Osasunean eta gaixotasunean erabiltzen diren prozedura klinikoak. Gaixotasunak eragiten dituzten prozesuak eta haien fisiopatologia, eta pertsona helduen zainketa orokorra. Laborategiko praktikak eta mintegiak tekniken simulazioarekin eta erizaintzako oinarrizko zainketak.



Derrigorrezkoa da irakasgai hau gainditzea 2019/2020 kurtsoan eta hurrengoetan Practicum IV eta V irakasgaietan matrikulatzea posible izateko.

GAITASUN ESPEZIFIKOAK:



Bizi egoera arriskutsuak identifikatzea eta osasun-gaixotasun prozesuan oinarrizko zainketen aplikazioa argudiatzea, pertsonen ongizatea prebenitu, mantendu eta handitzeko. Haztapena: %70.



Simulazio klinikoaren bidez, erizaintzako oinarrizko zainketa teknikak eta prozedurak eta oinarrizko bizi euskarri maniobrak egitea. Haztapena: %30.

EDUKI TEORIKOA

1. UNITATEA. PATOLOGIAKO AURKEZPENA

1: OSASUNA ETA GAIXOTASUNAREN SARRERA. Bloke honetan Osasuna eta Gaixotasunaren kontzeptuak deskribatzen dira. Osasunari buruzko kontzeptuak, patologia eta klinikaren lehenengo deskribapenak egiten dira. Honetaz gain, Genetika, Herentzia eta Giza-konstituzioa aztertzen dira eta osasuna eta gaixotasunarentzako erlazioa ere bai.

2: GAIXOTASUNAK SORTARAZTEN DITUZTEN DEFENTSA ETA ERREAKZIO MEKANISMOAK. Gaixotasunak sortarazten dituzten biologia defentsa-agenteen kontrako mekanismoak ikasten dira, bai espezifikoak bai ez-espezifikoak. Hantura, Sistema Inmunearen patologia eta ehunetako errefusatze erreakzioa. Bloke honetako Erizaintza jarduerak eta zainketak ikasiko dira.

3: GAIXOTASUNAREN ZEINU KLINIKOAK. Bloke honetan minaren fisiopatologia [Unitate honetan RNAO-ren (Registered Nurses' Association of Ontario) "Valoración y Manejo del Dolor" Praktika Klinikoko Gidan adierazten diren gomendioak kontuan hartuko dira] eta porputzaren tenperatura aldakuntzak eta Erizaintza zainketak aztertzen dira.

2. UNITATEA. OINARRIZKO ZAINKETAK:

4: OINARRIZKO ZAINKETAK. Bloke honetan ikasleak, arreta integrala eta Erizaintza oinarrizko zainketak emateko, pertsonaren behar fisiologikoak ikasko ditu.

Unitate honetako edukia irakasgaiaren klase praktiko eta mintegietan aztertuko da.

3. UNITATEA. BIZI-ARRISKUAREN EGOERAK ETA ZAINKETA ARLOAK:

5: SHOCK-A ETA ODOLJARIOAK. Bloke honetan lipotimia, shock-a eta aldaera etiologikoak deskribatzen dira. Honetaz aparte, shock-a pairatzen duenaren balorazio eta tratamenduan sortzen diren aldakuntza fisiopatologikoak eta konplikazioak deskrikatzen dira, Erizaintza jarduerak deskribatzen direlarik. Bloke honetan odoljarioetako sailkapena, fisiopatologia eta tratamendua garatuko dira. Gainera, odoljarioen Erizaintza jarduerak eta zainketak ikasiko dira.

6: ERAGILE FISIKO ETA KIMIKOEK SORTARAZTEN DITUZTEN ASALDURAK. Bloke honetan traumatismoak deskribatuko dira. Traumatismo mekanikoak: kontusioak eta zauriak [Unitate honetan RNAO-ren (Registered Nurses' Association of Ontario) "Valoración del Riesgo y Prevención de las Úlceras por Presión" Praktika Klinikoko Gidan adierazten diren gomendioak kontuan hartuko dira]; traumatismo termikoak: beroa eta hotzak sortzen dituzten lesioak; eragile fisikoek sortzen dituzten traumatismoak: elektrizitatea eta erradiakzioek sortutako lesioak; eragile kimikoek sortzen dituzten traumatismoak: intoxikazioak. Atal bakoitzean Erizaintza zainketak aztertuko dira.



PROGRAMA PRAKTIKOA

1. Gaia. Bizi-konstanteen balorazioa eta erregistroa: Tenperatura, Bihotz-maiztasuna, Arnas-maiztasuna eta Tentsio Arteriala. Oxigeno saturazioa eta Gluzemia kapilarra.

2. Gaia. Medikazio sarbideak: Ahozkoa, topikoa, ondestekoa, : Oral, tópica, rectal, inhalazio sarbidea eta bide parenterala (zain barneko bidea, bide intramuskularra, subkutaneoa eta intradermikoa). Erizaintza preskripzioa, Medikuaren agindua. Definizioa eta motak.

3. Gaia. Lehen sorpenak: Oinarrizko erreanimazio kardipulmonarra eta Aire bidearen buxadura kentzea. Urgentzia egoeretan Erizaintza jarduerak.

4. Gaia. Bendaiak. Motak, helburuak eta oinarrizko materialak.

5. Gaia. Oinarrizko sendaketa. Beharrezko materiala eta tresneria. Apositoak. Grapa eta puntuak kentzea.



MINTEGIETAKO PROGRAMA

1. Neurri aseptikoak eta arrisku biologikoen kontrako Neurri Unibertsalak.

2. Pazienteen higienea. Gorputz-mekanika. Pazienteen mobilizazioa eta lekualdatzea. Ohean dagoen pazientea.

Klase teorikoak, laborategiko praktikak eta mintegiak.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Test motatako proba (%): 60
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 40

Amaierako azterketa teorikoa egingo da test motatako galderekin. Beharrezkoa izango da galderen %70a ondo egitea atal hau gainditzeko (edukia teorikoaren ebaluazioa era ez-presentzialean egin behar izatekotan, ebaluazioa eGelaren bidez egindako galdetegi bat egingo da eta hau gainditzeko irizpideak ebaluazio presentzialaren kasuaren bezalakoak izango dira). Derrigorrezkoa da atal hau gainditzea irakasgaia gainditzeko. Atal teorikoa nota globalaren %60a izango da.



Trebetasun azterketa bat egingo da non laborategiko praktiken eta mintegien edukia ebaluatuko den (edukia praktikoaren ebaluazioa era ez-presentzialean egin behar izatekotan, ebaluazioa eGelaren bidez egindako galdetegi bat egingo da eta hau gainditzeko galderen %50a ondo egin behar izango da). Nahitaezkoa izango da atal hau gainditzea. Atal praktikoa nota globalaren %40a izango da.



Lortutako nota trebezia-azterketan bakarrik gehituko zaio atal teorikoari azken hau gainditzen bada. Atal bat edo biak (trebeziak eta teoria) ez gainditzekotan nota globala suspentso izango da. Gainditu den atala bakarrik ikasturte akademiko horren deialdietarako gordeko da.



Amaierako ebaluazio sistema: sistema hau eskatu nahi izatekotan arautegia jarraituz egin beharko da, idazkaritzan eta horretarako dagoen epearen barne: https://www.euskadi.eus/y22-bopv/es/bopv2/datos/2017/03/1701311a.shtml

Amaierako proba bakarrean, lortutako trebeziak erakutsi beharko dira eta teoriaren gaineko ahozko azterketa bat egin beharko da.

Ohiko deialdian adierazitakoak ezohiko deialdirako ere balioko du. Gorde egingo da ohiko deialdian gainditu diren gaitasunen nota.

Irakasgaiaren garapenerako eGela plataforma erabiliko da.

Oinarrizko bibliografia

Versión española traducida de: Registered Nurses´ Association of Ontario (2005). Risk Assesment and Prevention of Pressure Ulcers, Toronto, Canada: Registered Nurses´ Association of Ontario: http://www.evidenciaencuidados.es/es/attachments/article/46/D0025_PrevencionUlcerasPresion_2011.pdf

Versión en castellano de: Registered Nurses´ Association of Ontario (2013). Valoración y manejo del dolor (3ª ed.). Toronto, ON: Registered Nurses´ Association of Ontario: http://www.evidenciaencuidados.es/es/attachments/article/46/D0030_BPG_Pain_2013.pdf

OSAKIDETZA. Competencias de grado en enfermería.Equipo docente de la escuela universitaria de enfermería de vitoria-gasteiz. 1º ed.Vitoria-Gasteiz,2015.

BEARE/MYERS. Principios y práctica de la Enfermería Médico-Quirúrgica. Volumen I y II. 3ª ed. Harcourt Brace de España, Madrid, 2002.

BRUNNER, SUDDARTH. Enfermería Médico Quirúrgica. 12º ed. Interamericana, 2012.

DE CASTRO S. Manual de patología general. 7ª ed. Elsevier España, 2013.

LEMONE P; BURKE K. Enfermería Médico-quirúrgica. Pensamiento crítico en la asistencia del paciente. Pearson, 2009.

SMITH, Sandra.F, Donna J. DUELL, y Barbara C. MARTIN. Técnicas de enfermería clínica. De las técnicas básicas a las avanzadas.7ª ed. Pearson, Madrid, 2009.

URANGA MJ, HUIZI X. Erizaintza: medikuntza eta kirurgia: oinarriak eta prozedurak. Elhuyar, 2004.

WILLIAMS LS; HOPPER PD. Enfermería Médico-quirúrgica. McGraw-Hill Interamericana, 2009.

BERMAN, A. & SNYDER, S. Fundamentos de Enfermería. Conceptos, proceso y práctica. 9ª ed. Pearson, Madrid, 2013.

MARAMBIO, H., BERGER, K., & ARAMBURO, V. Principales procedimientos básicos de enfermería. 1º ed. RIL, Santiago, 2015.

ROMO, J.M. Actualización en procedimientos y técnicas de cuidados de enfermería. 2ª ed. ICB, Málaga, 2012.

Gehiago sakontzeko bibliografia

GARAY T., LARREA I. ETA URRUELA M. Erizaintzako Prozeduren Eskuliburua. Basurtuko Ospitalea. Osakidetza. Bilbo, 2001.
DE WIT, S.C. Fundamentos de Enfermería Médico-quirúrgica. Harcourt, Madril, 1999.
ESTEVE, J. y MITJANS, J. Enfermería. Técnicas Clínicas. McGraw-Hill Interamericana, Madrid, 2002.
HOLLOWAY, N. Planes de cuidados de Enfermería Médico-Quirúrgica. Doyma, Barcelona, 1990.
IGNATAVICIUS, D. D. Manual de Enfermería-Quirúrgica. MacGraw-Hill Interamericana. Madrid, 1995.
KOZIER, B. Fundamentos de Enfermería. Conceptos, procesos y prácticas. 8ª ed. Pearson, Madrid, 2008.
LEWIS, S et al. Enfermería Médico - Quirúrgica. Valoración y Cuidados de Problemas clínicos. 6ª ed. Elevier, Barcelona,2004.
LONG, B. C. y PHIPPS, W. J. Enfermería Médico-Quirúrgica. Harcourt Brace arg., Madrid. 1997.
PERRY, A.G y POTTER, P.A. Guía Mosby de técnicas y procedimientos en enfermería. 7ª ed. Elsevier, Madrid, 2011.
POTTER-GRIFFIN-STOCKERT-HALL. Fundamentos de Enfermería.8ª ed. Elsevier, 2015.
SWEARINGEN, P.L. Manual de Enfermería Médico-Quirúrgica.6ª ed. Elsevier, Barcelona, 2008.

Web helbideak

www.biblioteca.ehu.es
www.euskadi.net/sanidad