Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Ama, Maxim Gorki / Jose Morales Belda (Ibaizabal, 1995 )
aurrekoa | 227 / 132 orrialdea | hurrengoa
eu
Odol hori herriaren odola da, zainetatik atera diote, bera da haren jabea.
es
Pero, esa sangre ha sido bebida de sus venas, le pertenece.
fr
Ce sang, c'est son sang, qu'on a bu de ses veines, il en est le ma?tre.
en
This blood is theirs; it has been drained from their veins;
eu
-Hotz naiz! -esan zuen gaixoak.
es
-Hace fr?o-dijo el enfermo.
fr
Il fait froid ! fit le malade.
en
"It's cold," said the sick man.
eu
Jakovek zutitzen lagundu eta su ondora hurbildu zuen.
es
Jacob lo ayud? a levantarse y aproximarse al fuego.
fr
Jacques l'aida ? se lever et ? s'approcher du feu.
en
Yakob helped him to rise, and led him to the fire.
eu
Sua bizi-bizirik zegoen, eta itzal aurpegigabeak dardarka ari ziren haren inguruan, liluraturik sugarren jolas alaiari so.
es
La hoguera ard?a clara, y sombras informes temblaban a su alrededor, observando admiradas el alegre juego de las llamas.
fr
Le b?cher br?lait clair, et des ombres informes tremblaient autour de lui, observaient avec ?tonnement le feu joyeux des flammes.
en
The wood pile burned evenly and glaringly, and the faceless shadows quivered around it.
eu
Saveli enbor baten gainean eseri zen eta sugarretara luzatu zituen esku garden iharrak.
es
Saveli se sent? en un toc?n y tendi? hacia el calor sus manos secas y trasparentes.
fr
Saveli s'assit sur une souche et tendit vers la chaleur ses mains transparentes, dess?ch?es.
en
Savely sat down on a stump, and stretched his dry, transparent hands toward the fire, coughing.
eu
Ribinek buruaz seinalatu eta Sofiari esan zion:
es
Rybine lo se?al? a Sof?a con un adem?n de su cabeza.
fr
Rybine le d?signa d'un signe de t?te ? Sophie :
en
Rybin nodded his head to one side, and said to Sofya in an undertone:
eu
-Hau liburuak baino gordinagoa da!
es
-Esto es m?s fuerte que los libros.
fr
?a c'est plus fort que les livres !
en
"That's sharper than books.
eu
Makinak beso bat erauzi edo langilea hiltzen duenean, azalpena ematen dute:
es
Cuando una m?quina arranca un brazo o mata a un obrero, se explica:
fr
Quand une machine arrache un bras ou tue un ouvrier, ?a s'explique :
en
That ought to be known.
eu
langilea bera izan da erruduna!
es
la culpa ha sido de ?l.
fr
c'est lui le fautif.
en
When they tear a workingman's hand in a machine or kill him, you can understand-the workingman himself is at fault.
eu
Baina gizakiari odola hurrupatu, eta gero, sarraski bat balitz bezala, bazterrera botatzen dutenean, ez da inolako azalpenik izaten.
es
Pero cuando se chupa la sangre de un hombre y luego se lo arroja a un lado como una carro?a, no hay explicaci?n.
fr
Mais quand on suce le sang d'un homme, et qu'on le jette apr?s comme une charogne, il n'y a pas d'explication ? ?a.
en
But in a case like this, when they suck a man's blood out of him and throw him away like a carcass-that can't be explained in any way.
eu
Nik edozein hilketa ulertzen dut, baina tortura, jolas gisa egina gainera, ez dut ulertzen!
es
Puedo comprender cualquier asesinato, pero torturar por placer, no lo comprendo.
fr
N'importe quel assassinat, je le comprendrais, mais torturer pour le plaisir, je ne comprends pas ?a !
en
I can comprehend every murder; but torturing for mere sport I can't comprehend.
eu
Zergatik torturatzen dute jendea? Zergatik oinazetzen gaituzte gu guztiok?
es
?Por qu? se martiriza al pueblo, por qu? se nos tortura?
fr
Pourquoi faire qu'on martyrise le peuple, qu'on nous torture, nous autres ?
en
And why do they torture the people? To what purpose do they torture us all?
eu
Dibertitzeko, atsegin hartzeagatik, lurrean alaitsuago bizitzearren, odolaz dena erosi ahal izateko: zaldiak, zilarrezko ganibetak, urrezko ontziak kantariarentzat, jostailu garestiak umeentzat.
es
Por bromear, por divertirse, para entretenerse sobre la tierra, para que con nuestra sangre se pueda comprar todo: caballos, una cantante, cubiertos de plata, vajillas de oro, juguetes caros para los ni?os.
fr
Pour plaisanter, pour rigoler, pour bien se distraire sur terre, pour qu'avec notre sang on puisse tout acheter, une chanteuse, des chevaux, des couverts en argent, de la vaisselle d'or, des jouets chers pour les gosses.
en
For fun, for mere amusement, so that they can live pleasantly on the earth; so that they can buy everything with the blood of the people, a prima donna, horses, silver knives, golden dishes, expensive toys for their children.
eu
Hik lan egin ezak, lan gehiago egin ezak, eta nik hire lanari esker dirua metaka bilduko diat eta urrezko txizontzia oparituko zioat maitaleari.
es
Y t? trabaja, trabaja m?s, que yo pueda acumular la moneda de tu esfuerzo para ofrecer a mi amante un orinal de oro.
fr
Et toi, travaille, travaille davantage, pendant que j'accumule l'argent de ta peine pour offrir un vase en or ? ma ma?tresse.
en
You work, work, work, work more and more, and I'll hoard money by your labor and give my mistress a golden wash basin."
eu
Amak entzun eta begiratu egiten zion, eta berriro ere, ilunpean ?ir?ir, zerrenda argitsu baten antzera, Pavelen eta harekin batera zihoazen guztien bidea agertu zitzaion aurrean.
es
La madre escuchaba, miraba, y una vez m?s vio brillar en las tinieblas y extenderse, como una cinta luminosa, el camino que Paul hab?a escogido con todos sus camaradas.
fr
La m?re ?coutait, regardait, et, une fois encore, elle vit briller dans les t?n?bres et se d?rouler en ruban lumineux la voie que Paul avait choisie avec tous ses camarades.
en
The mother listened, looked, and once again, before her in the darkness, stretched the bright streak of the road that Pavel was going, and all those with whom he walked.
eu
Afaldu ondoren, suaren inguruan jarri ziren denak.
es
Terminada la cena, se agruparon en torno a la hoguera.
fr
Le repas termin?, tous se plac?rent autour du b?cher ; le feu br?lait en d?vorant rapidement le bois sec ;
en
When they had concluded their supper, they sat around the fire, which consumed the wood quickly.
eu
Aurrean, sugarrek bizkor erretzen zuten egurra, atzean iluntasuna hedatzen zen, basoa eta zerua harturik.
es
El fuego ard?a devorando r?pidamente la le?a seca. Tras ellos, las tinieblas estancadas envolv?an el bosque y el cielo.
fr
derri?re eux les t?n?bres stagnaient, enveloppaient la for?t et le ciel.
en
Behind them hung the darkness, embracing forest and sky.
eu
Gaixoak, begiak zabal-zabalik, suari begiratzen zion, etengabe eztulka, goitik behera dardarka, bazirudien biziaren hondarrak haren bularretik askatzeko irrikaz zeudela, senperrenak egiten zituztela gaitzak pipiatutako gorputz hori uzteko.
es
El enfermo, los ojos muy abiertos, miraba las llamas, tos?a sin parar, agitado de estremecimientos. Dir?ase que los restos de vida que le quedaban se arrancaban de su pecho con impaciencia, con prisa de abandonar aquel cuerpo agotado por la enfermedad.
fr
Le malade, les yeux grands ouverts, regardait la flamme ; il toussait sans arr?t, tout agit? de frissons ;
en
The sick man with wide-open eyes looked into the fire, coughed incessantly, and shivered all over.
eu
Sugarren izpiek dardara egiten zuten haren aurpegian, azal hila berpiztu gabe baina.
es
Los reflejos de las llamas danzaban sobre su rostro sin vivificar la piel muerta.
fr
on e?t dit que ses restes de vie s'arrachaient avec impatience de sa poitrine, press?s d'abandonner son corps ?puis? par la maladie.
en
The remnants of his life seemed to be tearing themselves from his bosom impatiently, hastening to forsake the dry body, drained by sickness.
eu
Gaixoaren begietan soilik, ?ir?ir egiten zuen su motel batek. -Agian, txabolara joan nahi duk, Saveli?
es
?nicamente, sus ojos brillaban con ardor inextinguible. -?Quieres entrar en la caba?a, Saveli?
fr
Les reflets de la flamme dansaient sur son visage, sans animer la peau morte.
en
"Maybe you'd better go into the shanty, Savely?" Yakob asked, bending over him.
eu
-galdetu zion Jakovek, gainera makurturik.
es
-pregunt? Jacob, inclin?ndose hacia ?l.
fr
demanda Jacques en se penchant sur lui.
en
"Why?" he answered with an effort.
eu
- Zertarako?
es
-?Por qu??
fr
 
en
 
eu
-erantzun zuen nekez-.
es
-pregunt? penosamente-.
fr
Pourquoi, r?pondit-il avec effort.
en
"I'll sit here.
eu
Hemen eserita geratuko naiz, denbora gutxi geratzen zait jendearekin egoteko!
es
Prefiero quedarme aqu?. No tengo ya tanto tiempo para estar entre los hombres.
fr
Je veux rester l?, je n'ai plus bien longtemps ? demeurer avec les hommes !...
en
I haven't much time left to stay with people, very little time."
eu
Guztiei begiratu zien eta, isilune baten ondoren, erdi irribarre egin eta hizketan jarraitu zuen:
es
Su mirada se pase? sobre sus camaradas, permaneci? silencioso un instante y continu?, con p?lida sonrisa:
fr
Son regard parcourut les camarades ; il fut un moment silencieux et continua, avec un p?le sourire :
en
He paused, let his eyes rove about the entire group, then with a pale smile, continued:
eu
-Ni gustura nago zuekin.
es
-Estoy a gusto con vosotros.
fr
Je me sens bien avec vous.
en
"I feel good when I'm with you.
eu
Begiratu eta zera pentsatzen dut:
es
Os miro y me digo que tal vez vosotros vengu?is a todos los que han sido robados, a aqu?llos que han sido asesinados por avaricia...
fr
Je vous regarde, et je me dis que peut?tre c'est vous qui vengerez tous ceux qu'on a vol?s, les hommes qu'on a tu?s par avidit?...
en
I look at you, and think, 'Maybe you will avenge the wrongs of all who were robbed, of all the people destroyed because of greed.'"
eu
agian, hauek mendekatuko dituzte gabetuak, zikoizkeriak hildako herria... Ez zioten erantzun, eta handik gutxira lo geratu zen, burua indarrik gabe bularrera erorita.
es
Nadie le contest?. Se adormilaba, la cabeza ca?da sobre el pecho.
fr
Personne ne lui r?pondit ; il se mit bient?t ? sommeiller la t?te sur la poitrine.
en
No one replied, and he soon fell into a doze, his head limply hanging over his chest.
eu
Ribinek begiratu zion eta ahapeka mintzatu zen:
es
Rybine le mir? y dijo muy bajo:
fr
Rybine le regarda et dit tout bas :
en
Rybin looked at him, and said in a dull voice:
eu
-Guregana etorri ohi da, eseri eta gauza bera kontatzen digu beti: gizakiari egindako iseka hori alegia. Horretan jarria du bere gogo guztia, badirudi horrekin begiak atera dizkiotela eta geroztik ez duela besterik ikusten.
es
-Viene a vernos, se sienta y cuenta siempre lo mismo, siempre su misma historia de hombre escarnecido, poniendo en ella toda el alma, como si esta sucia farsa lo hubiese dejado ciego para cualquier otra cosa.
fr
Il vient nous voir, il s'assied et raconte toujours la m?me chose, toujours sa m?me histoire d'homme bafou? ;
en
"He comes to us, sits here, and always speaks of the same thing, of this mockery of man. This is his entire soul;
eu
-Eta zer gehiago behar da gero?
es
-?Qu? puede dec?rsele?
fr
Qu'est-ce qu'il faut de plus ?
en
he feels nothing else."
eu
-esan zuen amak pentsakor-.
es
-dijo pensativa la madre-.
fr
dit la m?re, pensive.
en
"What more do you want?" said the mother thoughtfully.
eu
Egunetik egunera milaka pertsonak bizitza lanean uzten badu, nagusiek dirua huskeriatan xahutzerik izan dezaten; zer nahi duzu gero?
es
Si millares de hombres se matan trabajando d?a tras d?a para que el amo pueda tirar el dinero en cosas semejantes, ?qu? puede ped?rseles?
fr
Si des milliers de gens se tuent au travail jour apr?s jour pour que le patron puisse jeter l'argent ? des plaisanteries pareilles, qu'est-ce qu'il faut de plus ?
en
"If people are killed by the thousands day after day working so that their masters may throw money away for sport, what else do you want?"
eu
-Aspergarria da hori entzutea! -esan zuen Ignatek ahapeka-.
es
-Es agobiante o?rlo-dijo Ignace, tambi?n en voz baja-.
fr
C'est ennuyeux de l'?couter ! fit Ignace ? voix basse.
en
"It's endlessly wearying to listen to him," said Ignaty in a low voice.
eu
Hori behin entzunez gero, ez zaizu inoiz ahaztuko, baina honek gauza bera kontatzen du beti!
es
Su historia no podr?a olvidarse aunque s?lo se oyese una vez, ?pero ?l la repite, siempre lo mismo!
fr
Son histoire, m?me si on ne l'entend qu'une fois, on ne l'oubliera pas ; mais lui il rab?che toujours pareil !
en
"When you hear this sort of thing once, you never forget it, and he keeps harping on it all the time."
eu
-Horretan bilduta dago dena..., bizitza osoa, ulertu beharra dago hori! -ohartarazi zuen Ribinek, gogoilun-.
es
-Es que para ?l contiene toda su vida, compr?ndelo-observ? malhumorado Rybine-.
fr
C'est que, pour lui, elle contient tout...
en
"But everything is crowded into this one thing.
eu
Nik hamaika aldiz entzuna dut haren patuaren berri eta, hala ere, batzuetan duda egiten dut.
es
Le he o?do contar su historia diez veces, por lo menos;
fr
toute sa vie, comprends donc !
en
It's his entire life, remember," remarked Rybin sullenly.
eu
Izaten dira ordu onak, zeinetan ez baituzu gizakiaren makurkerian, haren erokerian sinetsi nahi...
es
pues bien, de todas maneras hay momentos en que se duda...
fr
observa Rybine avec mauvaise humeur.
en
The sick man turned, opened his eyes, and lay down on the ground.
eu
horrelakoetan guztien erruki izaten zara, aberatsen zein pobreen erruki...
es
Buenos momentos en la vida, en que no se quiere creer en la suciedad humana, en la locura..., en que se siente piedad de todo el mundo, de los ricos como de los pobres.
fr
Je l'ai bien entendu dix fois raconter son sort, eh bien, quand m?me, y a parfois o? t'as des doutes.
en
Yakob rose noiselessly, walked into the cabin, brought out two short overcoats, and wrapped them about his cousin.
eu
aberatsek ere bidea galtzen dute!
es
Los ricos tambi?n se han equivocado de camino.
fr
Y a des bons moments dans la vie, o? tu ne veux pas croire ? la salet? de l'homme, ? sa folie...
en
Then he sat down beside Sofya.
eu
Batzuk goseak amorratuta daude, beste batzuk urreak itsututa. Baina, gizakiak dira, pentsatzen duzu, anaiak dira!
es
A unos los ciega el hambre, a otros el oro. ?Eh!, los hombres, mis hermanos, como t? dices, ?reflexionad!
fr
o? t'as piti? de tout le monde, du richard comme du pauvre... Le riche aussi, il se trompe de route !
en
The merry, ruddy face of the fire smiled irritatingly as it illumined the dark figures about it;
eu
Esna zaitezte, zintzotasunez pentsatu, pentsa ezazue, ez izan zeuen buruaren erruki, pentsa ezazue!
es
?No teng?is miedo de reflexionar!
fr
 
en
 
eu
Gaixoak zabu egin zuen, begiak zabaldu eta lurrean etzan zen.
es
El enfermo tuvo un sobresalto, abri? los ojos y se tendi? en el suelo.
fr
L'un est aveugle ? cause de la faim, l'autre ? cause de l'or. H? !
en
and the voices blended mournfully with the soft rustle and crackle of the flames.
eu
Jakov zaratarik gabe altxatu eta txabolara joan zen, larru-zamarra bat ekarri zuen handik, lehengusuari gainetik bota eta berriro eseri zen Sofiaren alboan.
es
Jacob se levant? sin ruido, entr? en la caba?a y trajo una piel de carnero con la que cubri? a Saveli; luego, volvi? a sentarse al lado de Sof?a.
fr
les hommes, mes fr?res ! que tu te dis, secouez-vous, r?fl?chissez, n'ayez pas peur de r?fl?chir ! Le malade eut un sursaut, ouvrit les yeux, se coucha par terre.
en
Sofya began to tell about the universal struggle of the people for the right to life, about the conflicts of the German peasants in the olden times, about the misfortunes of the Irish, about the great exploits of the workingmen of France in their frequent battling for freedom.
eu
Suaren aurpegi gorrixkak, erronkari irribarre eginez, beraren ingurura bildutako irudi ilunak argitzen zituen, eta jendearen ahotsak pentsakor lerratzen ziren su lamak zirtaka eta xuxurlaka ari ziren tokira.
es
La hoguera, de rostro bermejo y sonrisa provocativa, iluminaba las negras siluetas que la rodeaban, y las voces de los amigos se mezclaban pensativas con el dulce crepitar y el chisporroteo de las llamas.
fr
Jacques se leva sans bruit, et s'en alla ? la cabane d'o? il rapporta une pelisse de mouton dont il couvrit Saveli, puis il s'assit de nouveau ? c?t? de Sophie.
en
In the forest clothed in the velvet of night, in the little glade bounded by the dumb trees, before the sportive face of the fire, the events that shook the world rose to life again;
eu
Sofiak bizitzeko eskubidearen alde mundu osoan herriak aurrera zeraman borroka hartua zuen hizpide: Alemaniako nekazarien antzinako batailak, irlandarren ezbeharrak, askatasunaren aldeko borrokaldi ugarietan Frantziako langileriak lortutako garaipen handiak...
es
Sof?a se puso a hablar de la lucha de los pueblos del mundo, por su derecho a la vida, de las antiguas luchas de los campesinos alemanes, de las desgracias de los irlandeses, de las grandes haza?as de los obreros franceses en sus continuas batallas por la libertad.
fr
Sophie se mit ? parler du combat des peuples dans le monde pour le droit ? la vie, des luttes anciennes des paysans d'Allemagne, des malheurs des Irlandais, des grands exploits des ouvriers fran?ais dans des batailles fr?quentes pour la libert?...
en
one nation of the earth after the other passed in review, drained of its blood, exhausted by combats;
eu
Gauaren belusezko jantziak bildutako basoan, zeru ilunaren azpian zuhaitzek babestutako agerrune txikian, suaren aurrean, itzal harrituek etsaitasunez osatzen zuten biribilaren erdian, berpiztu egiten ziren aseen eta gutiziatsuen mundua inarrosia zuten gertakariak, bata bestearen atzetik igarotzen ziren munduko herriak, odola zeriela, batailek unaturik, gogora ekartzen ziren askatasunaren eta justiziaren aldeko borrokalarien izenak.
es
En el bosque, revestido del terciopelo nocturno, en el peque?o claro entre los ?rboles, bajo el techo oscuro del firmamento, ante el rostro riente de la hoguera, en el c?rculo de sombras admiradas y hostiles, resucitaban los acontecimientos que hab?an quebrantado el mundo de los ahitos y los ambiciosos, desfilaban los pueblos de la tierra, ensangrentados, agotados por los combates, se evocaban los nombres de los soldados, de la verdad y la libertad.
fr
Dans la for?t, v?tue du velours de la nuit, dans la petite clairi?re entre les arbres, sous le toit du ciel sombre, devant le visage riant du brasier, dans le cercle des ombres ?tonn?es et hostiles, ressuscitaient les ?v?nements qui avaient ?branl? le monde des repus et des avides, d?filaient les peuples de la terre, saignants, ?puis?s par les combats, ?taient ?voqu?s les noms des lutteurs pour la libert? et la v?rit?.
en
the names of the great soldiers for freedom and truth were recalled. The somewhat dull voice of the woman seemed to echo softly from the remoteness of the past.
aurrekoa | 227 / 132 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus