Irakasgai honen helburu generikoa paisaia zientziaren objektua eta metodoa ezagutzea da eta horren barnean helburu zehatzak dira:

-paisaiaren kontzeptua menperatzea bere dimentsio ezberdinetan

-paisaiaren lanerako behar diren oinarrizko iturriak eta baliabideak ulertzen eta eta egoki erabiltzen jakitea

-paisai bakoitzari dagokion sistema ulertu eta mota bakoitzaren eragileak zeintzuk diren jakin

-paisaia prozesuen antzematea eskala ezberdinetan bereiztu

-paisaia motak izendatu, sailkatu eta ezaugarritu

-aldagai ezberdinen menpe paisaia baliostatzen ikastea lan-tresna ezberdinen bitartez eta lurralde batetako paisaiaren harrera gaitasuna ezagutu

-lurraldeko lan-eskakizun ezberdinei erantzuna emateko paisaiaren eredu teoriko eta metodologikoa menperatu



Helburu hoiekin lortu behar diren gaitasunak dira:

G.1. Paisaia kontzeptuaren dimentsio ezberdinak bereiztea eta menperatzea

G.2. Paisaiari datzan sistema eta aniztasun eragileak ulertzen eta zehazten jakitea

G.3. Paisaiaren tratamendurako oinarrizko informazio iturriak bilatzen, ulertzen eta lantzen jakitea (mapa tematikoak eta sintetikoak, argazki aereoa eta landa kanpoa)

G.4. Neurketa-tresnen erabilera, marrazketa tekniketan trebetasuna eta datuen azterketa egokia bere ateraketa kartografikoarekin egiten jakitea

G.5. Paisaiaren espazio dimentsioa atzemandu: paisaia prozesuen eskala eta egitura

G.6. Metodo eta teknika ezberdinen bitartez kalitate, ahultasun, harrera-gaitasun, eta ingurumen eragina parametroen menpe paisaia baliostatzen jakitea

G.7. Ikuspegi ezberdinen menpe paisaiaren tratamenduaren modelo teoriko eta metodologiko ezberdinak hedatzen jakitea

1.- PAISAIA: KONTZEPTUA ETA LAN-METODOAK

Kontzeptuaren tratamendua eta lan xedea:

1.1.-Aurrekariak eta egungo dimentsioak

1.2.-Paisaia: babesa eta lurralde antolamendua: lege-esparrua

1.3.-Helburuak eta lan-metodoak paisaian: azterketa motak



2.-PAISAIAREN ANIZTASUNA: DEFINIZIOA, KARTOGRAFÍA ETA PAISAI-UNITATEEN SAILKAPENA

2.1.-Aniztasun paisajistikoaren eragileak

2.2.-Paisaiaren ezaugarriak :

-Ikus-osagaiak: bertikal eta horizontal egitura

2.3.-Paisai-unitateen mugaketa eta izendapena

- Unitate irregular eta erregularrak

- Ikus-arro autoedukiak

- Puntu baten ikus-arroa

- Paisaiaren ezaugarriak izendapenean

2.4.- Paisaiaren sailkapena:

- Genetikoa

- Egitura-osagaien nagusitasuna

- Espazio ezaugarriak

- Funtzioa

- Egoera eta dinamika



3.-PAISAIAREN EGITURA ETA DINAMIKA

3.1.-Eskala eta egituraren azterketa:

-Heterogeneitatea, aberastasuna, aniztasuna,berdintasuna…

-Funtzioak eta egiturak paisaiaren bilakaeran



4.-BALIOTASUN DIAGNOSIA: PAISAIAREN BALIOSPENA

4.1.-Kalitatearen baliospen lan-metodoa: xedea, helburuak, osagai-ezaugarriak, parametroak

4.1.1.-Metodologia zuzenak eta subjetiboak

4.1.2.- Metodologia ez zuzenak:

- Paisaiaren osagaien menpekoak

- Ikus eta estetiko ezaugarrien menpekoak

4.1.3.- Mistoak

4.2.- Ikus-ahultasunaren baliospen metodoak

4.3.- Lurraldearen pasajistikoki harretasun-gaitasuna bereizteko bideak



5.- PROGNOSI ETA SINTERESIA: INGURUMEN ERAGINA PAISAIAN

5.1.-Ingurumen eraginaren kontzeptua. Parametroak. Baliospena behar duten proiektuak.

5.2.-Ingurumen eraginaren azterketa eta ebaluaketaren arteko ezberdintasuna

5.3.-Azterketa metodoak

5.4.- Eragina eta Integrazio Paisajistikoaren azterketak.

Irakasgai honetako metodologiak ikasleek gaitasunak lortu deszaketen barne hartzen ditu azalpen teoriko eta praktikoak klaseetan, kartotekan eta landa-irteeran. Kasu guztietan irakasleak eskuragarri jarriko ditu Egela-ren bitartez edukin teorikoaren eskema,irudiak eta material bibliografikoa irakurketak eta ariketak egiteko. Kartekan paperezko maparen praktikak egingo dira irakasleak eskuragarriko emandako mapekin. Kanpo-irteerarako ere dossier bat emango zaie edukinen eta praktiken jarraipena egiteko.



Ikasleen aldetik lan praktikoaren egiteak irakasgaian ikusitakoarekin izando dira. Lan-emanak plataforma digital eta eskuz (klasean egindakoak paperezko materialetan ematen dira bakoitzarentzako jarritako epean. Derrigorrezkoa da alde praktikoa eta irteera egitea.

Ikasgai honen ebaluazio metodoa mistoa denez (jarraitua eta azken azterketa)ikasleek ebaluaketaren deialdiari uko egiteko sinatutako idatzi bat aurkeztu behar dute kurtso hasieratik 3 asteetako epe batetan.



Gaitasun bakoitzerako ebaluazio mota, nota eta erizpideak:

G.1.-Paisaia kontzeptuaren dimentsio ezberdinak bereiztea eta menperatzea

Azterketa (0.5)

-Azalpen egokia

-Alde garrantzitsuenak aipatzen dira

-Aipatutako harremanak egokiak dira

-Egoki idatzita dago

*Testu baten iruzkina

Praktika (0.5)

-Azalpen egokia

-Alde garrantzitsuenak aipatzen dira

-Aipatutako harremanak egokiak dira

-Egoki idatzita dago



G.2. –Paisaiari datzan sistema eta aniztasun eragileak ulertzen eta zehazten jakitea

Azterketa (0.5) Praktika (0.5)

-Erantzun egokia

-Azalpen zehatza eta osoa

-Ongi egituratua



G.3.- Paisaiaren tratamendurako oinarrizko informazio iturriak bilatzen, ulertzen eta lantzen jakitea (mapa tematikoak eta sintetikoak, argazki aereoa eta landa kanpoa)

Praktika (0.5)

-Materiala eta eskala egokiak

-Egoki egituratua

-Ateratako informazioa egokia da eta ongi ondorioztatua



G.4.- Neurketa-tresnen erabilera, marrazketa tekniketan trebetasuna eta datuen azterketa egokia bere ateraketa kartografikoarekin egiten jakitea

Azterketa (2)

-Emandako lana egoki eginda

-Alde grafikoa argia eta ulergarria

-Pausoak egokiak

-Baliabide egokiak

Praktika (1.5)

-Esarritako balizkoak egoki erantzunak

-Materiala egokia

-Erabilitako aldagaiak egokiak

-Erantzun egokiak

-Irudi grafikoak argiak eta egokiak

-Ongi egituratua



G.5.-Paisaiaren espazio dimentsioa atzemandu: paisaia prozesuen eskala eta egitura

Azterketa (0.5)

-Erantzun egokia

-Azalpen argia eta argia

Praktika (0.5)

-Esarritako balizkoak egoki erantzunak

-Ongi egituratua

-Erizpide aproposak

-Baliabide egokiak

-Aurkeztutako material grafikoa egokia eta argia



G.6.- Metodo eta teknika ezberdinen bitartez kalitate, ahultasun, harrera-gaitasun, eta ingurumen eragina parametroen menpe paisaia baliostatzen jakitea

Azterketa (1)

-Esarritako balizkoak egoki erantzunak

-Erabilitako azalpen erizpideak egokiak

-Baliabideen erreferentzia egokia

-Ideia propioak adierazten dira

Praktika (1)

-Esarritako balizkoak egoki erantzunak

-Erabilitako azalpen erizpideak egokiak

-Baliabideen erreferentzia egokia

-Ideia propioak adierazten dira



G.7.- Ikuspegi ezberdinen menpe paisaiaren tratamenduaren modelo teoriko eta metodologiko ezberdinak hedatzen jakitea

Azterketa (0.5)

-Esarritako balizkoak egoki erantzunak

-Erabilitako azalpen erizpideak egokiak

-Baliabideen erreferentzia egokia

-Ideia propioak adierazten dira

Praktika (0.5)

-Lana ongi betea helburu guztiak lortuz

-Tresna eta teknologi baliabide aproposak

-Lan ordenatua

-Alde grafikoa eta idatzia argia eta ongi agertua





* Azterketa eta practicum-aren notak gehitzeko biak gaindituak egon behar dira.



* 8. artikulua.– Ebaluazio sistemak.(BOPV, 2017-03-13):

3.– Ikasleek eskubidea izango dute azken ebaluazio bidez ebaluatuak izateko, etengabeko ebaluazioan

parte hartu zein ez hartu. Eskubide hori baliatzeko, ikasleak etengabeko ebaluazioari uko

egiten diola jasotzen duen idatzi bat aurkeztu beharko dio irakasgaiaren ardura duen irakasleari

eta, horretarako, bederatzi asteko epea izango du lauhilekoko irakasgaien kasuan edo 18 astekoa

urteko irakasgaienean, ikastegiko eskola egutegian zehaztutakoarekin bat lauhilekoa edo ikasturtea

hasten denetik kontatzen hasita. Irakasgaiaren irakaskuntza gidan epe luzeagoa ezarri ahal

izango da.

Gai bakoitzeko ezkegi egiten diren irakurketak
Mapa topografiko eta tematikoak (paper eta digitalean)
Marrazketa eta neurketa materiala(angelu-garragailua, eskuaira, kalkulatzailea)
Excel kalkulu orria
QGIS programa

Oinarrizko bibliografia

-AAVV (2014). Geografía de los paisajes de España. UNED 349 pp.

-BENAYAS, J. (Coord.). (1994).Viviendo el paisaje. Guía didáctica para interpretar y actuar sobre el paisaje. Pp. 27-36. Fundación NatWest.

-BOLÓS, M. de (dir.). (1992). Manual de la Ciencia del Paisaje. Teoría, métodos y aplicaciones. Masson, Barcelona. 273 pp.

-BUREL, F.& BAUDRY, J. (2002). Ecología del paisaje. Conceptos, métodos y aplicaciones. Ediciones Mundi-Prensa.

-BUSQUETS, J.& CORTINA, A. (2008). Gestión del paisaje. Manual de protección, gestión y ordenación del paisaje. Ariel Patrimonio

-C.E.O.T.M.A. (1991). Guía para la elaboración de estudios del medio físico. Contenido y metodología. M.O.P.T. (Tercera edición).

-CRUZ, L. y ESPAÑOL, I. (2009). El paisaje. De la percepción a la gestión. Liteam ediciones.

-DE JUAN (Dir. ed.). (1993). Diccionario de la Naturaleza. Hombre, ecología, paisaje. Espasa-Calpe. BBV.

-ESCRIBANO, M. (1987). El paisaje. Serie Unidades Temáticas Ambientales, MOPU, 107 pp.

-ESPAÑOL, I.M. (1998). Las obras públicas en el paisaje. Guía para el análisis y evaluación del impacto ambiental en el paisaje. CEDEX, Ministerio de Fomento.

-FORMAN, R. & GODRON, M. (1986). Landscape Ecology. John Wiley & Sons.New York. 610 pp.

-GÓMEZ OREA, D. (1994). Ordenación del Territorio. Una aproximación desde el medio Físico. Serie Ingeniería Geoambiental. Editorial Agrícola española. Madrid. 238 pp.

-GONZÁLEZ BERNÁLDEZ, F. (1981). Ecología y paisaje. Blume ediciones. 250 pp.

-GONZÁLEZ BERNÁLDEZ, F. (1985). Invitación a la ecología humana. Tecnos, Madrid.

-HAINES-YOUNG, R. & CHOPPING, M. (1996). Quantyfing landscape structure: a review of landscape indices and their application to forested landscapes. Progress in Physical Geography 20, 4 pp. 418-445.

-HERVÁS, J. (2009). Ordenación del Territorio, Urbanismo y Protección del Paisaje. Ed. Bosch.

-MADERUELO, J. (2005). El paisaje. Génesis de un concepto. Abada editores.

-MARTÍNEZ DE PISÓN, E. & SANZ, C.(ed.) (2000). Estudios sobre el paisaje. Ediciones Universidad Autónoma de Madrid.

-MÉRIDA, M. (1997). El paisaje visual. Baética, 18 pp. 205-222. Resúmen de las diferentes tendencias y antecedentes del tratamiento del paisaje como recurso visual.

-ORTEGA, R. & RODRÍGUEZ, I. (1994). Manual de Gestión del Medio Ambiente. Fundación MAPFRE. 342 pp.

-RAMOS, A. y cols. (1979). Planificacón física y Ecología. Modelos y métodos. E.M.E.S.A., Madrid.

-ROUGERIE, G. & BEROUTCHACHVILI, N. (1991). Géosystèmes et paysages. Bilan et méthodes. Armand Colin. París. 302 pp.

-SMITH, R.& SMITH, T. (2000). 4ª ed. Ecología.Addison Wesley.

-SOLANA, J. (1987). El paisaje visual en la evaluación de impactos ambientales. En: DIAZ VARGAS, A y col. La práctica de las estimaciones de impactos ambientales. Cátedra de planificación, E.T.S.I.M.

-TRICART, J. & KILLIAN, J. (1982). La eco-geografía y la ordenación del medio natural. Anagrama, Barcelona. 288 pp

-ZOIDO, F. y VENEGAS; C. (2002). Paisaje y Ordenación del Territorio. Sevilla: Consejería de Obras Públicas y Transportes, Junta de Andalucí y Fundación Duques de Soria.

Gehiago sakontzeko bibliografia

-ASKASIBAR, M. (1998). Política y normativa de paisaje en Europa. LURRALDE, 21:155-193.
-GULINCK, H.; MÚGICA, M; DE LUCIO, J.V. & ATAURI, J.A. (2001). A framework for comparative landscape analysis and evaluation based on land cover data, with an application in the Madrid region (Spain). Landscape and Urban Planning, 55 (2001) pp. 257-270.
-HAINES-YOUNG, R. & CHOPPING, M. (1996). Quantyfing landscape structure: a review of landscape indices and their application to forested landscapes. Progress in Physical Geography 20, 4 pp. 418-445.
-LASAGABASTER, I. y LAZCANO, I. (2004). Protección del paisaje y espacios naturales protegidos. Revista Vasca de Administración Pública, 70: 125-187.
-MARTÍN DE AGAR, P.; DE PABLO, C.L. ET AL. Incidencias ambientales de los cambios de usos del suelo en la Reserva de la Biosfera de Urdaibai. En: ANGULO, E. & QUINCOCES; Y. (1995). Reserva de la Biosfera de Urdaibai: Investigación básica y aplicada.. Pp. 297-334. Gobierno Vasco
-MONTOYA, R. & PADILLA, J. (2001). Utilización de un SIG para la valoración de la calidad y fragilidad visual del paisaje. . En: V.V.A.A. Actas del XVII Congreso de Geógrafos Españoles, Universidad de Oviedo.
-OTERO, I.; NOVOA, J. & HERNÁNDEZ, M. (1996). Valoración del paisaje y del impacto paisajístico de las construcciones en el páramo leonés. Mapping, 30 Pp. 42-57
-SOLANA, J. (1987). El paisaje visual en la evaluación de impactos ambientales. En: DIAZ VARGAS, A y col. La práctica de las estimaciones de impactos ambientales. Cátedra de planificación, E.T.S.I.M.
-VILA, J.& WELCH, J. (2001). La homogeneización paisajística de los valles de Hortmoier y Sant Aniol (Alta Garrotxa. Girona): Caracterización y evaluación de los cambios ambientales en el período 1957-1979-1996 con Patch Analyst. En: V.V.A.A. Actas del XVII Congreso de Geógrafos Españoles.

Aldizkariak

Landscape and Urban Planning. Amsterdam
Landscape ecology. Amsterdam
Landscape Reserch. Cambridge
Erdkunde
www.geo-focus.org
www.revistaecosistemas.net
www.ub.es/geocrit/nova.htm