Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Ulenspiegelen elezaharra, Charles de Coster / Koldo Izagirre (Elkar/Alberdania, 2007 )
aurrekoa | 110 / 35 orrialdea | hurrengoa
eu
Odolki?ek buzkantza zuriak eman zizkion Ulenspiegeli.
es
La Sanginne se las dio blancas esta vez.
fr
La Sanginne en donna de blancs, cette fois, ? Ulenspiegel.
en
La Sanginne gave him more, this time white puddings.
eu
Ulenspiegel jaten ari zen bitartean, Lammek, pentsakor:
es
Mientras ?l tragaba, Lamme, pensativo, dec?a:
fr
Pendant qu'il baufrait, Lamme, devenu songeur, disait :
en
While he was eating largely, Lamme, grown pensive, said:
eu
-Ni hiltzen naizenean, neure sabela nirekin batera hilko da, eta han behean, purgatorioan, baraurik edukiko naute, neure zorro huts eta zirtzila promenatzen.
es
-Cuando me muera, mi vientre morir? conmigo, y all? abajo, en el purgatorio, dejar?n que ayune, paseando, mi panza muelle y vac?a.
fr
-Quand je mourrai, mon ventre mourra avec moi, et l?-dessous, en purgatoire, on me laissera je?nant, promenant ma bedaine flasque et vide.
en
"When I die, my belly will die with me, and there below in purgatory, I shall be left fasting, carrying my paunch about with me all flabby and empty."
eu
-Beltzak hobeak dira-esan zuen Ulenspiegelek.
es
-Las negras me gustaron m?s-dijo Ulenspiegel.
fr
-Les noirs me semblaient meilleurs, dit Ulenspiegel.
en
"The black seem to me better," said Ulenspiegel.
eu
-Sei jan dituzu-esan zuen Odolki?ek-eta ez duzu besterik edukiko.
es
-Te has comido seis-advirti? La Sanginne-y no te dar? m?s.
fr
-Tu en as mang? six, r?pondit la Sanginne, et tu n'en auras plus.
en
"You have eaten six," replied la Sanginne, "and you shall have no more."
eu
-Badakizu-esan zuen Lammek-ondo tratatuko zaitugula hemen eta neuk legetxe jango duzula.
es
-Ya sabes-intervino Lamme-que ser?s bien tratado aqu? y comer?s como yo.
fr
-Tu sais, dit Lamme, que tu seras bien trait? ici et mangeras comme moi.
en
"You know," said Lamme, "that you will be well treated here and will eat like myself."
eu
-Akorduan edukiko ditut zure berbak-erantzun Ulenspiegelek. Pozik zegoen Ulenspiegel, Lammek beste jango zuela ikusirik.
es
-Recordar? bien esas palabras-respondi? Ulenspiegel, sinti?ndose content?simo.
fr
-le retiendrai cette parole, r?pondit Ulenspiegel. Ulenspiegel, voyant qu'il mangeait comme lui, ?tait heureux.
en
"I will remember that word," said Ulenspiegel. Ulenspiegel, seeing that he ate the same as Lamme, was happy and content.
eu
Halako indarra eman zioten irentsitako buzkantzek, eze egun hartan eguzkiaren pare ipini zituen dirdiratsu eltze, zartagin eta katiluak.
es
Las morcillas engullidas le dieron tanta fortaleza que aquel d?a hizo brillar como soles calderos y sartenes.
fr
Les boudins aval?s lui donnaient un si grand courage, que ce jour-l? il fit reluire tous les chaudrons, po?les et coquasses comme des soleils.
en
The black puddings had given him so high a spirit that on that day he made all the caldrons, pans, and cooking pots shine and glitter like so many suns.
eu
Ondo bizi zen etxe hartan, bodega eta sukaldea sarritxo bisitatuz, ganbara katuei lagata.
es
Viv?a muy a gusto en esta casa, frecuentando la bodega y la cocina y dejando para los gatos el granero.
fr
Vivant bien en cette maison, il hantait volontiers cave et cuisine, laissant aux chats le grenier.
en
Living well in this house, he delighted to haunt kitchen and cellar, leaving the garret to the cats.
eu
Behin batean Odolki?ek oilasko bi ipiniak zituen erretzen, eta burduntziari itzuli eragiteko esan zion Ulenspiegeli, bera azokara joan bitartean maneatzeko belar finen bila.
es
Un d?a La Sanginne tuvo que asar dos pollos, y dijo a Ulenspiegel que diese vueltas al asador mientras ella iba al mercado a buscar hierbas finas para el condimento.
fr
Un jour, la Sanginne eut deux poulets ? r?tir et dit ? Ulenspiegel de tourner la broche, tandis qu'elle irait chercher au march? des fines herbes pour l'assaisonnement.
en
One day, la Sanginne had two fowls to roast and bade Ulenspiegel turn the spit while she went to the market to fetch herbs for the seasoning.
eu
Oilasko biak erre zirenean, Ulenspiegelek jan egin zuen bat.
es
Cuando estuvieron asados los dos pollos, Ulenspiegel se comi? uno.
fr
Les deux poulets ?tant r?tis, Ulenspiegel en mangea un.
en
The two fowls being roasted, Ulenspiegel ate one.
eu
Etxeratutakoan, honela esan zion Odolki?ek:
es
Al volver, dijo La Sanginne:
fr
La Sanginne, en rentrant, dit :
en
La Sanginne, returning, said:
eu
-Oilasko bi zeuden, bakarra ikusten dut.
es
-Hab?a aqu? dos pollos y no veo m?s que uno.
fr
-Il y avait deux poulets, je n'en vois plus qu'un.
en
"There were two fowls, now I see only one."
eu
-Zabal ezazu beste begia, eta ikusiko duzu bigarrena-erantzuna Ulenspiegelek.
es
-Abre el otro ojo y ver?s los dos-repuso Ulenspiegel.
fr
-Ouvre ton autre oeil, tu les verras tous deux, r?pondit Ulenspiegel.
en
"Open your other eye, you will see both of them," replied Ulenspiegel.
eu
Haserre bizian joan zen jazorikoa Lammeri esatera, eta honek honela esan zio Ulenspiegeli sukaldera jaitsita:
es
Ella fue muy enojada a referir el caso a Lamme Goedzak, quien baj? a la cocina y dijo a Ulenspiegel:
fr
Elle alla toute f?ch?e raconter le fait ? Lamme Goedzak, qui descendit ? la cuisine et dit ? Ulenspiegel :
en
She went all in a rage to tell the business to Lamme Goedzak, who came down into the kitchen and said to Ulenspiegel:
eu
-Zergatik egiten diozu barre nire neskameari?
es
-?Por qu? te burlas de mi criada?
fr
-Pourquoi te moques-tu de ma servante ?
en
"Why do you make game of my servant?
eu
Oilasko bi zeuden.
es
Hab?a dos pollos.
fr
Il y avait deux poulets.
en
There were two fowls."
eu
-Hala da, Lamme-Ulenspiegelek-, baina hemen sartu nintzenean, zuk legetxe jan eta edango nuela esan zenidan.
es
-Efectivamente , Lamme-dijo Ulenspiegel-; pero cuando entr? aqu? me dijiste que beber?a y comer?a como t?.
fr
-En effet, Lamme, dit Ulenspiegel, mais quand j'entrai ici, tu me dis que je boirais et mangerais comme toi.
en
"There were of a truth two, Lamme," said Ulenspiegel, "but when I came here you told me I should drink and eat as yourself.
eu
Oilasko bi zeuden;
es
Hab?a dos pollos:
fr
Il y avait deux poulets ;
en
There were two fowls;
eu
nik bata jan dut, zuk bestea jango duzu;
es
me he comido uno, t? te comer?s el otro;
fr
j'ai mang? l'un, tu mangeras l'autre ;
en
I have eaten one, you will eat the other;
eu
nire poza igaro da, zeurea etorkizun da;
es
mi placer ha pasado; el tuyo est? por llegar;
fr
ma joie est pass?e, la tienne est ? venir ;
en
my pleasure is past, yours is to come;
eu
ez ote zara ni baino zoriontsuagoa?
es
?no eres m?s feliz que yo?
fr
n'es-tu pas plus heureux que moi ?
en
are you not better off than I?"
eu
-Bai-esan zuen Lammek irriz-, baina egizu Odolki?ek agindutakoa eta lanaren erdia egin beharko duzu.
es
-S?-dijo Lamme sonriente-; pero haz bien lo que te mande La Sanginne y tendr?s la mitad de trabajo.
fr
-Oui, dit Lamme souriant, mais fais bien ce que la Sanginne te commandera et tu n'auras que demi-besogne. -.
en
"Yea," said Lamme, smiling, "but do everything la Sanginne bids you, and you will have but half tasks."
eu
-Saiatuko naiz, Lamme-Ulenspiegelek.
es
-Lo procurar?, Lamme-respondi? Ulenspiegel.
fr
J'y veillerai, Lamme, r?pondit Ulenspiegel.
en
"I shall watch that, Lamme," replied Ulenspiegel.
eu
Honela, Odolki?ek zer edo zer egiteko agintzen zion aldiro, erdia baino ez zuen egiten;
es
As?, cada vez que La Sanginne le mandaba hacer alguna cosa, no hac?a m?s que la mitad;
fr
Aussi, chaque fois que la Sanginne lui commandait de faire quelque chose, il n'en faisait que la moiti? ;
en
And so, every time that la Sanginne bade him do anything, he only did the half of it;
eu
esaten baldin bazion tangart bi ur ekartzeko, bakarra besterik ez zuen ekartzen;
es
si ella le dec?a que fuese a sacar dos cubos de agua, no llevaba m?s que uno;
fr
si elle lui disait d'aller puiser deux seaux d'eau, il n'en rapportait qu'un ;
en
if she told him to draw two buckets of water from the well, he brought back only one;
eu
upeletik pitxar bat garagardo bete zezala agintzen bazion, erdia isurtzen zuen bere eztarrian, eta horrela beti.
es
si le dec?a que fuese a llenar del tonel un jarro de cerveza, se beb?a por el camino la mitad, y as? todo.
fr
si elle lui disait d'aller remplir au tonneau un pot de cervoise, il en versait en chemin la moiti? dans son gosier et ainsi du reste.
en
if she told him to go and fill a jug of cervoise from the cask, he poured half of it down his throat on the way and so on with the rest.
eu
Azkenik, Odolki?e, manera haiekin aspertuta, barraban hark etxean jarraitzekotan, bera bazihoala.
es
En fin, La Sanginne, cansada de semejante conducta, dijo a Lamme que si segu?a en la casa aquel p?caro, ella se ir?a inmediatamente.
fr
Enfin, la Sanginne, lasse de ces fa?ons, dit ? Lamme que si ce vaurien restait au logis, elle en sortirait tout de suite.
en
At length la Sanginne, grown tired of these ways, told Lamme that if this good-for-naught remained in the house, she would go away on the spot.
eu
Ulenspiegelengana jaitsi zen Lamme, esateko:
es
Lamme baj? en busca de Ulenspiegel y le dijo -
fr
Lamme descendit pr?s d'Ulenspiegel et lui dit :
en
Lamme went down to Ulenspiegel and said to him:
eu
-Alde egin behar duzu, seme, etxe honetan muturrak polito mardotu dituzu.
es
-Hijo m?o, aunque te va muy bien aqu?, tienes que salir de esta casa.
fr
-Il faut partir, mon fils, nonobstant que tu aies pris bon visage en cette maison.
en
"You must depart, my son, although you have come to look well in this house.
eu
Entzun oilarra kantari, arratsaldeko ordu biak dira, euria datorrelako iragarkizuna da.
es
Son las dos de la tarde; anuncia lluvia.
fr
Ecoute chanter ce coq, il est deux heures de l'apr?s-midi, c'est un pr?sage de pluie.
en
Listen to that cock crowing, it is two o'clock of the afternoon, it is a presage of rain.
eu
Ez zintuzket kalean laga gura egin behar duen eguraldi txarrarekin;
es
Yo bien quisiera no echarte en vista de que va a hacer mal tiempo;
fr
Je voudrais bien ne pas te mettre dehors par le mauvais temps qu'il va faire ;
en
I would fain not turn you out of doors in this ill weather that is about to come upon us;
eu
baina egizu kontu, seme, Odolki?e, bere eltzekariekin, neure biziaren zaindaria dela, ezin dut onartu, bertatiko batean hil barik, abandona nazan.
es
pero piensa, hijo m?o, que La Sanginne, con sus guisotes, es la guardiana de mi vida: yo no puedo, sin exponerme a una muerte pr?xima, dejarla que me abandone.
fr
mais songe, mon fils, que la Sanginne, par ses fricass?es, est la gardienne de ma vie, je ne puis, sans risquer une mort prochaine, la laisser me quitter.
en
but consider, my son, that la Sanginne by her fricassees is the warden of my life; I cannot, without risking a speedy death, allow her to leave me.
eu
Zoaz bada, semetxo, Jainkoaren grazian, eta har itzazu, zeure bidea alaitzeko, hiru florinok eta sozizon sail hau.
es
Ve, pues, hijo m?o, en paz y en gracia de Dios, y toma para amenizar tu viaje estos tres florines y ese rosario de salchichas.
fr
Va donc, mon gar?on, ? la gr?ce de Dieu, et prends, pour ?gayer ta route, ces trois florins et ce chapelet de cervelas.
en
Go, then, my boy, with God's grace, and to enliven your way take these three florins and this string of saveloys."
eu
Eta Ulenspiegel lotsatuta joan zen, Lamme eta bere sukaldearen damuz.
es
Y Ulenspiegel se fue avergonzado y sintiendo mucho la p?rdida de Lamme y su cocina.
fr
Et Ulenspiegel s'en fut penaud, regrettant Lamme et sa cuisine.
en
And Ulenspiegel went away grieving, regretting Lamme and his fleshpots.
eu
44
es
XLIV
fr
XLIV
en
XLIV
eu
Azaroa heldu zen Dammera eta bestetara; baina negua nagi zetorren.
es
Noviembre lleg? a Damme y otras partes; pero el invierno fue perezoso.
fr
Novembre vint ? Damme et ailleurs, mais l'hiver fut tardif.
en
November came to Damme and elsewhere, but the winter was tardy.
eu
Elurrik ez, euririk ez, hotzik ez;
es
Nada de nieve, de lluvia ni de fr?o;
fr
Point de neige, point de pluie, ni de froidure ;
en
No snow, no rain, nor cold weather;
eu
asko larutu barik jotzen zuen goizetik arratsera eguzkiak;
es
el sol luc?a de la ma?ana a la tarde sin palidecer:
fr
le soleil luisait du matin au soir, sans p?lir :
en
the sun shone from morning to evening without dimming:
eu
umeak zilipurdika zebiltzan kale eta bideetako hautsetan;
es
los ni?os rodaban por el polvo de las calles y de los caminos;
fr
les enfants se roulaient dans la poussi?re des rues et des chemins ;
en
the children rolled about in the dust of the streets and the highways;
eu
atsedenaldian, bazkalondoan, merkatari, dendari, zilargin, gurdigile eta eskulangileak etxetik irteten ziren atarira zerua ikusteko, beti urdin, zuhaitzak oraindino orritsu, etxe gailurretan jarraitzen zuten amiamokoak eta alde egin barik zeuden elaiak.
es
a la hora del descanso, despu?s de la comida, los mercaderes, tenderos, plateros, carreteros y peones sal?an de sus casas para contemplar el cielo, siempre azul; los ?rboles, cuyas hojas no ca?an;
fr
? l'heure du repos, apr?s le souper, les marchands, boutiquiers, orf?vres, charrons et manouvriers venaient, sur le pas de leur porte, regarder le ciel toujours bleu, les arbres dont les feuilles ne tombaient pas, les cigognes se tenant sur le fa?te des logis et les hirondelles qui n'?taient point parties.
en
at the hour of repose, after supper, the merchants, shopkeepers, goldsmiths, wheelwrights, and artisans came out upon their doorsteps to look on the sky that was always blue, the trees whose leaves were still not falling, the storks standing up on the ridges of the roofs, and the swallows that had not yet gone away.
eu
Arrosak hiru bider loratuak ziren, eta muskilduta zeuden laugarrengoz, gauak epelak ziren, urretxindorrek ez zuten kantua atertzen.
es
las cig?e?as, que continuaban en los tejados, y las golondrinas, que no se hab?an marchado a?n. Las rosas hab?an florecido tres veces, y por la cuarta mostraban sus capullos; las noches eran tibias; los ruise?ores no hab?an dejado de cantar.
fr
Les roses avaient fleuri trois fois, et pour la quatri?me ?taient en boutons ; les nuits ?taient ti?des, les rossignols n'avaient pas cess? de chanter.
en
The roses had flowered thrice, and for the fourth time were in bud; the nights were warm, the nightingale had not ceased to sing.
eu
Honela esan zuten Dammetarrek:
es
Dijeron los de Damme:
fr
Ceux de Damme dirent :
en
The folk of Damme said:
eu
-Negua hila da, erre dezagun negua.
es
-El invierno ha muerto; quememos el invierno.
fr
-L'hiver est mort, br?lons l'hiver.
en
"Winter is dead, let us burn winter."
eu
Eta andrakila itzel bat egin zuten, hartzaren muturra zeukana, txirlorazko bizar luzea, lihozko ile sarria.
es
Y fabricaron un gigantesco maniqu? que ten?a hocico de oso, larga barba de virutas, espesa cabellera de lino.
fr
Et ils fabriqu?rent un gigantesque mannequin ayant un museau d'ours, une longue barbe de copeaux, une ?paisse chevelure de lin.
en
And they built a giant figure with a bear's face, a long beard of shavings, a thick shock head of flax.
eu
Arropa zuriz jantzi eta ikusgarriro erre zuten.
es
Lo vistieron con h?bitos blancos y lo quemaron aparatosamente.
fr
Ils le v?tirent d'habits blancs et le br?l?rent en grande c?r?monie.
en
They clothed him in white garments and burned him with great ceremony.
eu
Claesek tristura egosten zuen, ez zuen bedeinkatzen zeru beti urdina, ezta alde egin gura ez zuten elaiak ere.
es
Claes se mostraba melanc?lico y no bendec?a al cielo, siempre azul, ni a las golondrinas que no se decid?an a marchar.
fr
Claes brassait m?lancolie, il ne b?nissait point le ciel toujours bleu, ni les hirondelles qui ne voulaient point partir.
en
Claes was steeped in melancholy, he blessed not the sky that was ever blue, nor the swallows that would not depart.
eu
Dammen inork ez baitzuen ikatzik erretzen sukalderako besterik, eta denek aski zeukatenez, ez ziren erosten joaten bere aurrezki guztiak ikatz probisinoak egiten xahutuak zituen Claesgana.
es
Porque nadie en Damme quemaba carb?n sino para la cocina, y teniendo todos bastante no lo iban a comprar a casa de Claes, que hab?a gastado todos sus ahorros en hacer provisiones.
fr
Car plus personne ? Damme ne br?lait du charbon sinon pour la cuisine, et chacun en ayant assez n'en allait point acheter chez Claes, qui avait d?pens? toute son ?pargne ? payer son approvisionnement.
en
For now nobody in Damme was burning charcoal save for cooking, and each having enough did not go to buy from Claes, who had disbursed all his savings to pay for his stock.
eu
Beraz, etxe atarian zegoela haize txorrotxen batek sudurra freskatzen baldin bazion "A-esaten zuen-, badator ene ogia!".
es
Por esto, si al salir a la puerta de su casa percib?a el carbonero alguna r?faga de viento fresco, exclamaba:-?Ah!
fr
Donc, si se tenant sur le pas de sa porte, le charbonnier sentait se rafra?chir le bout du nez ? quelque souffle de vent aigrelet : -Ah !
en
So, if standing on his doorstep, the coalman felt the tip of his nose grow chilly in some puff of sharpish wind:
eu
Baina haize txorrotxak ez zuen daborduko jotzen, eta ze-ruak urdin segitzen zuen, eta orriek ez zuten jausi gura.
es
Ks mi pan que viene. Pero el viento fresco no segu?a soplando y el cielo continuaba siempre azul y las hojas no quer?an caer.
fr
disait-il, c'est mon pain qui me vient ! Mais le vent aigrelet ne continuait point de souffler, et le ciel restait toujours bleu, et les feuilles ne voulaient point tomber.
en
"Ah!" he would say, "it is my bread coming to me!" But the sharp wind would not continue to blow, and the sky stayed always blue, and the leaves would not fall.
aurrekoa | 110 / 35 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus