografiaz gain, klaseko notak, eta plataformaren bidez banatuko den materialez gain (artikuluak, problemak, bideoak, ...), derrigorrezkoa den beste dokumentu bat erabiliko da: EKONOMIA III, konsumitzaileak, enpresak eta merkatuak.
PROBLEMAK 2021-2022. Egileak: Beatriz Amenabar, Miren Barrenetxea eta Juan José Mijangos. Ekonomia eta Kudeaketa Saila. Ekonomia eta Enpresa Fakultatea-Elkanoko argitalpen zentruan eta eGelan eskuragarri dauka ikasleak.

Oinarrizko bibliografia

Pindyck, R.S. y Rubinfeld, D. R. (2018). "Microeconomía". Madrid: Pearson Educación (9ª Edición)



Pindyck, R.S. y Rubinfeld, D. R. (2013). "Microeconomía". Madrid: Pearson Educación (8ª Edición)



Pindyck, R.S. y Rubinfeld, D. R. (2010). "Mikroekonomia". Bilbao: Deusto (7. argitalpena). Liburua euskeraz

Gehiago sakontzeko bibliografia

Varian, Hal R. (2011). "Microeconomía intermedia". Barcelona: Antoni Bosch (8ª Edición).
Congregado, E., Golpe, A.A. y Leal, Mª.T. (2002). "Microeconomía. Cuestiones y problemas resueltos". Madrid: Pearson
Educación
Varian, Hal R. (2000). "Erdi mailako Mikroekonomia". Donostia: Deustuko unibertsitatea (5. argitalpena).

Aldizkariak

Irakasgaia lantzen den maila kontutan hartuta zaila da Teoria Ekonomikoko aldizkariak aholkatzea, maila oso altua
dutelako gure ikasleentzat.
Dena den, begiratu ahal dituzten aldizkari batzuk ondokoak dira:
Hacienda Pública Española
http://www.ief.es/publicaciones/revistas/Hacienda%20Publica/HPE.asp
Información Comercial Española. Cuadernos Económicos
http://www.revistasice.com/RevistasICE/CICE/pagUltimoNumero.htm
Papeles de Economía Española http://www.funcas.ceca.es/Publicaciones/Papeles_Economia_Espanola.asp
Revista Economistas
http://www.economistasmadrid.com/info/cem/revista/revista.htm
Egunkari ekonomikoak irakurtzea ere gomendatzen dugu

Web helbideak

Comisión Nacional de los Mercados y la Competencia: https://www.cnmc.es/
Banco de España http://www.bde.es/
Banco Central Europeo http://www.ecb.int/home/html/index.en.html
Fondo Monetario Internacional http://www.imf.org/external/index.htm
Banco Mundial http://www.bancomundial.org/