Ikasgai honen helburu nagusia Zelulen Biologia eta Garapenaren Biologiaren oinarrizko oinarriak garatzea da. Zelula eukariotikoaren ezaugarri morfofuntzionalak ezagutzea: oinarrizko osagaiak, alderdi morfologiko, molekular eta funtzionalei dagokienez. Zelula aztertzeko oinarrizko metodoak ezagutzea. Zahartze, heriotza zelular eta minbizi-transformazioko prozesuen organuluak, ziklo zelularra eta esanahi biologikoa ezagutzea. Gene-transmisioaren alderdi morfofuntzionalak, erregulazioa eta adierazpena ezagutzea. Zelula bere ingurunearekin komunikatzeko prozesuak ezagutzea: atxikitzea, zelulaz kanpoko matrizea eta seinaleztapen-bideak. Zelulen ugalketa- eta garapen-prozesuak ezagutzea, baita banaketakoak, heriotza zelularrekoak, hazkuntzakoak eta egoera bereizia mantentzekoak ere.



Irakasgai honetan, bigarren hezkuntzako biologia eta zientzietako batxilergoko irakasgaietatik lortutako ezagutzak erabiltzen dira.

Irakasgai honetan emandako ezagutzak graduko beste irakasgai hauetan erabiliko dira:

- Giza anatomia

- Biofisika eta Biokimika Aplikatua

- Giza anatomia

- Biomaterialak

- Giza fisiologia

- Ehunen Ingeniaritza eta Birsorkuntzako Medikuntza

- Giza fisiopatologia

- Mikro-Nanobioteknologia

- Tresneria Biomedikoa

- Irudi biomedikoen tratamendua

GAITASUN OROKORRAK

G003-Metodo eta teoria berriak ikasteko gaitasuna emango duten eta egoera berrietara egokitzeko aldakortasuna emango duten oinarrizko irakasgaiak eta gai teknologikoak ezagutzea.

G004-Neurketak, kalkuluak, balorazioak, tasazioak, peritazioak, azterlanak, txostenak, zereginen plangintza eta antzeko beste lan batzuk egiteko ezagutzak.



ZEHARKAKO GAITASUNAK

T001-Arazoak ekimenez, erabaki-hartzeaz, sormenaz eta arrazoiketa kritikoaz ebazteko gaitasuna, beitere pertsona guztientzako diseinuaren printzipioak errespetatuz.

T002-Ezagutzak, trebetasunak eta abileziak komunikatzeko eta transmititzeko gaitasuna.

T003-Hizkuntza eta diziplina anitzeko ingurunean lan egiteko gaitasuna.

T006-Portaera etiko eta profesionala izateko gaitasuna, giza eta oinarrizko eskubideak errespetatuta, bai eta balio demokratikoak eta genero-berdintasunaren printzipioak ere.

T007-Lankidetzarako eta talde-lanerako gaitasuna

T009-Autonomiaz ikasteko gaitasuna eta etengabeko prestakuntzaren beharra onartzea.



GAITASUN ESPEZIFIKOAK



M03FM01-Biologia zelularra eta haren azterketa-metodoak, zitologia orokorra, ziklo zelularra eta garapenaren biologia ezagutzea.



IKASTEAREN EMAITZAK



RAG3-Graduatua gai izango da giza gorputzaren oinarrizko funtzionamendua maila zelularrean, histologikoan, metabolikoan, fisiologikoan eta anatomikoan deskribatzeko , baita patologia garrantzitsuenek gorputzean duten eragina ere.

RAG9-Graduatua gai izango da neurketak, kalkuluak, balorazioak, tasazioak, peritazioak, azterlanak, txostenak edo antzeko lanak egiteko ingeniaritza biomedikoaren esparruan.

RAG13-Graduatuak identifikatu ahal izango ditu arlo teknologikoko soluzioekin konpon daitezkeen osasun-zientzien problematikak eta beharrak.

RAT1-Graduatua arazoak ekimenez, erabakiak hartuz, sormenez eta arrazoibide kritikoz ebazteko gai izango da.

RAT2-Graduatua gai izango da ingelesez ideiak, ezagutzak eta garapenak ahoz eta idatziz komunikatzeko.

RAT3-Graduatua taldean modu eraikitzailean lan egiteko gai izango da.

RAT5-Graduatua portaera etiko eta profesionala izateko gai izango da, giza eskubideak eta oinarrizko eskubideak errespetatuta, baita balio demokratikoak eta genero-berdintasunaren printzipioak ere.

RAT6-Graduatua ezagutza eta trebetasun berriak eskuratzeko gai izango da, etengabeko prestakuntzaren beharra aitortuz.

TEORIA PROGRAMA

1. gaia. Biologia zelularrari buruzko sarrera. Zelula motak.

2. gaia. Zelula eukariotoen bilakaera.

3. gaia. Zelulak aztertzeko metodologia.

4. gaia. Biologia zelularretik histologiara. Ehun ezberdinen zelula kanpoko matrizea.

5. gaia. Nukleoa. Egiturazko antolaketa.

6. gaia. Geneen adierazpenaren erregulazioa eta zelulen desberdintzapena.

7. gaia. Ziklo zelularra.

8. gaia. DNAren egonkortasuna eta kartzinogenesia.

9. gaia. Mintz plasmatikoa.

10. gaia. Mintz zeharreko garraioa.

11. gaia. Erretikulu endoplasmatikoa.

12. gaia. Golgi aparatua eta garraio besikularra.

13. gaia. Sistema endolisosomikoa.

14. gaia. Zitosola. Proteinen degradazioa eta agregazio-gaixotasunak.

15. gaia. Mitokondrioak eta peroxisomak.

16. gaia. Metabolismo zelularra eta zahartze prozesua.

17. Gaia. Zelulen heriotza: Apoptosia eta nekrosia.

18. gaia. Zitoeskeletoa.

19. gaia. Zitoeskeletoaren zuntzak eta zelulen mugimendua.

20. gaia. Atxikimendua eta elkartze zelularrak. Mekanobiologia.

21. gaia. Komunikazio zelularra.

22. gaia. Ugalketaren biologia.

23. gaia. Garapenaren biologia eta zelula amak. Zelula amen hierarkia.

24. gaia. Zelula amak eta medikuntza birsortzailea.



IKASGELAKO PRAKTIKAK

1. Zelula motak eta birusak.

2. Mikroskopia teknikak.

3. Zelulak eta Ehunak aztertzeko metodologia.

4. Nukleoa. Arazoak eta ariketak.

5. Mintz zeharreko garraioa. Arazoak eta ariketak.

6. Zelula barneko konpartimentuak eta metabolismoa.

7. Komunikazio zelularra. Arazoak eta ariketak.

8. Zelula amak eta ehunen ingeniaritza.



LABORATEGIKO PRAKTIKAK

1. Mikroskopio optikoaren kudeaketa. Tindaketak.

2. Histologiaren Sarrera. Ehun ezberdinen MEZa.

3. Zelularen nukleoa eta kariotipoa.

4. Zatiketa zelularra: Mitosia eta Meiosia.

5. Organulu zitoplasmatikoak OM eta EM bidez.

6. Heriotza zelularra: Apoptosia eta Nekrosia.

7. Ikaskuntza-helburuen berrikuspena.

8. Mikroskopia azterketa.

Gaitasun batzuek kontzeptu teorikoen ikaskuntzari eta egitura zelularren identifikazioari esplizituki egiten diote erreferentzia, eta beste gaitasun batzuek izaera aplikatuagoa eta/edo zeharkakoagoa dute. Hori dela eta, lana trebetasun desberdin horietako bakoitza garatzeko diseinatuta dago. Helburu zehatz horiek lortzeko, ikaskuntza-modalitate eta ebaluazio-metodologia desberdinak ezartzen dira, hala nola:



- Zelulei eta haien erlazioei buruzko eduki teoriko eta teknikoen ikaskuntza ebaluatzeko ohiko teoria-klaseak eta azterketa partzialak.

- Ikasgelako praktikak eta integrazio-azterketa talde-lana ebaluatzeko eta kontzeptu teorikoen aplikazioa zelularen funtzioarekin lotutako arazo biomediko desberdinen ebazpenean.

- Laborategiko praktikak eta mikroskopia-azterketak, mikroskopio optikoa maneiatzeko trebetasuna erakusteko eta mikroskopio-tekniken bidez egitura zelularren identifikazioa egiteko.



Lanak ebaluazio jarraituzko sistema bat ezartzen du, hainbat ebaluazio-elementuz osatuta dagoelako eta horietako ezeinek ez baitu azken notaren % 50 baino gehiago hartzen. Ikasleek etengabeko atzera-elikadura jasoko dute beren errendimenduari buruzko azterketa partzialen, eta ikastaroan zehar banatutako ariketen bidez, ikaskuntza prozesuan egon daitezkeen ahuleziak identifikatu eta horiei berehala aurre egiteko gai izan daitezen, dagozkion aldaketak eta hobekuntzak ezartzeko garaiz.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 20
  • Test motatako proba (%): 20
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 30
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 10
  • Microscopy practical exam (%): 20

Lanak etengabeko ebaluazio-metodo bat ezartzen du, non azken kalifikazioa honela kalkulatuko den: azterketa partzialak (% 20 bakoitza: % 40 guztira), integrazio azterketa (% 30), mikroskopia azterketa (% 20), ariketa praktikak. klasea eta lana (%10). Sistema honen bidez kurtsua gainditzeko, derrigorrezkoa da aipatutako ebaluazio-elementu guztiak aprobatzea (gutxienez 5/10). Derrigorrezko ebaluazioaren zatiren bat gainditzen ez bada, ikasgaian lor daitekeen gehienezko nota 4 puntukoa da (4/10), item guztien batez bestekoa egin ondoren. Gainsariak aplika daitezke proposatutako jardueretan inplikazioa eta parte-hartze aktiboa saritzeko, baita mikroskopiaren praktika-liburua ongi betetzeagatik ere. Ebaluazio-irizpideei buruzko informazio zehatza Ikaslearen Gidak emango du.



Ikasle orok eskubidea du etengabeko ebaluazio-sistema baztertzeko eta, horren ordez, azken ebaluazio-sistema bakar baten bidez ebaluatua izateko eskatzeko (UPV/EHUko ebaluazio-araudiko 8.3 artikulua1). Dena den, lan honek gaitasun teorikoak eta praktikoak barne hartzen dituela kontuan hartuta, azken azterketa honek nahitaez konplexua izan behar du eta zati ezberdinez osatuta egon behar du, proba idatziak ez ezik (hautaketa bakarra, integrazioa, etab.),baita mikroskopiako laborategiko zati bat ere hartzen duena. Hori dela eta, aukera hau aukeratzen duten ikasleek azken azterketa honek ordu pare bat baino gehiago iraungo duela espero beharko lukete, garai eta leku ezberdinetan egin behar bailukete.



Klausula horretaz baliatu nahi duen ikasle orok irakasleei idatzizko adierazpen baten bidez jakinarazi beharko die, ikastaroaren lehen 9 asteen barruan (EHUko ebaluazio-araudiko 8.3 artikulua1).



Ebaluazio-jardueretara osasun-arrazoiengatik edo beste arrazoi batzuengatik bertaratu ezean, deialdia ikaslearen espediente akademikoan zenbatu ez dadin eskatzeko eskubidea gordetzen da, eta horren ordez "ez aurkeztu" agertzea. Klausula hori erraz gauzatu daiteke, besterik gabe, azken ebaluazio egunean (bigarren azterketa partziala + integrazio azterketa barne hartzen duena) klasera ez bertaratuz, UPV/EHUko ebaluazio-araudiko 12. artikuluan jasotzen den moduan1.



1 UPV/EHUko gradu ofizialetako ikasleen ebaluazioa erregulatzen duen araudia:

https://ehu.eus/eu/web/graduak/araudia/ikasleen-ebaluazioa-graduko-titulazio-ofizialetan

Urtero bi deialdi egingo dira. Deialdi arruntean bertan behera geratuz gero, hurrengo ezohiko deialdia azken ebaluazio formatuan izango da, non ez-gainditutako eta derrigorrezko diren ebaluazio-atal guztiak errepikatu beharko diren.



Aurreko deialdi arruntean derrigorrezko ebaluazio-ataletakoren bat (mikroskopio-azterketa, azterketa partzialak, integrazio-azterketa, ikasgelako praktikak) gaindituz gero, bigarren deialdian ebaluazio-proba horiek salbuesteko aukera dago, baina kurtso akademiko berari dagokion deialdi bereziaren kasuan bakarrik.



Ikasleek derrigorrezko ebaluazio-atal guztiak edo horietako batzuk bakarrik errepikatu nahi dituzten erabakitzeko eskubidea dute, aurreko deialdi arruntaren emaitzen arabera. Kasu guztietan, bigarren deialdiko ebaluazio-elementu guztiak hartu ahal izango dira, ikastaroaren %100eko ebaluazio osoa eskatzeko (EHUko ebaluazio-araudiko 9. artikulua). Dagoeneko gaindituta dagoen derrigorrezko ebaluazioaren zatiren bat errepikatu nahi ezkero, idatziz jakinarazi beharko zaio ikasgaiaren koordinatzaileari, proba ospatu baino 72 ordu lehenago gutxienez.



1 UPV/EHUko gradu ofizialetako ikasleen ebaluazioa erregulatzen duen araudia:

https://ehu.eus/eu/web/graduak/araudia/ikasleen-ebaluazioa-graduko-titulazio-ofizialetan

- Beharrezkoa izango da Interneteko konexioa duen gailu elektronikoren bat ekartzea (adibidez, telefono mugikorra, tableta, ordenagailu eramangarria) ikasgelako praktikekin lotutako zereginak eta lanak egiteko.
- Laborategiko mantala erabiltzea oso gomendagarria da laborategiko praktiketarako.
- Azterketara, ezin da luma, borragoma eta koloretako arkatz batzuk baino gehiago ekarri.

Oinarrizko bibliografia

1. ALBERTS B, Bray D, Hopkin K, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P (2017) Essential Cell Biology 5th ed., Garland Science, New York USA.



2. COOPER GM, Hausman RE (2017) The Cell: A Molecular Approach, 7th ed, Sinauer, Oxford Univ. press, UK.



3. ALBERTS B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K, Walter P (2019) Molecular Biology of the Cell, 7th ed., Garland Science, New York USA.



4. KARP G, Iwasa J, Marshall W (2016). Cell and Molecular Biology 8th ed. John Wiley & sons, Hoboken New Jersey USA.



5. LODISH H, Berk A, Krieger M, Bretscher A, Ploegh H, Anoa A, Martin K (2016). Molecular Cell Biology. 8th ed. McMillan. Springer Nature, Heidelberg GER.



6. YOUNG B, O’Dowd G, Woodford P (2007). WHEATHER’S Functional Histology 6th ed. ELSEVIER, NED.



7. ROSS MH, Pawlina W (2019). Histology: A Text and Atlas. With correlated Cell and Molecular Biology. Wolters Kluwer, NED.

Gehiago sakontzeko bibliografia

1. APPASANI K, Appasani RK (2010). Stem Cells and Regenerative Medicine: From Molecular Embryology to Tissue Engineering Humana Press. Springer Nature, Heidelberg GER.

2. BRONZINO JD, Peterson D. (2016). Molecular, Cellular, and Tissue Engineering. The Biomedical Engineering Handbook, 4th ed. CRC Press, USA.

Aldizkariak

- PubMed: Ikerketa artikuluen bilduma, eta gehiago.

Web helbideak

- softCELL The British Society for Cell Biology
- Cell Picture Show Image collection from Cell Press
- Cells Alive! Interactive celular models and Quizzes
- The Cell Image library Image collection of cellular types and processes
- ScienceDaily: Cell Biology News Latest news about cellular biology
- Understanding evolution University of Berkeley
- From genetics to cells and disease University of Utah
- The Journal of Cell Biology Image collection form JCB
- Virtual Cell animation Animations of specific cellular processes
- Cell games Quizzes and animations about cells
- Online Learning: The cell Quizzes and animations about cells
- Microscope simulator: Virtual microscope
- Virtual Histology Slides: University of Michigan
- Histology Guide: Virtual Microscopy laboratory