Kirolari eta jarduera fisikoari aplikatutako biomekanika funtsezkotzat jotzen da giza mugimendua eta kirol-tresnen erabilera ulertzeko jarduera fisikoak egiten diren bitartean.



Biomekanikak gaitasuna ematen die ikasleei kontrolatutako ariketa fisikoak aztertzeko eta diseinatzeko, eta oinarri teknikoak ematen dizkie ondoren balorazio funtzionalean, kirol-keinuaren biomekanikan eta kirol-entrenamenduan sakon aztertu eta murgiltzeko.

TITULAZIOKO GAITASUNAK



G03:

Jarduera fisikoa eta kirola egitean eragina duten faktore anatomikoak, fisiologikoak, biomekanikoak, portaerari dagozkionak eta sozialak ezagutzea eta ulertzea.



* Ikastearen emaitzak: Ikasleak egiaztatu behar du bai idatziz eta bai hitzeginez azalduz, gorputzaren sistemak, ehundurak eta organoak deskribatzen dituela giza mugimenduaren analisia egiterakoan, izendatze espezifikoa menperatzen duelarik. Ikasleak ezagutza hau aplikatzen jakingo du giza mugimendua kirolean eta jarduera fisiko ezberdinetan garatzen denean. Horretarako, kirol keinu baten teknikaren analisi analitikoaren txosten bat aurkeztuko du eta baldintzazko ahalmenak garatzeko ariketen irudiak ere egingo ditu.





ZEHARKAKO GAITASUNAK:



Ebaluatzen diran. Azken notaren %10eko balioa izango du.



- G017:

Jarduera fisikoaren eta kirolaren arloko literatura zientifikoa ulertzea, bertako hizkuntzetan eta zientziaren eta teknologiaren esparruan erabiltzen diren beste hizkuntza batzuetan (lan, ebaluatu eta kalifikatzen da)



* Ikastearen emaitzak: Ikasleak ingelesez dagoen bibliografi zientifikoak irakurri, aztertu eta interpretatzen ikasiko du. Hau egiteko, errebisio lan idatziak erabiliko dira jarduera fisiko eta ariketa osasun zientzien arloaren erlazioaz baliatuz.



- G018:

Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (IKT) JFKZren esparruan aplikatzen jakitea (lan eta ebaluatzen da)



* Ikastearen emaitzak:Ikasleak textuak osatzeko programa informatikoak erabiltzeko gai izango da. Artikulu zientifikoek duten formatoa, zailtasuna eta berezitasunak baliatzeko ahalmena landuz.



- G019:

Lidergorako, pertsonen arteko harremanetarako eta taldean lan egiteko trebetasunak garatzea (lantzen da)



* Ikastearen emaitzak: Ikasleak taldean eginiko ariketak eta eztabaidak garatu ditu.



-G021:Lan arloko bikaintasun eta kalitate ohiturak garatzea (lan, ebaluatu eta kalifikatzen da)



* Ikastearen emaitzak: Ikasleak indibidualki landuko du.

1- Irakasgaiaren aurkezpena.



2- Biomekanika: sarrera.



3- Kinovea-ren erabilera.



4- Mugimenduen analisi mekaniko eta muskularra.



5- Informazio bibliografikoaren bilaketa Pubmed-en bitartez.



6- Dokumentazio bibliografikoaren kudeaketa Mendeley-ren bitartez.



7- Indarra eta potentzia kirol errendimenduan.



8- Oreka.



9- Ibileraren analisi biomekanikoa.



10- Lasterketaren analisi biomekanikoa.



11- Jauzien eta beraien lurreratzearen analisi biomekanikoa.



12- Pedalei eragitearen analisi biomekanikoa.



13- Golden Cheetah-ren erabilera.



14- R programa: sarrera.



* Ikasgai honetan lehen aldiz matrikulatutako ikasleei gomendatzen zaie programaren urteko eguneratzeen zain egotea.

Kontuan hartuta irakasleak ikasleen ikaskuntzaren zuzendari gisa jarduten duela, azterketa-gai izango da ikasgelan landu den guztia eta irakasleak etxean lan egiteko agindu duen guztia. Ikasleen erantzukizuna da klaseetan aktibo agertzea, etxean landutakoari buruz galdetuz eta iritziak emanez.



KLASEEN PRESTAKETA IKASLEEN ALDETIK



1- Eskola magistralak, ikasgelako praktikak eta laborategiko praktikak egiteko, ikasleak aldez aurretik lan egin behar du. Klaseetan, ikasleek lan pertsonaleko denboran klase bakoitza prestatzeko ikasi behar izan dituzten baliabideen eduki espezifikoetan sakonduko da.



2- Beharrezkotzat jotzen da ikasleak autonomoak izatea irakasgaia prestatzeko, baliabideetan eta eskoletan lantzen diren kontzeptuak ulertzen lagunduko dien informazio gehigarria bilatzeko eta lantzeko.



3- Eskoletan ez dira azalduko aldez aurretik baliabideetan azaldutako kontzeptuak eta ikasleak bere lan-denboran aldez aurretik lan egin ez izana klasea prestatzeko.



4- Ikasle batek galdera bat egiten badu baliabideetan azaldutako gaiari buruz



a) Irakasleak zuzenean galdetu ahal izango dio ea lan pertsonaleko denboran lan egin duen galdetutako kontzeptua edo gaia eta



b) Gai horri buruzko galderak egingo dizkio, bere ulermen-maila ezagutzeko.



Horrela, irakasleak, ikaslearen ulermen-puntutik, azalpenari berriro heldu ahal izango dio, ikaslearen banakako egokitzapena bilatuz.





ESKOLA MAGISTRALAK



Eskola magistraletan ikasleei orientazioa emango zaie, adibideen bidez eta ikasleek lan pertsonalean aldez aurretik landu behar izan dituzten gaietan sakontzeko galderen bidez.



Nagusiki grafikoak erabiliko dira ikasgaiko gai bakoitzean sakontzeko.



Eskoletan, ikasleak kontzeptu biomekanikoei buruz pentsa dezan bultzatuko da, . Eskolak ez dira erabiliko ikasleek landutako baliabideetan aurkitutako informazioa transmititzeko.





GELAKO ETA LABORATEGIKO ESKOLA PRAKTIKOAK



Ikasleak dagokion taldean parte hartuko duela sinatu beharko du. Informazio hori soilik erabiliko da taldeen esleipena errespetatzen dela ziurtatzeko eta, horrela, irakaskuntzaren kalitateari laguntzeko.



Eskola magistraletan irakasgaiaren eduki teorikoak aurkeztuko dira. Gelako eta laborategiko praktiketan era praktiko batean eskola teorikoetan ikusitako edukiak sakonduko dira bideoak, irakurketak eta abar erabiliz

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Test motatako proba (%): 80
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 20

Ohiko deialdiaren azterketara sartu aurretik, nortasuna egiaztatzen duen agiri bat aurkeztu beharko duzu.



Ohiko deialdian irakasgaia gainditzeko, ebaluazioa bi modutan egin ahal izango da (ebaluazio jarraitua eta amaierako ebaluazioa).





MODO 1 - EBALUZIOA JARRAITUA:



** Parte 1: Praktikak eta test azterketa partzialak



- Nota finalaren %20 suposatzen dute.





> Tests (Test 1: %8 eta Test 2: %8):



* 2 test, bakoitza 10 galderekin.

- Test 1 – analisi mecánico-muscularra.

- Test 2 –Pubmed y Mendeley-ren erabilpena



* Test-en puntuaketa (Test 1 y Test 2):

* erantzun zuzena (+1 / 10).

* erantzun ez-zuzena (0 / 10).

* erantzun gabe (0 / 10).



> Praktikak (balioa: 4%):



- Praktikak indibidualak dira.

- Praktikak egiteko, ikasleak praktika entregatu beharreko praktika-egunean joan behar

du eskolara.

- Praktika-egunean ikasleak ez badira eskolara joaten, ezin izango dute egin, araudian

jasotako kasuetan izan ezik.

- Praktikak eskuz entregatu beharko zaizkio irakasleari, klasea amaitzean.

- Praktikak ezin dira posta elektronikoz entregatu.

- Irakasleak ez ditu ematen praktikak inprimatutak.

- Ikasleak izango du praktikak inprimatuta entregatzeko ardura.

- Epe edo modu egokian entregatu ez diren praktikei 0 puntu emango zaizkie.

- Eskolako lehen egunean, praktika bakoitzaren dataren berri emango da.





** Parte 2: Test



- Banaka egin beharreko test proba.

- Atal honek 60 minutuko iraupena du.

- Nota finalaren %80 suposatzen du.

- 30 galderako test bat da, eta bertan sartuko dira 1. testeko 2. testeko gaia, ikasgelan

emandako edukiak eta lan pertsonalean lantzeko baliabideen edukiak.



- Test-aren puntuaketa :

* erantzun zuzena (+1 / 30).

* erantzun ez-zuzena (-0,33 / 10).

* erantzun gabe (0/30).





*** Ez-gai direnen kasuan, ez-ohiko deialdirako soilik gordeko da ebaluazio jarraituaren 1.zatiko nota gainditu bada.





EBALUAZIO JARRAITUARI UKO EGITEA:



- Ikasle guztiak ebaluazio jarraituari esleituta izango dira.

- Ebaluazio jarraituari nahitaez uko egin beharko zaio 11 asteko epean, lauhilekoaren hasieratik

zenbatzen hasita.

- 11 asteak igaro ondoren, ezingo zaio uko egin etengabeko ebaluazioari.

- Etengabeko ebaluazioari uko egiteko eta amaierako ebaluazioa aukeratzeko, E-gelaren bidez egin

behar da. Ikasgaiaren E-gelaren goiko aldean, «Programa» epigrafean, «Uko egiten dio etengabeko

ebaluazioari» lotura agertzen da. Esteka horretan klikatu behar duzu, eta, ondoren, «Uko egin nahi

diozu ebaluazio jarraituari ?» galderaren aurrean, «Bai» erantzun beharko duzu. Etengabeko

ebaluazioari uko egiten ez dioten pertsonek ez diote galdera horri erantzun beharko.





OHIKO DEIALDIAN ETENGABEKO EBALUAZIOKO DEIALDIARI UKO EGITEA:



- Etengabeko ebaluazioan parte hartzen duten ikasleek, ohiko deialdiari uko egiteko nahikoa izango dute egun ofizialean egin beharreko azterketara ez aurkeztea. Deialdiari uko egitean, azken nota "Ez Aurkeztua" izango da.







MODO 2 - EBALUAZIO FINAL:



- Banaka egin beharreko proba da.

- 5 puntu 10etik atera behar da atal honetan irakasgaia gainditu ahal izateko.

- Notaren %100 suposatzen du.

- Bi partez osatua dago:



** Parte 1 : Test

- Nota finalaren %50 suposatzen du.

- 30 galderako test, ebaluazio jarraituaren antzekoa.



** Parte 2 – Garatzeko galderak



- Nota finalaren %50 suposatzen du.

- Galdera 1 osatuaz dago (2 galderatik 1 aukeratzeko)





* Parte 1 eta Parte 2 atalek 90 minutuko iraupena dute osotara





OHIKO DEIALDIAN AZKEN EBALUZIOKO DEIALDIARI UKO EGITEA:



Azken ebaluazioan parte hartzen duten ikasleek, ohiko deialdiari uko egiteko nahikoa izango dute egun ofizialean egin beharreko azterketara ez aurkeztea. Deialdiari uko egitean, azken nota "Ez Aurkeztua" izango da.





PRINTZIPIO ETIKOAK HAUSTEA:

Azterketako eta ebaluazioko ohiko printzipio etikoak hautsiz gero, kalifikazioa zero puntukoa izango da



EBALUAZIO EZ-PRESENTZIALA:



Ebaluazioa ez prezentziala egin beharko balitz, antolaketa-egokitzapenak egingo dira 2022-2023 Irakaskuntzarako Egokitzapen Planaren gomendioei jarraituz eta dagokien egutegi eta egitarauan

Ez-ohiko deialdiaren azterketara sartu aurretik, nortasuna egiaztatzen duen agiri bat aurkeztu beharko duzu.



Ez-ohiko deialdian irakasgaia gainditzeko, ebaluazioa bi modutan egin ahal izango da (ebaluazio jarraitua eta amaierako ebaluazioa):



MODU 1: EBALUAZIO JARRAITUA:



- Ebaluazioa hau da ohiko deialdian ebaluazio jarraitua egin zuten ikasleentzat.

- Proba indibiduala da.

- 30 galderaz osatua dago.

* Puntuazio sistema hurrengoa da:

- Erantzun zuzena: +1/30.

- Erantzun ez-zuzena: -0,33/30



* Testak, ebaluazio jarraituaren 1. partea gainditu bada, azken notaren %80

suposatzen du.



* Testak, ebaluazio jarraituaren 1. partea gainditu ez bada, azken notaren %100

suposatzen du.



*** Ebaluazio jarraituaren 1. partearen nota, gaindituta badago, ikasturte horretan

bakarrik gordetzen da.





Modu 2. Ebaluazio finala:





** Parte 1: Test proba.



- Azterketa indibiduala da

- Nota finalaren %50 suposatzen du.

- 30 galderaz osatua dago.

* Puntuazio sistema hurrengoa da:

* Erantzun zuzena: +1/30.

* Erantzun ez-zuzena: -0,33/30







** Parte 2: Garatzeko galderak



- Nota finalaren %50 suposatzen du.

- Galdera 1 osatuaz dago (2 galderatik 1 aukeratzeko)





EZ-OHIKO EBALUAZIORI UKO EGITEA:



Azterketa data ofizialetan ezarritako probara ez aurkeztuz, ikasleek ez-ohiko deialdiari uko egin ahal izango diote. Deialdiari uko egiteak "Ez-aurkeztua" kalifikazioa ekarriko du.





PRINTZIPIO ETIKOAK HAUSTEA:



- Azterketako eta ebaluazioko ohiko printzipio etikoak hautsiz gero, kalifikazioa zero puntukoa izango da



EBALUAZIO EZ PRESENTZIALA



Ebaluazioa ez presentziala egin beharko balitz, antolaketa-egokitzapenak egingo dira 2022-2023 Irakaskuntzarako Egokitzapen Planaren gomendioei jarraituz eta dagokien egutegi eta egitarauan

Irakasgaiaren gela birtualaren (moodle plataforma; E-gela) erabilpena derrigorrezkoa da egon daitezkeen moldaketa txikien berri izateko. Irakasleek, egoera bereziren batengatik moldaketa txikiak egin behar izanez gero, hauek E-gelaren bidez jakinaraziko ditu.

Oinarrizko bibliografia

Aguado, X. (1993): Eficacia y técnica deportiva. Análisis del movimiento humano. INDE. Barcelona.

Aguado, X.; Izquierdo, M.; González, J.L. (1995): Biomecánica fuera y dentro del laboratorio. Universidad de León. Izquierdo, M (2008): Biomecánica y bases neuromusculares de la actividad física y el deporte. Panamericana. Madrid. Llana, S.; Pérez, P. (2014): Biomecánica básica aplicada a la actividad física y al deporte.Paidotribio.



- Lecturas: Educación Física y Deportes, Revista Digital. Buenos Aires, Año 17, No 170, Julio de 2012.Biomecánica aplicada al deporte:contribuciones, perspectivas y desafíos

- Entrenamiento de Fuerza: Nuevas Perspectivas Metodológicas. Carlos Balsalobre-Fernández y Pedro Jiménez-Reyes. 2014; 14-29.

- Equilibrio y estabilidad del cuerpo humano. Paidotribo, Barcelona.Juan Garcia-Lopez. Jose A. Rodriguez-Marroyo

- Cámara, J. Análisis de la marcha: sus fases y variables espacio-temporalesEntramado vol.7 no.1 Cali Jan./July 2011

- Cámara, J. Educación Física y Deporte, ISSN-e 0120-677X, Vol. 30, Nº. 2, 2011, págs. 607-625. Fuerza de reacción del suelo durante la marcha. Componente vertical y antero-posterior

- Biomecánica de la marcha atlética. análisis cinemático de su desarrollo y comparación con la marcha normal. Revista Cubana de Investigaciones Biomedicas 36(2):1-21 · April 2017

- García-López, J.; Peleteiro, J. (2004). Tests de salto vertical (II): Aspectos biomecánicos. RendimientoDeportivo.com, N°7.

- P. Jiménez-Reyes, V. Cuadrado-Peñafiel, J.J. González-Badillo Análisis de variables medidas en salto vertical relacionadas con el rendimiento deportivo y su aplicación al entrenamiento. Cultura, Ciencia y Deporte 2011 6 (17).

- Análisis biomecánico para ciclistas, Trabajo de Fin de Grado de Ingeniería Informática, Carlos Jaynor Márquez Torres.Universidad Complutense de Madrid.

- The Landing Error Scoring System (LESS) Is a valid and reliable clinical assessment tool of jump-landing biomechanics: The JUMP-ACL study.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Campos, J. (2001). Biomecánica y deporte. Ed. Ayuntamiento de Valencia, Valencia.
Consejo Superior de Deportes (Varios). Estudios sobre ciencias del deporte. Números: 1, 12, 13, 19, 21, 22, 27 y 32. Ed. Consejo Superior de Deportes, Madrid.
Ferro, A. (2001). La carrera de velocidad: Metodología de análisis biomecánico. Ed. Librerías deportivas Esteban Sanz, Madrid.
Pérez Soriano, Pedro; coord. Biomecánica aplicada a la actividad física y al deporte: últimas investigaciones en España. Ayuntamiento de Valencia, 2007. ISBN: 978-84-8484-223-1
Nigg, B.M. y Herzog, W. (1994). Biomechanics of the músculo-skeletal system. Ed. Wiley & Sons, Sussex.

Aldizkariak

Medicine & Science in Sports & Exercise - http://www.acsm-msse.org/pt/re/msse/home.htm;jsessionid=LpPS3QSFfgHGZsGcqkhgZnXRQ6HXKQXpBmTBk09v9V7n9Qzsn5sQ!1379360954!181195629!8091!-1
BJSM Online - British Journal of Sports Medicine- http://bjsm.bmj.com/
IJSPP- http://www.humankinetics.com/IJSPP/journalAbout.cfm
FEMEDE- http://www.femede.es/portada.php

Web helbideak

PubMed Home: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/sites/entrez
American Academy of Podiatric Sports Medicine. http://www.aapsm.org/about.html
American College of Sports Medicine (ACSM). Biomechanics Interest Group. http://www.acsmbig.atfreeweb.com/
American Society of Biomechanics. http://asb-biomech.org/
Asociación Española de Ciencias del Deporte. http://www.cienciadeporte.com
Biomedical Engineering Society. http://bme.www.ecn.purdue.edu/bme/
Canadian Society of Biomechanics. http://www.health.uottawa.ca/biomech/csb/
European Society for Movement Analysis in Adults and Children. http://www.dundee.ac.uk/orthopaedics/esmac/
European Society for Movement Analysis in Adults and Children. http://www.dundee.ac.uk/orthopaedics/esmac/
European Society of Biomechanics. http://www.utc.fr/esb/
Human Factor and Ergonomics Society. http://www.hfes.org/
International Council of Sport Science and Physical Education. http://www.icsspe.org/
International Society of Biomechanics. http://www.isbweb.org
International Society of Biomechanics in Sports. http://www.uni-stuttgart.de/External/isbs/
International Sports Engineering Association. http://www.sports-engineering.co.uk/
ISB Technical Group on the 3-D Analysis of Human Movement. http://www.utc.edu/Human-Movement.
Revista Digital Rendimientodeportivo.com. http://www.rendimientodeportivo.com.