Moduluko gaitasunak

1. Odontologia oinarritzen den zientzia biomedikoak ezagutzea, aho-hortzetako arreta egokia emateko. Zientzia hauen artean ondorengo edukiak hartuko dira aintzat: giza-gozputzaren Enbriologia, Anatomia, Histologia eta Fisiologia.

2. Aho eta murtxikatze sistemaren morfologia eta funztioa ezagutzea, barne hartuz besteak beste enbriologiako, anatomiako, histologiako eta fisiologiako eduki apropos eta zehatzak.



Gaitasun espezifikoak

1. Ondorengoen ezagutza zientifikoki adierazten jakitea: (i) ahoaren eta murtxikatze-aparatuaren morfologia makroskopikoa, barne hartuta murtzikatzean, listua jariatzean, irenstean eta ahotsaren sorreran esku hartzn duten idun eta buruko egiturak, (ii) gorputzaren buru aldeko muturraren eta bertako organoen ontogenia, eta (iii) hortzen garapena eta azaleratzea.

2. Gizakiaren gorputzaren formaren, egituraren eta funtzioaren arteko elkarreraginak ulertzea, bereziki aho eta murtxikatze-aparatuan, buru eta idunaren filogenesiaren bidez.



GOITIK BEHERAKO ETA ZEHARKAKO KOORDINAZIOA

Asignatura honen eta modulo bereko beste asignaturen arteko goitik beherako eta zeharkako koordinaziorako mekanismoak dagokion moduluko "edukien deskribapena" atalean zehaztuta daude. Asignatura honen eta ikasturte bereko beste asignaturen arteko zeharkako koordinaziorako mekanismoak, hala nola asignatra honen eta beste ikasturteetako/moduluetako asignaturen arteko goitik beherako koordiaziorako mekanismoak "Irakas-plangintza" atalaren "Azalpen orokorra" izenburupean zehazten dira.

I. Atala. Buru eta idunaren garapena

1. Garapenaren lehenengo astetik hirugarrenera. Hiru xafladun diskoa.

2. Neurulazioa. Neuroplakaren, toles neuralen eta hodi neuralaren sorrera. Mesodermoa.

3. Garapenaren laugarren astetik zortzigarrenera. Barnebiltzea eta bizkar eta sabel aldeen eraldatzea. Goi eta beheko gorputz-adarren sorrera. Karena eta umeki mintzak.

4. Zakatz-aparatua eta bere eskeleto-, gihar- eta nerbio-eratorriak. Odoleztatzea.

5. Zakatz-ildoak eta eztarri-poltsak. Mihiaren eta tiroide guruinaren garapena.

6. Aurpegiaren ontogenesia.

7. Erdiko Nerbio Sistemaren garapena.

8. Garezurraren ontogenesia. Zulo eta pasabideak. Meninge mintzak. Errai-garezurra.



II. Atala. Garezurra eta idunaren ardatz- eta errai-eskeletoa

9. Garezur-oinaldea (I).

10. Garezur-oinaldea (II).

11. Garezur-ganga eta josturak.

12. Aurpegiko hezurrak (I). Masailezurra.

13. Aurpegiko hezurrak (II). Baraila.

14. Sudur-barrunbea eta sinu pneumatikoekiko komunikabideak.

15. Betzuloak. Garezur eta aurpegiaren arkitektura. Garezur-aurpegietako hobiak: loki-hobia, loki azpiko hobia eta pterigoide-ahosabaietako hobia.

16. Idunaren ardatz-eskeletoa. Idun-ornoak eta orno arteko giltzadura eta lotailuak.

17. Idunaren errai-eskeletoa. Hioide hezurra, zintzur-kartilagoak, giltzadura eta lotailuak. Tiroide eta paratiroide guruinak.



III. Atala. Buru eta iduneko nerbio-gihar taldeak

18. Trigeminus (V) nerbio-giharretako taldea.

19. Aurpegi (VII) nerbio-giharretako taldea.

20. Glosofaringe (IX) nerbio-giharretako taldea.

21. Vagus (X) nerbio-giharretako taldea.

22. Hipogloso (XII) nerbio-giharretako taldea.

23. Iduneko orno aurreko giharrak eta eskalenoak. Eskalenoen hirukia. Idun-faszia.

24. Idun-lakioaren nerbio-gihar taldea eta osagarri (XI) nerbio-gihar taldea. Iduneko nerbio-hodi eskutada.



IV. Atala. Buru eta iduneko odol-hodi, nerbio eta linfatikoak

25. Buru eta iduneko arteriak (I). Lepauztaipeko arteria eta bere adarrak. Iduneko sinpatiko sistema.

26. Buru eta iduneko arteriak (II). Kanpoko karotida arteria.

27. Buruko zain-odolaren eta linfaren itzulera. Jugular sistemako zainak eta buru-idunetako linfa-nodoak.

28. Buruaren sentikortasuna (I). Trigeminus nerbioaren begi- eta masail-adarrak. Aho-hortzetako sentikortasuna.

29. Buruaren sentikortasuna (III) y cuello. Trigeminus nerbioaren baraila-adarra. Aho-hortzetako sentikortasuna. Idun-plexua.

30. Buruaren parasinpatiko sistema. Errai-sentikortasuna, jariatze-funtzioa eta dastamena.

Egitarauaren edukiak eskola magistralen bidez landuko dira, teoria aldetik. Edukion aplikazio klinikoarekin edo alderdi praktikoarekin lotutako jarduerak laborategi-praktiketan landuko dira batetik, espezimenen edo baliabide fisiko berezien erabilera beharrezkoa denean, eta bestetik mintegi erako ikasgela-praktikak erabiliko dira alderdi aplikatuak jorratzeko eta baliabide informatikoak erabiltzeko.

Laborategi-praktiketan ikasle bakoitzak bere banakako koaderno eta txostenak landuko ditu. Ikasgela-praktiketan taldekako txostenak egingo dira.

Txosten eta koadernoak etengabeko ebaluaziorako batuko dira egitarauaren lau ataletako bakoitza bukatzean (8. ikasgaia bukatzean, 17. ikasgaia bukatzean, 24. ikasgaia bukatzean eta 30. ikasgaia bukatzean).

Etengabeko ebaluazio-sistema bat erabiliko da batetik, ikasle bakoitzaren prestakuntza-epealdiko aurrerapena balioesteko, eta bestetik azterketen deialdiko egutegi ofizialean ezarritako azkeneko froga bat. Etengabeko ebaluaziorako sistema eta tresnak, froga edo jarduera bakoitzak irakasgaiaren kalifikazioan duen pisua, berauen derrigorrezkotasuna edo asignatura gainditze aldera gutxienezko kalifikazio bat lortzeko beharra, denak dira Irakas-Gida honetan zehazten direnak.

Ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egitea du, eta hortaz ebaluazioa azkeneko frogaren bitartez soilik egin dakion. Horretarako, idatziz adierazi beharko dio irakasgaiaren arduradunari, lauhilekoa hasten denetik 9 asteko epearen barruan.

Ikasleak deialdiari uko egitea du. Azkeneko ebaluazioari dagokionez (tes motako ebaluazioa eta ahozko defentsa), ebaluazio-frogetara bere burua ez aurkezteaz deialdia bertan behera utziko du, 'ez aurkeztua' kalifikazioaz. Etengabeko ebaluazioari dagokionez, ikasleak deialdiari uko egin diezaioke lauhilekoa bukatu baino gutxienez hilabete lehenago irakasgaiaren ardunadunari idatziz adieraziz.

Covid-19rengatiko Osasun-egoeraren eraginez azken ebaluazioa (test motako ebaluazioa eta ahozko defentsa) aurrez-aurre egiterik ez balego, ebaluazio osoa Praktiketan (%20) eta Banakako lanetan (%30) soilik oinarrituko litzateke.

Ikasleari eGelaren bidez helarazten zaizkion irakurgaiak eta bestelako baliabide digitalak.

Oinarrizko bibliografia

- Amat P., Bernal Valls G., Doñate Oliver F., Ferres Torres R., Lancho Alonso J.L., Muñoz Barragán L., Palomero Domínguez G., Rodriguez García S., Sarrat Torreguitart R., Smith- Agreda J.M. y Vázquez Rodriguez R. Escolar, Anatomía Humana Funcional y Aplicatíva.(4ª ed). Editorial Espaxs, Barcelona.1990

- Azkue J.J. Odontoanatomi Eskuliburua. UPV/EHU, 2000

- Feneis H. Nomenclatura anatómica ilustrada.(3ª ed). Salvat, Barcelona, 1994

- Kahle W, Leonhardt H. Y Platzer W. Atlas de Anatomía para Estudiantes y Médicos. (2ª ed.), Omega, Barcelona,1991

- Netter, Anatomia de cabeza y cuello para odontologos. Elsevier-Mason.

- Sadler TW, Langman. Embriología médica (7ª ed), Panamericana. Buenos Aires, 1998

- Anatomia, fisiologia y oclusion dental. Saunders Elsevier 8ª ed.

- Kahle W, Leonhardt H, Platzer W. Atlas de anatomía para estudiantes y médicos. Omega, Barcelona, 1991

Aldizkariak

1. Pubmed (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/)
2. Journal of Anatomy (http://www.wiley.com/bw/journal.asp?ref=0021-8782 )
3. Clinical Anatomy (http://www3.interscience.wiley.com/journal/37476/home)
4. The Anatomical Record (http://www3.interscience.wiley.com/journal/117927936/grouphome/home.html )
5. Annals of Anatomy (http://shop.elsevier.de/artikel/805075&_osg=834301&_hsg=833809)
6. Anatomy (http://www.anatomy.org.tr/)
7. Anatomy and Embryology (http://www.springerlink.com/content/100395/)