Deskribapena

Lucky Books biurtekoaren baitan, aurtengoan ‘Letra jakintsuei” eskainita, Arabako campuseko Koldo Mitxelena bibliotekak aurkezten du ‘Begirada berdea: zuhaitzak eta basoak literaturan’ izeneko erakusketa bibliografikoa.

Erakusketa honek, zuhaitzek eta basoek imajinario literarioan botatako sustraietan zehar ibilbide bat proposatzen du, ez dekoratu naturaleko elementu soil gisa, baizik eta sinbolo bizi eta polisemia emankorren sinbolo gisa ere.

Landaredia sakratuaren, betierekoaren eta inkontzientearen irudi arketipiko gisa altxatzen da, sorrerako mitoetako Bizitzaren Arbolatik hasi eta ipuinetako baso sorginduetaraino.  Haritzak, sahatsak edo urkiak hazten diren lekuetan, funtsezko galderak ere sortzen dira: jatorriari, patuari, ezagutzari buruzkoak. Kontakizun askoren bihotzean, pertsonaiak basoan nahaspilatzen dira —literalki edo metaforikoki—, galtzeko eta topo egiteko, eraldatzeko. Horrela basoa atalase eta ispilu bihurtzen da: probarako, askatasunerako eta errebelaziorako espazio.

Erakusketa honetan bildutako testuek landareen munduaren edertasuna eta sakontasuna ere ospatzen dute, hostoen kontenplaziotik, urtaroen erritmotik edo hosto eta adarren xuxurlatik abiatuz eta basoaren benetako poetikak landuz. Baina azalera horren azpian oihartzun sakonagoak ere dardara egiten dute: zuhaitza isiltasun-maisu gisa azalduz, presentzia espiritual gisa, herrien oroimenaren, erbesteko zaurien edo suntsitutako lurren doluaren zaindari gisa. Ildo beretik, gaur egungo ahotsek larri egiten dute taupaka: deforestazioa, biodibertsitatearen galera, gizakien eta zuhaitzen arteko antzinako loturaren haustura salatzen dute. Eta munduaren hizkera berdea berriro entzuteko deia egiten digute, Juvenalen hitzetan, "naturak ez baitu inoiz gauza bat esaten eta jakinduriak beste bat".

Testu-ibilaldi honetan, beldurrik gabe "adarretatik ibiltzera" gonbidatzen zaitugu, eta basoan maparik gabe sartzen denaren intuizioak gida zaitzala, jakinda batzuetan galdu egin behar dugula bizitzeko beste modu batzuk aurkitzeko.

Gainera, aukera egongo da Wall Drawing 2025. Bergen artelana ikusteko, Vitoria-Gasteizko Ingeniaritza Eskolaren ekimenaz, STEAM Arte Irekia proiektuaren atal gisa, erakusketarako berariaz sortuko artelana (https://www.ehu.eus/eu/web/gmm/wall-drawing-2025.bergen).

Abuztuaren amaierara arte izango duzu ikusgai erakusketa.