Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

zelula 1 iz izaki bizidun ororen oinarrrizko unitatea, eskuarki nukleoaz, zitoplasmaz eta hau inguratzen duen mintzaz osatua.

Likido arrunt horrek autozerbitzua eskaintzen die gorputzeko zelula eta ehunei. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 185. orr.

Ehunezko partikula biribilkara bat da zelularen gorputza, garro edo dendrita asko dituena. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 222. orr.

Zelulen gunean daude kromosomak. Pello Salaburu «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 75. orr.

Nola gerta zitezkeen zelula batetik, arrautza ernaldutik, milaka zelulak eratzea eta desberdintzea; gene berak edukiagatik hain egitura desberdin bilakatzen baitira nola nerbio, hezur, gihar, heste eta abarren zelulak. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 56. orr.

Enbrioia eta zelulak. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 84. orr.

Laborategi batzuek [...] lortua zuten enbrioi-tankerako zelula horiek bakartzea eta saio-hodietan mantentzea. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 83. orr.

Zelularen erdibitzea gobernatzen duen gene multzoa bat bera da legamiaren eta gizakiaren kasuan. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 110. orr.

Sortzeko den organismoaren forma zirriborratu; jaioko diren zelulei zeini zer toki eta zer eginkizun egokituko zaion seinalatu. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 64. orr.

Zilbor-hesteko zelulen transplante autologorik ez da inoiz egin. Berria - Gaiak 2006-03-07

Minbizia zela, zelulen garapen anarkikoak joa nintzela. Joxan Elosegi «Ahardikeriak» - Marie Darrieussecq, 2004 - 88. orr.

Garatu ahala, kanporantz mugitzen dira epidermiseko zelulak, eta hil eta kanpoko geruza gogorra eratzen dute. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 71. orr.

Trilioika ditugun zelula guztiek badute, odoleko globulu gorriek izan ezik, gune bat, eta gune horretan bada gizaki genomaren kopia bat. Pello Salaburu «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 92. orr.

Globulu gorriak ez dira zelulak, hitzaren adiera arruntean, ez baitute nukleorik, ez material genetikorik. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 158. orr.

Ardi-arrautza gunegabetu batean ardi-errapeko zelula baten gunea txertatu, eta bildotsak sortu dira. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 30. orr.

Konpatibilitate handiko zelulak lortu behar izaten dira bizkarrezur muineko transplanteak egiteko. Berria - Gaiak 2006-03-07

Kutsadurak zelulak aldatzen ditu eta hortik agertzen da gaitza. Berria - Euskal Herria 2004-10-29

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Zelula berriak gehitu ahala, hezur-makilan ekoitzitako hezur berriak hartzen du zelula zaharren lekua. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 29. orr.

Obozito baten gunearen lekuan, beste bat jartzen da, zelula desberdindu batetik hartua: heste, giltzurrun zein beste. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 30. orr.

Zelula mononuklearretik Nunavut herriko itsas aho hormatuetan bainatzen diren balea ikaragarrietara. Itxaro Borda «%100 basque», 2001 - 123. orr.

Fetuaren zelula bakan batzuk aski dira jaio aurretiko diagnostiko delakoa egin ahal izateko. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 132. orr.

Itxura batean trinkoa dirudien hezurrak ere badituela halako barrunbe batzuk zelula bizientzat. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 24. orr.

Zelula bizi bakunez eratutako geruza gutxi batzuk osatzen dute epidermisa. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 70. orr.

Zelula hil zapalduek ematen diote larruazalari bere gainalde larrukara. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 76. orr.

Seinale elektriko bat sortzen dute zelula kontrolatzaileek, hipofisira bidaltzen dena. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 196. orr.

Usaimen-mukosak 50 milioi zelula hartzaile inguru ditu. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 135. orr.

Globulu gorria, zehatz esateko, ez da, zentzu biologikoan, zelula osoa, ez baitu nukleorik. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 155. orr.

Aurreneko zelula duela ehunka milioi urte agertu zen, itsasertzeko lohian. Koro Navarro «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 178. orr.

Hildako zelulak eliminatzeko exfoliantea. Jasone Osoro «Korapiloak», 2001 - 31. orr.

Koloreekiko itsutasun erabatekoa, izan ere, konoek (hau da, erretinako zelula kolore-sentiberek) duten akats baten ondorio izaten da. Xabier Olarra «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 26. orr.

Kolorea sortzeko, beharrezkoa zen V4ko zelula kolore-kodetzaileetan konparatu edo korrelazionatzea. Xabier Olarra «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 47. orr.

Oraindik asko falta da zelula amen funtzioak zein diren ikasi eta izan dezaketen erabilgarritasuna ezagutzeko. Berria - Gaiak 2006-03-07

Odola era industrialean ekoizteko itxaropena, zelula amei esker. Berria - Gaiak 2004-12-29

3 (hitz elkartutetan lehen osagai gisa) ik zelular.

Heldu baten zelula-guneak, beraz, ezgauza dira hartarako. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 30. orr.

Bi zelula-geruza besterik ez da funtsean izaki primitibo asko: barrualde bat eta kanpoalde bat. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 15. orr.

Zelula-mintzetatik igarotzeko moduko molekula bihurtu behar dira egituraren ordezko piezak edo energia garraiatzen duten substantziak. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 204. orr.

Zelula ehunek ez zuten kolorea galdua. Koro Navarro «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 136. orr.

Kasuen kopuru adierazgarri batean, pitzadurak zelula-barrunbeetan amaitzen zirela ikusi zen. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 24. orr.

Zer prozesuk arautzen dituzten zelula-hazkundea eta morfogenesia. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 63. orr.

Boris Ephrussi, Frantzian, eta Henri Harris, Ingalaterran, zelula-hazkuntzaren bidez ahalegintzen ziren zelula-desberdintzea ikertzen. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 79. orr.

Mutante horietariko bakoitzak bestelakoturik zeuzkan zelula-funtzioetariko batzuk. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 15. orr.

Badira zenbait molekula talde beren horretan dirautenak, beren kargu baitituzte estu loturiko molekulok funtzio orokor batzuk, hala nola zelula-erdibitzea edo mintzetik zelularen gunera seinaleak igortzea. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 12. orr.

Enbrioiaren garapenaren eta zelula-desberdintzearen oinarrian dauden fenomenoetan. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 70. orr.

Gai ziren askotariko zelula motak biltzen zituzten tumor haietarikoak eragiteko. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 83. orr.

4 (hitz elkartutetan bigarren osagai gisa)

Zilbor-hestea ama-zelula hematopoietikoen (odol-zelulen) sorburuetako bat da. Berria - Gaiak 2006-03-14

Erretinaren ondoan dauden nerbio-zelula, odol-hodi eta beste egitura batzuen itzal iraunkorrak ez dira ikusten. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 93. orr.

3. irudian kortex-zelulek izan ditzaketen bestelako bi egitura ageri dira. Josu Zabaleta «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 28. orr.

Mintz basilarrak [...] zuntz kopuru handia du tente, eta zuntz horiek, ile-zelula direlakoak, kontaktuan daude entzumen-nerbioraino iristen diren nerbio-zuntzekin. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 116. orr.

Bakterio-zelularen eta haren zenbait funtzioren analisi genetikoari ekiteko. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 54. orr.

Gizakiok bost milioi usaimen zelula omen ditugu. Gotzon Garate «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 19. orr.

Larruazalaren oso barruan garatzen da dastamen-zelula, eta gero dastamen-papilan sartzen da. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 149. orr.

Ferra-karramarroaren ikusmen-zelula bakoitza bere nerbio-zuntzari konektaturik baitago beti. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 106. orr.

Bazen talde bat animalia-zelulak erabiltzen hasia zena poliomielitisaren birusa eta haren ugalketa aztertzeko. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 84. orr.

5 (hiru osagaiko hitz elkartuetan)

Luzaroan ebazteke egon da guneak eta zitoplasmak zer parte duten bakoitzak zelula-desberdintze fenomenoetan. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 30. orr.

Bihotz osasuntsu batean, berezko taupada-markagailua osatzen duten muskulu-zelula multzo txiki batetik hedatzen da uzkurtze-mugimenduaren uhina. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 244. orr.

Amerikar bat, David Schubert, bi urte sabatiko pasatzera etorri zen, eta berekin ekarri sagu-neuroblastoma zelula batzuk. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 79. orr.

6 irud/hed

Horietako batek erakutsi zidan, eta bere lezioa nire memoriako kristalezko zelulan geratu da ordutik, tximeleta, euskaraz, miserikoletea esaten dela, edo halako zerbait esaten zidala iruditu zitzaidan. Berria - Kultura 2006-01-31

7 osotasun bat osatzen duten osagai minimoetako bakoitza.

Eliza gizarte-gorputz helenikoaren eta erromatar gorputz politikoaren zelula ziren hiri-estatuez baliatu zen. Iñaki Mendiguren «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 50. orr.

On Kixote eta Sancho Panza pertsonaia ezagunen arteko solasaldien ordez, zelula erritmikoak eta hainbat perkusio tresna ez oso arruntetatik irtendako soinuak entzuten dira emanaldian. Berria - Kultura 2004-02-19

Fugato tankerako esaldi latz eta zail batetik aldakuntza paregabea sortzen da zelula txiki pila batak besteari, kasu honetan intentzio oso egokiz, pasatuz. Berria - Kultura 2006-04-26

8 erakunde baten barruan eratzen den unitate minimoa, zenbait pertsona biltzen dituena.

70eko hamarkadaren erdian, BR zutabeetan (Turin, Milan, Genoa, Veneto, Erroma eta Napoli), brigadetan eta zeluletan egituratu zen, Estatuari bete-betean erasotzeko. Berria - Mundua 2004-10-13

Zelularen azken batzarrean beren panfletoen zuzentasun gramatikalaz sekulako ika-mika piztu eta. Aingeru Epaltza «Rock'n'roll», 2000 - 188. orr.

Bazegoen zelula hartan militante bat, kazetaria, Jaime Vargasen, Lucho Vargasen aitaren liburuak ezagutzen zituena. Jon Alonso «Erretzaileen eremua», 2006 - 21. orr.

Bigarren metalurgia-tailerra zabaldu zutenekoak, sindikatuko lehenengo zelula antolatu zutenekoak. Iban Zaldua «Gezurrak, gezurrak, gezurrak», 2001 - 168. orr.

Maizago eta bixiago har nezala parte alderdi komunistaren zelula edo atalen bileretan, orduan ni kide bainintzen. Fernando Rey «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 256. orr.

Al Kaeda erakundeko zelula bateko ustezko buru Imad Eddin Barakati leporatu zioten atzo iragan martxoaren 11n Madrilen izandako erasoen erantzule izatea. Berria - Mundua 2004-10-26

SOR erreklasamendu zelulak. Itxaro Borda «Zeruetako erresuma», 2005 - 213. orr.

9 (izenondo eta izenlagunekin)

Zelula komunista batean. Juan Kruz Igerabide «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 111. orr.

Zelula integristak Almeriako 'ijito' bati erosi behar zizkion lehergailuak. Iñigo Aranbarri «Hizlandia», 2006 - 99. orr.

Poliziak bazekien zelula kriminal bat ari zela osatzen Molinaoko basatzan. Koldo Izagirre «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 243. orr.

Shin Bet Israelgo Barne Zerbitzu Sekretuek eta Armadak atzo ezagutarazi zuten iragan ekainean Hamasen ustezko zelula bat atxilotu zutela. Berria - Mundua 2004-07-28

Parisko zelula gorriek fronte bakarra proposatzen zuten Estatu osoan Iraultza Sozialista bidean jartzeko. Rafa Egiguren «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 228. orr.

Oso atsegina zen, bertsolaria, eta Zelula Gorrietan hartu zuen parte. Rafa Egiguren «Mentxakaren aitorpena» - Jose Ramon Goikoetxea, 2006 - 217. orr.

9 zelula fotoelektriko

Ikusmen-seinaleak bulkada elektriko bihurtzen dituen zelula fotoelektriko bat baino askoz gehiago da begia. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 105. orr.

Ordenagailu bati lotutako zelula fotoelektriko zentral batek neurtzen zuen zenbat argi sartzen zen aretoan Bisorearen barruan integraturiko bi zelula fotoelektrikok egiten dute argazkilariaren begira doan argiaren laginketa. «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 212. orr.

Neurgailu bati elkarturiko zelula fotoelektriko txiki bat da esposimetroa. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 90. orr.

· Lehenik, Sanyori zelula fotoboltaikoak egitea proposatu zitzaion. Berria - Ekonomia 2006-03-11

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

ama zelula (3); azaleko zelula (3); beste zelula batzuk (4); dastamen zelula (3)

enbrioien zelula (15); enbrioien zelula amak (5); enbrioien zelula amekin (4); enbrioien zelula amen (5); enbrioietako zelula (28); enbrioietako zelula ama (3); enbrioietako zelula amak (8); enbrioietako zelula amek (3); enbrioietako zelula amekin (7); enbrioietako zelula amen (4); enbrioietako zelula ametatik (3); enbrioietatik lortutako zelula (6); erauzitako zelula (3); erretinako zelula (3); exfolina zelula (3); giza zelula (8); giza zelula amak (3); gobernuak zelula (3); gorputzeko zelula (6); helduen zelula (4)