Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

entzima (orobat enzima g.er. eta enzyma g.er.) 1 iz erreakzio biokimikoak eragiten edo bizkortzen dituen proteina disolbagarria.

Entzima, funtsean, katalizatzaile bat da, hau da, erreakzio kimiko bat bizkortzen duen baina prozesuan aldaketarik izaten ez duen substantzia bat.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 206. orr.

Egitura-proteinak ziren gehienbat, hala nola giharrenak, edo entzimak, hala nola arnasketan funtzionatzen dutenak.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 124. orr.

Entzima batzuek glukosa bihurtzen dituzte azukreak eta almidoiak.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 210. orr.

Entzima horiek guztiz ere espezifikoak ziren: bakoitzak ADN sekuentzia labur jakin bat ezagutzen zuen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 29. orr.

Entzimek ez dute gorputzean denbora luzean irauten; aitzitik, desegin eta berregin egiten dira etengabe, ehun biziaren beste osagaiak bezala.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 206. orr.

Kimikariek oraindik imitatu ezin dituzten emaitza horiek entzimek lortzen dituzte.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 206. orr.

Minbizia eragiten duten zelulak suntsitzen dituen entzima aurkitu dute.  Berria - Gaiak   2004-04-07

Beste hogei urte behar izan ziren ikusi arte entzimak erabiliz posible zela organismo baten ADN zatikiak moztu eta zati horiek beste zatiki batzuekin batzeko.  Pello Salaburu   «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 77. orr.

A20 entzimak hantura sortzen duten gaixotasunak geldiaraz ditzake.  Berria - Gaiak   2004-08-31

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Gorputzeko zelula gehienek berrehun entzima desberdin dituzte gutxienez.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 206. orr.

Kasu guztietan, erreakzio-kate linealak ditugu, hots, sekuentzia batzuk, non urrats bakoitza entzima espezifiko batek katalizatzen baitu.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 105. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Gaur egun, 1.300 entzima mota baino gehiago ezagutzen dira.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 206. orr.

Horrenbestez, entzima-zorro bat da zelula.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 103. orr.

Bi ikerlan motak -lisogeniari buruzkoa, André Lwoff-en eskutik, eta entzima-biosintesi induzituari buruzkoa, Jacques Monod-en eskutik- ez zirela, izatez, fenomeno beraren bi aurpegi baino, mekanismo beraren bi adierazpen.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 187. orr.

Dado handi batzuekin jolastuz, handik pasatzen zen orori erakusten zizkion halako egituren bertuteak, aise oszila baitzezaketen bi egoeraren artean, bata entzima-jardueraduna eta bestea gabea.  Juan Garzia   «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 186. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Gantza digeritzea nahiko zaila da, heste-entzima gehienak uretan baino ez baitira disolbatzen.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 209. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

entzima bat (3); entzima horiek (3)

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus