Gaur, munduan diren sistema politiko gehienak ordezkaritzan oinarritu eta lehia-hauteskundeak burutuz legitimatu egiten dira. Ordezkariak aukeratzeko baliabidea den hauteskundeetan alderdi politikoek lehiaketa monopolizatzeaz gain prozesua eta araudia bera ere zehaztu eta egituratzen dituzte. Ordezkaritza eta alderdiak banaezinak gertatzen zaizkigu. Irakasgai honen helburuetan garrantzitsuenetakoak izango dira ikasleak alderdiei buruzko oinarrizko ezagupenak jasotzea, hauteskunde-prozesuak zuzentzen dituzten arauez jabetzea eta hauteskunde-sistemek ordezkaritza sortzerakoan dituzten ondorio politikoak ebaluatzen trebatzea.



Politika Zientziako eta Kudeaketa Publikoko graduaren ikasketa planean Ordezkaritza eta Alderdi Politikoak derrigorrezko irakasgaia

a) 2. mailako Gizarte Garaikideetako Prozesu eta Egitura Politikoen gaien alorrean kokatzen da;

b) 1. mailako Politika Zientziako Oinarrizko Kontzeptuak eta Analisi Politikoaren Oinarriak irakasgaien edukietan oinarritzen da;

d) 3. mailako Espainiako eta Euskadiko Sistema Politikoa, Euskal Erakundeak eta Euskal Alderdi Politikoak, Komunikazio Politikoa, Analisi Politikoa eta Hauteskunde Prospektiba irakasgaien zein 4. mailako Politika konparatua, Marketin Politikoa eta Ekintza Politikoa eta Interes Taldeak irakasgaien erreferentzia puntua da.

Politika Zientziako eta Kudeaketa Publikoko Graduaren Ikasketa Planean, besteak beste, honako titulazioaren gaitasun hauek zehazten dira:

1. Perspektiba konparatibo batetik, erakunde eta sistema politikoetako egitura eta funtzionamendua ulertzea, bide batez, bere kideak eta jardueraren legezko markoa identifikatu; bere interrelazioa interpretatu; bere funtzionamenduaren gainean ondorioak atera; eta alternatibak proposatzeko.

2. Testuinguru jakin batean aktore politikoak, bere ahalmenak eta bere efektuak identifikatzea, sistema politikoan dauzkan efektuak analizatzeko eta agertokiak aurreikusteko.

3. Lehentasun politikoen eraketa eta adierazpenetik sistema demokratikoen ordezkatze-logikara arte, komunikazio politikoko kanpainak diseinatzeko, hauteskunde-prozesuak ezagutzea. Posthauteskunde-agertokiak definitzea eta bere emaitzak interpretatzea.



Gaitasun orokor hauetaz jabetzeko irakasgaiak honako gaitasun espezifiko hauek garatzeko asmoa du:

1. Ordezkaritza politikoaren kontzeptuaren adieren garapena ulertu.

2. Sistema politiko garaikideetan ordezkaritza politikoak duen dinamika eta gaur egun dituen erronka nagusiak aztertu..

3. Demokraziaren kalitatearen inguruko analisiak ulertu eta ordezkatze-ereduaren alternatibak balioztatu..

4. Hauteskunde-prozesuetako uneak bereizi eta hauteskunde-sistemen eta hauen osagaien garrantziaz jabetu.

5. Alderdi politikoen izaera, garapena eta berauek baldintzatzen dituzten faktoreak ezagutu.

6. Alderdi politikoen barne antolaketa, lidergo prozesuak eta estrategien diseinua aztertu.

7. Alderdien arteko harremanek duten sistema-izaera eta sistema politikoan duten eragina ulertu.

PROGRAMAZIO TEORIKOA



1. Ordezkaritza politikoa eta ordezkatze-gobernua: Ordezkaritzaren oinarria eta teoriak.- Kontzeptuaren adiera historikoak - Ordezkaritza nazionala eta zatituriko ordezkaritza - Agindu inperatiboa eta ordezkatze-agindua - Ordezkatze-gobernua.

2. Ordezkaritzaren erakundetzea: Ordezkaritzaren egiturak – Erdi Aroko gorteak eta legebiltzar garaikideak - Hauteskundeak eta sistema politikoak. Hauteskundeen izaera, funtzioa eta garrantzia sistema politikoen arabera. Ordezkatze-demokrazia.

3. Hauteskunde-sistemak: osagaiak: Hauteskunde-prozesua, hauteskunde-zuzenbidea eta hauteskunde-sistema. Hauteskunde-sistemen osagaien azalpena. Barrutia, formula, muga eta bozaren egituratzea.

4. Hauteskunde-sistemak: motak eta eragin politikoak.

5. Alderdi politikoak: alderdien sorrera, garapena egitura eta funtzioak.

6. Alderdi-sistemak: Tipologia eta dinamika.





PROGRAMAZIO PRAKTIKOA



1. Ordezkaritza politikoa: irakurgaiei buruzko iruzkina

2. Ordezkaritzaren krisialdia: dokumentazio bilatzea eta eztabaida.

3. Sufragio eskubidea: dokumentazio bilatzea eta sufragioaren unibertsaltasunaren mugeei buruzko azalpena.

4. Hauteskunde-barrutien diseinuaren manipulazioa: gerrymandering jarduera. Adibideen azalpena.

5. Hauteskunde-formulen eraginari buruzko ariketa.

6. Alderdi politiko baten erregistroa . Alderdi politiko baten estatutuak landu eta aurkeztu alderdi politikoen legeak ezarritakoaren arabera .

7. Hainbat herrialdetako alderdi-sistemen neurketarako eta konparaziorako ariketa.

Irakasgaiaren ECTS kreditu kopurua 6 da : 60 orduko aurrez aurreko jarduerakoak eta 90 orduko gelaz kanpokoak. Gelako jarduna irakaskuntza magistralaren (46 h) eta gelako praktiken (14 h)artean banatzen da.



Aurrez aurreko irakaskuntzak ikaslearen bertaratzea, edukien azalpenen jarraipen aktiboa eta gelako praktikak burutzea eskatzen du. Bestalde, gelaz kanpoko jarduna azalpen magistraletan oinarritutako ikasketa autonomorako , adibideen bilaketarako, bibliografiaren kontsultarako eta irakaslearekin aurrez adostutako idatzizko lan bat osatzeko baliatuko da.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 50
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 20
  • Banakako lanak (%): 30

A- Ebaluazio jarraituaren sistema

Irakasgaiaren kalifikazioa hiru ebaluazio bitartekoz zehaztuko da:

1- Taldekako gelako praktikak: Praktikak ebaluazioa osatzeko derrigorrezkoak dira baldin eta ikasleak ebaluazio jarraituari uko egiten ez badio. Praktika-programa egoki burutzea eta garaiz ematea ebaluazioaren %20 ( 2 puntu gehienez ) izango da.

2- Banakako lan idatzia: Lan honen balioa %30 (3 puntu) izango da. Lanaren edukia aurrez adostuko da irakaslearekin eta lanaren garapena jarraitzeko bi tutoretza saio egingo dira. Lana burutzea ebaluazioa osatzeko derrigorrezkoa da. Lana ezarriko den datarako eman beharko da. Lanak 3000 hitz izan beharko ditu.

3- kasturte bukaerako idatzizko froga.:Frogaren balioa ebaluazioaren %50 (5 puntu) izango da. Ebaluazioa gainditzeko idatzizko froga gainditu behar da. Ikasleak froga osatzen duten 4 galderetatik hiru galderari erantzun behar izango die.



B- Azken ebaluazioaren sistema.



Dena dela Ikasleak azken ebaluazio sistema aukeratzeko eskubidea du. Eskubide honi heltzeko ebaluazio jarraituari uko egiteko idatzizko agiria aurkeztu beharko dio irakasgaiaren irakasle arduradunari , ikastegiaren egutegi akademikoak zehaztutako lauhilabetealdiaren lehengo bederatzi asteetako epean.

Azken ebaluazioaren frogan ikasleak behar hauei ekin beharko die:

1- Ikasturte bukaerako idatzizko froga: Frogaren balioa ebaluazioaren %50 (5 puntu) izango da. Ebaluazioa gainditzeko idatzizko froga gainditu behar da. Ikasleak froga osatzen duten 4 galderetatik hiru galderari erantzun behar izango die.

2- Azken frogaren egunean froga idatziaz gain hiru ariketa gehiagarri burutu beharko dira(kalifikazioaren %20)

Irakasgaiaren programa praktikoaren 1. eta 2. puntuei buruzko testu-iruzkin bat.

Programa praktikoaren 3.- 7.puntuei buruzko bi ariketa praktiko.

3- Banakako lan idatzia: Lan honen balioa %30 (3 puntu) izango da. Lanaren edukia aurrez adostuko da irakaslearekin eta lanaren garapena jarraitzeko bi tutoretza saio egingo dira. Lana burutzea ebaluazioa osatzeko derrigorrezkoa da. Lana ezarriko den datarako eman beharko da. Lanak 3000 hitz izan beharko ditu.



Ohiko ebaluazioari uko egin nahi dion ikasleak, eta ez aurkeztua kalifikazioa jaso nahi badu, lauhilabetealdiaren lehenengo bederatzi asteetako epearen barruan egin behar izango du. Epearen barruan ebaluazioari uko egin ezean kalifikazioa entregatutako materialen araberakoa izango da.

Ohiko deialdia ebaluazio jarraitua gainditu ez duen ikasleari praktiken nota eta banakako lanaren nota gordeko zaizkio, atalen ponderazioa mantendu egingo delarik.Ikasle hauek idatzizko froga bat burutu beharko dute. Frogaren balioa ebaluazioaren %50 izango da. Ebaluazioa gainditzeko idatzizko froga gainditu beharko da. Egoera honetan dagoen ikasleren batek banakako lanaren ebaluazioa hobetu nahi izango balu lana berrosa lezake irakaslearen tutoretzapean.



Azken ebaluazio sisteman ari diren ikasleentzat ohiko deialdirako ezartzen diren baldintzak mantentzen dira.

DAHL, R., 2006. La democracia una guia para los ciudadanos. Madrid: Taurus.
MANIN, B., 1998. Los Principios del Gobierno Representativo. Madrid: Alianza Editorial.
NOHLEN, D., 2007. Sistemas Electorales y Partidos Políticos. México: Fondo de Cultura Económica.
SARTORI, G., 2005. Partidos y Sistemas de Partidos: Marco para un Análisis. Madrid: Alianza.

Oinarrizko bibliografia

COLOMER, J.M., 2004. Cómo Votamos: Los Sistemas Electorales del Mundo. Barcelona: Gedisa.

DUVERGER, M., 1979. Los Partidos Políticos. México: FCE.

LIJPHART, A., 1995. Sistemas Electorales y Sistemas de Partidos. Madrid: Centro de Estudios Constitucionales.

MARTÍNEZ SOSPEDRA, M., 1996. Introducción a los partidos políticos. Madrid: Ariel.

MONTERO, J.R. et al., 2007. Partidos políticos. Madrid: Trotta.

PANEBIANCO, A., 2009. Modelos de Partido: Organizacion y Poder en los Partidos Políticos. Madrid: Alianza.

PITKIN, H.F.,1985. El concepto de representación. Madril.Centro de Estudios Constitucionales.

URQUIZU, Ignacio, 2016. La crisis de representación en España. Madrid, Catarata.

VALLES, J.M. & BOSCH, A., 1997. Sistemas electorales y gobierno representativo. Barcelona: Ariel.

VV.AA., 1997. Curso de Partidos Políticos. Madrid: Akal.

Gehiago sakontzeko bibliografia

AUBET, M. J., 2000. Ciudadanía y representatividad. Barcelona: Bellaterra.
BOGDANOR, V. & BUTLER, D. (eds.), 1983. Democracy and Elections. Electoral systems and their political consequences. Cambridge: Cambridge Univ. Press.
BARAS, M. & BOTELLA, J., 1996. El sistema electoral. Madrid: Tecnos.
BORREGO, A., 2008. De la Organización de los Partidos en España. Madrid: CEC.
FERNÁNDEZ-MIRANDA, C., 2003. Sistema Electoral, Partidos Politicos y Parlamento. Madrid: Colex.
HELD, D., 2001. Modelos de Democracia. Madrid: Alianza.
MICHELS, R., 2003. Los Partidos Políticos. Madrid: Amorrortu.
PORRAS, A., 1996. El Debate sobre la Crisis de la Representación Política. Madrid: Tecnos.
RAE, D.W., 1977. Leyes Electorales y Sistemas de Partidos. Madrid: CITEP.
STUART MILL, J., 2007. Del Gobierno Representativo. Madrid: Tecnos.
TAAGEPERA, R. & SHUGART, M.S., 1989. Seats and votes. The effects and determinants of electoral systems. New Haven: Yale Univ. Press.
VON BEYME, K., 1995. La Clase Politica en el Estado de Partidos. Madrid: Alianza.

Aldizkariak

Inguruak
Revista Española de Ciencia Política
Revista Española de Investigaciones Sociológicas
Electoral Studies

Web helbideak

http://www.psr.keele.ac.uk/election.html
http://www.aceproject.org
http://www.psephos.adam-carr.net
http://www.georgetown.edu/pdba
http://www.lexadin.nl/
http://www.parties-and-elections.de/
http://www.electionresources.org
http://www.barnsdle.demon.co.uk/vote/vote.html