Enborreko eta nahitaezko irakasgaia da Enpresen Administrazio eta Zuzendaritzako, Marketineko, Fiskalitate eta Administrazio Publikoko, Ekonomiako eta EAZ eta Zuzenbideko eta Business & Economics gradu bikoitzetako lehen mailako ikasle guztientzat.



Sarrerako irakasgaia da, eta enpresa-administrazioak dakarrenaren lehen ikuspegi orokorra ematen du. Horretarako, enpresa ikuspuntu funtzionaletik aztertzen da eta bere funtzio bakoitzaren oinarrizko ezaugarriak aztertzen dira.



Nahiz eta ikasle batzuek ikasgaiaren aurretiko ezagutza izan dezaketen, Batxilergoan Ekonomia eta Enpresa irakasgaiak ikasi ahal izan dituztelako, ez da aldez aurreko ezagutzarik behar ikasgai hau aurrera eramateko, oinarrizko maila batetik abiatzen baita.



Ekonomia-graduko ikasleentzat, irakasgai honek, Enpresaren Ekonomia irakasgaiarekin batera (bigarren lauhilekoaren antolaketa eta zuzendaritza), enpresa-kudeaketako oinarrizko ezagutzak osatuko ditu. Gainerako graduen kasuan, irakasgai honetan aurkezten diren gai gehienak, ondoren, irakasgai oso gisa garatzen dira.

Irakasgai honen helburu nagusia enpresa-kudeaketa ikuspegi globaletik aztertzea da. Horretarako, azpihelburu hauek baliatuko ditugu:



- Enpresaren kontzeptua, haren oinarrizko elementuak eta ingurunearekin duen lotura ezagutzea.

- Enpresa-kudeaketa aztertzea sistemen teoriaren ikuspegitik, eta dituen azpisistemak bereiztea eta aztertzea (zuzendaritza, giza baliabideak, finantzak, ekoizpena eta marketina).

- Enpresa-azpisistemen arteko harremanak ezartzea.



Irakasgaiaren berariazko gaitasunak:



1.Enpresa-azpisistemen funtzioak eta erantzukizunak identifikatzea. Ikaskuntza honen emaitzak:

1.1.Enpresaren azpisistema nagusiak identifikatzea, ikuspuntu funtzionaletik.

1.2.Azpisistema bakoitzaren ezaugarri nagusiak aztertzea.

1.3.Enpresa-azpisistema bakoitzak dituen arazoak identifikatzea eta horiek konpontzeko hobekuntza-proposamenak egitea.

1.4.Azpisistema guztiak koordinatzeko beharraz jabetzea.



2.Enpresa-jardunbiderako garrantzitsua den informazioa aztertzea, ingurune ekonomiko-enpresarialarekiko jarrera irekia eta proaktiboa izanik, eta eskura dauden informazio-teknologiak erabiliz.

Ikaskuntza honen emaitzak:



2.1.Eskuragarri dauden informazio-iturriak erabiltzeko gai izatea, hala nola unibertsitatearen datu-baseak eta erakunde ofizial nagusien datu-baseak (hala nola ein edo EUSTAT).

2.2.Enpresa-analisirako eta erabakiak hartzeko informazio garrantzitsua iragazteko gai izatea.

2.3.Erabakiak hartzeko txosten argiak eta erabilgarriak aurkeztea



3.Pertsonen kudeaketarekin lotutako erabaki arrazionalak hartzea, eskura dagoen informazioaren azterketan oinarrituta.

Ikaskuntza honen emaitzak:



3.1.Informazioaren azterketatik abiatuta, lan-talde baten barruan akordioak lortzeko gai izatea.

3.2.Erabakiak hartzea eta proposamenak egitea lantalde baten esparruan, enpresa-kudeaketa hobetzeko.

3.3.Erabakiak hierarkizatzea, enpresa-mugetara egokitzeko.

3.4.Erabakiak une egokian hartzeko denbora administratzea.



4.Antolaketa-diseinuak aztertzea, balizko aplikaziotik eratortzen diren kudeaketa-arazoei aurrea hartzeko.

Ikaskuntza honen emaitzak:



4.1.Literaturak aurkeztutako antolaketa-diseinuak identifikatzea.

4.2.Antolaketa-diseinu desberdinak islatzen dituzten kasu errealak ezagutzea.

4.3.Egituren abantaila eta desabantaila nagusiak identifikatzea.

4.4.Egitura desberdinen eragozpenak gainditzeko hobetzeko formulak edo proposamenak proposatzea.



5.Identifikatzea zer lotura dagoen antolamendu-diseinuen eta enpresako langileen gaitasunen garapenaren artean.

Ikaskuntza honen emaitzak:



5.1.Enpresako langileek garatu behar dituzten gaitasunak aztertzea.

5.2.Egiturek enpresa-kudeaketan eta gaitasun horien garapenean duten eragina identifikatzea.



6.Inguruan jarioz, ahoz eta idatziz komunikatzea eta taldean lan egitea.



Ikaskuntza honen emaitzak:



6.1.Benetako enpresa bat ikuspuntu funtzionaletik aztertzeko gai izatea.

6.2.Enpresaren analisi funtzionalari buruzko txosten idatzi bat aurkeztea, idatzizko adierazpen-gaitasuna dutela frogatzeko.

6.3.Txostenak aurkezteko erabilitako bibliografia behar bezala aipatzen hastea.

6.4.Aztertutako enpresari buruzko hobekuntza-proposamen sortzaileak, errealistak eta lorgarriak aurkeztea. Enpresari buruz egindako azterketa ahoz eta denbora jakin batekin aurkeztea.

6.5.Egindako analisiari buruz sortzen diren zalantzei behar bezala erantzuteko gai izatea.

I ZATIA: OINARRIAK

1. GAIA: ENPRESA ETA ENPRESARIA

1.1. Enpresa

1.2. Enpresaren ingurunea

1.3. Enpresaburua

2. GAIA: ENPRESAREN HELBURUAK

2.1. Planteamendu orokorra

2.2. Helburuak, helburuak eta azpi-helburuak

2.3. Helburuen sistema bat sailkatzea eta ezartzea

3. GAIA: ZUZENDARITZA PROZESUA

3.1. Sarrera

3.2. Plangintza eta kontrola

3.3. Erakundea

3.4. Portaeraren norabidea

3.5. Informazioa erabakiak hartzeko oinarrizko elementu gisa

4. GAIA: ENPRESAREN ERAKUNDE EGITURA

4.1. Sarrera

4.2. Enpresaren sailkatzea eta organigrama

4.3. Sailkatze-mota

4.4. Autoritate eta eskuordetze motak

4.5. Zentralizazioa eta deszentralizazioa



II. ZATIA: GIZA BALIABIDEEN AZPISISTEMA

5. GAIA: GIZA BALIABIDEEN ZUZENDARITZA

5.1. Enpresako giza baliabideak

5.2. Enpresako giza baliabideen azpisistema

5.3. Giza Baliabideen Saila eta haren jarduera enpresan

5.4. Giza Baliabideen Zuzendaritzaren jarduera nagusiak



III. ZATIA: MERKATURATZEKO AZPISISTEMA

6. GAIA: MERKATARITZAKO AZPISISTEMA ENPRESAN

6.1. Enpresen merkaturako orientabideak

6.2. Marketina: filosofia eta jarduera

6.3. Merkataritza-informazioko eta -ikerketako sistema

6.4. Produktuaren politika

6.5. Prezioen politika

6.6. Banaketa-politika

6.7. Komunikazio-politika



IV. ZATIA: FINANTZAKETA-AZPISISTEMA

7. GAIA: FINANTZAKETA ETA INBERTSIOA ENPRESAN

7.1. Finantza-funtzioa

7.2. Ekonomia- eta finantza-egitura: finantza-oreka

7.3. Maniobra-fondoa

7.4. Enpresaren jardueraren zikloak eta heltzeko batez besteko aldia

7.5. Egitura-ratioak: kaudimena eta errendimendua (errentagarritasun ekonomikoa, finantzarioa eta palanka-efektu finantzarioa)

8. GAIA: ENPRESAREN FINANTZAKETA-ITURRIAK

8.1. Finantzaketaren kontzeptua eta finantza-iturrien sailkapena

8.2. Finantza-merkatuak

8.3. Barne-finantzaketa edo autofinantzaketa

8.4. Enpresaren kanpo-finantzaketa

9. GAIA: ENPRESAN INBERTITZEKO PROZESUA

9.1. Inbertsioaren kontzeptua eta elementuak

9.2. Enpresa-inbertsioen sailkapena

9.3. Inbertsio-proiektuak hautatzeko urratsak

9.4. Inbertsioaren ondoriozko diru-fluxuen kalkulua

9.5. Inbertsioak hautatzeko metodo estatikoak

9.6. Inbertsioak hautatzeko metodo dinamikoak: van, TIR eta VAN eta TIR arteko konparazioa



V. ZATIA: PRODUKZIO AZPISISTEMA

10. GAIA: EKOIZPENAREN KUDEAKETA

10.1. Produkzio-azpisistema

10.2. Produkzioaren zuzendaritza

10.3. Produkzio-sistemaren diseinuaren elementuak

10.4. Produkzio-sistemaren antolamendua

Proposatutako metodologia finkatutako helburuei eta gaitasunei lotuta dago. Horretarako, irakaskuntza-metodologia hauek konbinatuko dira:



• Irakasgai magistrala: proposatutako ezagutza-helburuak lortzeko ikasleek ezagutu behar dituzten oinarrizko kontzeptuak eta tresnak eta teknikak aurkeztuko dira.



• Arazoak eta kasuak konpontzea. Ikasleek zenbait ariketa eta kasu izango dituzte eskura. Ariketa eta kasu horietako batzuk gelan ebatziko dituzte irakasleek. Beste batzuk, eskola-orduetan, ikasleek beraiek garatu eta eztabaidatuko dituzte, taldean. Azkenik, ariketen hirugarren bloke bat egongo da, eta ikasleek banaka landu beharko dituzte eskola-orduetatik kanpo.



• Egoera arazotsuak edo eredugarriak aztertzea eta eztabaidatzea. Ikasturtean zehar, erakargarriak diren enpresa-arazoak eztabaidatu, landu eta eztabaidatuko dira.



• Halaber, jokoetan edo simulazioetan oinarritutako metodologiak sartuko dira enpresa-erabakiak hartzerakoan.



• Enpresa jakin bati buruzko azken lan bat egingo da, ikuspegi praktiko batez ("azken lana" deritzona). Irakasgaiko irakasleek tutorizatuko dute zeregin hori, eta ikasturtean garatutako kontzeptuak aplikatzeko gaitasuna baloratuko da.



Irakaskuntza modu presentzialean egingo da.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Ahozko defentsa (%): 5
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 15
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 15
  • PRUEBA FINAL (%): 65

EBALUAKETA JARRAIA



Ebaluazio jarraiko sistemak hiru zati izango ditu: amaierako azterketa bat, ebaluazio jarraituko jarduerak egitea, besteak beste, ikasturtearen hasieran proposatutako kasu bati buruzko talde-lana egitea ("azken lana" deritzona).



Ebaluaketa jarraiko sistema aukeratu duten ikasleek klase majistraletara joateko beharra dute. Asistentzia minimoa klaseen %75 da. Praktiketara eta mintegietara joatea nahitaezkoa da ebaluazio jarraituko nota lortzeko. Saio hauetako asistentzia falta bakoitzeko 0,2 puntutako penalizazioa ekarriko du azken notan.



Lehenengo deialdiko ebaluazio jarraituak honako zati hauek izango ditu:



1- Azterketa: 6,5 puntu. Test-galderak: 4,5 puntu. Egin beharreko ariketak: 2 puntu



2- Ebaluazio jarraitua: 3,5 puntu.



- Talde-lana: 2 puntu (1,5 idatzizko lana eta 0,5 ahozko banakako aurkezpena).

- Ikasgelako zereginak: 1,5 puntu.



EBALUAZIO EZ JARRAIA



Ebaluazio jarraituan parte hartu nahi ez duten ikasleek uko egiteko eskubidea dute. Uko egitea adierazi behar da Egela plataforman horretarako agertzen den atazaren bidez, ikastaroaren lehenengo bederatzi asteetan.



Ebaluazio sistema ez jarraitua aukeratzen duten ikasleek 8 puntuko balioespena duen azterketa bat (testa + garapena) gainditu beharko dute, eta gainerako nota % 100eraino osatu ahal izango dute (2 puntu), irakasgaia ematen den lauhilekoa amaitu baino lehen egin eta defendatu beharreko lan baten bidez ("azken lana" deritzona).



GUTXIENEKOAK:



- Azterketa: minimo globala (testa + garapen-ariketak): 2,5 puntu (6,5etik). Test minimoa: 2 puntu (4,5 puntutik).



- Azterketaren minimoa lortzen ez bada (globala edo testa): nota egoeraren arabera aldatuko da: ebaluazio jarraitua gehituta 5 puntu baino gehiago lortzen baditu, azken nota 4,5 puntu izango da. Ebaluazio jarraitua batuta 5 puntu baino gutxiago lortzen baditu, amaierako nota ebaluazio jarraituaren eta azterketaren batura izango da.



- Ebaluazio jarraitua (zereginak + lana): 1,5 puntu (3,5 puntutik). Gutxienekora iristen ez bada, etengabeko ebaluazioaren bidez lortutako nota "azken lana"-rena baino ez da izango, bi punturen gainean.



- Azterketara aurkezten ez diren ikasleak EZ AURKEZTU gisa kalifikatuko dira (ebaluaketa sistema edozein dela ere) eta, horrela, uko egingo diote deialdiari.



- Klase majistraletara joateko minimoa betetzen ez bada (klaseen %75 gutxienez), ikaslegoa ebaluaketa jarraitutik kanporatua izan daiteke.

Ebaluazio-arau orokorra azterketa bat izango da, 8 puntukoa (nahitaezkoa), eta irakastaldia amaitu aurretik entregatu beharreko 2 punturen gaineko lan bat (ez derrigorrezkoa).



Eskola-aldian ebaluazio jarraituan (azken lana + atazak) parte hartu bada, deialdi honetan aztertzen den pertsonak, hala eskatzen badu, ebaluazio-sistemari eutsi ahal izango dio (6,5 puntu azterketan eta 3,5 puntu ebaluaketa jarraiko jardueretan), eta aldi horretan lortutako nota gorde egingo da.



Azterketari dagozkion gutxienekoak (globala eta testa) mantenduko dira.

Enpresaren Ekonomia irakasgaiaren apunteak eta ariketak Egelan eskuragarri aurki daitezkeenak.

Oinarrizko bibliografia

Oinarrizko bibliografia:



Enpresaren Ekonomia: Sarrera ikasgaiko materiala (apunteak, ariketak eta gardenkiak).

Gehiago sakontzeko bibliografia

Bibliografia osagarria:

AGUIRRE SADABA, A., A.M. CASTILLO y D. TOUS (2008): Administración de organizaciones en el entorno actual. Pirámide, Madrid.

BARROSO, C.; CASILLAS, J.C.; VILLEGAS, M.M.; VECINO, J.; CALVO DE MORA, A. (2012): Economía de la Empresa, Pirámide, Madrid.

BUENO CAMPOS, E. (2010): Curso básico de Economía de la Empresa: un enfoque de organización. Pirámide, Madrid. CUERVO GARCÍA, A. (Coord) (2008): Introducción a la Administración de Empresas, 6ª ed., Civitas, Madrid.

DOLAN, S.L.; VALLE CABRERA, R. Y LÓPEZ CABRALES, A. (2022): La gestión de personas y del talento. McGraw-Hill, Madrid

GONZÁLEZ DOMÍNGUEZ, F. J. & GANAZA VARGAS, J. D. (2017): Fundamentos de Economía de la Empresa. Ediciones Pirámide.

FERNÁNDEZ GAGO, R. (2005): Administración de la responsabilidad social corporativa. Paraninfo-Thomson Learning, Madrid.

FREEMAN, R. E. (2012): "La gestión empresarial basada en los stakeholders y la reputación", Valores y ética para el siglo XXI, 389-409.

PÉREZ GOROSTEGUI, E. (2017): Curso de Economía de la empresa: Introducción. Editorial Universitaria Ramón Areces, Madrid.

RAMÍREZ CARDONA, C.; RAMÍREZ, M.P. (2016): Fundamentos de administración. ECOE Ediciones.

Aldizkariak

Business Week
Capital Humano
Distribución y Consumo
Estrategia Financiera
Harvard-Deusto, Marketing y Ventas
Management Letters / Cuadernos de Gestión
(http://www.ehu.eus/cuadernosdegestion/revista/es/)
Spanish Journal of Marketing-ESIC
The Economist

Web helbideak

Asociación Española de Marketing
https://www.asociacionmkt.es/

COMISIÓN EUROPEA (2001): Libro Verde. Fomentar un marco europeo para la responsabilidad social de las empresas
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/es/TXT/?uri=CELEX%3A52001DC0366

COMISIÓN EUROPEA (2002): Comunicación de la Comisión relativa a la Responsabilidad Social de las Empresas: una Contribución Empresarial al Desarrollo Sostenible
https://eur-lex.europa.eu/legal- content/ES/TXT/?uri=celex%3A52002DC0347

Marketing news
https://www.marketingnews.es/

Observatorio de RRHH
https://www.observatoriorh.com/

The Open University (Introduction to Business Management): http://www.openuniversity.edu/courses/modules/b100?

Management Today
https://www.managementtoday.co.uk/

IZAITE
www.izaite.net

Mc Kinsey Global Institute
https://www.mckinsey.com/mgi/overview#0