M03E3 - Makinen kalkulu, diseinu eta entsegurako ezagutzak eta ahalbideak.

M02R7 - Makina eta mekanismoen teoriako printzipioen ezagutza.



---------------------------------------------------------------------------------------------------



Makinak diseinatzen dituen eta arazo mekanikoak aztertzen dituen ingeniariak, hezkunta teoriko zein praktiko handia izan behar du. Makinen osagaiak, betebehar jakin bat duten sistema mekanikoen organoak dira, eta ikasleak argi izan behar du betebehar hori, non kokatua izan behar den, eta osagaiaren diseinu eta aukeraketa oinarrizko erizpideak zeintzuk diren. Ingeniaria prest egon behar da makinen osagai bakoitzaren topologia, geometria, indarrak eta mugimenduen arteko erlazioa ulertzeko, hau baita Makinen Osagaiak ikasgaiaren helburua.

Ikasgai honen garapenean zehar, osagai bakoitzaren diseinua, dimentsionamendua, aukeraketa eta fabrikazioarekin erlazionaturiko arazo tipikoetan trebezia hartzea nahi da. Bereziki, ikasgaiaren konpetentzia bereziak honako hauek dira:

• Ulertu makina osagai bakoitzak duen betebeharra makinaren osotasunean: mugimenduaren transformazioa, abiadura aldaketak, eta indar eta momentuen transformazioak.

• Elementu mekanikoen azterketa zinematikoak egiteko ahalmenak ikasi prozedura analitikoetan oinarrituta.

• Kontaktuan, marruskaduran eta higaduran eragina duten aldagaiak identifikatzeko ahalmena izatea.

• Definitu, diseinatu eta aztertu espeka plano eta espazialen mugimendua

• Engranaje mota desberdinen geometria definitu, haien aplikazio esparruak identifikatuz haien propietateen arabera.

• Transmisio kateak definitu engranajeak erabiliz, haietariko bakoitza behar den bezala definituz.

• Enbrage edo balazta bat definitzeko, dimentsionatzeko eta aukeratzeko gai izatea.

• uhal, kate edo kable baten bidezko transmisio malgu bat definitzeko, dimentsionatzeko eta aukeratzeko gai izatea.

• Errodamendu bat definitzeko eta aukeratzeko gai izatea, bere kokapenaren eta aplikazio motaren ababera.

A Atal Tematikoa

Tribologia eta engranaje bidezko transmisioak



Igo Kapitulua: SARRERA



1go Gaia. MAKINA OSAGAIAREN KONTZEPTUA. SARRERA.

1. Makinen osagaien beharra transmisio mekanikoetan.

2. Makinen osagaien betebeharrak.

3. Gai-zerrendaren justifikazioa.



2. Gaia. TRIBOLOGIA MAKINEN OSAGAIETAN.

1. Sarrera.

2. Bi solido elastikoen arteko kontaktua.

3. Marruskaduraren izaera.

4. Marruskaduraren ereduketa mugimendu mota desberdinetan.

5. Nekea

6. Gainazalen nekea.

7. Higadura.

8. Medida del rozamiento y desgaste.



II. KAPITULUA: ENGRANAJEAK.



3. Gaia. ENGRANAJEEI BURUZKO OINARRIZKO JAKINGARRIAK.

1. Engranajeen diseinua eta erabileraren erregistro historikoa.

2. Engranajeen bidez ebazten diren problemak

3. Axoideak.

4. Engranajeen sailkapenak eta nomenklatura

5. Oinarrizko erlazioak engranajeetan

6. Normalizazioa.



4. Gaia. ENGRANAJE ZILINDRIKOAK.

1. Engranatze lege orokorra.

2. Bilkari motako gainazala.

3. Bilkari motako gainazalaren propietate analitikoak.

4. Beste gainazal mota batzuk. Gainazal zikloidala.

5. Aplikazio berezitarako engranajeak.

6. Engranajeen fabrikazio prozedurak.



5. Gaia. HORTZ ZUZENEKO ENGRANAJE ZILINDRIKOAK

1. Kontaktu erlazioa.

2. Tailaketa interferentzia. Kremailera tailatzailea eta pinoi tailatzailea.

3. Funtzionamenduko interferentzia.

4. Engranaje zuzenduak.

5. Barne engranajeak.



6. Gaia. BESTE ENGRANAJE MOTA BATZUK.

1. Hortz helikoidaleko engranaje zilindrikoak.

2. Hortz helikoidaleko engranaje zilindrikoen ezaugarri bereziak.

3. Engranaje konikoak.

4. Axoide hiperbolikodun engranajeak.



7. Gaia. INDARRAK ENGRANAJEETAN.

1. Sarrera.

2. Indarrak hortz zuzeneko engranaje zilindrikoetan.

3. Indarrak hortz helikoidaleko engranaje zilindrikoetan.

4. Batezbesteko etekina.

5. Indarrak engranaje konikoetan.



8. Gaia. ENGRANAJEEN KALKULUA: KALKULU ERRESISTENTEA

1. Kargak hortz zuzeneko engranaje zilindrikoetan: Lewisen formula.

2. Moduluaren kalkulua Lewisen arabera.

3. Funtzionamenduko tentsioaren kalkulua normen arabera.

4. Tentsio onargarriaren kalkulua normen arabera.



9. Gaia. ENGRANAJEEN KALKULUA: HIGADURA KALKULUA

1. Kontaktua eta higadura hortz zuzeneko engranaje zilindrikoetan

2. Funtzionamenduko kontaktu tentsioaren kalkulua normen arabera.

3. Kontaktu tentsio onargarriaren kalkulua normen arabera.



10. Gaia. ENGRANAJE TREN ARRUNTAK.

1. Definizioak, sailkapena eta aplikazioak.

2. Tren arruntak.

3. Gurpil bikote kopuruaren kalkulua tren arruntetan.

4. Martxa aldaketak.



11. Gaia. ENGRANAJE TREN EPIZIKLOIDALAK.

1. Tren epizikloidalak, kontzeptu zinematikoa.

2. Sailkapen eta aplikazioak.

3. Transmisio erlazioen eskuraketak tren epizikloidalen bidez.

4. Automobilaren mekanismo diferentziala.





B Atal Tematikoa

Espekak eta beste makina osagai batzuk



12. Gaia. ESPEKAK. OINARRIZKO JAKINGARRIAK.

1. Definizio, nomenklatura eta sailkapenak.

2. Espeken eta behe mailako loturadun mekanismoen arteko konparaketa.

3. Espeken aplikazioak.

4. Espeken fabrikazioari buruzko jakingarriak.



13. Gaia. ESPEKEN AZTERKETA.

1. Espeken azterketa zinematikoa. Mekanismo baliokideak.

2. Desplazamendu diagramak. Oinarrizko ezaugarriak.

3. Diagrama linealak, parabolikoak, harmonikoak, zikloidalak eta beste batzuk. Konparaketa.

4. Espeken alderantzizko azterketa dinamikoa.



14. Gaia. ESPEKEN SINTESIA.

1. Espeken gainazalaren determinazio grafikoa desplazamenduen diagramatik abiatuta.

2. Espekaren gainazalaren determinazio analitikoa desplazamenduen diagramatik abiatuta.

3. Espeken diseinuari buruzko kontu praktikoak.



15. Gaia. Ardatzak eta behin betiko akoplamenduak.

1. Sarrera.

2. Ardatzen diseinurako ASME kodea.

3. Elementuen eta ardatzen arteko batura.

4. Potentzia transmisioaren arazoa, akoplamenduen sailkapena.

5. Akoplamendu zurrunak.

6. Akoplamendu malguak.

7. Akoplamenduen aukeraketa.



16. Gaia. ENBRAGEAK.

1. Enbrageen kontzeptua eta sailkapena.

2. Kontaktu positibodun enbrageak.

3. Marruskadurazko enbrageak. Behin behineko akoplamenduaren kontzeptua.

4. Diskozko marruskadura enbrageak.

5. Marruskadura enbrage konikoak. Autorretentzioa.



17. Gaia. BALAZTAK.

1. Balaztatze problemaren planteamendua.

2. Zinta balazta.

3. Zapata luzeko balazta.

4. Zapata luzeko balazta eta danborrezko balaztak.

5. Disko-balaztak.



18. Gaia. UHALAK.

1. Marruskadura uhalen bidezko transmisioaren fenomenoa.

2. Uhalen bidezko transmisioen kontzeptu orokorrak.

3. Uhal planoen portaera eredua.

4. Uhal trapezoidalen portaera eredua.

5. Hasierako teinkaketa lortzeko metodoak.

6. Oinarrizko kalkuluak polea-uhal sistemetan.

7. Uhalen aukeraketa.

8. Beste elementu malgu batzuk. Kableak.



19. Gaia. ERROTOREEN OREKATZEA

1. Deskribapena, oinarri mekanikoa eta helburua

2. Orekatze estatikoa

3. Orekatze dinamikoa

 

Ikasgaia ikasleei emateko, eta aurreko kurtsoetan ere aplikatu den bezala, clase magistralak konbinatzen dira veste errekustso didaktikoekin batera: ikasgelako praktikak, mintegiak, laborategi praktikak (ordenagailuan eta tailerrean), eta tutoretzak.



Saio magistralak: Bertan gai bakoitzeko eduki eta kontzeptu teorikoen aurkezpena egiten da. Horretarako ikasleak materiala izango du eskuragarri: powerpointeko presentazioak, bideo demostratiboak... Azalpenak ariketa txikiekin laguntzen da, sistema mekaniko errealetan oinarrituak.



Ikasgelako praktikak: Klase praktiko bakoitzean, makina osagai errealitan oinarritutako problemak ebazten dira, clase teorikoetan agertzen diren kontzeptuak finkatzeko asmoarekin.



Mingegiak: Kurtso bukaera inguruan, makina konplexu baten elementuen diseinua eta aukeraketa burutzen da mintegi luze batean. Mintegien egitura laburtuak baimentzen du kontu teoriko-praktikoen ebazpena burutzea bai talde txikitan zein idibidualki, beti ere mintegian dagoen irakaslearen laguntzarekin .



Laborategi praktikak: Ordenagailu praktika bat egingo da espeka-jarraitzaile bikoteak diseinatu eta kalkulatzeko.



Tailerreko praktikak: Beste praktika batean, tailerra bisitatuko da engranajeen tailaketa ikusteko eta engranaje tren batzuren funtzionamendua ikusteko.



Talde tutoretzak eta tutoretza indibidualak: Tutoretza orduetan zahar, ikasgaiaren irakasleak prest egongo dira ikasleei, bai indibidualki bai taldeka, euren zalantzak argitzeko. Zalantza hauek, klase magistralekin, praktikekin, mintegiekin edo laborategi praktikekin zerikusia izango dute, hala nola kurtsoan zehar egingo diren azterketen prestakuntzarekin.



Irakaskuntza plataforma birtuala: https://egela.ehu.es/ plataforman, ikasleen esku jarriko da ikasgaia jarraitzeko behar den materiala. Beste gauza batzuren artean, irakaskuntza egitaraua, praktiken gidoiak, eta azterketen enuntziatuen bilduma bat, hala nola powerpointeko presentazioak. Bestalde, ikaslearen eskuan jarriko dira baita ordenagailu praktiketarako beharrezkoak diren ordenagailu praktikak.

Azterketa final bat egingo da ikaslearen ezagutza neurtzeko.

Deialdiari uko egiteko, azterketara ez aurkeztea nahikoa da. Kasu horretan EZ AURKEZTUA bezala agertuko da kalifikazioetan

N/A

Oinarrizko bibliografia

Elementos de Máquinas (ISBN), ETSI-ko kopiagintza saila 2015

Problemas resueltos de elementos de máquina, ETSI-ko kopiagintza saila

Gehiago sakontzeko bibliografia

N/A

Aldizkariak

N/A