Irakasgai honek nazioarteko ekonomiak eta berari lotutako erakundeek iraganean, XIX. eta XX. mendeetan bereziki, izandako bilakaera aztertzen du.Zehatzago, irakasgai honen helburu nagusiak hurrengoak izango lirateke: munduko ekonomiaren hazkundearen eta herrialdeen arteko desberdintasunen oinarriak aztertzea; enpresa modernoaren agerpenaren zergatiak eta bere gaur egunera arteko bilakaera azaltzen duten faktoreak arakatzea eta, azkenik, globalizazio ekonomikoaren ikuspegi historiko bat eskaintzea.

Aipatutako oinarrizko gaitasunak, orokorrak eta espezifikoak Ekonomia, EAZ, Marketing eta Zerga Sistema eta Administrazio Publikoko mailetako Historia Ekonomikoa irakasgaiari dagozkio.

KONPETENTZIAK

K1. Problemak diagnostikatzean, argudiatzean eta ebaztean profesionalki eskuratutako ezagutza teorikoak eta praktikoak aplikatzea, erabakiak hartzeko tresna analitiko egokiak erabiliz (EAZOK2, MARKOK2, ZSAP OK2, ZSAPG002, ZSAPG007, ZSAPM01KA02, ZSAPM1KA05, EKOOK2, EKOM01C02).

K2. Kritika, autokritika eta ikaskuntza-gaitasun autonomoa duten hainbat iturritatik datozen datu garrantzitsuak bilatzea, aztertzea eta sintetizatzea, ekonomia, gizarte edo zientzia-arloko gai garrantzitsuei buruzko iritzi arrazoituak emateko (EAZOK3, EAZG003, EAZM01KAM04, MARKC002, MARKG003, MARKMPAP1CAPC3, MARKM01KA07, FM07).

K3. Eragile ekonomikoek eta erakundeek jarduera ekonomiko eta sozialetan duten eginkizuna aztertzea, prozesu ekonomikoak baldintzatzen dituzten faktore historikoak, sozialak eta instituzionalak kontuan hartuta. (ZSAPG006, EKOG001, EKOM01KA01).

K4. Informazioa, ideiak, arazoak eta konponbideak erraztasunez helaraztea publiko espezializatu zein espezializatu gabeari (EAZOK4, EAZKA01KA06, MARKOK4, MARKG004, MARKM01KA01, ZSAPOK4, EKOOK4).

K5. Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak eraginkortasunez erabiltzea, bai eta ikasketa-eremuko eta lanbide-testuinguruko informatika-tresnak ere. (EAZM01KA05, ZSAPM01KA06, EKOM01KA03).

K6. Autonomia handiko ikasketa prozesuei ekiteko beharrezkoak diren ikaskuntza-trebetasunak eskuratzea (EAZOK5, EAZG005, EAZM01KA01, MARKOK5, MARKG005, MARKM01KA03).

HISTORIA EKONOMIKORAKO IKASKUNTZAREN EMAITZAK

IE1. Informazio kualitatiboa eta kuantitatiboa ikuspegi kritiko batetik aztertzen du, prozesu historikoen aldeaniztuneko kausalitatea azalduz, denbora eta gizarte-testuinguruaren arabera. (K1, K2, K6).

IE2. Erakundeek eta eragile ekonomikoek hazkunde ekonomikoaren prozesu historikoan duten zeregina aztertzen du, askotariko errealitate sozioekonomikoak kontrastatuz, lanbide-eremuan ondorio garrantzitsuak ateratzeko (K1, K2, K3).

IE3. Informazioa bilatzeko estrategiak diseinatzen ditu, egokitasun eta kalitate-adierazleak identifikatuta, lanbide-jardunaren eta ikerketaren beharrei erantzuteko, eta egilea errespetatzeko eta ezagutzeko alderdi etikoak integratuz (K2, K5).

IE4. Argudioak modu ulergarrian jakinarazten ditu, Historia Ekonomikoaren berezko terminologia modu egokian erabiliz eta testu akademikoak egiteko arauak errespetatuz (K2, K4, K5, K6).

IE5. Zeregin konplexuak autonomiaz garatzen ditu, erabilitako ikaskuntza-estrategiak identifikatuz eta prozesu hori bermatzeko beharrezko hobekuntzak sartuz (K6).

IE6. Garapen Jasangarriaren helburuak (GJH) identifikatzen eta ulertzen ditu, eta gai da helburu horiek historiaren ikuspegian txertatzeko, helburu horiek lortzeko konpromiso profesionala hartuz.

1. SARRERA

1.1. Historia ekonomikoa, zertan datza?

1.2. Munduko historia ekonomikoaren epe luzeko ikuspegia



2. INDUSTRIAURREKO EKONOMIAK

2.1. Baliabideak eta Populazioa: hazkundearen mugak

2.2. Europaren gorakada, 1500-1800. Atlantikoko ekonomien hazkundea



3. INDUSTRIA IRAULTZA, 1750-1870. MUNDUA ERALDATZEN

3.1. Dibergentzia handia. Industria Iraultza, zer dela eta Europan?

3.2. Industria Iraultza Britainia Handian

3.3. Lehen Industria Iraultzaren hedapena Europan eta Amerikako Estatu Batuetan



4. NAZIOARTEKO EKONOMIAREN HAZKUNDEA, 1870-1913

4.1. Bigarren Industria Iraultza eta nazioarteko lidergo berria

4.2. Nazioarteko merkataritza, kapital fluxuak, migrazioak eta inperialismoa

4.3. Lehen industria-haustura eta eskala handiko masa-ekoizpena: tamaina handiko enpresa modernoaren agerpena



5. NAZIOARTEKO EKONOMIA LEHEN ETA BIGARREN MUNDU GERREN ARTEAN, 1914-1945

5.1. Lehen Mundu-Gerra eta bere ondorio ekonomikoak

5.2. 1929ko krisia eta 30. hamarkadako Depresio Handia

5.3. Liberalismotik Estatuaren interbentzionismora: faxismoak, sozialdemokrazia eta komunismoa



6. NAZIOARTEKO EKONOMIAREN ORDENA BERRIA, 1945-1973

6.1. Nazioarteko ordena berria eta gerraosteko ekonomiaren susperraldia

6.2. Kapitalismoaren eta enpresa gerentzial handiaren urrezko aroa

6.3. Sobietar ereduaren hedapena

6.4. Hirugarren Munduaren sorrera: deskolonizazioa eta garapena





7. KRISIA, SUSPERRALDIA ETA GLOBALIZAZIOA

7.1. Petrolioaren krisia eta mendebaldar ekonomien berregituratzea

7.2. Bigarren industria-haustura eta mundu-mailako ekonomia baten eraketa: suntsipen sortzailea, malgutasuna eta enpresen egitura zein estrategietan emandako aldaketak

7.3. Sobietar Batasunaren eta Zentralizatutako Plangintzadun ekonomien bat-bateko lur-jotzea

7.4. Garatutako munduarenganako hurbiltze eta urruntzeak: Asiako, Latindar Amerikako eta Afrikako esperientziak

Ez da inolako bereizketarik egingo praktika eta mintegi saioen artean. Biei dagokien denbora taldekako lanak egiteko erabiliko da.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 60
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 40

A) Ebaluazio jarraia:

• Idatzizko azken azterketa (%60)

• Lan kooperatiboak (%40)

• Aukerakoa: gehienez puntu gehigarri bat eskuratzeko aukera, gelako partehartzea eta ikasturtean zehar egindako beste hainbat ariketen arabera.



Zati praktikoaren nota eta puntuazio gehigarria kontuan hartzeko beharrezkoa izango da azterketan 10 puntutatik gutxienez 5 lortzea (6tik 3 puntu). Ikasgaia gainditzeko beharrezko gutxieneko nota 5a izango da.



Ikasleren batek idatzizko azterketara ez aurkezteko erabakia hartzen badu, deialdiari uko egiten diola ulertuko da, gelako zati praktikoa eginda eduki arren.



B) Ebaluazio jarraiari uko egiten dioten ikasleentzat:

• Ikasturtean zehar gelan landutako eduko teoriko-praktikoei buruzko idatzizko azterketa (%100)



Ikasleak bere eskaria jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du, lauhilekoa hasten denetik kontatzen hasita.



C) Kudeaketa arautegiak ezarritako irizpideak jarraituz zentro honek esleitutako ebaluazio salbuespena eskuratu duten ikasleentzat:

• Ikasturtean zehar gelan landutako eduko teoriko-praktikoei buruzko idatzizko azterketa (%100)



Ikasleak bere egoera zehazten duen ziurtagiria helarazi beharko dio irakasleari.



D) Errepikatzaileek 2 aukera izango dituzte:

• A aukera, baina horretarako, nahitaez, klaseetara etorri beharko dute.

• B/C aukerak.



Hala badagokio, azterketako galderen balorazio-irizpideak irakasgaiaren ardura duen irakaslearen tutoretza-orduetan jakinaraziko zaizkie ikasleei.



Ikasleei gogorarazten zaie ebaluazio probetan eta irakasgaiari lotutako bestelako lanetan etika akademikoa errespetatu behar dutela. Era berean, UPV/EHUren jokabide makur eta iruzurrezkoak eragozteari buruzko protokoloa ezagutzen eta onartzen dutela ulertuko da.

Ikasleak bi aukera izango ditu:

• Ohiko deialdiko A aukeraren baitan txertatutako zati praktikoaren nota gordetzea (nota honek, inolaz ere, ez du hurrengo ikasturteetarako baliagarritasunik izango). Kasu honetan, ez da aldaketarik egongo notaren banaketan: idatzizko azken azterketa (%60) + zati praktikoa (%40)

• Ikasturtean zehar gelan landutako eduko teoriko-praktikoei buruzko idatzizko azterketa bat egitea (%100)

Ikasturtean zehar Egelan zintzilikatuko da, edo klasean bertan banatuko da.

Oinarrizko bibliografia

• CAMERON, R. eta NEAL, L. (2002), Historia Económica Mundial. Desde el Paleolítico hasta el presente (4. edizioa), Madril, Alianza.

• COMÍN, F, HERNÁNDEZ, M. eta LLOPIS E. (argitaratzaileak) (2013), Munduaren Historia Ekonomikoa, X.-XX. mendeak, Bartzelona, Crítica.

• DI VITTORIO, Antonio (zuz.), MASSA, P. eta beste batzuk (2003), Historia Económica de Europa, siglos XV-XX, Bartzelona, Crítica

• FRIEDEN, J. A. (2007), Capitalismo Global. El trasfondo económico de la historia del siglo XX, Bartzelona, Crítica

• JAY, P, (2000), La Riqueza del Hombre, Bartzelona, Crítica.

• MADDISON, A. (2002), La economía mundial: una perspectiva milenaria, Madril, Mundiprensa.

• MARKS, ROBERT B. (2015), Mundu Modernoaren sorrera. Kontakizun global eta ekologiko bat, XV. mendetik XXI. mendera arte, Bilbo, Euskal Herriko Unibertsitatea (Argitalpen Zerbitzua).

• PALAFOX (ed) (2014), Los tiempos cambian. Historia de la Economía, Tirant Humanidades, Valencia.

Gehiago sakontzeko bibliografia

ALDCROFT, D. (1989), Historia de la Economía Europea 1914-2000, Barcelona, Crítica.
CARRERAS, A., y TAFUNELL, X. (2004), Historia económica de España, siglos XIX y XX, Barcelona, Crítica.
CIPOLLA, C. M. (1981), Historia económica de la Europa preindustrial, Madrid, Alianza.
--- (1982), Historia económica de la población mundial, Barcelona, Crítica.
DIAMOND, Jared (1998), Armas, gérmenes y acero. La sociedad humana y sus destinos, Barcelona, Debate.
EICHENGREEN, B. (2000), La globalización del capital: historia del sistema monetario internacional, Barcelona, Antoni Bosch
FONTANA, Josep (1999), Introducción al estudio de la historia, Barcelona, Crítica.
FOREMAN-PECK, J (1995), Historia económica mundial. Relaciones económicas internacionales desde 1850, Prentice Hall, Madrid.
HOBSBAWM, E. J. (2003), Historia del siglo XX: 1914-1991, Barcelona, Crítica.
KENWOOD, A. G.; LOUGHEED, A. L. (1992), Historia del desarrollo económico internacional: desde 1820 hasta nuestros días, Madrid, Itsmo.
LANDES, David S. (1979), Progreso tecnológico y revolución industrial, Madrid, Tecnos.
LIVI-BACCI, Máximo (1990), Historia mínima de la población mundial, Barcelona, Ariel.
MASSA, P. y otros (2003), Historia Económica de Europa, siglos XV-XX, Crítica, Barcelona.
MOKYR, Joel (1993), La palanca de la riqueza: creatividad tecnológica y progreso económico, Madrid, Alianza.
POLLARD, Sydney (1991), La conquista pacífica. La industrialización de Europa (1760-1970), Zaragoza, Prensas Universitarias.
VALDALISO, J. M., y LÓPEZ, S. (2007), Historia económica de la empresa, Barcelona, Crítica, 2ª edición.
WRIGLEY, E. A., (1992), Cambio, continuidad y azar: carácter de la Revolución industrial inglesa, Barcelona, Crítica, 1992.
ZAMAGNI, Vera, (2001), Historia Económica de la Europa Contemporánea: de la Revolución industrial a la integración europea, Barcelona, Crítica.

Web helbideak

www.aehe.net/docencia.html