Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

okertu, oker(tu), okertzen 1 da/du ad lerro zuzenaren itxura duena makotu. ik makurtu.

Puntu horretan okertzeko moduko bigun zegoen hodia: lortzen zen okerdura oso urrun zegoen perfekziotik, baina [...].  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 44. orr.

Burdina ezer ez balitz bezala okertzen bazuten, pentsa zer egin zezaketen jendearen lepoarekin.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 17. orr.

Zutitu, eskuak giltzurrunetara eraman eta atzera okertu zen, hasperen lasaitua eginez.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 374. orr.

Urtza esaten genion ibai-tartearen inguruko haltz luzeak alde batera zein bestera okertzen ziren.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 83. orr.

Kanabera okertu eta atzera eta aurrera mugitu zen.  Koro Navarro   «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 110. orr.

Orain gauak haize eta txikizioz beteak daude; zuhaitzak okertu eta makurtu, eta hostoak zalapartan hegatzen dira.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 128. orr.

Ikatz zakuen antza zuten, eta gurdiaren ardatzak okertzen zituzten beren zama eskergaz.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 43. orr.

Errepidea, ederra hala ere, bihurgune beldurgarriz okertzen eta plegatzen da amildegiaren hegian.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 189. orr.

Ezpatak su hartu zuen, okertu, eta desagertu arte erre zen.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 144. orr.

Hanka eta oina argaldu, okertu eta ihartu egin zitzaizkion.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 267. orr.

Elurraren pisuaz teilatuak okertu ere egingo zirela.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 268. orr.

Hain da zama astuna, non hainbatetan [...] bizkarra okertzera behartzen baitu, iturritik edaten ariko balitz bezala.  Xabier Montoia   «Baina bihotzak dio», 2002 - 79. orr.

Mattini aurpegiko giharrak gogortu zitzaizkion, bekokia zimurtu, eta bizkarrezurra okertu, bihurritu eta kurbatu.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 370. orr.

Saihets batera okertu eta segituan jotzen nuen horma sorbaldarekin.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 84. orr.

Ahuleziaren ahuleziaz, Baldwini belaunak okertu egiten zitzaizkion.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 502. orr.

Burua sorbalda aldera okertu eta ilea txirikordatu zuen.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 121. orr.

Bekaina okertu zuen Tomasek, ez zuen sinesten.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 159. orr.

Muturra okertu zitzaidan, Isabel Sanjoseren ilegorri tindatua eta bularralde oparoa lehen lerroan ikustean.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 37. orr.

Supituan, ordea, harridurak ahoa okertu zion.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 30. orr.

2 irud/hed

Ez okertu zuzenbidea alderdikeriaz jokatuz; ez onartu eskupekorik, itsutu egiten baititu pertsona jakintsuak ere eta hondatu egiten zintzoen epaia.  Elizen arteko biblia   Dt 16,19

3 norabide zuzenetik, berezko edo ohiko norabidetik aldaratu.

Zinkurin bat ere gabe, Keparen gorputza alde batera okertu da, astiki, buruak lurra jo arte.  Aingeru Epaltza   «Lasto sua», 2005 - 22. orr.

Goitik behera pitzaturiko harresi garaiari bezala gertatuko zaizue: piskanaka okertu eta, halako batean, gutxien ustean, lurrera amiltzen da.  Elizen arteko biblia   Is 30,13

Atx, lerro hau okertu zait!  Pello Salaburu   «Euskararen etxea», 2002 - 111. orr.

Platera beherantz okertu balu.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 138. orr.

Rietiko aintziran zehar bi gizonezko eta bi emakumezko haur batekin txalupan zihoazela, ontzia alde batera okertu eta urez bete zen bat-batean.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 441. orr.

Ispilu erretrobisorea okertu eta gorbataren korapiloa bere lekuan zuzen jartzen du.  Xabier Mendiguren Elizegi   «16 ipuin amodiozko», 2002 - 62. orr.

Herren egiten zuen zertxobait, edo hobeto esanda, gorputza alde baterantz okertzen zuen ibiltzerakoan, maleta astuna balitzaio bezala.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 164. orr.

Burua albo batera okertu, eta hildakoa aztertzeari ekin zion, margolari batek bere margolana aztertzen duen bezala.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 216. orr.

Hogei antzara gari beratua jaten ari ziren etxean, baina menditik arrano bat etorri zen, eta denei lepoa okertu eta hil egin zituen.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 149. orr.

Gogoan dudan azken gauza duk lepoa okertu nuela taxi batean zihoan neska eder-eder bati begiratzeko.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 353. orr.

Bakoitza bere bidetik doa, nor bere lerrotik okertu gabe.  Elizen arteko biblia   Jl 2,7

Zorionez haizeak jaurtitzaileen punteria okertzen zuen.  Jon Alonso   «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 371. orr.

Abnerren ondoren abiatu zen Asahel zuzen-zuzen, inora okertu gabe.  Elizen arteko biblia   2 Sm 2,19

Euren sorbaldei eragiteko modu hori edo kapela albo batera okertzeko modu hori.  Mirentxu Larrañaga   «Hona hemen gu biok» - Dorothy Parker, 2006 - 249. orr.

Lilyk pilatua zeukan inpresioen zama okertu eta goitik behera jausi zen ibaika.  Anton Garikano   «Farorantz» - Virginia Woolf, 2001 - 29. orr.

Pixkanaka, euren bideak aldentzen joan ziren, bide nagusitik okertzen diren bidexkak bezala.  Aritz Gorrotxategi   «Egurra Pinotxori», 2002 - 46. orr.

4 irud/hed

Zentzuzko jokabidetik okertzen denak hildakoen artean amaituko du.  Elizen arteko biblia   EsZ 21,16

Baina okertu egiten zen juzguan.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 79. orr.

Maitatu izan genuen elkar aldi batez, eta gero den-dena okertu zen.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 275. orr.

Den-dena ondo zihoan, baina kolpetik okertu egin zen zerbait.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 429. orr.

Egia esan, geuk okertzen dugun neurrian da egoera hau ezin eramanezkoa.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 276. orr.

-Ez, gauza okertu egin zen.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 276. orr.

Gauzak erabat okertzen badira ez diot senarrari erraztasunak emateko asmorik, ez horixe.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 29. orr.

Gauzak hainbesteraino okertu dira Holandan non haurrak tropelaka aritzen baitira kaleetan bidaztiak geratu eta ogi puska bat eskatzen.  Josu Zabaleta   «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 91. orr.

Nik zazpi urte nituela langabezian gelditu zen aita, eta, bat-batean, bizitza okertu egin zitzaigun.  Ana Urkiza   «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 20. orr.

Gaiztoek tranpa jarri didate; ni, ordea, ez naiz zure legeetatik okertu.  Elizen arteko biblia   Sal 119,110

Edertasunak liluratu zaitu eta irrikak bihotza okertu.  Elizen arteko biblia   DnGr 3,56

Laster asko okertu dira agindu nien bidetik; zekor-irudia egin dute, eta haren aurrean ahozpeztu dira.  Elizen arteko biblia   Ir 32,8

Batzuek bide horretatik okertu eta alferrikako berritsukerietara jo dute.  Elizen arteko biblia   1 Tm 1,6

Egiatik okertu egin dira, piztuera jadanik gertatu dela baitiote, horrela batzuen sinesmena galbidean jarriz.  Elizen arteko biblia   2 Tm 2,18

Dena den, okertu egingo ginateke baldin eta akats hori [...] ikuspuntu psikologiko baten arabera ulertuko bagenu.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 205. orr.

Kanoia bihotza egon ohi den lekuan jarri nion, okertu nintzen, eskuinaldea eta ezkerraldea nahasi nituen.  Fernando Rey   «Zorrotz begiratutako trenak» - Bohumil Hrabal, 2002 - 93. orr.

"Gauza horietan euskal artzainak ez gara behin ere okertzen." "Eta nola asmatzen duzue, haizearen norabidea aztertuta?"  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 32. orr.

5 (era burutua izenondo gisa)

Burdina gori okertua kolpatzen duen errementariaren moduan.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 209. orr.

Ia biluzik zegoen, behatz okertu eta maskurtuak zituen.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 176. orr.

Adar bat hartu, haria lotu, amu gisa orratz okertu bat erantsi, eta ogi zati bat ipini zion beita gisa.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 26. orr.

Alanbre puska herdoildu bat topatzen bazuen, segituan lapurtzen zuen, eta berdin egiten zuen adreilu batekin edo paper urratu batekin edo iltze okertu batekin.  Pello Lizarralde   «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 97. orr.

Ero-etxeetako gaixoen aurpegi ilun, begi galdu, buru makur, ezpain okertu haiek.  Gotzon Garate   «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 67. orr.

Xanpaina kopa okertu batetik tantaka ari zen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 59. orr.

Nekez hauteman zitekeen barrunbe beltz hartan bidezidor mehar bat, baranda erori batzuk, pergola okertu bat, zuloz josiriko sahats-enbor zahar bat.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 169. orr.

Eguzkia gortinen azpitik limurtzen zen bulegoan eta eztiki distira okertu batek puruen kea ebakitzen zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 284. orr.

Nire poztasuna irain otu zitzaiolakoan nago, ezpainetan tristurazko irri okertua agertu baitzitzaion.  Edorta Jimenez   «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 210. orr.

Atalburutik pasatzean atezaina sumatu nuen bere garitako leihatilatik zelatan, eta irribarre okertuan halako bozkario bat antzeman nion, barre-haize bat.  Joxean Agirre   «Romain zen bere izena», 2003 - 15. orr.

· Ezin baita okertua zuzendu, ez eta zenbatu ere ez dagoena.  Elizen arteko biblia   Koh 1,15

6 (era burutua izen gisa, hitz elkartuen bigarren osagai bezala)

Une hartan, akabo haren ohiko lepo-okertua, ibilera zurruna, tikak, begiratu iheskorra.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 233. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ahoa okertu (7); ahoa okertu zuen (4); alde batera okertu (6); asko okertu (10); aurpegia okertu (4); aurpegia okertu zuen (3); baldintzak okertu (4); bekaina okertu (3); belaunak okertu (3); bidea okertu (3); bidetik okertu (7); bizkarra okertu (4); burua okertu (8); burua okertu zuen (4); dena okertu (6); dena okertu zen (3); denak okertu (3); denak okertu dira (3)

egoera okertu (23); erabat okertu (5); ezpainak okertu (5); gauzak asko okertu (4); gauzak okertu (18); gehiago okertu (6)

izugarri okertu (3); laster asko okertu (3); lepoa okertu (5); musua okertu (3); muturra okertu (25); muturra okertu zuen (7); nabarmen okertu (5); nabarmen okertu da (4)

okertu baino ez (4); okertu bat (3); okertu da (9); okertu dira (11); okertu ditu (3); okertu du (6); okertu dute (5); okertu gabe (8); okertu nuen (3); okertu zen (19); okertu zion (6); okertu ziren (6); okertu zituen (6); okertu zitzaion (4); okertu zuen (42)

partida okertu (3)

alde batera okertua (3)

egoera okertuko (5); nabarmen okertuko (3)

albo batera okerturik (8); alde batera okerturik (9); apur bat okerturik (7); burua okerturik (3); okerturik zegoen (3); okerturik zuela (3)

alde batera okertuta (5); aurpegia okertuta (3); okertuta dago (6); okertuta zegoen (10); okertuta zeudela (3); zeharo okertuta (3)

egoera okertuz (6); egoera okertuz joan (3); gauzak okertuz (3)

baldintzak okertzea (3); egoera okertzea (4)

baldintzak okertzeko (4); egoera okertzeko (3); gauzak okertzeko (3); lan baldintzak okertzeko (4); okertzeko arriskua (3); okertzeko aukera (3); okertzeko joera (3); okertzeko modu (3)

asko okertzen (5); baldintzak okertzen (4); burua okertzen (3); egoera okertzen (10); gauzak okertzen (28); gauzak okertzen direnean (4); gehiago okertzen (4); muturra okertzen (10)

okertzen ari (24); okertzen da (6); okertzen dira (4); okertzen du (4); okertzen dute (3); okertzen hasi (15); okertzen hasi zirenean (3); okertzen hasten (4); okertzen joan (8); okertzen zen (6); okertzen ziren (3)

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus