Irakasgaia Lehen Hezkuntzako Graduko 4. mailan kokatzen da. Ikasleek lehen lauhilabetean hautatu ahal duten 6 ECTSko irakasgaia da, eta “Lehen Hezkuntzako eskolaren berrikuntza” Minorraren parte da.

Lehen Hezkuntzako Graduan zientzien irakaskuntzaren inguruan derrigorrezko bi ikasgai daude, 1. mailan (Natur zientziak Lehen Hezkuntzako ikasgelan I, 6 kreditokoa) eta 3. mailan (Natur zientziak Lehen Hezkuntzako ikasgelan II, 9 kreditokoa). Hauetan Lehen Hezkuntzako ikasgelan natur zientzien inguruan irakatsi beharreko diziplinen buruzko edukiak eta zientzien irakaskuntzaren inguruko edukiak lantzen dira. Zientzien irakaskuntzaren inguruan sakontzeko aukerak urriak izaten dira, dena dela, eta beharrizan hori betetzea du helburu “Zientzien irakaskuntzaren joera berriak” irakasgaiak.



Zehazki, helburu nagusia zientzien irakaskuntzaren inguruan, ikerketetan oinarrituta eta nazioko zein nazioarteko dokumentuetan oinarrituta, gaur egun dauden joera berriak ezagutzea da, eta etorkizunean irakasle lanean nola aplikatu hausnartzea.

1 Konpetentzia zientifikoaren barne dagoen Ikerketa zientifikorako gaitasuna

2 Konpetentzia zientifikoaren barne dagoen Datuen erabilerarako eta argumentazio zientifikorako gaitasuna

3 Konpetentzia zientifikoaren barne dagoen Modelizaziorako gaitasuna

4 Lehen Hezkuntzan konpetentzia zientifikoa garatzeko ekintzak ezagutzeko, kritikoki aztertzeko eta proposamenak egiteko gaitasuna

5 Autonomiaz eta kideekin lan egiteko gaitasuna

1. Konpetentzia zientifikoa Lehen Hezkuntzan. Tokiko eta nazioarteko diagnostiko eta proposamenak.

2. Ikerketarako gaitasun zientifikoa: zertan datza, ebaluaketa proposamenak, garapenerako zenbait tresna eta estrategia.

3. Argumentaziorako gaitasun zientifikoa eta pentsamendu kritikoa: zertan datzate, ebaluaketa proposamenak, garapenerako zenbait tresna eta estrategia.

4. Eredu zientifikoak eta pentsamendu sistemikoa: zertan datza, ebaluaketa proposamenak, garapenerako zenbait tresna eta estrategia..

5. Modelizazioaren praktika zientifikoa: zertan datza, ebaluaketa proposamenak, garapenerako zenbait tresna eta estrategia.

Metodologiaren aldetik, praktika eta hausnarketa izango dira ildo nagusiak. Horrela, gaitasun zientifikoetan trebatzeko helburuarekin, gaitasun hauek praktikatu egingo dira, ikerketen arabera gaitasunen garapena bultzatzen duten jardueretan parte hartuko dutelarik ikasleek. Hau eginez, gaitasun zientifikoak garatzeko aukera izateaz gain, etorkizunean Lehen Hezkuntzako ikasgelan erabili daitezkeen metodologiak, proiektuak eta jarduerak hurbiletik ezagutzeko aukera izango da. UPV/EHUko IKD kontuan hartuta gehienbat ikasleengan zentratutako metodologia aktiboak eta lan kooperatiboa sustatzen duten metodologiak erabiliko dira. Jarduera zientifikoan garrantzitsuak diren metodologiak erabili eta sustatuko dira (ikerketa, modelizazioa, argumentazioa). Horretaz gain, banakako lanak, taldeko lanak, laborategiko praktikak eta irteerak ere egingo dira



Guzti hau egiteko ikasleek autonomiaz eta kideekin lan egiteko gaitasuna erakutsi beharko dute.



Unibertsitatearen nahiz Osasun agintarien aginduz, irakasgaiaren beraren presentzialtasuna aldatu beharko balitz, egin beharreko moldaketak irakasgaiaren eGelan argitaratuko lirateke.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Hurrengo atalean azalduta (%): 100

1. Ebaluazio jarraia. Jarduera guztiak (banakako zein taldeko lanak, azterketa) egin eta gainditu behar dira.

2. Bukaerako ebaluazioa. Jarduera bat baino gehiagoz osaturik dago (idatzizkoak, ahozkoak, laborategikoak).



Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du, ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa hasten denetik kontatzen hasita. https://www.euskadi.eus/y22-bopv/es/bopv2/datos/2017/03/1701311a.shtml



Irakasgaia gainditzeko, ikasleak komunikazio gaitasun ona erakutsi behar du, bai ahoz bai idatziz. Lan guztietan (bakarka zein taldean) kontuan hartuko da lanaren hizkuntza-zuzentasuna. Ikasleak gai izan behar dira zuzentasunez eta jariotasunez ideiak adierazteko, eta testu akademikoak ulertzeko. Lan bat ez gainditua izan daiteke irakasleak uste badu ez duela hizkuntza.zuzentasun nahikoa.



Urruneko ebaluazioa egiteko beharra sortuko balitz, irakasgaiaren eGelan argitaratuko lirateke egin beharreko moldaketak. Kasu horretan, nagusiki, eGelaren bidez UPV/EHUk komunitatearen eskura jartzen dituen baliabide telematikoak erabiliko lirateke. Baldin eta, salbuespenez, beste baliabide osagarriren bat erabili beharko balitz, ikasleei aldez aurretik jakinaraziko litzaieke.

Ohiko deialdian agertzen diren irizpideak erabiliko dira.

Couso, D. (2013). La elaboración de unidades didácticas competenciales. Alambique, 74, 12-24.
Couso, D. (2014). De la moda de “aprender indagando” a la indagación para modelizar: una reflexión crítica. XXVI Encuentro de Didáctica de las Ciencias Experimentales.
Crujeiras, B. eta Jiménez-Aleixandre, M. P. (2012). Participar en las prácticas científicas. Alambique, 72, 12-19.
Jiménez-Aleixandre, M. P. (2012). 10 gako: Argudiatzeko eta frogak erabiltzeko gaitasunak. UPV/EHU: Leioa.
Jiménez Aleixandre, M. P., Sanmartí, N. eta Couso, D. (2011). Reflexiones sobre la ciencia en edad temprana en España: la perspectiva de la enseñanza de las ciencias. In COSCE (Ed.), Informe ENCIENDE. Enseñanza de las ciencias en España. (57-74 orrialdeak).
Martí, J. (2012). Aprender ciencias en la educación primaria. Graó: Barcelona.
MEC (Ed.), Cuaderno de indagación en el aula y competencia científica Madrid: MEC.
Jiménez Aleixandre, M. P. eta Puig, B. (2010). Argumentación y evaluación de explicaciones causales en ciencias: el caso de la inteligencia. Alambique, 63, 11-18.
Organisation for Economic Co-operation and Development. (2020). PISA 2024 strategic vision and direction for science. OECD Publishing-

Oinarrizko bibliografia

Díaz de Bustamante, J. eta Jiménez Aleixandre, M. P. (1999). Aprender ciencias, hacer ciencias:

Ferrés, C., Marbá, A. eta Sanmartí, N. (2015). Trabajos de indagación de los alumnos: instrumentos de evaluación e identificación de dificultades. Revista Eureka sobre Enseñanza y Divulgación de las Ciencias 12 (1), 22-37.

Fernández, L. (2009). Los proyectos de investigación del alumnado para la adquisición de las competencias básicas. Aula de Innovación Educativa, 186, 19-22.

Fernández, L. eta López, J. (2005). Un pan eterno, ¿ciencia o metafísica? Alambique, 45, 105-110.

Uskola, A. (2022). Fostering critical thinking about health issues: Facts of success and failure in the case of homeopathy. In B. Puig & M. P. Jiménez-Aleixandre (Eds.), Critical thinking in Biology and Environmental Education. Facing challenges in a post-truth world (pp.147-166). Springer.

Uskola, A., & Puig, B. (2023, online). Development of systems and futures thinking skills by primary pre-service teachers for addressing epidemics. Research in Science Education. https://doi.org/10.1007/s11165-023-10097-7

Uskola, A., Zamalloa, T., & Achurra, A. (2022 online). Using multiple strategies in deepening the understanding of the digestive system. Journal of Biological Education https://doi.org/10.1080/00219266.2022.2064896



Zembal-Saul, C., McNeill, K., Hershberger, K. (2013). What´s your evidence? Pearson: Upple Saddle River (NJ)

Gehiago sakontzeko bibliografia

Cañal, P. (2007). La investigación escolar, hoy. Alambique, 52, 9-19.
Cañal, P. (2008). Proyecto curricular Investigando Nuestro Mundo (6-12). Investigando los seres vivos. Díada: Sevilla.
Cañal, P., Lledó, A. I., Pozuelos, F. J. eta Travé, G. (1997). Investigar en la escuela: elementos para una enseñanza alternativa. Díada: Sevilla.
Cañal, P., Pozuelos, F. J. eta Travé, G. (2005). Proyecto curricular Investigando Nuestro Mundo (6-12). Descripción general y Fundamentos. Díada: Sevilla.
Ero-Tolliver, I., Lucas, D. eta Schauble, L. (2013). Young children’s thinking about decomposition: Early modeling entrees to complex ideas in science. Research in Science Education, 43, 2137–2152.
Garcia-Mila, M., Gilabert, S., Erduran, S. eta Felton, M. (2013). The effect of argumentative task goal on the quality of argumentative discourse. Science Education, 97, 497-523
Harlen, W. (1999). Enseñanza y aprendizaje de las ciencias (2. arg.). Madrid: Morata.
Jiménez Aleixandre, M. P. (1998). Diseño curricular: Indagación y razonamiento con el lenguaje de las ciencias. Enseñanza de las Ciencias, 16 (2), 203-216.
Jiménez Aleixandre, M. P., Gallástegui Otero, J. R., Eirexas Santamaría, F. eta Puig Mauriz, B. (2009). Actividades para trabajar el uso de pruebas y la argumentación en ciencias. Santiago de Compostela: Danú. (http://rodausc.eu/central/090522/)
Loxley, P., Dawes, L., Nicholls, L. eta Dore, B. (2010). Teaching Primary Science. Pearson: Essex (England)
Pedrinaci, E. (koord.), Caamaño, A. Cañal, P. eta de Pro, A. (2012). 11 Ideas clave. El desarrollo de la competencia científica. Graó: Barcelona

Aldizkariak

Tantak: http://www.ehu.eus/ojs/index.php/Tantak
Ekaia: http://www.ehu.eus/ojs/index.php/ekaia

Alambique: Didáctica de las Ciencias Experimentales: http://alambique.grao.com
Aula de Innovación Educativa: http://aula.grao.com
Enseñanza de las Ciencias: Revista de Investigación y Experiencias Didácticas http://ensciencias.uab.es/
Enseñanza de las Ciencias de la Tierra: http://www.aepect.org/larevista.htm
Revista Electrónica de Enseñanza de las Ciencias: http://www.saum.uvigo.es/reec
Revista Eureka sobre Enseñanza y Divulgación de las Ciencias: http://reuredc.uca.es/index.php/tavira/index

Web helbideak

http://recursos.cnice.mec.es/biosfera/
http://www.parqueciencias.com
http://ww.principia-malaga.com
http://www2.uah.es/jmc/
http://aa.usno.navy.mil/data/
http://www.usgs.gov/
http://webmineral.com/
http://ciencia.nasa.gov/
http://www.educypedia.be/education/educationopening.htm