Geomorfologia eta Edafologia irakasgaiak lurrazalaren bi alderdi xehetasunez aztertzen ditu, zenbait ikuspuntu ezberdin erabiliz. Lehenengo blokean, lurrazala osatzen duten erliebe formak (geoformak), haien genesia, prozesuak eta dinamika ezagutuko ditugu. Bigarren blokean, berriz, lurrazala osatzen eta estaltzen duten profil edafikoak ezagutzea da, bai eta hura sortu eta garatzeko beharrezkoak diren prozesu fisiko, kimiko, biologiko eta antropikoak ere.

Titulazioaren gaitasun basiko eta orokorrak.



*CB1 - Ikasleek frogatzea bigarren hezkuntzako hezkuntza orokorraren oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo bat garatzeko gai direla.

*CB2 - Ikasleek beren ezagutzak beren lan edo bokazioan modu profesionalean aplikatzen jakitea eta beren ikasketa-eremuan argudioen garapena eta defentsaren bidez, arazoak ebazteko gaitasunak izatea.

*CB3 - Ikasleek datu garrantzitsuak bildu eta interpretatzeko (normalean beren ikasketa-eremuaren barruan) gaitasuna dutela erakustea. Izaera sozial, zientifiko edo etikoak diren gai garrantzitsuei buruzko hausnarketa egiteko trebetasuna erakustea.

*CB4 - Ikasleek informazioa, ideiak, arazoak eta irtenbideak helarazi ditzatela publiko espezializatuei zein ez-espezializatuei.

*CB5 - Ikaseleek modu autonomo batean ikasketak aurrera eramateko beharrezkoak diren trebetasunak garatzea.

*G001 - Zientziaren oinarrizko ezagutzak eskuratzea eta eskuratutako emaitzak erabiltzea, ingurumeneko arazoak identifikatzeko esparru sozial, ekonomiko, juridiko eta etikoarekin integratuz.



Titulazioaren zeharkako gaitasunak.



*G009 - Gai aplikatu bati buruzko iturri ezberdinetako informazioa erabiltzeko, behar bezala interpretatzeko, ondorio esanguratsuak ateratzeko eta publikoki aurkezteko gai izatea.



Titulazioaren gaitasun espezifikoak.



*M02CM04 - Lurzorua, medio abiotiko, biotiko eta antropikoaren arteko subsistema elkargune bezala ulertzea. Honen genesi eta sailkapenerako hastapenak barneratzea.

*M02CM05 - Geomorfologia estruktural, dinamiko eta klimatikoaren hastapenak ezagutzea.

*M02CM06 - Inguruneko informazioa lortzeko, aztertzeko eta irudikapen kartografikorako oinarrizko teknikak erabiltzea.



Ikasketa emaitzak.



1. Ingurune naturalaren oinarri zientifikoetan erabilitako hiztegi teknikoa modu egokian maneiatzea.

2. Informazio bibliografikoa eta elektronikoa modu kritikoan erabiltzea eta zuzen lantzea ikasgelan, landa lanean eta laborategian.

3. Informazio geografikoa eta kartografikoa eskuratzearekin, aztertzearekin, tratatzearekin eta irudikatzearekin lotutako teknikak ezagutzea eta erabiltzea.

4. Giza populazioaren eta ingurunearen arteko harreman konplexuak ulertzea.

5. Geoformen, materialen izaera eta lurraren gaineko antolaketaren arteko lotura ulertzea. Planetako eboluzio geologikoaren eta dinamika geomorfologikoaren ideia ordenatua izatea.

6. Geomorfologia eta edafologiako landa lanean ohikoak diren teknikak eta euskarri materialak ezagutzea eta maneiatzea.

7. Lurzoruaren garrantzia ingurune abiotiko, biotiko eta antropikoan.

1. Modulua. Geomorfologia

1. Blokea. Geomorfologiara sarrera

1. Gaia. Geomorfologiara sarrera

2. Blokea. Geomorfologia Estrukturala

2. Gaia. Tektonikak baldintzatutako erliebeak

3. Gaia. Litologiak baldintzatutako erliebeak

3. Blokea. Geomorfologia Dinamikoa eta Klimatikoa

4. Gaia. Higadura eta Meteorizazio prozesuak

5. Gaia. Isurialde prozesuak eta dinamika

6. Gaia. Ibai prozesuak eta morfodinamika

7. Gaia. Prozesu eta morfodinamika glaziarra eta periglaziarra

8. Gaia. Kostaldeko prozesuak eta morfodinamika

9. Gaia. Prozesu eta morfodinamika eolikoa



2. Modulua. Edafologia

4. Modulua. Edafologiara sarrera

10. Gaia. Edafologiara sarrera

5. Modulua. Lurzoruaren prozesuak eta dinamika

11. Gaia. Pedogenesia

12. Gaia. Lurzoruaren propietate fisiko-kimikoak

13. Gaia. Lurzoruaren dinamika

5. Modulua. Lurzoruen taxonomia eta banaketa

14. Gaia. Lurzoruaren profila

15. Gaia. Lurzoruen taxonomia eta banaketa

Oinarri teorikoak azalduko diren eskola magistralak eskainiko dira.



Laborategiko praktikak (2) landa laneko irteerekin (2) tartekatuko dira. Derrigorrezkoa izango da praktiketara aurkeztea.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 60
  • Banakako lanak (%): 20
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 20

Ebaluazio Jarraia hautatzen duten ikasleak hurrengo moduan izango dira kalifikatuak: nota finalaren %40a lanen bidez (hala nola, laborategiko eta landa laneko praktiken memoria) ebaluatuko da eta gainontzeko %60a bi azterketa partzialen bitartez: bata Geomorfologiakoa, lauhilabetearen erdialdean, eta bestea, Edafologiakoa, ohiko azterketa egunean. Bi partzialak gainditu behar dira.



Irakasgaia gainditutzat emateko, azterketa zein atal praktikoa gainditu beharra egongo da. Halere, ikasleek eskubidea izango dute Ebaluazio Finalaren bidez ebaluatuak izateko. Kasu honetan azterketa Ebaluazio Jarraian egindakoaren desberdina izango da, praktiken eta lanen bidez lortutako gaitasunak neurtuko direlarik ere. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak Ebaluazio Jarraiari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoaren hasieratik (Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleen Ebaluaziorako Arautegia, 8. artikulua). Deialdiari uko egiten dioten edota azterketara aurkezten ez diren ikasleek Ez aurkeztua kalifikazioa eskuratuko dute.



Ebaluazioa modu presentzialean egiteko aukerarik ez balego, eGelak eskaintzen dituen tresnen bitartez burutuko litzateke.

Ezohiko Deialdian ikasgaia gainditzeko eskatzen diren frogak, Ohiko Deialdian egindakoaren parekoak dira. Ohiko Deialdian ikasgaiaren atal bakarra gaindituta izanez gero (azterketak edo praktikak), atal horren nota Ezohiko Deialdirako gordeko da. Kasu honetan, gainditzeke dagoen partea (azterketa ala praktikak) burutu/aurkeztu beharko du ikasleak. Ohiko deialdian gainditutako atalaren nota gordeko zaio ikasleari Ezohiko Deialdirako.



Dena den, Ohiko Deialdian ikasgaia ez gainditutako ikasleak lan praktikoetan edo azterketan lortutako emaitzak gorde nahi ez balituzke, Ezohiko Deialdiaren azterketa data baino 7 egun lehenago jakinarazi beharko dio irakasleari idatzi baten bitartez, Ebaluaketa Jarraituan lortutako kalifikazioei uko egiten diola eta irakasgaiari dagokion notaren %100 balioko duen azken proba bat egin nahi duela ongi adieraziz. Honenbestez, ikasleak 10 punturen gaineko azterketa egiteko eskubidea izango du, baina kasu honetan azterketa Ebaluazio Jarraian egindakoaren desberdina izango da, praktiken eta lanen bidez lortutako gaitasunak neurtzeko asmoz. Ikaslea ez bada azterketara aurkezten deialdiari uko egin diola ulertuko da eta Ez aurkeztua bezala izango da kalifikatua.



Ebaluazioa modu presentzialean egiteko aukerarik ez balego, eGelak eskaintzen dituen tresnen bitartez burutuko litzateke.

Kartografia geologikoa
Kartografia geomorfologikoa
Landaretzaren kartografia
Munsell taula
Paper milimetratua
Errotulagailu eta guraizeak
Erregelak
Kalkulagailua
Alkohol falmazeutikoa, azido kloridrikoa
laborategiko pHmetroa
Bahetzaile zutabea
Atxurra
Laborategiko bata

Oinarrizko bibliografia

Anderson, R.S., Anderson, S.P., 2010. Geomorphology: The Mechanics and Chemistry of Landscapes. Cambridge University Press, 651 pp.

Buol, S.W., Southard, R.J., Graham, R.C., McDaniel, P.A., 2011. Soil genesis and classification, 6th edition. Wiley & Sons, 560 pp.

Chorley, R.J., Schumm, S.A., Sugden, D.E., 1984. Geomorphology. Methuen & Co, 607 pp.

Duchaufour, Ph., 1984. Edafología. Edafogénesis y clasificación. Masson, 493 pp.

García Fernández, J., 2006. Geomorfología Estructural. Ariel Geografía, 644 pp.

Gerrard, J., 2000. Fundamentals of Soils. Routledge, 264 pp.

Gutiérrez Elorza, M., 2001. Geomorfología Climática. Omega, 642 pp.

Gutiérrez Elorza, M., 2008. Geomorfología. Prentice Hall, 920 pp.

Hugget, R.J., 2022. Fundamentals of Geomorphology, 5th edition. Routledge, 682 pp.

IUSS Working Group WRB, 2015. Base referencial mundial del recurso suelo. Sistema internacional de clasificación de suelos para la nomenclatura de suelos y la creación de leyendas de mapas de suelos, 3ª edición. Organización de Naciones Unidas para la Alimentación y la Agricultura (FAO), 218 pp.

IUSS Working Group WRB. 2022. World Reference Base for Soil Resources. International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. 4th edition.

Soil Survey Staff, 2022. Keys to Soil Taxonomy, 13th edition. United States Department of Agriculture (USDA) and Natural Resources Conservation Service (NRCS), 410 p.

Pedraza, J., 1996. Geomorfología. Principios, Métodos y Aplicaciones. Editorial Rueda, 414 pp.

Tarbuck, E.J., Lutgens, F.K., 2015. Ciencias de la Tierra. Una introducción a la Geología Física, 9a edición. Prentice Hall, Madrid, 880 pp.

Weil, R.R., Brady, N.C., 2016. The Nature and Properties of Soils, Global edition. Pearson Education, 1104 p.

White, R.E., 2013. Principles and practice of soil science: the soil as a natural resource, 4th edition. Wiley & Sons, 921 pp.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Benn, D.B., Evans, D.J., 2010. Glaciers and glaciation, 2nd edition. Routledge, 816 pp.
Bird, E., 2008. Coastal Geomorphology. An Introduction, 2nd edition. John Wiley & Sons, 448 pp.
Charlton, R., 2008. Fundamentals of Fluvial Geomorphology. Routledge, 270 pp.
Ford, D., Williams, P., 2016. Karst Hydrology and Geomorphology. John Wiley & Sons, 576 pp.
French, H.M., 2017. The Periglacial Environment, 4th edition. Wiley-Blackwell, 558 p.
Leopold, L.B., Wolman, M.G., Miller, J.P., 1995. Fluvial processes in geomorphology. Courier Corporation, 544 pp.
Masselink, G., Hughes, M., Knight, J., 2017. Introduction to coastal processes and geomorphology, 2nd edition. Routledge, 416 pp.
Parsons, A.J., Abrahams, A.D., 2009. Geomorphology of Desert Environments, 2nd edition. Springer, 840 pp.
Warren, A., Livingstone, I., 2019. Aeolian Geomorphology: A New Introduction. Wiley-Blackwell, 322 pp.

Aldizkariak

Catena. https://www.journals.elsevier.com/catena
Cuaternario y Geomorfología. http://tierra.rediris.es/CuaternarioyGeomorfologia/
Earth Surface Processes and Landforms. https://onlinelibrary.wiley.com/journal/10969837
Geoderma. https://www.journals.elsevier.com/geoderma
Geomorphology. https://www.journals.elsevier.com/geomorphology
Journal of Quaternary Science. https://onlinelibrary.wiley.com/journal/10991417
Journal of Soils and Sediments. https://www.springer.com/journal/11368
Progress in Physical Geography. https://journals.sagepub.com/home/ppg
Quaternary International. https://www.journals.elsevier.com/quaternary-international
Quaternary Research. https://www.cambridge.org/core/journals/quaternary-research
Quaternary Science Reviews. https://www.journals.elsevier.com/quaternary-science-reviews
Zeitschrift für Geomorphologie. https://www.schweizerbart.de/journals/zfg

Web helbideak

AEQUA - Asociación Española para el Estudio del Cuaternario. http://tierra.rediris.es/aequa/
EVE - Ente Vasco de Energía. https://www.eve.eus/?lang=es-ES
FAO - Organización de las Naciones Unidas para la Alimentación y la Agricultura. http://www.fao.org/about/es/
IAG - International Association of Geomorphologists. http://www.geomorph.org/
IGME - Instituto Geológico y Minero de España. http://www.igme.es/
INQUA - International Union for Quaternary Research. https://www.inqua.org/
SECS - Sociedad Española de Ciencias del Suelo. https://www.secs.com.es/
SEG - Sociedad Española de Geomorfología. https://geomorfologia.es/