Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Arrotza, Albert Camus / Jose Mari Agirre (Herri Gogoa, 1970
)
51 / 1 orrialdea | hurrengoa
eu
LEHENENGO ZATIA
es
Primera parte
fr
Premi?re partie
en
Part One
eu
-I -
es
I
fr
I
en
I
eu
Gaur, ama hil da.
es
Hoy ha muerto mam?.
fr
Aujourd'hui, maman est morte.
en
Mother died today.
eu
Agian atzo, ez dakit.
es
O quiz? ayer.
fr
Ou peut-?tre hier, je ne sais pas.
en
Or, maybe, yesterday;
eu
Telegrama bat heldu zait asilotik: "Ama hila.
es
No lo s?. Recib? un telegrama del asilo: "Falleci? su madre.
fr
J'ai re?u un t?l?gramme de l'asile :
en
 
eu
Lur-ematea bihar.
es
Entierro ma?ana.
fr
" M?re d?c?d?e.
en
I can't be sure.
eu
Sentipenik beroenak".
es
Sentidas condolencias."
fr
Enterrement demain.
en
The telegram from the Home says:
eu
Honek ez du fitsik esan nahi.
es
Pero no quiere decir nada.
fr
Sentiments distingu?s. " Cela ne veut rien dire.
en
YOUR MOTHER PASSED AWAY. FUNERAL TOMORROW. DEEP SYMPATHY. Which leaves the matter doubtful;
eu
Agian, atzo gertatu zen.
es
Quiz? haya sido ayer.
fr
C'?tait peut-?tre hier.
en
it could have been yesterday.
eu
Agure zaharren asiloa Marengo-n dago, Aljer-etik laurogei kilometrotara.
es
El asilo de ancianos est? en Marengo, a ochenta kil?metros de Argel.
fr
L'asile de vieillards est ? Marengo, ? quatre-vingts kilom?tres d'Alger.
en
The Home for Aged Persons is at Marengo, some fifty miles from Algiers.
eu
Ordu bietako autobusa hartuko dut, eta arratsalde erdian iritsiko naiz.
es
Tomar? el autob?s a las dos y llegar? por la tarde.
fr
Je prendrai l'autobus ? deux heures et j'arriverai dans l'apr?s-midi.
en
With the two o'clock bus I should get there well before nightfall.
eu
Gaua han igaro, eta bihar iluntzean itzuliko.
es
De esa manera podr? velarla, y regresar? ma?ana por la noche.
fr
Ainsi, je pourrai veiller et je rentrerai demain soir.
en
Then I can spend the night there, keeping the usual vigil beside the body, and be back here by tomorrow evening.
eu
Bi egun jai eskatu dizkiot nagusiari, eta ezin zidakeen uka horrelako kasuan.
es
Ped? dos d?as de licencia a mi patr?n y no pudo neg?rmelos ante una excusa semejante.
fr
J'ai demand? deux jours de cong? ? mon patron et il ne pouvait pas me les refuser avec une excuse pareille.
en
I have fixed up with my employer for two days' leave;
eu
Baina ez da oso kontent agertu.
es
Pero no parec?a satisfecho.
fr
Mais il n'avait pas l'air content.
en
obviously, under the circumstances, he couldn't refuse.
eu
Gainera esan diot:
es
Llegu? a decirle:
fr
Je lui ai m?me dit : " Ce n'est pas de ma faute.
en
Still, I had an idea he looked annoyed, and I said, without thinking:
eu
"Ez da nire errua."
es
"No es culpa m?a."
fr
" Il n'a pas r?pondu.
en
"Sorry, sir, but it's not my fault, you know."
eu
Ez dit erantzun. Horrelakorik ez niola esan behar pentsatu dut gero.
es
No me respondi?. Pens? entonces que no deb?a haberle dicho esto.
fr
J'ai pens? alors que je n'aurais pas d? lui dire cela.
en
Afterwards it struck me I needn't have said that.
eu
Dena dela, ez nuen zertaz eskusaturik.
es
Al fin y al cabo, no ten?a por qu? excusarme.
fr
En somme, je n'avais pas ? m'excuser.
en
I had no reason to excuse myself;
eu
Berari zegokion eskusatzea.
es
M?s bien le correspond?a a ?l presentarme las condolencias.
fr
C'?tait plut?t ? lui de me pr?senter ses condol?ances.
en
it was up to him to express his sympathy and so forth.
eu
Baina etzi egingo du, lutoz nakusanean.
es
Pero lo har? sin duda pasado ma?ana, cuando me vea de luto.
fr
Mais il le fera sans doute apr?s-demain, quand il me verra en deuil.
en
Probably he will do so the day after tomorrow, when he sees me in black.
eu
Gutxi gora-behera, ama hil ez balitz bezala zait oraingoz.
es
Por ahora, es un poco como si mam? no estuviera muerta.
fr
Pour le moment, c'est un peu comme si maman n'?tait pas morte.
en
For the present, it's almost as if Mother weren't really dead.
eu
Lurra eman ondoren alderantziz izango da. Klasifikatutako arazo bat.
es
Despu?s del entierro, por el contrario, ser? un asunto archivado y todo habr? adquirido aspecto m?s oficial.
fr
Apr?s l'enterrement, au contraire, ce sera une affaire class?e et tout aura rev?tu une allure plus officielle.
en
The funeral will bring it home to me, put an official seal on it, so to speak...
eu
Tankera ofizialagoa hartuko du.
es
Tom? el autob?s a las dos.
fr
J'ai pris l'autobus ? deux heures.
en
I took the two-o'clock bus.
eu
Ordu bietan hartu dut autobusa.
es
 
fr
 
en
 
eu
Oso zen bero.
es
Hac?a mucho calor.
fr
Il faisait tr?s chaud.
en
It was a blazing hot afternoon.
eu
Celeste-ren restorantean egin dut otordukoa, bestetan bezala.
es
Com? en el restaurante de Celeste como de costumbre.
fr
J'ai mang? au restaurant, chez C?leste, comme d'habitude.
en
I'd lunched, as usual, at C?leste's restaurant.
eu
Haien samina agertu didate guztiek eta Celeste-k esan dit: "ama, bat izaten da".
es
Todos se condolieron mucho de m?, y Celeste me dijo: "Madre hay una sola."
fr
Ils avaient tous beaucoup de peine pour moi et C?leste m'a dit : " On n'a qu'une m?re.
en
Everyone was most kind, and C?leste said to me, "There's no one like a mother."
eu
Irteterakoan ateraino lagundu didate.
es
Cuando part?, me acompa?aron hasta la puerta.
fr
" Quand je suis parti, ils m'ont accompagn? ? la porte.
en
When I left they came with me to the door.
eu
Pittin bat harritua nintzen, zeren Manuelengana igo beharra izan dut gorbata beltz eta brazalete beltz bat eskatzeko.
es
Me sent?a un poco aturdido pues fue necesario que subiera hasta la habitaci?n de Manuel para pedirle prestados una corbata negra y un brazal.
fr
J'?tais un peu ?tourdi parce qu'il a fallu que je monte chez Emmanuel pour lui emprunter une cravate noire et un brassard.
en
It was something of a rush, getting away, as at the last moment I had to call in at Emmanuel's place to borrow his black tie and mourning band.
eu
Duela zenbait hilabete osaba bat galdu zuen berak ere.
es
El perdi? a su t?o hace unos meses.
fr
Il a perdu son oncle, il y a quelques mois.
en
He lost his uncle a few months ago.
eu
Itsumustuan ibili naiz autobusa harrapatzeko.
es
Corr? para alcanzar el autob?s.
fr
J'ai couru pour ne pas manquer le d?part.
en
I had to run to catch the bus.
eu
Itsumustu hau, bideko tarratakoa, gasolina usaina, errepideko eta zeruko dardarizoak mediante, lo hartzeraino kukildu naiz. Hori zen eta ez besterik.
es
Me sent? adormecido sin duda por la prisa y la carrera, a?adidas a los barquinazos, al olor a gasolina y a la reverberaci?n del camino y del cielo.
fr
Cette h?te, cette course, c'est ? cause de tout cela sans doute, ajout? aux cahots, ? l'odeur d'essence, ? la r?verb?ration de la route et du ciel, que je me suis assoupi.
en
I suppose it was my hurrying like that, what with the glare off the road and from the sky, the reek of gasoline, and the jolts, that made me feel so drowsy.
eu
Bide guztian lo egin dut.
es
Dorm? casi todo el trayecto.
fr
J'ai dormi pendant presque tout le trajet.
en
Anyhow, I slept most of the way.
eu
Iratzartzean, militar baten aurrean aurkitu naiz. Irribarre egin dit eta urrutitik natorren galdetu.
es
Y cuando despert?, estaba apoyado contra un militar que me sonri? y me pregunt? si ven?a de lejos.
fr
Et quand je me suis r?veill?, j'?tais tass? contre un militaire qui m'a souri et qui m'a demand? si je venais de loin.
en
he grinned and asked me if I'd come from a long way off, and I just nodded, to cut things short.
eu
"Baietz" esan diot solasa eteteko.
es
Dije "s?" para no tener que hablar m?s.
fr
 
en
 
eu
Herritik bi kilometrotara dago asiloa.
es
El asilo est? a dos kil?metros del pueblo.
fr
J'ai dit " oui " pour n'avoir plus ? parler.
en
I wasn't in a mood for talking.
eu
Oinez joan naiz.
es
Hice el camino a pie.
fr
L'asile est ? deux kilom?tres du village.
en
The Home is a little over a mile from the village.
eu
Berehala ikusi nahi izan dut ama.
es
Quise ver a mam? en seguida.
fr
J'ai fait le chemin ? pied.
en
I went there on foot.
eu
Baina lehenik direktorearekin mintzatu beharra nuela esan dit atezainak.
es
Pero el portero me dijo que era necesario ver antes al director.
fr
J'ai voulu voir maman tout de suite. Mais le concierge m'a dit qu'il fallait que je rencontre le directeur.
en
I asked to be allowed to see Mother at once, but the doorkeeper told me I must see the warden first.
eu
Okupatua zegoen eta zain egon naiz.
es
Como estaba ocupado, esper? un poco.
fr
Comme il ?tait occup?, j'ai attendu un peu.
en
He wasn't free, and I had to wait a bit.
eu
Denbora honetan atezaina mintzatu zait, gero direktorea ikusi dut:
es
Mientras tanto, el portero me estuvo hablando, y en seguida vi al director.
fr
Pendant tout ce temps, le concierge a parl? et ensuite, j'ai vu le directeur :
en
The doorkeeper chatted with me while I waited;
eu
bere bulegora pasatu nau.
es
Me recibi? en su despacho.
fr
il m'a re?u dans son bureau.
en
then he led me to the office.
eu
Agure zahar bat da direktorea, legioko ohore-pitxiz beterik.
es
Era un viejecito condecorado con la Legi?n de Honor.
fr
C'?tait un petit vieux, avec la L?gion d'honneur.
en
The warden was a very small man, with gray hair, and a Legion of Honor rosette in his buttonhole.
eu
Bere begi argiekin begiratu dit.
es
Me mir? con sus ojos claros.
fr
Il m'a regard? de ses yeux clairs.
en
He gave me a long look with his watery blue eyes.
eu
Gero eskua estutu dit luzaz, eta ez nekien nola kendu nire eskua bere esku artetik.
es
Despu?s me estrech? la mano y la retuvo tanto tiempo que yo no sab?a c?mo retirarla.
fr
Puis il m'a serr? la main qu'il a gard?e si longtemps que je ne savais trop comment la retirer.
en
Then we shook hands, and he held mine so long that I began to feel embarrassed.
eu
Papera zenbait ikusmiratu ondoren, esan dit:
es
Consult? un legajo y me dijo:
fr
Il a consult? un dossier et m'a dit :
en
After that he consulted a register on his table, and said:
eu
"duela hiru urte heldu zen Meursault anderea.
es
"La se?ora de Meursault entr? aqu? hace tres a?os.
fr
" Mme Meursault est entr?e ici il y a trois ans.
en
"Madame Meursault entered the Home three years ago.
eu
Zu zinen haren anparo bakarra" Nire zabarkeriaren bat salatzen zidala eta esplikatzen hasi:
es
Cre? que me reprochaba alguna cosa y empec? a darle explicaciones. Pero me interrumpi?:
fr
Vous ?tiez son seul soutien.
en
She had no private means and depended entirely on you."
51 / 1 orrialdea | hurrengoa
