Helburuak eta irakasgaiaren ikaskuntza-emaitzak:

Aztertu ibiltarien eta atzerriko eritasun tropikalen ezaugarri garrantzitsuenak farmazialarien osasun-prestakuntza osatzeko eta beraien lanbidea bete ahal izateko, herrialdean bertan zein mugatik kanpo. Irakasgai honen programak aztertzen ditu protozooek, helmintoek eta artropodoek eragindako eritasun tropikal garrantzitsuenak, eta baita artropodo eta ofidio pozoitsuen ziztadek eta hozkadek eragiten dituztenak ere.

Aztertu beraien transmisio-mekanismoak, alderdi kliniko espezifikoak eta diagnostiko bereizgarria, patologia bakoitzarekin lotutako diagnostiko osagarria, tratamendua, epidemiologia eta kontrola.



IRAKASGAIAREN ZEHARKAKO GAITASUNAK



Garatzea, ahoz nahiz idatziz, komunikaziorako eta informaziorako gaitasunak burutu ahal izateko, osasun-guneetan eta erabiltzaileekiko harremanetan, lan-jarduera egokia.

Sustatzea diziplina anitzeko taldeetan lanerako, lankidetzarako eta osasun-profesionalekiko gaitasunak.

Parte hartzea eztabaidatan, eta gai izatea horiek laburtzeko eta horietarik gehiengoak onartutako ondorio nabarmentzeko.

1.- Geografia tropikala eta medikuntza geografikoa. Egungo garrantzia eta banaketa. Prebalentzia. Zoonosi kontzeptua. Bakterio-zoonosiak. Birus-zoonosiak. Zoonosiek medikuntza geografikoan duten garrantzia. Eritasun parasitarioaren kontzeptua. Ingurumen naturalaren eta gaixotasun tropikalen arteko erlazioa. Gaixotasun tropikalen, eta etxebizitzen baldintza eta ur-horniduraren arteko erlazioa. Inportatutako gaixotasunen kontzeptua. Bidaiarien gaixotasunak. Gaixotasun tropikalak eta migrazioak garapen bidean dauden herrialdeetan zein garatuetan. Patogenizitate-mekanismoak. Nutrizioarekiko erlazioa herrialde tropikaletan.



2.-Aho-bidez transmititutako eritasun tropikalak. Protozooek sortutakoak. Amebosia, giardiosia, balantidiosia, kriptosporidiosia, zikloporidiosia, eta hesteetako beste protozoonosi batzuk. Trematodoek sortutakoak: gibeleko, hesteetako eta birikietako distomatosia. Nematodoek sortutakoak: askaridiosia, trikozefalosia, erraietako Migrans larbaren sindromea (Visceral Larva Migrans), meningitis eosinofilikoa, anisakidoek eragindako heste-hodiko granuloma eosinofilikoa, kapilariosia, drakunkulosia edo Medinako filariosia. Zestodoek sortutakoak: teniosia, zistizerkosia, botriozefalosia, eta ekinokokosi albeolarra eta zistikoa.

3.- Artropodoek eragindako edo transmititutako gaixotasun tropikalak. Malaria edo paludismoa. Leishmaniosia. Amerikako tripanosomosia edo Chagas gaixotasuna. Afrikako tripanosomosia edo loguraren gaixotasuna. Azal- eta linfa-filariosia (Onchocerca-k, Loa-k, Wuchereria-k eta Brugia-k eragindako filariosiak). Eulien larbek eragindako miasia. Beste ektoparasitismo batzuk (Sarcoptes scabiei eta Demodex folliculorum).

4.- Larruazalean zehar transmititutako gaixotasun tropikalak: gernu eta hesteetako eskistosomosia. Ancylostoma duodenale-k, Necator americanus-ek eta beste Ancylostoma batzuek eragindako ankilostomosia. Estrongiloidosia.

5. Artropodoek eragindako pozoitzea: Araknidoak, Intsektuak eta Miriapodoak.

6.-Ofidismoa: ofidismoaren eragileak eta sindrome nagusiak

7. Bidaiariarentzako arau orokorrak: bidaiaren antolakuntza, arropa, ekipamendua, medikamentuak, higiene jokaerak eta txertaketa



Gelako Praktikak

Parasitosi eta pozoinketen inguruko kasu klinikoen garapena eta azterketa.

Laborategiko praktikak

Praktika bat egingo da bi egunetan. Gaia: elikagaien bidez transmititutako parasitosiak. Anisakiosia. Arrain freskoen laginetan larben identifikazioa eta kontaketa. Larben biziraupenean izozketak eta ozpinetakoek eragiten duten efektua ikertzea.

Irakasgaia klase-magistral, gelako eta laborategiko praktika/mintegi praktiko-teorikoen bidez landuko da. Klase magistraletan azaldutako kontzeptuak aztertuko dira DOITU egitasmoaren bitartez (problemetan oinarritutako/bidezko irakaskuntza), bai gelako praktiketan bai laborategikoetan.



Etengabeko ebaluaziorako kalifikagarriak diren kasu klinikoak ebazteko e-gela plataforma erabiliko dira.



Osasun egoeraren arabera bai irakasteko metodologia bai gelako eta laborategiko praktikak alda litezke aurrez aurreko irakaskuntzatik tele-irakaskuntzara.

EBALUAZIO JARRAITUA

Irakasgaian zehar, ebaluatutako aktibitate guztietan (laborategiko eta gelako praktikak) parte hartzea derigorrezkoa da.

EBALUAZIOA

• Azterketa teoriko-praktikoa: Erantzun anitzeko galderak penalizaziorik gabe. Azterketa hau gainditzeko erantzunen %60 zuzena izan behar da. Azterketa balioztapena, azkeneko notaren %40 izango da.

• Gelako-praktiken ebaluaketa eta kasu klinikoak ebazpena. Azkeneko notaren %50 izango da.

• Banakako lana: Zonalde tropikal batera bidaiatzeko gida eratzea, gomendio orokor eta gaixotasunak/arriskuak ekiditzeko hartu beharreko neurriekin. Azkeneko notaren %10 izango da

Irakasgaia gainditzeko beharrezkoa da azterketa teoriko-praktikoa gainditzea baita kasu klinokoak ebazpena ere. Azterketa teoriko zein praktikoen emaitza partzialak ikasturtean zehar izango dira baliozkoak bakarrik.



EBALUAZIO JARRAITUA EGIN EZIN DUTEN IKASLEEN EBALUAZIOA

Bakarrik UPV/EHU-ko arauak betetzen dituzten ikasleentzat. Ebaluazio ez-jarraitua egiteko, ikasleek beraien egoera frogatuko dute beharrezkoak diren dokumentu ofizialak aurkeztuz.

• Azterketa teoriko-praktikoa (%40): Erantzun anitzeko galderak penalizaziorik gabe eta 5 garatzeko galderak egindako kasu klinikoei edo ikasgaiari buruz (%60). Garatzeko galderak ahoz egingo dira. Azterketa hau gainditzeko erantzunen %60 zuzena izan behar da.



Egoera sanitarioaren arabera, ebaluatzeko jarduerak alda litezke. Zenbait froga e-gela plataformaren bidez egin litezke

Sareari konektatzeko gailu edo tresnak edukitzea gomendatzen da. Zenbait jarduera e-gela plataformaren bidez egiteko gai.

Laborategian mantala eta maskarilla erabiltzea derrigorrezkoa izango da. Maskarilla erabilera osasun arau menpean izango da.

Oinarrizko bibliografia

-Salleras Sanmartí L. 1998. Vacunaciones preventivas. Principios y aplicaciones. Masson. Barcelona.

-Roberts, L. Schmidt, G.D. 2009. Foundations of Parasitology, 8ª Ed. McGraw-Hill.

-Cordero M y Rojo FA. 2007. Parasitología General. Madrid, McGraw Hill Interamericana.

-Gallego Berenguer J. 2007. Manual de Parasitología. Barcelona, Universidad de Barcelona

-Lawrence R. Ash and Thomas C. Orihel. 2010. Atlas de parasitologia humana. Editorial Medica Panamericana

-Jeremy Farrar, Peter Hotez, Thomas Junghanss, Gagandeep Kang, David Lalloo Nicholas J. White. 2014. Manson's Tropical Diseases, 23rd Edition. Saunders Ltd.

Gehiago sakontzeko bibliografia

-Lynne Shore Garcia. 2009. Practical Guide to Diagnostic Parasitology. 2nd Ed. American Society for Microbiology.
-Heelan, Judith S. 2004. Cases in Human Parasitology. 1ª Ed. American Society for Microbiology.
-Beaty, B. J., Marquardt, W. C. 2004. The biology of disease vectors. 2ª Ed. University Press of Colorado..
-Guerrant, R.L. et al. 2005. Tropical infectious diseases, 2ª Ed. Elsevier Health Sciences.
-Zuckerman J.N. 2001. Principles and Practice of Travel Medicine. John Wiley & Sons, LTD, Chichester.
-A. Flisser, R. Perez-Tamayo. 2006. Aprendizaje de parasitología basado en problemas. ETM, SA. México.
-David T. John & William A. Petri. 2006. Markell and Voge's. Medical Parasitology. . 9th Edition. Saunders (W.B.) Co Ltd. London.

Aldizkariak

TRENDS IN PARASITOLOGY
PLOS NEGLECTED TROPICAL DISEASES
MALARIA J
INT J PARASITOL
TICKS TICK-BORNE DIS
VET PARASITOL
ACTA TROP
INT J PARASITOL DRUG
PARASITOLOGY
PARASITOL RES
MOL BIOCHEM PARARSITOL
PARASITOL INT
EXP PARASITOL
PARASITE IMMUNOL
MEM I OSWALDO CRUZ
J HELMINTHOL
FOL PARASITOLOGICA
ACTA PARASITOL
KOREAN J PARASITOL
PARASITE
TROP BIOMED
AMERICAN JOURNAL TROPICAL MEDICINE AND HYGIENE
TRANSACTIONS OF THE ROYAL SOCIETY OF TROPICAL MEDICINE AND HYGIENE
ANNALS OF TROPICAL MEDICINE AND PARASITOLOGY
ZOONOSES PUBLIC HLTH
TRAVEL MED INFECT DIS
TROP MED INT HEALTH