Fisika, derrigorrezko irakasgaia, Kimikako graduko oinarrizko moduluan kokatzen da. Ikasleak bere ikasketetan beharko dituen zenbait oinarrizko gaitasun teoriko eta praktiko lortzea da irakasgai honen helburua.

Bertan, honako kontzeptu hauek aztertuko dira: Newtonen mekanikaren oinarriak, eremu elektrikoa, eremu magnetikoa eta erradiazio elektromagnetikoa eta bere erlazioa optikarekin.



Argi dago Fisikak duen garrantzia Kimikako ikasketeetan. Mekanika (partikulen higiduraren azterketa) eta Elektromagnetismoa (partikula kargatuen arteko elkarrekintzen azterketa) oinarrizkoak dira molekulen higidura eta elektroien arteko elkarrekintzak (erreakzio kimikoen oinarrian daudenak) deskribatzeko hurrenez hurren.



Horregatik ikasgai honetan zenbait magnitude fisikoen eta Kimikan erabiltzen diren beste magnitude batzuren arteko erlazioak aurkezteko ariketa batzuk proposatzen dira. Adibidez, partikula-sistemen azterketatik termodinamikaren hastapenak aurkeztera.



Modulu eta graduko gainontzeko irakasgaiekiko irakasgai honen koordinazioa graduko koordinazio-batzordeari dagokio.

Irakasgai honek ikasleak honako gaitasun hauek garatzea du helburu:



a) RD1393/2007 definitutako oinarrizko gaitasunak.



b) Aipatutako moduluari dagozkion zeharkako honako gaitasun hauek:

i.- TM01CM09 Zientzia esperimentalak erabili eta erlazionatu fenomeno kimikoak edota materiaren eraldaketak ulertzeko.

ii.- TM01CM11 Zientzia esperimentaletan informazio iturri garrantzitsuenak ezagutu eta modu eraginkorrean erabili.





c) Gaitasun espezifikoak:

i.- M01CM06 Magnitude fisikoen eta Fisikaren oinarrizko printzipioen ezagutzea eta ulertzea, bereziki Kimikarekin erlazionaturik daudenak.

1.- Magnitude fisikoak.

1.1.- Sarrera: Eskalak eta naturako magnitude ordenak. Oinarrizko interakzioak.

1.2: Magnitudeak: Oinarrizkoak eta deribatuak. Unitateak eta unitate sistemak. Dimentsio analisia.

1.3.- Oinarrizko eragiketak: Magnitude eskalareak eta bektorialak



2.- Zinematika eta Dinamika.

2.1.- Puntu materialaren zinematika: Abiadura eta azelerazio bektoreak . Traslazio higidura. Higidura zirkularra.

2.2.- Partikularen dinamika: Inertziaren printzipioa. Momentu lineala. Newton-en legeak. Marruskadura indarrak. Momentu angeluarra. Indar zentralak.

2.3.- Kontserbazio legeak: Lana eta energia. Energia mekanikoaren kontserbazioa. Momentu angeluarraren kontserbazioa. Dimentsio bateko higidura indar zentral kontserbakorren eraginpean.

2.4.-Higidura oszilakorra: Higidura harmoniko librea.. Oszilazio indargetuak. Oszilazio bortxatuak. Erresonantzia.



3. - Partikulen sistemak.

3.1.- Partikulen sistemak: Partikula sistema baten momentu lineala, momentu angeluarra eta energia. Masen zentrua. Inertzi momentua. Kontserbazio teoremak. Talkak.

3.2.- Partikula askoko sistemak: Presioa, bolumena eta tenperatura.Gas ideal baten egoera ekuazioa. Gas errealak. Lana eta beroa.

3.3. Uhin mekanikoak. Uhin ekuazioa.



4.- Eremu elektrikoa

4.1.- Elektrostatika

Karga elektrikoa: propietateak. Coulomben legea. Eremu elektrikoa . Gaussen legea. Potentzial elektrikoa. Karga banaketak. Dipolo elektrikoa. Ingurune materialen portaera eremu elektrikoetan. Materialak. Energia elektrostatikoa.

4.2.- Elektrozinetika.

Korronte elektrikoa. Intentsitatea. Korronte dentsitatea. Jarraitasunaren ekuazioa. Eroalpena eta ingurune materialak.



5.- Eremu magnetikoa

B Indukzio-magnetikoa bektorea . Lorentzen indarra. Biot-Savarten legea. Ampèreren legea. Dipolo magnetikoa (Momentu dipolar magnetikoa). Ingurune materialen portaera eremu magnetikoetan. Material magnetikoak.



6.- Eremu elektromagnetikoa

Faradayren legea. Desplazamendu-korronteak. Maxwellen ekuazioak.



7. Uhin elektromagnetikoak

Uhin elektromagnetikoen hedapena. Uhin planar monokromatikoak. Espektro elektromagnetikoa.







LABORATEGIAN EGINGO DIREN PRAKTIKAK



Pendulu sinplea

Grabitatearen azelerazioaren neurketa. Hurbilketa oszilazio handien kasurako.



Translazio dinamika

Newton-en bigarren legea. Masa inertziala eta masa grabitatorioa. Talkak.



Higidura oszilakorra

Oszilazio indargetuak. Oszilazio-maiztasuna eta indargetze-konstantea.



Likido baten biskositatearen neurketa.

Glizerinaren biskositatearen neurketa biskosimetro baten bidez.



Ohmen legea. Eroankortasuna. Tenperatura-koefizientea.

Eroankortasunaren eta bere tenperaturarekiko aldaketaren azterketa zenbait material metalikotan.



Lorentzen indarra. Elektroiaren karga eta masaren arteko erlazioa.

Eremu elektriko eta magnetikoen bidez elektroiaren karga eta masaren arteko erlazioaren determinazioa



Ampèreren legea. Korronte elektrikoen arteko indarrak.

Ampèreren legearen egiaztapena tortsio-balantzaren bidez.



Argiaren hedapena

Argi-intentsitatearen aldaketa distantziarekin. Argiaren abiadura. Beira baten errefrakzio-indizearen kalkulua. Barne islapen osoa. Muga-angelua.

Arbela edota ikus-entzunezkoak erabiliz klase magistralak, klase praktikoak eta mintegiak ematen dira kurtsoan zehar.



Laborategian, bi ikaslez osatutako taldeetan, bost esperimentu egingo dira. Ikasleek lortutako emaitzen txostenak entregatu beharko dute.

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 85
  • Laborategian egindako praktikak (%): 15

EBALUAZIOA:



Teoría: Azterketa teorikoa %85



Laborategiko praktikak: %15



Kontuan hartuko da:

a) Laborategian bertan izandako portaera (atentzioa, interesa, neurketak eta aginkizunak era onean egiteko saiakera,....

b)Emaitza esperimentalak.

c)Praktiketako txostenak.



OHARRA: Irakasgaia gainditzeko 10 puntuetatik 5 puntuko kalifikazio minimoa lortu beharko da teorian eta praktiketan.



UKO EGITEA:

Ikaslea ez bada azken probara aurkezten deialdiari uko egin diola ulertuko da.

EBALUAZIOA:



Teoría: Azterketa teorikoa %85



Laborategiko praktikak: %15



Kontuan hartuko da:

a) Laborategian bertan izandako portaera (atentzioa, interesa, neurketak eta aginkizunak era onean egiteko saiakera,....

b)Emaitza esperimentalak.

c)Praktiketako txostenak.



OHARRA: Irakasgaia gainditzeko 10 puntuetatik 5 puntuko kalifikazio minimoa lortu beharko da teorian eta praktiketan.



UKO EGITEA:

Ikaslea ez bada azken probara aurkezten deialdiari uko egin diola ulertuko da.

Oinarrizko bibliografia

Paul M. Fishbane, Sterhen Gasiorowicz eta Stephen T. Thornton

Fisika zientzialari eta ingeniarientzat

ARGITALPEN ZERBITZUA. UPV/EHU (2008)



U.E.U.-ko Fisika Saila

Fisika orokorra eta ariketak

U.E.U.-ko Fisika Saila (2003)



Molina Altuna J., Monasterio Iruretagoyena E. eta Olano Zugasti, A.

Elektromagnetismoa

ARGITALPEN ZERBITZUA. UPV/EHU (1997)



Paul A. Tipler y Gene Mosca.

Física.(Volúmenes 1 y 2).

Editorial Reverté (2010)



M. Alonso y E.J. Finn.

Física.

Addison-Wesley Iberoamericana (1995)





Alonso M y Finn E.J., Física. S.A. Alhambra Mexicana (1995)



Serway R.A. y Jewett J.W., Electricidad y Magnetismo. sexta edición Thomson. (2005)



Resnick R. y Halliday D., Física para estudiantes de Ciencias e Ingeniería (2 vols.). Compañía Editorial Continental. S.A.México (1994)



Sears F. W., Zemansky M W. y Young H. D., Física universitaria. Addison-Wesley Longman (1988)

Gehiago sakontzeko bibliografia

E.J. Finn y M. Alonso. Física. (Volúmenes I, II y III) Alhambra Mexicana(1998)

Feynman R. P. , Leighton R. B., Sands M. The Feynman lectures on Physics: Vol I II y III Fondo Educativo Interamericano (1972)

Berkeley Physics Course Vol. 1,2,3,4 y 5. Reverte

S.P. Parker(ed.) McGraw-Hill dictionary of physics. McGraw-Hill (1985)

Aldizkariak

http://www.zientzia.eus

Revista Espaola De Fsica

Investigacin Y Ciencia

Physics Today

http://www.cofis.es/publicaciones/fyspublicados.html

Web helbideak

http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/HFrame.html
http://www.sc.ehu.es/sbweb/fisica/default.htm
http://ocw.mit.edu/courses/physics/
https://phet.colorado.edu/es/simulations