Geologia irakasgaiak Ingeniaritza Zibilarekin loturiko prozesu geologikoen funtzionamendua ulertzeko gaitasuna emango dio ikasleari.

Irakasgai honetan landuko diren zeharkako gaitasunak honakoak dira:

T1: Problemak ebatzi eta argudiatzea.

T2: Taldean lan egitea.

T3: Ahozko eta idatzizko informazioa transmititzea.



Irakasgaiaren gaitasun espezifikoak ondorengoak dira:

C1.- Geologiaren oinarrizko printzipioak ezagutzea, prozesu geologiko gehienen funtzionamendua ulertu ahal izateko.

C2.- Kartografia geologikoak irakurtzen ikastea, mapa geologikoez lagunduz hauetan azaltzen diren substratu motak eta egitura geologikoak ezagutu ahal izateko.

C3.- Lurrean aurkitzen ditugun material mota desberdinak bereizi, arroka eta mineral mota desberdinak sailkatu ahal izateko.

C4.- Geologian denborak duen dimentsioa ezagutu, Lurraren historian zehar gertaturiko prozesuak denbora eskalan ordenatu ahal izateko.

C5.- Lurraren barne egitura ezagutu, lurrazalean gertatzen diren prozesu geologikoak ulertu ahal izateko.

C6.- Lurraren kanpo egitura ezagutu, klima erregulatzen duten aldagaiak eta hauek Lurraren gainazala modelatzen duten eragileekin duten erlazioa ulertu ahal izateko.

C7.- Mineralogiari dagozkion oinarrizko printzipioak eta orokortzeak, prozesu mineralogikoak eta eratze-inguruneak ezagutu, gai geologiko desberdinekin ohituz, batik bat petrologiarekin.



Ondorengo ikaskuntza emaitzak lortzea espero dugu:



1. Metodologia zientifikoaren berezko estrategiak aplikatzen ditu ingeniaritzaren berezko problemak ebazteko: analisi kualitatiboak egitea, terminologia zientifiko-teknikoa erabiltzea, abstrakzioa egitea, hipotesiak formulatzea, ereduak eraikitzea, emaitzak aplikatzea, soluzioen existentzia, bakartasuna, propietateak eta interpretazioa aztertzea, orokortzeak bilatzea eta erakustaldiak eraikitzea.



2. Metodo eta teknika egokiak erabiliz, grafikoki ebazten ditu geometria-arazoak planoan.



3. Kartografia geologikoak interpretatzen ditu, mapa geologikoen laguntzaz dauden substratu motak eta egitura geologikoak ezagutu ahal izateko. Lurrean aurkitzen ditugun material motak bereizten ditu harri eta mineral motak sailkatu ahal izateko.

1. Gaia: Geologiara sarrera

Geologiaren arloak

Geologia ingeniaritza zibilean



2. Gaia: Mineralogia

Mineralen konposizio kimikoa

Mineralen egitura

Mineralen propietate fisikoak

Mineralen sailkapena



3. Gaia: Petrologia

Ziklo petrografikoa

Arroka igneoak

Arroka sedimentarioak

Arroka metamorfikoak



4. Gaia: Barne geodinamika

Lurraren egitura eta konposizioa

Kontinenteen jitoa

Plaken tektonika

Sumendiak eta lurrikarak



5. Gaia: Egitura geologikoak

Esfortzu eta deformazioak lurrazalean

Arroken erresistentzian eragina duten faktoreak

Portaera harikorrak eragindako egitura geologikoak: tolesak eta diapiroak

Portaera hauskorrak eragindako egitura geologikoak: failak eta diaklasak a



6. Gaia: Denbora geologian

Denbora-eskala geologikoa

Estratigrafiaren oinarrizko printzipioak

Datazio erlatibo eta absolutua



7. Gaia: klimatologia

Atmosferaren konposizioa eta egitura orokorra

Klimaren osagaiak eta eragileak

Atmosferaren zirkulazio globala eta klima eremuak



8. Gaia: Geomorfologia

Meteorizazioa, higadura, garraioa eta sedimentazioa

Prozesu grabitazionalak

Gainazaleko ur-lasterrak

Kostako prozesuak

Glaziarrak

Haizea



9. Gaia: Hidrogeologia

Ziklo hidrologikoa

Lurpeko urak: metaketa, zirkulazioa eta erauzketa

Lurpeko uraren eragina



10. Gaia: Mazizo arrokatsua

Matrize arrokatsuaren sailkapen geomekanikoak

Mazizo arrokatsuaren sailkapen geomekanikoak

In situ saiakuntzak mazizo arrokatsuan



11. Gaia: Kartografia geologikoa

Eskoletan teoria-azalpenak eman eta ariketak landuko dira.



Ikasturtean zehar, ikasteko eta etengabeko autoebaluziorako ariketak proposatuko zaizkie ikasleei, hala beren ikasketa-prozesuan eginiko aurrerapena ezagutu dezaten momentu oro.



Lauhilekoaren erdialdean proba partzial liberatorio bat egingo da.



Praktikak egingo dira laborategian.



Probak galdera teorikoz, teoriko-praktikoz edo/eta ariketaz osatuko dira.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 80
  • Laborategiko praktikak (%): 20

Irakasgaiaren ebaluazioa etengabekoa izango da, edo azken ebaluazioa etengabeko ebaluazioari behar bezala uko egin diotenentzat.



ETENGABEKO EBALUAZIOAREN KASUAN, honela egingo dugu:





a) Klaseko ariketak:

Astean behin banaka ikastea eta ariketak ebaztea ikaskuntzarako eta ikaskuntzaren jarraipenerako tresna bat da. Horregatik, ikasgelan ikusitakoaren ariketa teoriko-praktikoak edo praktikoak proposatu eta ebaluatuko dira. Ez da derrigorrezkoa ariketak egitea, baina horiek ondorio kuantitatiboak izango dituzte ikasgaia gainditu duten ikasleen azken notan, 1 baino faktore biderkatzaile handiago baten bidez. Faktore hori atal honetako d) puntuan azalduko da.



b) Praktikak (azken notaren %20)

Praktiketara etortzea eta dagozkien txostenak entregatzea nahitaezkoa da. Praktikak egiten dituenak 5eko nota minimoa atera beharko du irakasgaia gainditzeko. Praktikak egiten ez dituenak edo gainditzen ez dituenak azterketa finalean praktiken azterketa egin beharko du eta 5/10 nota minimoa atera behar du zati honetan irakasgaia gainditzeko.



c) Azterketa (azken notaren %80)

Azterketa partziala egingo da lauhilekoaren erdian. Bertan, eduki teoriko-praktikoak ebaluatuko dira, eta notaren % 30eko balioa izango dute. Azken azterketan zati hau askatzeko, gutxieneko nota 5/10 da. Zati hau askatzen duenak gutxienez 5/10 lortu beharko du azken proban ikasgaia gainditzeko.



Amaierako azterketan, bigarren zatiko eduki teoriko-praktikoak (notaren % 30) eta gelako praktikak (notaren % 20) ebaluatuko dira. Azterketa partziala askatu ezean, amaierako azterketak eduki teoriko-praktiko osoak (notaren % 60) eta ikasgelako praktikak (notaren % 20) izango lituzke, eta ikasgaia gainditzeko gutxieneko nota 5/10 da.

Azterketetan gai teorikoak, teoriko-praktikoak eta/edo ariketak proposatzen dira.



d) Ohiko deialdiko nota:



Irakasgaia gainditzeko baldintzak bete ondoren, irakasgaiaren nota zehazteko, ariketa puntuagarrietan lortutako kalifikazioa hartuko da kontuan. Irakasgaiaren nota honela kalkulatuko dugu:

(Irakasgaiaren nota) = (Azterketa eta praktiken nota)*(1+f),

Non, f: ikaslearen ariketa puntuagarrien kalifikazioaren arabera zehaztutako faktorea (f<0,2).



Adibidea: (Azterketa eta praktiken nota) = 6,5; f = 0,15. (Irakasgaiaren nota) = 7,5





Ez da gordeko zatirik ez notarik kurtso batetik bestera.





AZKEN EBALUAZIOA kasurako:

-Ebaluazioa mota honetan parte hartzeko, ikasleak uko egin beharko dio etengabeko ebaluazioari (2016ko abenduak 15eko Euskal Herriko Gobernu Kontseiluak hartutako erabakiaren arabera, eta 2017ko martxoaren 13ko EHAAn argitaratua). Horretarako, ikasleak idatziz bidali beharko dio irakasgaiaren arduradunari etengabeko ebaluazioaren uko egitea. Horretarako 9 asteko epea izango du irakasgaiari dagokion lauhilekoaren hasieratik kontatuz.



- Proba honek bi zati izango ditu:



Lehengo zatia (%80): banakako eta idatzizko proba, klasean emandako eduki teoriko-praktikoen ebaluazioari dagokiena.



Bigarren zatia (%20): laborategiko praktikei dagozkien banakako eta idatzizko proba. Horretarako, etengabeko ebaluazioari behar bezala uko egin dion ikaslea kontaktuan jarriko da irakasgaiaren arduradunarekin (irakasgaiari dagokion lauhilekoaren hasieratik 10 aste baino gutxiagoko epean), zehaztu ahal izateko laborategiko praktiken edukiez.





UKO EGITEA: Azterketa finalera ez aurkezteak ebaluazioaren deialdiari uko egitea suposatuko du eta Ez Aurkeztua gisa agertuko da. Ikasle horiek ez dute partzial liberatorioan lortutako nota gordeta izango ezohiko deialdirako, nahiz eta azterketa hori gainditurik izan.



Osasun egoerak hala behartuta irakaskuntza presentziala eteten bada, ebaluazio sistema mantendu egingo da, modalitate ez-presentzialera egokituz. Kasu honetan ebaluazio frogak e-gela plataformaren bidez egingo dira.

Irakasgaiaren ebaluazioa etengabekoa izango da, edo azken ebaluazioa etengabeko ebaluazioari behar bezala uko egin diotenentzat.



ETENGABEKO EBALUAZIOAREN KASUAN, honela egingo dugu:





a) Klaseko ariketak:

Astean behin banaka ikastea eta ariketak ebaztea ikaskuntzarako eta ikaskuntzaren jarraipenerako tresna bat da. Horregatik, ikasgelan ikusitakoaren ariketa teoriko-praktikoak edo praktikoak proposatu eta ebaluatuko dira. Ez da derrigorrezkoa ariketak egitea, baina horiek ondorio kuantitatiboak izango dituzte ikasgaia gainditu duten ikasleen azken notan, 1 baino faktore biderkatzaile handiago baten bidez. Faktore hori atal honetako d) puntuan azalduko da.



b) Praktikak (azken notaren %20)

Praktiketara etortzea eta dagozkien txostenak entregatzea nahitaezkoa da. Praktikak egiten dituenak 5eko nota minimoa atera beharko du irakasgaia gainditzeko. Praktikak egiten ez dituenak edo gainditzen ez dituenak azterketa finalean praktiken azterketa egin beharko du eta 5/10 nota minimoa atera behar du zati honetan irakasgaia gainditzeko.



c) Azterketa (azken notaren %80)

Azterketa partziala egingo da lauhilekoaren erdian. Bertan, eduki teoriko-praktikoak ebaluatuko dira, eta notaren % 30eko balioa izango dute. Azken azterketan zati hau askatzeko, gutxieneko nota 5/10 da. Zati hau askatzen duenak gutxienez 5/10 lortu beharko du azken proban ikasgaia gainditzeko.



Amaierako azterketan, bigarren zatiko eduki teoriko-praktikoak (notaren % 30) eta gelako praktikak (notaren % 20) ebaluatuko dira. Azterketa partziala askatu ezean, amaierako azterketak eduki teoriko-praktiko osoak (notaren % 60) eta ikasgelako praktikak (notaren % 20) izango lituzke, eta ikasgaia gainditzeko gutxieneko nota 5/10 da.

Azterketetan gai teorikoak, teoriko-praktikoak eta/edo ariketak proposatzen dira.



d) Ezohiko deialdiko nota:



Irakasgaia gainditzeko baldintzak bete ondoren, irakasgaiaren nota zehazteko, ariketa puntuagarrietan lortutako kalifikazioa hartuko da kontuan. Irakasgaiaren nota honela kalkulatuko dugu:

(Irakasgaiaren nota) = (Azterketa eta praktiken nota)*(1+f),

Non, f: ikaslearen ariketa puntuagarrien kalifikazioaren arabera zehaztutako faktorea (f<0,2).



Adibidea: (Azterketa eta praktiken nota) = 6,5; f = 0,15. (Irakasgaiaren nota) = 7,5





Ez da gordeko zatirik ez notarik kurtso batetik bestera.





AZKEN EBALUAZIOA kasurako:

-Ebaluazioa mota honetan parte hartzeko, ikasleak uko egin beharko dio etengabeko ebaluazioari (2016ko abenduak 15eko Euskal Herriko Gobernu Kontseiluak hartutako erabakiaren arabera, eta 2017ko martxoaren 13ko EHAAn argitaratua). Horretarako, ikasleak idatziz bidali beharko dio irakasgaiaren arduradunari etengabeko ebaluazioaren uko egitea. Horretarako 9 asteko epea izango du irakasgaiari dagokion lauhilekoaren hasieratik kontatuz.



- Proba honek bi zati izango ditu:



Lehengo zatia (%80): banakako eta idatzizko proba, klasean emandako eduki teoriko-praktikoen ebaluazioari dagokiena.



Bigarren zatia (%20): laborategiko praktikei dagozkien banakako eta idatzizko proba. Horretarako, etengabeko ebaluazioari behar bezala uko egin dion ikaslea kontaktuan jarriko da irakasgaiaren arduradunarekin (irakasgaiari dagokion lauhilekoaren hasieratik 10 aste baino gutxiagoko epean), zehaztu ahal izateko laborategiko praktiken edukiez.





UKO EGITEA:



Azterketa finalera ez aurkezteak ebaluazioaren deialdiari uko egitea suposatuko du eta Ez Aurkeztua gisa agertuko da.



Osasun egoerak hala behartuta irakaskuntza presentziala eteten bada, ebaluazio sistema mantendu egingo da, modalitate ez-presentzialera egokituz. Kasu honetan ebaluazio frogak e-gela plataformaren bidez egingo dira.

Irakasgaiko apunteak.
Eskoletan azaldutako eta ikasleei proposaturiko teoria eta ariketak.
Laborategiko praktiken fitxak.
Laborategiko praktiketan azaldutako eta ikasleei proposaturiko teoria eta ariketak.

Oinarrizko bibliografia

Grotzinger J, Jordan TH, Press F, Siever R. Understanding Earth. New York: WH Freeman, 2010.

López Marinas JM. Geología aplicada a la Ingeniería Civil. Madrid: Cie Dossat, 2006.

Monroe J, Wicander R, Pozo M. Geología. Dinámica y evolución de la Tierra. Madrid: Paraninfo, 2008

Orozco M, Azañón JM, Azor A, Alonso-Chaves FM. Geología Física. Madrid: Thomson Editores-Paraninfo, 2002.

Tarbuck EJ, Lutgens FK, Tasa D. Ciencias de la Tierra: una introducción a la geología física. Madrid: Pearson Educación, 2005.

Parriaux, A. Géologie: Bases pour l'ingénieur. Laussane: EPFL, 2009.

Pozo M, González J, Giner J. Geologia praktikoa: materialak ezagutzea eta mapen analisia : hastapenak. Bilbao: Euskal Herriko Unibertsitatea, Argitalpen Zerbitzua, D.L. 2008.

Ramón-Lluch R, Martínez-Torres LM, Apraiz A. Kartografia geologikoa: sarrera. Bilbao: Euskal Herriko Unibertsitatea, Argitalpen Zerbitzua, D.L. 2001.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Bastida F. Geología: Una visión moderna de las Ciencias de la Tierra. Vols. I y II. Trea Ciencias, 2005.
González de Vallejo LI, Ferrer M, Ortuño L, Oteo C. Ingeniería Geológica. Madrid: Prentice Hall, 2004.
Hurlburt CS, Klein C. Manual de mineralogía de Dana. Tomos I y II. Barcelona: Editorial Reverté, 1997.
Ortiz I. Atlas ilustrado de los minerales. Madrid: Susaeta.

Aldizkariak

Revista Cimbra
Revista Ingeopres. Actualidad Técnica de Ingeniería Civil, Minería, Geología y Medio Ambiente
Revista de Obras Públicas
Geologica Acta.- Instituto Nacional de Geología. C.S.I.C, Barcelona
Boletín Geológico y Minero.- Instituto Geológico y Minero de España. Madrid.
Estudios Geológicos, C.S.I.C., Madrid.
Geological Society of American Bulletin.
Geology
Earth and Planetary Science Letters
American Association of Petroleum Geologists Bulletin
Revista de la Sociedad Geológica de España: Geogaceta:
http://www.geogaceta.es/GEOGACETA/Presentacion%20Geogaceta.htm

Web helbideak

Instituto Geológico y Minero de España: www.igme.es
Sociedad Geológica de España: http://www.sociedadgeologica.es/
www.cedex.es
http://pubs.usgs.gov/gip/dynamic/understanding.html
Webgeology: https://www.nbvm.no/index.html
Cartografía geológica UNED: https://www.intecca.uned.es/difusiongiccu/grado/curso_cartografia/index.html
American Museum of Natural History: http://www.amnh.org/
Museo Nacional de Ciencias Naturales: http://www.mncn.csic.es/