ETIKA MEDIKOA, KOMUNIKAZIOA ETA HARREMAN KLINIKOA ikasgaiak hainbat ezagutza teoriko eta esperientzia praktiko eskaintzen ditu, etorkizuneko medikuei praktika klinikoan, balioen ezagutza eta analisien baloreekin batera, gertakariak eta horien azterketa ulertzen lagunduko dietenak. Halaber, asistentziazko harremanetan nola komunikatu eta ahal den traturik onena nola eman daitekeen erakusten zaie parte-hartzaile guztiei.

Ikaskuntza-emaitzek ahalbidetuko dute ikasleek honako betekizun zehatzak lortzea:



ETIKA MEDIKOA edo bioetika arloan

●Medikuntzaren arlo guztietan, jatorria, garapen-etapak, oinarrizko balioak eta gai interesgarriak ulertzea, bioetikak edo etika medikoak planteatuta.

●Analisiaren kasuan, metodologia bioetikoa aplikatzea, eta kasu klinikoetan eta klinikari dagozkion gai arazotsuenetan, etikoki onargarriak diren erabakiak.

●Erabakiak hartzeko gaitasunak, zentzu kritikoa, balioak eta talde-lana entrenatzea.

●Informazioa bilatzeko erabilgarriak diren bibliografia eta teknologia berriak (IKTak) eta, bioetikan, ezinbesteko prestakuntza jarraitua erabiltzen ohitzea.



KOMUNIKAZIOA ETA HARREMAN KLINIKOA arloan



Oinarrizko trebetasunak: ezagutza eta praktikan jartzea.

●Praktika profesionalaren esparru guztietan, komunikazio-eredu egokiak ezagutzea.

●Pertsonen arteko komunikazioaren oinarriak eta estiloak aztertzea.

●Komunikazio prozesuan helarazitako emozioak interpretatzeko gai izatea.

●Pertsonaren ezagutzan oinarrituta, jarrera enpatikoak garatzea.

●Gaixo, senitarteko eta beren gizarte-ingurunearekiko komunikazioaren alderdiak ezagutzea.

●Harreman kliniko, elkarrizketa, ahozko eta ez-ahozko komunikazio eta interferentzia-ereduak ezagutzea.



Oinarrizko trebetasunen aplikazioa

●Albiste txarrak ematen jakitea.

●Historiak, txostenak, jarraibideak eta bestelako erregistroak modu ulergarrian idaztea gaixo, senitarteko eta bestelako profesionalentzat.

●Lan zientifikoak edota txosten profesionalak idazten jakitea.

●Jendaurrean aurkezpen bat egitea.

●Ingurune kliniko eta sozialaren eskakizunen araberako komunikazio-trebetasunak garatzea.

●Elkarrizketa kliniko aurrera eramateko beharrezko tekniketan, oinarrizko trebetasunak bereganatzea.

●Medikuaren eta gaixoaren arteko harreman klinikoan eraginkortasunez jardutea.

●Elkarrizketa klinikoaren alderdiak planteatzea eta elkarrizketa klinikoak egitea.

Etika Medikoa, Komunikazioa eta Harreman Kliniko ikasgaiaren oinarrizko edukiak hamasei

ikasgaietan banatuta daude.

ETIKA MEDIKOA edo bioetika

1. gaia.- Jatorria, garapena eta metodologia bioetikan. Etika batzordeak.

2. gaia.- Asistentziazko harremanetako etika: harreman-ereduak, informazioa eta erabakiak

hartzea eta konfidentzialtasuna.

3. gaia.- Praktika egokiak eta segurtasun klinikoa.

4. gaia.- Osasun-erakunde eta -instituzioen etika.

5. gaia.- Bizitzaren hasieraren alderdi etikoak: sexualitatea, antisorkuntza, laguntza bidezko

ugalketa eta haurdunaldia nahita etetea.

6. gaia.- Bizitzaren amaieraren alderdi etikoak: zainketa aringarriak, LET, tratatzeari uko egitea, sedazioa, erabakien plangintza aurrez egitea, lagundutako suizidioa eta eutanasia.

7.- gaia.- Gizakiekiko ikerketaren alderdi etikoak.



EDUKI PRAKTIKOAK-ETIKA

●Kasu klinikoen analisia.

●Dokumentuak sortu: aurretiko borondateak, informatutako baimena.



KOMUNIKAZIOA ETA HARREMAN KLINIKOA

8. gaia.- Ahozko komunikazioa.

9. gaia.- Ahozkoa ez den komunikazioa.

10.- gaia.- Medikuaren eta gaixoaren arteko komunikazioaren alderdi orokorrak.

11. gaia.- Komunikazioaren oinarrizko printzipioak eta trebetasunak praktika klinikoan. Komunikatzeko moduak.

12. gaia.- Medikuaren eta gaixoaren arteko komunikazioa, alderdi historiko eta antropologikoaren ikuspegitik.

13.- gaia.- Medikuaren eta gaixoaren arteko komunikazioaren alderdi psiko- terapeutikoak.

14. gaia.- Harreman klinikoa eta komunikazioa: gaixoari eman beharreko informazioaren eta

erabakiak hartzearen inguruko berezitasunak, eta bizitzaren hasiera eta amaierako gaien

aurrekoak.

15. gaia. Elkarrizketa klinikoa. Elkarrizketatzeko trebetasunak.

16.gaia. Medikuntza eta osasunari buruzko informazioa: profesionalen artean, komunikazioa gizartean, komunikabideak, etabar.





Eduki praktikoak - Komunikazioa

Entzute partehartzailea eta enpatia

Trebetasun sozialak eta komunikazio motak.

Elkarrizketa klinikoa I

Elkarrizketa klinikoa II

Nola eman albiste txarrak.

Atxikimendua eta negoziazio teknikak

Medikuaren eta gaixoaren arteko harremana

Komunikazio‐teknikak egoera zailetan

ETIKA MEDIKOA edo bioetika:

1.Saio teorikoetara bertaratu eta horietan parte hartzea

2.Gelako praktikak: dokumentuetan oinarritutako ariketen garapena (informatutako baimena, aurretiazko borondateak, etb) eta kasu kliniko gatazkatsuen analisia, bakarka edota taldeka.



Klase magistral eta geletako praktiketara bertaratzea ez da derrigorrezkoa, nahiz eta bertaratze eta parte hartzeak kalifikazioa %10a igo dezake eta ohorezko matrikulak emateko garrantzi handia izango du.



3Seminarioak: kasu bat garatzea ezinbestekoa da, bi ikasleen artean. Kalifikazio bakarra izango du (notaren % 10).



Bertaratzea derrigorrezkoa da. Seminarioetara ez joateak eta, ondorioz, derrigorrezkoa den arazo etikoaren analisia eta ebazpena ez egiteak, azken nota %10a jeitsiko du.





KOMUNIKAZIOA ETA HARREMAN KLINIKOA: Etengabeko ebaluazio-sistema

(1)Saio teorikoetara bertaratu eta horietan parte hartzea.

(2)Ikasgelako ebaluaketa jarraitua gainditu ahal izateko baita jarrera aktiboa izatea ere. Ikasgelako praktiketan gai ezberdinei buruzko txostenak eta ariketak egingo dira, baita role-playing bidezko lan aktiboa ere. Alderdi honek kalifikazioaren %30 izango du atazak/entregagaiak irakasleei entregatuz eta parte-hartzearen bidez, Komunikazioa eta Harreman klinikoaren atalean. Ikasgeletako praktiketara %75tara bertaratzea ezinbestekoa da.

(3)Mintegiak: geletako praktiketan garatutako materiaren ebaluaketa praktikoa egingo da, “egiazko” lan ingurune batean komunikazio eta harreman klinikoari buruz. Mintegietako egunetan landuko da. Ebaluatuak izan behar diren bi pertsonen eszenifikazioa egin beharko da eta idatzizko txostena aurkeztu beharko dute Egela plataformaren bidez . Hauek entregatu beharko dira saioak amaitu eta aste batetara, kasuaren eszenifikazioaren komunikazio egindako eta hobetzeko teknikak azalduz. Antzezpenak 5-7 minutu iraun beharko du. Atal honek komunikazio eta harreman klinikoko notaren 20% izango da: eszenifikazioa %10a eta idatzizko txostena %10a.



AZKEN EBALUAZIO-SISTEMA: Ikasle batek azken ebaluaketa bakarrik egitea hautatzen badu, lehengo 9 asteetan jakinarazi behar du. Bere ebaluaketa azterketa teoriko-praktikoa izango da, komunikazio eta harreman kliniko ikasgai osoarena, bertako gaitasun guztiak bereganatu dituela ebaluatu ahal izateko. Kasu honetan bertaratzea ez da beharrezkoa izango.

Irakasgaiaren ebaluazioa integrala eta jarraitua da; aldez aurretik planteatutako irakaskuntza eta ikaskuntzako metodologia aktiboan oinarrituta dago, eta baita gida honetako aurreko puntuetan planteatutako irizpideetan ere.

1- Espezialitate Mediko Kirurgikoen Saileko Lege eta Auzitegiko Medikuntza arloko irakasleei dagozkie ETIKA MEDIKOaren irakaskuntza eta ebaluazioa.

Irakaslegoa: Talde 31.- Xabier Elizburu eta Talde 32.- Estibaliz Andrio.

Koordinatzailea : Mabel Marijuan mabel.marijuan@ehu.eus

2- KOMUNIKAZIO ETA HARREMAN KLINIKOaren irakaskuntza eta ebaluazioa, berriz, Neurozientzien Saileko irakasleei dagozkie.

Profesorado: Jon García-Ormaza y Virginia Guillén

Koordinatzaile: Virginia Guillén virginia.guillen@ehu.eus

3- ETIKA MEDIKOA, KOMUNIKAZIOA ETA HARREMAN KLINIKOA irakasgaiaren azken kalifikazioa bien batezbestekoa izango da

4- Irakasgai osoa (ETIKA MEDIKOA, KOMUNIKAZIOA ETA HARREMAN KLINIKOA) ezingo da gainditu, , bi atalak gainditzen ez badira. Bakoitzaren eduki teorikoak eta praktikoak osagarriak baina oso ezberdinak direlako.

5. Deialdiari uko egiteko, nahikoa da idatzizko azken proban ez agertzea, ez aurkeztutzat hartzeko.

6. Kurtso hasieran ebaluazio ereduaren berri emango da eta azterketaren deialdia, data eta moduan, Medikuntza eta Erizaintza fakultatearen dekanatoak sortutako programazioak adierazten duen moduan egingo da.

7. Azken emaitzen kalifikazioen berrikusketa: jarritako data egunean (GAUR), eskaera egin duten ikasleek azterketa, proba eta amaitzak ikusi ahal izango ditu. Akatsa egotekotan, berehala zuzenduko da. Eskaerak notaren aldaketarekin zerikusia balu, idatziz argudiatu beharko du ikasleak bere eskakizuna, eta irakasle taldeak, egun berean, baloratu eta behin-betiko emaitza jarriko du azken aktetan.

ETIKA eGela
KOMUNIKAIOA eGela

Oinarrizko bibliografia

ETIKA

http://www.fundaciogrifols.org/polymitaImages/public/fundacio/Publicacions/PDF/cuaderno11.pdf

http://zl.elsevier.es/es/revista/medicina-clinica-2/la-deliberacion-moral-metodo-etica-clinica-13015505-bioeticaclinicos-2001

http://ocw2010.ehu.es/file.php/89/bioetica/bioetica/content/ud4_consentimiento_ocw_09.pdf

http://noticias.juridicas.com/base_datos/Admin/l41-2002.html

http://www.fcs.es/docs/publicaciones/guia_final_pdf

http://zl.elsevier.es/es/revista/calidad-asistencial-256/la-etica-las-organizaciones-sanitarias-segundo-estadio13034024-temas-bioetica-2002

http://zl.elsevier.es/es/revista/medicina-clinica-2/etica-seguridad-clinica-contribuciones-practica-medica-13107794special-articles-2007

http://noticias.juridicas.com/base_datos/Admin/lo2-2010.t1.html

Atención al final de la vida. Bioética Junta de Andalucía (Google)

www.ehu/CEID



KOMUNIKAZIOA

Borrell F. Entrevista Clínica: Manual de Estrategias Prácticas Barcelona: SemFYC Ediciones, 2004 (acceso libre al libro completo en pdf). Libro de texto especifico

Ruiz Moral R. Comunicación Clínica: Principios y habilidades para la práctica. Panamericana, 2015

Ruiz Moral R. Guía para Aprender, Enseñar, e Investigar. Relación Clínica Barcelona: SemFYC Ediciones, 2004.

La Consulta Interior- Cómo desarrollar un estilo de consulta eficaz e intuitivo, Roger Neighbour,1997 semFyc

Gehiago sakontzeko bibliografia

ETIKA
Couceiro A. (ed) Bioética para clínicos. Triacastela 1999.
Gracia D. y Júdez J. Ética en la práctica clínica. Triacastela. 2004.
Marijuan M. Bioética y Ética Médica para estudiantes de Medicina. Manual Universitario. UPV/EHU. 2016

KOMUNIKAZIOA
•Gómez, M. Como dar malas noticias en medicina. Ed. Arán 2006.
•Clèries, X. La comunicación una competencia esencial para los profesionales de la salud. Barcelona: Masson, 2006. Laín Entralgo P. La relación médico-enfermo. Madrid: Alianza, 1983.
•OMS. Doctor Patient Interaction and Communication. Division of Mental Health, Publication WHO-MNS-PSF-93. 11, Ginebra, 1993
•Marshall Rosenberg. Comunicación no violenta. Acanto, Barcelona 2016.
•Barbara Berckhan. Judo con palabras. RBA Libros. Barcelona, 2009.
•Bach y Forres. La asertividad para gente extraordinaria. Plataforma Editorial. 2008
•D'ORS, Pablo J. Sendino se muere. Fragmenta Editorial, 2012

Aldizkariak

ETICA
Revista EIDON de la Fundación de Ciencias de la Salud
http://www.fcs.es/eidon/indice_eidon.html
BIOÉTICA-DEBAT, del Instituto Borja de Bioética
http://www.bioetica-debat.org/
BOLETÍN DE BIOÉTICA de la Facultad de Medicina de la Universidad Complutense de Madrid http://www.ucm.es/mpsphc

COMUNICACION
www.doctutor.es
ANIS Asociación Nacional de informadores de la salud http://www.anisalud.com/
La relación clínica en el siglo XXI
http://www.cfnavarra.es/salud/anales/textos/suple29_3.htm
http://www.elmedicointeractivo.com
Sociedad española de comunicación y entrevista clínica (SEMFYC)