Asignatura honetan aztertuko dugun gaia Zuzenbidearen eta Erakundeen Historia da. Ez egungo zuzenbidea eta erakundeak, iraganean indarrean egon zirenak baizik. Historiak iragana aztertzen du eta historiagilearen helburua eta nahia garai haiek ezagutu eta ulertzea da, gaurko egoera hobeto ezagutzeko eta ulertzeko. Esan ohi da historia osoa beti historia garaikidea dela (Benedetto Croce) gure gaurko interesen eta kezken arabera begiratzen diogulako iraganari.

Zergatik da egungo zuzenbidea den bezalakoa? Hau da erantzun nahi dugun galdera asignatura honen bidez. Lege positiboa aztertzen hasi baino lehen, interesgarria da jada positiboak ez diren arauak ezagutzea, zuzenbide edo lege horietan identifikatuko baititugu gaur egungo zuzenbidearen eta legeen sustraiak. Egungo zuzenbidea berezia da iraganakoarekin konparatuz, baina ez da ezerezetik sortu, baizik eta aurretik izan duen zuzenbidetik.

CE1-Zuzenbidea eta haren arazoak kritikoki eta historikoki ulertzea, batez ere egungo mundu juridikoari. ikuspegi kritikoa emateko.

CE2 - Gaur egungo zuzenbidearen egitura arauemailea, oinarrizko kategoriak eta terminologia ezagutzea, dimentsio historikoan, eta ikuspegi horrek fenomeno juridikoa behar bezala ulertzeko duen garrantziaz jabetzea.

CE3- - Foruen historia ezagutzea eta euskal lurraldeen “eskubide historikoen” arazo konstituzionala ulertzea, ikuspegi historiko-juridikotik.

CE4 - Dokumentazio juridikoa eta, oro har, aztergai diren gaiekin zerikusia duten informazio iturri garrantzitsuak bilatu eta gogoetak egiteko gaitasuna, edukia ikuspegi historiko batetik laburbildu eta aztertuz.

CE5 - Azterlanaren xede diren esparruetan ezagutzak integratzeko eta irizpen konplexuak formulatzeko gaitasuna, horien aplikazioaren ondorio eta erantzukizun sozialak kritikoki arrazoituz eta haztatuz, balio konstituzionalen defentsarekin bat etorriz.

CE6- Ondorioak ahoz eta idatziz komunikatzeko gaitasuna, haien oinarri diren argudioetatik abiatuta, eta modu koherentean eta anbiguotasunik gabe.

CE7. - Norberaren ikaskuntza eta ikasketa autonomoko prozesua kudeatzeko gaitasuna, hartara, ikasgelako jarduerak garatzeko aukera izan dadin, bai bakarka bai taldean.





RA1- Aztertu nahi diren arlo juridiko-politikoen oinarrizko nozio eta kategoriak identifikatu eta azaltzen ditu, dimentsio historikoan.

RA2 - Fenomeno juridikoak ulertzeko beren testuinguru historikoetan jartzeak eta aztertzeak duen garrantziaz ohartzen da.

RA3 - Frogatzen du ezagutza historikoak euskal “eskubide historikoen” arazo konstituzionala egoki ulertzeko duen garrantziaz jabetzen dela.

RA4 - Aztertu beharreko gaiekin erlazioa duen dokumentazio juridikoa eta, oro har, informazio-iturri garrantzitsuak bilatzen eta hausnartzen ditu, ikuspegi historiko batetik.

RA5-- Aztertu eta integratzen ditu edukiak, eta irizpen konplexuak formulatzen ditu aztergai den esparruan, haren ondorio eta erantzukizun sozialak kritikoki haztatuz, balio konstituzionalekin bat etorriz.

RA6. - Modu argian eta anbiguotasunik gabe, ahoz eta idatziz, aztertzen ari garen esparruko ezagutza eta ondorio garrantzitsuak jakinarazten ditu.

RA7 - Ikaskuntza-prozesua modu jarraitu eta autonomoan kudeatzen du, banakako eta taldeko jardueren garapenean.

1. SARRERA.

2. AINTZINAROKO ZUZENBIDEA, GIZARTEA ETA KULTURA

3. ERDI AROKO ESPERIENTZIA JURIDIKOA

4. IUS COMMUNE DELAKOA: BERE EGITURATZEA ETA EZAUGARRI OINARRIZKOAK

5. ZUZENBIDE KOMUNA ETA HISPANIAKO ERRESUMEEN ZUZENBIDEEN SORRERA.

6. MONARKIA HISPANIARRA ETA BERE EGITURA JURIDIKOA.

7. AMERIKAKO KOLONIZAZIOAREN IKUSPEGI JURIDIKOA.

8. ZUZENBIDEA ILUSTRAZIOAREN MENDEAN.

9. KONSTITUZIONALISMOA EUROPAN ETA AMERIKAN.

10. XIX. MENDEKO KONSTITUZIONALISMOA ESPAINIAN.

11. KODEGINTZA EUROPAN.

12. KODEGINTZA ESPAINIAN.

13. KONSTITUZIOAK ETA FORUAK.

14. ZUZENBIDEA XX. MENDEAN

Irakaskuntzaren orduak klase magistraletan eta klase praktikoetan antolatuko da.

- Irakaskuntza magistrala azalpenezko klaseak izango dira, ikasleen parte hartzea sustatzen.

- Klase praktikoetan ikasleek egin behar dituzten praktiktak egin edo aurkeztuko dira.

- E-gela osagarrizko tresna bezala erabiliko da.

Ikusi EGELAN jarritako testuak, oharrak, irakurtzeko artikuluak etab.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 60
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 40

Etengabeko ebaluazioan azterketa idatzia, SEI (6) puntuko balioa. Ikasleek gauzatutako ekintzak, aurkezpenak eta ekarpenak, LAU (4) puntuko balioa. Ebaluazio sistema honetan beharrezkoa da bai praktikak gainditzea baita azterketa gainditzea ere irakasgaia gainditzeko.



EHUko Ikasleen Ebaluaziorako Arautegian ezarrita dagoen bezala: “Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari”



*http://www.ehu.eus/es/web/estudiosdegrado-gradukoikasketak/graduko-gestiorako-arautegia

Ohiko deialdiaren irizpideak mantenduko dira. Hortaz:

a) Ebaluazio jarraia egin dutenen kasuan, praktiketan atera duten nota gordeko dute, eta ezohiko deialdian bakarrik azterketa egin beharko dute (honek irakasgaiaren notaren %60a suposatuko du, eta gainditu behar da irakasgaia gainditzeko).

b) Amaierako ebaluazioa egin dutenen kasuan, notaren %100a azterketarekin lortu ahal izango dute.

Ikusi EGELAn jarritako testuak, oharrak, irakurketak etab.

Oinarrizko bibliografia

LALINDE, Jesús, Iniciación histórica al Derecho español, Bartzelona: PPU, 1989.

LORENTE, Marta; VALLEJO, Jesús (coordinadores), Manual de Historia del Derecho, Valentzia: Tirant Lo Blanch, 2012.

TOMÁS Y VALIENTE, Francisco, Manual de Historia del Derecho español, Madril: Tecnos, 1992, (4. edizioa).

TOMÁS Y VALIENTE, Francisco, Espainiako zuzenbide-historiaren eskuliburua. 4. argitaraldia, Bilbo: Deustuko Unibertsitatea, 2003.

Gehiago sakontzeko bibliografia

CLAVERO, Bartolomé, Institución histórica del Derecho, Madril: Marcial Pons, 1992.
CORONAS GONZÁLEZ, Santos M. Manual de Historia del Derecho Español, Valentzia: Tirant lo Blanch, 1996.
FIORAVANTI, Maurizio (koord.), El Estado moderno en Europa, Madril: Trotta, 2004.
GACTO, Enrique et alii, El Derecho histórico de los pueblos de España, Madril: Universidad Complutense de Madrid, 1989.
GROSSI, Paolo, El orden jurídico medieval, Madril: Marcial Pons, 1996
HESPANHA, Antonio Manuel, Cultura jurídica europea, síntesis de un milenio, Madril: Tecnos, 2002.
IGLESIA FERREIRÓS, Aquilino, La creación del Derecho. Una historia de la formación de un derecho estatal español. II ale, Bartzelona: Signo, 1992.
MORÁN MARTÍN, Remedios y GARCÍA MARTÍN, Javier, Historia de la Administración en España: Mutaciones, Sentido y Rupturas, Madril: Universitas, 2018, 2 vols.
ORESTANO, Ricardo, Introducción histórica al estudio del Derecho romano, Madril, 1997.
PEREZ-PRENDES, José Manuel, Historia del Derecho Español, 2 ale, Madridl: Universidad Complutense de Madrid, 2004.
RODRIGUEZ GIL, Magdalena: Curso de Historia del Derecho Español, Madril: Iustel, 2010.

Testu historikoak:
AYERBE IRÍBAR, Mª Rosa, El primer derecho escrito de Álava y Guipúzcoa, Madril: BOE, 2019.
GÓMEZ MAMPASO, María Valentina eta SÁENZ DE SANTAMARÍA GÓMEZ MAMPASO, Blanca, Lecturas de Historia del derecho español. Textos y contextos, Madril: Tecnos, 2021.
MONREAL ZIA, Gregorio, Munduko zuzenbideen testu-bilduma, Bilbo: Klasikoak, 2007.
MONREAL ZIA, Gregorio: Fuentes del derecho histórico de Bizkaia, Madril: BOE, 2021.
MONREAL ZIA, Gregorio eta JIMENO ARANGUREN, Roldán, Textos histórico-jurídicos navarros. I. Historia Antigua y Medieval, Iruña: Gobierno de Navarra, Instituto Navarro de Administración Pública, 2008.


Kurtsoan zehar osagarrizko liburu eta erreferentzi gehiago jakinaraziko ditugu.

Aldizkariak

Anuario de Historia del Derecho español.
Cuadernos de Historia del Derecho.
Glossae
Historia. Instituciones. Documentos.
Initium
Ius Commune.
Ius fugit.
Iura Vasconiae.

Web helbideak

Biblioteca Digital Hispánica: http://bdh.bne.es/bnesearch/Inicio.do
Biblioteca Jurídica Digital: https://www.boe.es/biblioteca_juridica/index.php?tipo=L&modo=2
Bizkaiko Foru Liburutegiko Biltegi Digitala: https://liburutegibiltegi.bizkaia.eus/?locale-attribute=es
Dialnet: https://dialnet.unirioja.es/