Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Gatsby Handia, F. Scott Fitzgerald / Xabier Olarra (Igela, 1990
)
eu
'Ez, Monte Carlora joan eta itzuli.
es
-No, fuimos a Montecarlo y volvimos.
fr
-Non, Monte-Carlo et retour, c'est tout.
en
"No, we just went to Monte Carlo and back.
eu
Marseilletik ere pasa ginen.
es
Fuimos v?a Marsella.
fr
Nous y sommes all?es par Marseille.
en
We went by way of Marseilles.
eu
Abiatzean mila eta berrehunen bat dolar geneuzkan, baina joku mahaietan egun pare batean xahutu gintuzten.
es
Ten?amos m?s de mil doscientos d?lares cuando empezamos, y en dos d?as nos hab?an desplumado hasta el ?ltimo centavo.
fr
On avait plus de douze cents dollars en partant, mais on nous les a filout?s en deux jours dans les salons particuliers.
en
We had over twelve hundred dollars when we started, but we got gypped out of it all in two days in the private rooms.
eu
Itzultzeko lan ederrak izan genituen, bai horixe.
es
Lo pasamos fatal en el viaje de regreso, te lo puedo asegurar.
fr
On a eu un mal de chien pour rentrer, ?a je peux le dire.
en
We had an awful time getting back, I can tell you.
eu
Jainkoa!
es
?Dios m?o, qu? ciudad tan aborrecible!
fr
Bon Dieu ce que j'ai pu la d?tester, cette ville !
en
God, how I hated that town!"
eu
A zer nazka hartu nion hiri horri!' Ilunabarreko zerua Mediterraneoko ezti urdina bezala loratu zen leihoan;
es
El cielo del atardecer, semejante a la miel azul del Mediterr?neo, resplandeci? un instante en la ventana, y entonces la voz estridente de mistress McKee me devolvi? a la habitaci?n.
fr
Le ciel de cette fin d'apr?s-midi s'?panouit un instant ? la fen?tre comme le miel azur? de la M?diterran?e-puis la voix per?ante de Mrs. McKee me rappela dans la pi?ce.
en
The late afternoon sky bloomed in the window for a moment like the blue honey of the Mediterranean-then the shrill voice of Mrs. McKee called me back into the room.
eu
Mrs.
es
-Tambi?n yo estuve a punto de cometer un error-afirmaba con energ?a-.
fr
-Moi aussi j'ai failli faire une gaffe, d?clara-t-elle vigoureusement.
en
"I almost made a mistake, too," she declared vigorously.
eu
McKeeren miztorrak berriro ere gelara itzul arazi ninduen.
es
Estuve a punto de casarme con un jud?o insignificante que llevaba a?os detr?s de m?.
fr
J'ai failli ?pouser un petit youpin qui ?tait apr?s moi depuis des ann?es.
en
"I almost married a little kike who'd been after me for years.
eu
'Ia egin nuen ederra, nik ere,' esan zuen adoretsu. 'Hortxe-hortxe ibili nintzen atzetik zebilkidan judu ?a?ar batekin ezkontzeko.
es
 
fr
 
en
 
eu
Ez zela nere mailakoa banekien.
es
Yo sab?a que no estaba a mi altura.
fr
Moi je savais qu'il ?tait mon inf?rieur.
en
I knew he was below me.
eu
Denek esaten zidaten:
es
Y todos me dec?an:
fr
Tout le monde me r?p?tait :
en
Everybody kept saying to me:
eu
"Lucille, gizon hori zu baino askozaz beheragokoa duzu!" Baina Chester ezagutu ez banu, amore emango nuen.'
es
"Lucille, ese hombre no est? a tu altura". Pero se habr?a salido con la suya, seguro, si no hubiera conocido a Chester.
fr
Mais si je n'avais pas rencontr? Chester, il m'aurait eue, c'est certain.
en
'Lucille, that man's 'way below you!' But if I hadn't met Chester, he'd of got me sure."
eu
'Bai, baina aizu,' esan zuen Myrtlek, buruari gora eta behera eraginez, 'zu behintzat ez zinen harekin ezkondu.'
es
-S?, pero escucha-dijo Myrtle Wilson, moviendo la cabeza arriba y abajo-, t? por lo menos no te casaste.
fr
-Oui, mais ?coutez, fit Myrtle Wilson en hochant la t?te de bas en haut, vous, au moins, vous ne l'avez pas ?pous?.
en
"Yes, but listen," said Myrtle Wilson, nodding her head up and down, "at least you didn't marry him."
eu
'Ez, hori ez.'
es
-Por supuesto.
fr
-Je le sais bien.
en
"I know I didn't."
eu
'Ba ni, bai,' esan zuen Myrtlek era anbiguo samarrean.
es
-Yo s? me cas?-dijo Myrtle, en un tono de ambig?edad.
fr
-Tandis que moi, je l'ai ?pous?, continua Myrtle avec ambigu?t?.
en
"Well, I married him," said Myrtle, ambiguously.
eu
'Eta hori da zure kasuaren eta nerearen arteko diferentzia.'
es
-?Por qu? te casaste, Myrtle?
fr
Voil? toute la diff?rence qu'il y a entre votre cas et le mien, ma ch?re.
en
"And that's the difference between your case and mine."
eu
'Zergatik egin zenuen hori, Myrtle?' galdetu zion Catherinek.
es
-pregunt? Catherine-.
fr
-Pourquoi que tu as fait ?a, Myrtle ? demanda Catherine.
en
"Why did you, Myrtle?" demanded Catherine.
eu
'Inork ez zintuen behartu.'
es
Nadie te oblig?.
fr
Personne ne te for?ait.
en
"Nobody forced you to."
eu
Myrtle pentsatzen geratu zen.
es
Myrtle medit? la respuesta.
fr
Myrtle r?fl?chit un moment.
en
Myrtle considered.
eu
'Gizon prestutzat neukalako, horrexegatik,' esan zuen azkenean.
es
-Me cas? porque cre? que era un caballero-dijo por fin-.
fr
-Je l'ai ?pous? parce que je croyais que c'?tait un gentleman, dit-elle enfin.
en
"I married him because I thought he was a gentleman," she said finally.
eu
'Gizalegea zer zen bazekiela pentsatu nuen, baina ez zen neri zapatak askatzeko lain ere.'
es
Cre? que sab?a lo que es una buena educaci?n, pero no val?a ni para limpiarme los zapatos con la lengua.
fr
Je croyais que c'?tait quelqu'un de distingu?, mais il n'?tait pas digne de l?cher mes souliers.
en
"I thought he knew something about breeding but he wasn't fit to lick my shoe."
eu
'Denbora puska batez txoraturik ibili zinen haren atzetik, esan zuen Catherinek.
es
-Pues durante un tiempo estuviste loca por ?l-dijo Catherine.-?Loca por ?l!
fr
-Tu as ?t? folle de lui un certain temps, dit Catherine.
en
"You were crazy about him for a while," said Catherine.
eu
'Txoraturik!' oihukatu zuen Myrtlek ukatuz.
es
-exclam? Myrtle con incredulidad-.
fr
-Moi, folle de lui ? cria Myrtle avec incr?dulit?.
en
"Crazy about him!" cried Myrtle incredulously.
eu
'Nork esan du txoraturik eduki ninduela?
es
?Qui?n ha dicho que estaba loca por ?l?
fr
Qui c'est qui dit que j'?tais folle de lui ?
en
"Who said I was crazy about him?
eu
Ez ninduen txoratu sekula horrako gizon horrek baino gehiago.'
es
Jam?s he estado m?s loca por ?l que por ese hombre.
fr
J'ai pas plus ?t? folle de lui que de cet homme-l?.
en
I never was any more crazy about him than I was about that man there."
eu
Bat-batean ni seinalatu ninduen eta denek neri begiratu zidaten begi salatzailez.
es
De repente me se?al? con el dedo, y todos me miraron acusadoramente.
fr
Elle me montra soudain du doigt et tout le monde me regarda d'un air accusateur.
en
She pointed suddenly at me, and every one looked at me accusingly.
eu
Nere jarreraz harekin lehenago inolako zerikusirik ez nuela izan azaltzen ahaleginak egin nituen.
es
Intent? que mi expresi?n dejara claro que yo no aspiraba a ning?n tipo de aprecio.
fr
Je m'effor?ai de montrer par l'expression de mon visage que je n'avais jou? aucun r?le dans son pass?.
en
I tried to show by my expression that I had played no part in her past.
eu
Txoratuta ezkondutako egunean bakarrik egon nintzen.
es
-Mi ?nica locura fue casarme.
fr
-Je n'ai ?t? folle que le jour o? je l'ai ?pous?.
en
"The only crazy I was when I married him.
eu
Berehala konturatu nintzen hanka sartua nuela.
es
E inmediatamente supe que me hab?a equivocado.
fr
J'ai vu de suite que j'avais fait une gaffe.
en
I knew right away I made a mistake.
eu
Norbaiti bere trajerik onena eskatu zion hura jantzita ezkontzeko, ez zidan horrelakorik aipatu ere egin, eta trajearen jabea beste egun batean haren bila etorri zen bera kanpoan zela:
es
?l le pidi? prestado a no s? qui?n su mejor traje para la boda, y no me dijo ni una palabra, y el hombre vino a por su traje un d?a que mi marido no estaba.
fr
Il avait emprunt? ? quelqu'un son meilleur complet pour le mariage, sans m?me m'en souffler mot, et puis l'homme est venu le chercher un jour qu'il ?tait sorti. " Oh !
en
He borrowed somebody's best suit to get married in, and never even told me about it, and the man came after it one day when he was out."
eu
"Zurea al da?" esan nion. "Oraintxe arte ez nuen horren berririk".
es
"Ah, ?el traje es suyo?", dije, "pues ahora me entero".
fr
c'est ? vous le complet ? que je lui fais.
en
She looked around to see who was listening. " 'Oh, is that your suit?' I said.
eu
Baina eman ondoren negarrez hasi eta halaxe etzanda barrena lehortu arte marruka pasa nuen arratsalde osoa.'
es
Se lo di y luego me ech? en la cama y me pas? la tarde llorando sin parar.
fr
Premi?re nouvelle ! " Mais je le lui ai rendu.
en
But I gave it to him and then I lay down and cried to beat the band all afternoon."
eu
'Benetan berezi egin behar luke,' errepikatu zidan Catherinek.
es
-Tendr?a que separarse-me resumi? Catherine-.
fr
-Elle devrait vraiment le quitter, r?suma Catherine ? mon intention.
en
"She really ought to get away from him," resumed Catherine to me.
eu
'Badira hamaika urte garaje horren gainean bizi direla.
es
Llevan once a?os viviendo en el altillo de ese garaje.
fr
Voil? onze ans qu'ils vivent au-dessus de ce garage.
en
"They've been living over that garage for eleven years.
eu
Eta Tom da izan duen maitale bakarra.'
es
Y Tom es el primer amigo que ha tenido.
fr
Et Tom est le premier petit ami qu'elle a jamais eu.
en
And Tom's the first sweetie she ever had."
eu
Whisky botilak-bigarrenak-une horretan bazuen istimazioa bertan ziren guztien partetik. Catherine zen 'ttanttarik ere hartu gabe trenpu onean' zegoen bakarra.
es
La botella de whisky-la segunda-ahora estaba muy solicitada por todos los presentes, exceptuando a Catherine, que "se sent?a bien sin nada".
fr
La bouteille de whisky-c'?tait la deuxi?me-passait de main en main. Seule s'abstenait Catherine qui, disait-elle, n'avait pas besoin de ?a pour ?tre gaie.
en
The bottle of whiskey-a second one-was now in constant demand by all present, excepting Catherine, who "felt just as good on nothing at all."
eu
Tomek atezaina deitu eta sandwich ezagun batzuen bila bidali zuen, beste ezer gabe ere afari osoa osatzen zutenak.
es
Tom llam? al conserje y lo mand? a por unos s?ndwiches famosos que val?an por una cena completa.
fr
Tom sonna le concierge et l'envoya chercher je ne sais quels sandwiches renomm?s, qui ? eux seuls composaient un repas complet.
en
Tom rang for the janitor and sent him for some celebrated sandwiches, which were a complete supper in themselves.
eu
Irten eta ilunabar epelean ekialderantz oinez Parkeraino joateko gogoa neukan, baina abiatzea pentsatu nuen bakoitzean nere aulkiari sokaz loturik bezala eduki erazi ninduen eztabaida zaratatsuren batean katramilaturik aurkitu nintzen.
es
Yo ten?a ganas de irme y pasear hacia el este en direcci?n al parque, a la luz suave del crep?sculo, pero cada vez que intentaba despedirme me ve?a enredado en alguna ruidosa discusi?n sin sentido, que me reten?a, como si me hubieran atado.
fr
Je voulais m'en aller, pour marcher vers le parc dans la mollesse du cr?puscule, mais chaque fois que j'essayais de partir, je m'emp?trais dans quelque discussion ardente et ?chevel?e qui me rasseyait de force, comme avec des cordes, dans mon fauteuil.
en
I wanted to get out and walk eastward toward the Park through the soft twilight, but each time I tried to go I became entangled in some wild, strident argument which pulled me back, as if with ropes, into my chair.
eu
Hala ere, erdi ilunpetako kaleetatik kasualitatez begira zegokeenarentzat hiriaren gainean zegoen gure leiho horien lerroak izango zuen bere misterio apurra, eta nik ere bera ikusten nuen, harriturik gora begira.
es
Dominando la ciudad, sin embargo, nuestra fila de ventanas iluminadas ofrecer?a su parte de secreto humano al observador ocasional de las calles oscuras, algo que tambi?n era yo, mirando y maravill?ndome.
fr
Et pourtant, tr?s haut au-dessus de la ville, notre rang?e de fen?tres dor?es contenait sans doute une part de l'humain myst?re aux yeux du passant distrait qui peut-?tre la regardait au m?me moment de la rue o? l'ombre s'entassait. Et moi j'?tais aussi ce passant, le front lev?, interrogateur.
en
Yet high over the city our line of yellow windows must have contributed their share of human secrecy to the casual watcher in the darkening streets, and I was him too, looking up and wondering.
eu
Barnean eta kanpoan nengoen, bizitzaren alderdi aniztasun amaiezinaz liluratu eta muzindurik.
es
Yo estaba dentro y fuera, a la vez encantado y repelido por la inagotable variedad de la vida.
fr
J'?tais ? la fois dedans et dehors, enchant? et repouss? par l'in?puisable diversit? de la vie.
en
I was within and without, simultaneously enchanted and repelled by the inexhaustible variety of life.
eu
Myrtlek bere aulkia nerearen ondora erakarri zuen eta bat-batean bere arnasa epelaz Tom lehenbizikoz ezagutu zueneko istorioa isuri zidan.
es
Myrtle acerc? su silla, y de repente su aliento c?lido derram? sobre m? la historia del primer encuentro con Tom.
fr
Myrtle tira sa chaise contre la mienne et soudain son haleine chaude me souffla le r?cit de sa premi?re rencontre avec Tom.
en
Myrtle pulled her chair close to mine, and suddenly her warm breath poured over me the story of her first meeting with Tom.
eu
'Elkarri begira daudela-eta trenean beti azkena betetzen diren eserlekutxoetan izan zen.
es
-Fue en esos dos asientos peque?os, uno frente a otro, que siempre son los ?ltimos que quedan libres en el tren.
fr
-C'?tait sur les deux places en face l'une de l'autre qui sont toujours les derni?res qui restent libres dans le train.
en
"It was on the two little seats facing each other that are always the last ones left on the train.
eu
Nere ahizpa bisitatuz New Yorken gaua pasatzera nentorren.
es
Iba a Nueva York a ver a mi hermana y a pasar la noche.
fr
J'allais ? New-York voir ma s?ur et passer la nuit avec elle.
en
I was going up to New York to see my sister and spend the night.
eu
Berak trajea eta txarolezko zapatak zeuzkan soinean, eta nik ezin nizkion begiak gainetik kendu, baina begiratzen zidan bakoitzean haren buruaren gainean zegoen iragarkiari begira nengoelako itxurak egin behar.
es
Tom iba vestido de etiqueta, con zapatos de charol, y yo no pod?a quitarle los ojos de encima, pero, si ?l me miraba, fing?a leer el anuncio que hab?a m?s arriba de su cabeza.
fr
Lui ?tait en habit et souliers vernis et je ne pouvais ?ter les yeux de dessus lui, mais chaque fois qu'il me regardait, il fallait que je fasse semblant de contempler la r?clame qu'il avait au-dessus de sa t?te.
en
He had on a dress suit and patent leather shoes, and I couldn't keep my eyes off him, but every time he looked at me I had to pretend to be looking at the advertisement over his head.
eu
Geltokira heldu ginenean nere atzetik zetorren eta haren alkandora zuriaren aurrekaldeak besoa ukitu zidan, eta hala, poliziaren bati deitu beharko niola esan nion, baina berak bazekien gezurretan nenbilela.
es
Cuando llegamos a la estaci?n, lo sent? cerca, y la pechera blanca de su camisa me oprim?a el brazo, as? que le dije que iba a llamar a un polic?a, pero ?l sab?a que no era verdad.
fr
En sortant de la gare, il ?tait ? c?t? de moi, son plastron blanc press? contre mon bras et je lui dis que j'allais faire venir un agent mais il savait que je bluffais.
en
When we came into the station he was next to me, and his white shirt-front pressed against my arm, and so I told him I'd have to call policeman, but he knew I lied.
eu
Hain aztoratuta nengoen, ze taxian sartu nintzenean ia ez bainintzen konturatu hura ez zela metroa.
es
Yo estaba tan excitada cuando me sub? con ?l al taxi que apenas si me di cuenta de que no tomaba el metro.
fr
J'?tais si troubl?e qu'en montant en taxi avec lui je ne me rendais pas tout ? fait compte que ce n'?tait pas dans le m?tro que j'entrais.
en
I was so excited that when I got into a taxi with him I didn't hardly know I wasn't getting into a subway train.
eu
Burutik kendu ezinik behin eta berriz nerabilena hau zen:
es
Lo ?nico que pensaba, una y otra vez, era:
fr
Je me r?p?tais sans cesse :
en
All I kept thinking about, over and over, was 'You can't live forever;
eu
"Ez zara beti bizirik egongo;
es
"No vas a vivir eternamente;
fr
On ne vit qu'une fois, on ne vit qu'une fois.
en
you can't live forever.' "
