Aldaketa eta Gizarte Berrikuntza irakasgaia gizarte garaikideetan aldaketa (soziala, politikoa, ekonomikoa, kulturala, teknologikoa, etab.) bultzatzen duten prozesu edo esperientzia berritzaileen ingurukoa da. Ildo horretan, ikasgaiaren helburu nagusia da aldaketa eta berrikuntza soziala aztertzeko eta diseinatzeko beharrezkoak diren tresna teorikoak, analitikoak eta metodologikoak ematea ikasleei. Jakintza-arlo horietako teoria nagusietara hurbiltzeaz gain, esperientzia edo ikasketa-kasu interesgarriak aztertuko dira, sormenagatik, tamainagatik edo irismenagatik.



Hauek dira irakasgaiaren helburu zehatzak:

1. Aldaketa eta gizarte-berrikuntza ulertzea, interpretatzea eta aztertzea, eta, horretarako, beharrezko tresna teorikoak eta analitikoak eskuratzea.

2. Aldaketaren eta berrikuntzaren teoria nagusiak gizarte-dinamika eta -arazo zehatzekin lotzea.

3. Gizarte-aldaketaren ondoriozko arazoekiko jarrera irekia, kritikoa eta harkorra garatzea.

4. Argudiatzeko gaitasuna lantzea.



Aldaketa eta Gizarte Berrikuntza Soziologia eta Gizarte Lan Sailak eskaintzen duen irakasgaia da. Soziologiako graduko 4. mailako derrigorrezko irakasgaia da. Berrikuntza teknologikoa, zientifikoa, ekonomikoa eta soziala gizarte-aldaketako faktoretzat har daitezkeenez, lotura argia du laugarren mailako beste irakasgai hauekin: Hezkuntzaren Soziologia (lehen lauhilekoa, derrigorrezkoa), Ekonomiaren Gizarte Dimentsioak (bigarren lauhilekoa, nahitaezkoa), Zientzia, Teknologia eta Ezagutzaren Kudeaketa (bigarren lauhilekoa, aukerakoa).

ESKUMEN OROKORRAK

G001 - Ikerketa soziologikoa planifikatzea eta egitea, ezarritako helburuetarako teknikarik egokienak aplikatuta.

G002 - Ikerketa soziologikoko txosten bat egitea eta aurkeztea.

G003 - Gizarte-arazo garrantzitsuenen oinarrizko osagaiak identifikatzea eta definitzea.

G004 - Politika publikoetako eta esku-hartze sozialeko proiektuak diseinatzea, kudeatzea eta ebaluatzea, baita horien emaitzak ere.

G005 - Antolakuntza-egitura publikoetan eta pribatuetan gertatzen diren prozesuak eta oinarrizko beharrak identifikatzea eta aztertzea.

G006 - Kudeaketa-estrategiak lantzea eta garatzea erakunde publiko eta pribatuetan

G007 - Bakearen eta balio demokratikoen kultura sustatzeko interes berezia duten erakunde publiko eta pribatuetan hezkuntza- eta prestakuntza-programak diseinatzea eta ebaluatzea.

G008 - Gizarte-arazoei eta -premiei buruzko informazioa modu sintetikoan aztertzea, genero-desberdintasunei, klaseari eta etniari arreta berezia eskainiz.

G009 - Datu eta praktika sozialei buruzko jarrera kritikoa garatzea.

G010 - Zorroztasun intelektuala eta etikoa erabiltzea argudio eta analisi soziologikoetan, etorkizun profesionalari begira.



ZEHARKAKO GAITASUNAK

CT2 - Konpromiso soziala

CT4 - Etika eta Erantzukizun Profesionala

CT7 - Pentsamendu kritikoa.

CT8 - Talde-lana.



GAITASUN ESPEZIFIKOAK

C4CC01 - Trebetasunak eta ezagutzak erakutsiko dituen ikerketa-proiektu bat diseinatzea, lantzea eta azaltzea, ebaluatu ahal izateko

ikasleak graduan zehar ikasitakoak.

C4CC02 - Berrikuntzak gizartearen aurrerapen sozioekonomikoan eta kulturalean duen zeregina aztertzea eta baloratzea.



IKASKUNTZAREN EMAITZAK

1. Gizarte-aldaketaren ikuspegi eta korronte teoriko garrantzitsuenak ezagutzea.

2. Gizarte-berrikuntzaren eremu nagusiak identifikatzea

3. Gizarte-aldaketa eta -berrikuntza ezaugarritzea eta horien tipologiak aplikatzea

4. Ikerketaren eta esku-hartzearen teknika zehatzak aplikatzea aldaketaren eta berrikuntzaren eremuetan.

5. Gizarte-berrikuntzako esperientziak eta proiektuak ebaluatzea

6. Irakasgaiaren ideia nagusiak antolatzea eta argudiatzea; argudiatzeko trebetasunak eskuratzea

7. Aldaketa eta berrikuntza sozialari lotutako problematikekiko jarrera harkorra eta irekia erakustea uneoro.

8. Gizarte-aldaketari eta -berrikuntzari buruzko teoriak, teknikak eta esperientziak kritikoki baloratzea

1. Modernitatearen kolapsoa: hurbilketa sistemikoa.

2. Objektuak, inertziak eta berrikuntzak.

3. Diseinua, aldaketarako eta berrikuntzarako praktika gisa. Design thinking, diseinu ontologikoa, trantsizio-diseinuak eta diseinu espekulatiboak.

Ikasgaian hainbat ikuspegi, tresna eta praktika proposatuko dira aldaketa eta berrikuntza soziala aztertzeko eta sustatzeko. Horretarako, irakurketak eta azalpenak uztartuko dira, ariketa praktiko eta esperimentalekin. Lauhilekoan zehar, ikasleek taldeko berrikuntza-proiektu bat garatu beharko dute, fase eta formatu desberdinetan. Funtsean, hauek dira ikasleek garatu beharreko sekuentziak:

1. Irakurketak. Sei testu banaka irakurri eta landu beharko dituzte. Testu horiek ikasgelan adostutako egunean landu, eztabaidatu eta aplikatuko dira.

2. Berrikuntza-proiektua. Talde bakoitzari erakunde batekin berrikuntza-proiektu bat berregitea esleituko zaio, eta erakunde horren esperientziarekin lan egin beharko du, eta emaitzak gutxienez hiru unetan aurkeztu beharko ditu:

2.1. diagnostiko-fasea; erakundearen ikerketa txiki bat egingo dute, eta, proposatutako tresnekin, ikasgelan gizarte-berrikuntzako lana zertan datzan aurkeztuko dute.

2.2. diseinu-fasean, esleitutako erakundearekin batera, esku-hartze prozesu bat diseinatuko dute ikasgaiko ikasleekin.

2.3. Hedapen-fasean, proiektuaren eta irakasgaiaren esperientziatik abiatuta, aldaketari eta gizarte-berrikuntzari buruzko hausnarketa egingo dute hiruko taldeetan.

3. Dinamikak eta ikasgelako parte-hartzea

• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 40
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 40
  • Lanen, irakurketen... aurkezpena (%): 20

Ebaluazio jarraia ikasleek ikasgelan proposatutako jarduerak etengabe garatu ahal izateko diseinatuta dago. Horretarako, ikasleek 60 eskola-ordu dituzte, eta eskolaz kanpoko beste 90 lanordu inguru, bai taldean (bereziki berrikuntza-proiektuetan), bai banaka (bereziki irakurketetan).



Azken ebaluazioa:

Ebaluazio jarraituari uko egiten dioten ikasleek azaroaren 11 baino lehen jakinarazi ahal izango diete irakasleei. Kasu horretan, idatzizko probatik abiatuta egingo da ebaluazioa. Horretarako, ikasleek programa honen bibliografia erabili ahal izango dute.





Irakasgai honetan etengabeko ebaluazioari emango zaio lehentasuna. Ikaslearen Ebaluazioari buruzko Araudiaren 8.3 artikuluari dagokionez, ebaluazio jarraituari uko egiten dion ikasleak idazki bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari, irakasgaia hasi eta bederatzi asteko epean.



Araudian jasotakoarekin bat etorriz, eskolara joaten ez diren ikasleek azken azterketa bat egiteko eskubidea dute, ebaluazioaren % 100 izango dena. Azken proban gai-zerrendari eta ikasgelan landutako zati praktikoari buruzko galderak sartzen dira (aztertutako kasuren baten garapena). Azken ebaluazioa egin behar zaien ikasleen kasuan, 10etik gutxienez 5 puntu lortu beharko dira.



UKO EGITEA



Deialdiari uko egitea arautzen duen Graduko Titulazio Ofizialetako Ikasleak Ebaluatzeko Araudiaren 12.2 artikuluari dagokionez: Ebaluazio jarraituaren kasuan, azken probaren pisua irakasgaiaren kalifikazioaren % 40 baino handiagoa bada, nahikoa izango da azken proba horretara ez aurkeztea, irakasgaiaren azken kalifikazioa ez aurkezteko edo ez aurkezteko. Bestela, azken probaren pisua irakasgaiaren kalifikazioaren % 40 edo gutxiago bada, ikasleek deialdiari uko egin ahal izango diote, gutxienez dagokion irakasgaiaren irakaskuntza-aldia amaitu baino hilabete lehenago. Uko hori idatziz aurkeztu beharko zaie irakasgaiaren ardura duten irakasleei.



Azken ebaluazioaren kasuan, probara data ofizialean agertzen ez bada, deialdiari uko egingo zaio automatikoki.

Ezohiko deialdia: ikasleek azken proba bat egiteko eskubidea dute. Proba horrek notaren % 100 jasoko du, eta ohiko deialdiko irizpideei eutsiko zaie. Idatzizko probaz gain, bestelako ariketa praktikoak ere eska daitezke.

E-gelan jarriko dira ikasturtean zehar nahitaez erabili beharreko materialak.

Oinarrizko bibliografia

Becker, Howard (2009). “El poder de la inercia”. Apuntes de investigación de CECYP, 15, 99-111.

Domínguez Rubio, Fernando y Fogué, Uriel (2017). “Desplegando las capacidades políticas del diseño”. Revista Diseña, 11, 96-109.

Escobar, Arturo. 2017. “Bases de diseño ontológico”. Autonomía y diseño: la realización de lo comunal. Buenos Aires: Tinta Limón. 201-241.

Latour, Bruno. (2019). Dónde aterrizar: cómo orientarse en política. Barcelona: Taurus.

Manzini, Ezio. (2016) Cuando todos diseñan. Una introducción al diseño para la innovación social. Madrid: Experimenta Editorial.

Winner, Langdon. (1999). «Do Artifacts Have Politics?». MacKenzie, D. et al, The social shaping of technology. Buckingham, UK: Open University Press.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Alonso, Luis Enrique eta Fernández Rodríguez, Carlos Jesús (2011). “La innovación social y el nuevo discruso del management: limitaciones y alternativas”. ARBOR Ciencia, Pensam-iento y Cultura, 187(752), 1133-1145.
Becker, Howard (2009). “El poder de la inercia”. Apuntes de investigación de CECYP, 15, 99-111.
Callon, Michel. (1995). “Algunos Elementos para una Sociología de la Traducción: la Domesticación de las Vieiras y los Pescadores de la Bahía de Saint Brieuc”, en J. M. Iranzo et al. (comp.) Sociología de la Ciencia y la Tecnología, Madrid: CSIC. (259- 272)
Castro Martínez, Elena y Fernández de Lucio, Ignacio (2013). El significado de innovar. Madrid: CSIC-Catarata.
Corsín, Alberto (2018). Reclamar las infraestructuras. Madrid. MediaLab Prado. Eskuragarri hemen: https://zenodo.org/record/1197422/files/AlbertoCorsin_infraestructurasD.pdf?d ownload=1 [Azken kontsulta 16/10/2020]
Escobar, Arturo. 2017. Autonomía y diseño: la realización de lo comunal. Buenos Aires: Tinta Limón.
Fernández Esquinas, Manuel (2012). “Hacia un programa de investigación en sociología de la innovación”. ARBOR Ciencia, Pensamiento y Cultura, 188(753), 5-16.
Latour, Bruno (1995) “Dadme un laboratorio y moveré el mundo”, en J. M. Iranzo et al. (comp.) Sociología de la Ciencia y la Tecnología, Madrid: CSIC. (237-257)
Latour, Bruno (1998). “La tecnología es la sociedad hecha para que dure”. Miquel Domènech eta Francisco Javier Tirado, Sociología simétrica. Barcelona: Gedisa. (109–141).
Harari, Yuval N. (2016). Sapiens: de animales a dioses : breve historia de la humanidad. Barcelona: Debate.
Rowan, Jaron (2016). “Diseño y materialismo: Hacia materias salvajes.” Inmaterial. Diseño, Arte y Sociedad, 1(1), 3-15.
Sánchez-Criado, Tomás. (2016). “Pensar infraestructuralmente”. Inmaterial. Diseño, Arte y Sociedad, 1(1), 86-95.

Aldizkariak

1. American Journal of Sociology
2. American Sociological Review
3. Population and Development Review
4. Social Problems
5. Theory and Society
6. European Sociological Review
7. Sociological Perspectives
8. Comparative Studies in Society and History
9. Social Indicators Research
10.International Journal of Comparative Sociology
11. Journal of Historical Sociology
12. Archives Europeennes de Sociologie
13. Constributions to Indian Sociology
14. Chinese Sociology and Anthropology