XSLaren edukia

Biologia

Ikastegia
Bilboko Ingeniaritza Eskola
Titulazioa
Ingurumen Ingeniaritzako Gradua
Ikasturtea
2023/24
Maila
2
Kreditu kopurua
6
Hizkuntzak
Gaztelania
Euskara

IrakaskuntzaToggle Navigation

Orduen banaketa irakaskuntza motaren arabera
Irakaskuntza motaIkasgelako eskola-orduakIkaslearen ikasgelaz kanpoko jardueren orduak
Magistrala3045
Gelako p.1522.5
Laborategiko p.10.515.8
Ordenagailuko p.4.56.8

Irakaskuntza-gidaToggle Navigation

HelburuakToggle Navigation

Modulu gaitasun bezala irakasgai honek MN2 gaitasuna egokituta dauka: ingeniaritzari loturiko landare- eta animalia-arloen oinarri biologikoak zein diren jakitea.



Ikasketa emaitzen artean hurrengoak adierazten dira:

1.Organismo bizidunen morfologia, filogenia eta sistematikaren aspektu nagusienak, eta onddo, alga zein landareen ezaugarriak ezagutzea.

2.Zoologiaren oinarriak ezagutzea, animalien erreinuaren ezaugarri nagusiak, antolakuntza mailak, sailkapena eta morfologia ezagutuz.

3.Animalien garapenaren oinarrizko prozesuak ezagutzea, dibertsitatea eta filogenia.

4.Mikrobioen dibertsitatea ezagutzea (organismo prokariotak, eukariotak eta birusak) eta haien ezaugarririk nagusienak.

5.Mikroorganismoean eta ingurumenaren arteko interakzioak ezagutzea, ingurumen mikrobiologia eta mikroorganismoen garrantzia ekosistemetan.

6.Proteinen funtzioa eta estruktura, zein entzimak jarduten duten modua ezagutzea.

7.Elikagaiak asimilatzea ahalbidetzen dituzten bide metabolikoak (anabolismoa eta katabolismoa), zein metabolismo kontrolerako mekanismorik garrantzitsuenak ezagutzea.

8.Geneen informazioan eragina duten prozesu nagusienak ezagutzea (erreplikazioa, transkripzioa eta itzulpena). Ingeniaritza genetikoaren oinarriak eta honen aplikazioak ezagutzea.

Irakasgai-zerrendaToggle Navigation

Irakasgaiaren edukia hiru ataletan dago banatuta:



1.ATALA: BIODIBERTSITATEA ETA KONTSERBAZIOAREN BIOLOGIA

1. GAIA. Biologiaren hastapenak. Espeziearen kontzeptua. Taxonomia eta zuhaitz filogenetikoa. Nomenklatura.

2. GAIA. Biodibertsitatea. Definizioa. Espezie motak eta biodibertsitate mailak.

3. GAIA. Kontserbazioaren biologia. Kontserbazioaren biologiaren hastapenak. Biodibertsitatearen aurkako arriskuak. Populazio eta espezieen kontserbazioa. Komunitateen kontserbazioa.

4. GAIA. Landareen biodibertsitatea. Ezaugarri nagusiak eta landareen talde nagusiak. Landare histologia. Landareen organo primarioak. Protoctista erreinua (Algak). Fungi erreinua. Plantae erreinua: Bryophyfita, Pteridophyta eta Spermatophyta dibisio edo sailak.

5. GAIA. Animalia biodibertsitatea. Animalien erreinuaren ezaugarri nagusiak eta sailkapena. Porifera, cnidaria, platyhelmintes, nematode, mollusca, annelida, arthropoda, echinodermata eta chordate phylum-ak.



2. ATALA. ZELULAREN BIOLOGIA MOLEKULARRA

1.GAIA. Biologia zelularraren oinarriak.

2.GAIA. Zelularen osagai molekularrak: molekula ez-organikoak eta molekula organikoak. Ura eta gatz mineralak. Karbohidratoak, Lipidoak, Proteinak, Azido nukleikoak (ADN eta ARN).

3.GAIA. Zelula, bizitzaren unitatea: zelularen egitura eta funtzioak. Energia eta entzimak: ibilbide metabolikoen sarrera. Metabolismo zelularra: katabolismo eta anabolismoa.

4.GAIA. Zelularen genetika molekularra. ARN eta proteinen sintesia. ADNaren erreplikazioa. ADNaren konponketa (mutazioak).



3. ATALA. MIKROORGANISMOEN ANIZTASUN METABOLIKOA ETA ZIKLO BIOGEOKIMIKOAK

1.GAIA. Fototrofia. Argiaren menpeko fasea eta Fase iluna edo Calvin zikloa.

2.GAIA. Kimiotrofia.

3.GAIA. Arnasketa anaerobioa.

4.GAIA. Ziklo biogeokimikoak. Karbono, nitrogeno, sufre eta burdinaren zikloak





Derrigorrezkoak diren bost laborategi praktika antolatuko dira:



PL1. Biologia laborategiaren sarrera eta mikroskopioaren erabilera.

PL2. Mikroorganismoak kultibatzeko oinarrizko teknikak.

PL3. Mikroorganismoen behaketa makro eta mikroskopikoa.

PL4. Landare baskularren identifikazioa eta kloroplastoen pigmentuen kuantifikazioa.

PL5. Metabolismo eta ADN erauzketa.



Horretaz aparte, hiru ordenagailu praktika antolatu dira:

PO1. Doñanako natura-gune babestuaren kasu praktikoa. Doñanako erabilera eta kudeaketa, eta natura baliabideak antolatzeko planen irakurpenaren bitartez kontserbazioaren biologiaren hainbat kontzeptu landuko dira, zehatz mehatz, komunitateen kontserbazioarekin erlazioa duten kontzeptuak. Horretaz gain, populazio eta espezieen kontserbazioarekin erlazioa duten hainbat galdera erantzungo dira (iberiar katamotza).

PO2. Mikroorganismoen hazkuntza (I). Hainbat kasu praktiko eta ariketen bitartez mikroorganismoen hazkuntzaren oinarriak eta mikroorganismoen hazkuntza deskribatzen duten ekuazioak landuko dira.

PO3. Mikroorganismoen hazkuntza (II). Bigarren kasu praktiko baten bitartez, mikroorganismoen hazkuntzarekin erlazionatuta dauden kontzeptuak eta ekuazioak garatuko dira.

MetodologiaToggle Navigation

Irakasgaiaren kontzeptuak ikasgai magistralen bidez irakatsiko dira. Ikasleen partaidetza debateen bidez suspertuko da.



Galdera teoriko zein ariketa numerikoen ebazpena burutzeko partaidetza suspertuko da, bai taldeka bai indibidualki. Galdera zein ariketa hauek ikasgai magistraletan ikusitako edukiera kontzeptualen aplikazioa izango dira, eta berez kontzeptu hauen ulermena hobetzen lagunduko dute.



Bi/hiru ikasleez osatutako taldeak egingo dira (matrikulatutako ikasle kopuruaren arabera) laborategi zein ordenagailu praktikak burutzeko. Laborategiaren helburua ikasleek biologia laborategi baten aurkitu ahal diren instrumentuekin trebezia lortzea, mikroskopioa edo lupa binokularra adibidez, izango da.



Osasun egoerak aurrez aurreko irakaskuntza edota ebaluazioa eragotziz gero, onlineko jarduerara joko da eta ikasleei aldaketa horren berri emango zaie.

Ebaluazio-sistemakToggle Navigation

Irakasgaiaren ebaluazioa etengabekoa izango da. Kurtsoaren bukaeran idatzizko azterketa teoriko-praktikoa egongo da. Azterketa hau bi zatitan bananduta egongo da, lehengoan test baten bidez aspektu teorikoak aztertuko dira, bigarrenean ariketa numerikoak eta/edo galdera teorikoak agertuko dira. Idatzizko azterketa honen balioa irakasgaiaren %65 izango da.



Gainontzeko % 35 kurtsoaren zehar egingo diren aktibitateen bidez balioztatuko da:

a) Laborategi praktikak eta burutu behar diren txostenak %15.

b) Ordenagailu praktikak eta kurtsoan zehar egingo diren taldeko lanak %10.

c) Ariketa numerikoak zein galdera teorikoak ebazteko antolatuko diren aktibitateak, kurtsoan zehar proposatuko diren frogak eta proiektuen garapena eta aurkezpena %10.

Laborategi eta ordenagailu praktikak egitea nahitaezkoa da. Praktika bat ez egiteko, ezinbestekoa da hori justifikatzen duen ziurtagiri bat edukitzea.



Nota finalean etengabeko ebaluazioaren %35 hau kontutan hartzeko idatzizko azterketan gutxienez 5.0 bat 10.0-retik lortu behar da.



Idatzizko azterketara ez joateak deialdi horretara uko egiten dela esan nahi du. Hala ere, Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegiaren 8. artikuluak bere 3. puntuan dioenari jarraiki, ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoko irakasgaien kasuan.



Etengabeko ebaluazioari uko eginez gero (laborategiko praktikak + lanak, galdetegiak…), ohiko dehialdiko azken ebaluazioan egin beharrekoa honako hau izango da:



a) Bakarkako idatzizko azterketa bat (notaren %70)

b) Laborategi praktika bat eta ordenagailu praktika bat (notaren %30)



Irakasgaia gainditzeko gutxieneko 5.0 bat atera behar da aurreko portzentajeak aplikatuta.



Nahitaez erabili beharreko materialaToggle Navigation

Programatutako aktibitateak ondo jarraitu ahal izateko laborategi praktiketako gidoiak eta ariketen enuntziatuak eskuratu behar dira. Irakasleek prestatutako material hau Egelan egongo da eskuragarri.

Horrez gain, laborategi praktiketan mantala, segurtasun betaurrekoak eta eskularruak ezinbestekoak dira.

BibliografiaToggle Navigation

Oinarrizko bibliografia

BIOANIZTASUNA. KONTSERBAZIOAREN BIOLOGIA.

- Díaz, J.A. and Santos, T. Zoología. Aproximación evolutiva a la diversidad y organización de animales. Ed. Síntesis, 1998.

- Font Quer, P. Diccionario de botánica. Ed. Labor, 1993.

- Primarck, R. B.; Richard, B.; Joandomenec, R. Introducción a la biología de la conservación. Ed. Ariel Ciencia. Barcelona, 2002.



MIKROBIOLOGIA.

- Madigan, M.T.; Martinko, J.M.; Dunlap, P.V.; Clark, D.P. Biología de los Microorganismos de Brock. 12ª ed. Ed. Pearson-Prentice Hall, Madrid, 2009.



BIOLOGIA MOLEKULARRA.

- Berg., J.M., Tymoczko, J.L.; Stryer, L., Bioquímica (castellano). 6ª Ed. Ed. Reverte. 2008.

- Campbell, N.A. and Reece, J.B., Biología. Ed. Médica Panamericana, Madrid. 2007.

- Nelson, D.L., Principios de bioquímica. Barcelona, Omega cop. 2006.

Gehiago sakontzeko bibliografia

- Ahern, K. G. y Mathews, Ch. K. y Holde, K.E. van, Bioquímica, Mathews, Bioquímica, 3ª ed. Ed. Addison-Wesley, 2002.
- Ederra Indurain, A., 1996. Botánica ambiental aplicada. Ed. Eunsa.
- Ergas, Chang y Schroeder, 1999. Principios de biorecuperación. Ed. McGraw Hill.
- Freeman, S. Biología. Ed. Pearson Educación S.A., 2009.
- Izco, J., E. Barreno, M. Brugués, M. Costa, J. Devesa, F. Fernández, T. Gallardo, X. Llimona, E. Salvo, S. Talavera, B. Valdés. Botánica. 2ª Ed., McGraw-Hill España, 2004.
- Lehninger, A. L., 2002. Bioquímica: Las bases moleculares de la estructura y función celular. 2ª ed. Ed. Omega, Barcelona.
- Marín, I.;Sanz, J.L. y Amils, R., 2004. Biotecnología y Medio Ambiente. Ed. Ephemera.
- Masters, G.M. y Ela, W.P. Introducción a la Ingeniería Medioambiental. Ed. Pearson. Prentice Hall, 2008.

Aldizkariak

- Biochemistry and Molecular Biology Education.


5., 6. eta salbuespenezko deialdien epaimahaiaToggle Navigation

  • GOMEZ GARAY, GREGORIO
  • KALTZAKORTA ARANTZAMENDI, IDURRE
  • MARTINEZ SANTOS, MIREN ITSASO

TaldeakToggle Navigation

16 Teoriakoa (Gaztelania - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
1-1

18:00-19:30

17:30-18:00

1-2

16:30-18:00

2-2

17:30-18:00

3-7

17:30-18:00

3-11

16:30-18:00

7-7

19:00-19:30

8-10

17:30-18:00

11-14

17:30-18:00

12-14

16:30-18:00

Irakasleak

Ikasgela(k)

  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA

16 Gelako p.-1 (Gaztelania - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
1-2

16:30-17:30

3-5

16:30-17:30

6-14

16:30-17:30

7-7

18:00-19:00

Irakasleak

Ikasgela(k)

  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 23S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA

16 Laborategiko p.-1 (Gaztelania - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
4-4

18:00-20:00

6-7

18:00-20:00

12-12

18:00-20:00

14-14

18:00-20:30

Irakasleak

Ikasgela(k)

  • P1B 1L - BILBOKO INGENIERITZA G.E.T.
  • P1B 1L - BILBOKO INGENIERITZA G.E.T.
  • P1B 1L - BILBOKO INGENIERITZA G.E.T.

16 Ordenagailuko p.-1 (Gaztelania - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
4-4

19:30-21:00

5-5

18:30-20:00

12-12

18:30-20:00

Irakasleak

Ikasgela(k)

  • P5I 7I - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P4I 7I - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P4I 7I - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA

46 Teoriakoa (Euskara - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
1-4

15:00-16:30

15:00-15:30

2-2

19:00-19:30

4-4

18:00-19:30

5-5

15:00-16:30

15:00-15:30

6-10

15:00-15:30

6-11

15:00-16:30

11-12

15:00-15:30

12-13

15:00-16:30

13-14

15:00-15:30

14-14

15:00-16:30

Irakasleak

Ikasgela(k)

  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA

46 Gelako p.-1 (Euskara - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
1-4

15:30-16:30

2-2

18:00-19:00

5-5

15:30-16:30

6-8

15:30-16:30

9-14

15:30-16:30

Irakasleak

Ikasgela(k)

  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P2I 25S - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA

46 Laborategiko p.-1 (Euskara - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
2-2

18:00-20:00

5-5

18:00-20:00

6-6

18:00-20:00

9-9

18:00-20:00

12-12

10:00-12:30

Irakasleak

46 Ordenagailuko p.-1 (Euskara - Arratsaldez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala
3-3

18:30-20:00

7-7

18:30-20:00

9-9

18:30-20:00

Irakasleak

Ikasgela(k)

  • P4I 8I - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P4I 8I - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA
  • P4I 8I - I.I.T.U.E. BILBO - SAN MAMES BARRIA