Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Hodien metafisika, Amelie Nothomb / Garazi Arrula Ruiz (Igela, 2017
)
eu
gurtzak zenbait eskakizun linguistiko zituen.
es
el culto a mi persona ten?a sus exigencias ling??sticas.
fr
le culte de ma personne avait ses exigences linguistiques.
en
The cult of myself involved linguistic requirements.
eu
Nire leialekin komunikatzeko hizkuntza bat behar nuen.
es
Necesitaba un idioma para comunicarme con mis fieles.
fr
J'avais besoin d'un idiome pour communiquer avec mes fid?les.
en
I needed an idiom in which to communicate with my followers.
eu
Ez ziren makina bat, baina bai aski, haien fedearen indarragatik eta nire unibertsoan zuten tokiaren garrantziagatik:
es
No eran muy numerosos, pero me bastaban por la intensidad de su fe y la importancia del lugar que ocupaban en mi universo:
fr
Ces derniers n'?taient pas tr?s nombreux mais ils me suffisaient par l'intensit? de leur foi et par l'importance de leur place dans mon univers :
en
These were not numerous, my followers, but because of the intensity of their reverence and the importance of their place in my universe they would do:
eu
Nishio-san, futago eta oinezkoak.
es
eran Nishio-san, las futago y los transe?ntes.
fr
c'?tait Nishio-san, les futago et les passants.
en
Nishio-san, the futago, and passersby.
eu
Kalean nenbilenean, nire adorazioaren zerbitzari nagusiaren eskuari helduta, soseguz itxaroten nituen kuxkuxeroen txalo eta oihuak.
es
Cuando paseaba por la calle cogida de la mano de la principal sacerdotisa de mi adoraci?n, esperaba con serenidad las aclamaciones de los curiosos:
fr
Quand je me promenais dans la rue en donnant la main ? la principale pr?tresse de mon adoration, j'attendais avec s?r?nit? les acclamations des badauds :
en
When I walked in the street, holding the hand of the high priestess of my adoration, I awaited with great serenity the acclamation of my servants.
eu
Banekien ez zutela nire xarma adierazteko aukerarik galduko.
es
sab?a que nunca dejar?an de exclamarse ante mis encantos.
fr
ce dernier ?tait mon temple.
en
I could be sure they would always sing my praises.
eu
Nolanahi den, erlijio hura jardineko lau pareten artean zitzaidan beti atsegingarrien: nire tenplua zen.
es
Pero donde m?s disfrutaba de aquella religi?n era entre las cuatro paredes del jard?n: aqu?l era mi templo.
fr
Une portion de terrain plant?e de fleurs et d'arbres et entour?e d'une enceinte :
en
Nonetheless, the practice of this religion was never more pleasing than within the four walls of the garden, my temple.
eu
Lursail bat, harresi batek inguratua eta loreak nahiz zuhaitzak landatuta zituena: ez da deus hoberik asmatu unibertsoarekin adiskidetzeko.
es
Una porci?n de terreno plantada con flores y ?rboles y rodeada por una cerca: no se ha inventado nada mejor para reconciliarse con el universo.
fr
on n'a rien invent? de mieux pour r?concilier avec l'univers.
en
A small yard with planted flowers and trees and surrounded by a wall-nothing better than a garden has ever been invented to reconcile humanity and universe.
eu
Etxeko jardina japoniarra zen, eta, beraz, pleonastikoa.
es
El jard?n de la casa era nip?n, lo cual lo convert?a en un jard?n pleon?stico.
fr
Le jardin de la maison ?tait nippon, ce qui en faisait un jardin pl?onastique.
en
It was a Japanese garden, which is a redundancy.
eu
Zen eskolari jarraitu gabe ere, haren harrizko urmaelak, soiltasunak eta landarediaren aukeraketak salatzen zuten zer herrialde zen hura, beste ezein lurraldek baino arta handiagoz definitu baitu jardina.
es
No era zen, pero su estanque de piedra, su sobriedad y la elecci?n de su pelambre dec?an mucho sobre el pa?s que, m?s religiosamente que los dem?s, ha definido el jard?n.
fr
Il n'?tait pas zen mais son ?tang de pierre, sa sobri?t? et le choix de sa toison disaient le pays qui, plus religieusement que les autres, a d?fini le jardin.
en
It was Zen but its stone pool, its utter simplicity, and its variety of plants and trees spoke of the country that, more religiously than any other, has defined what a garden should be.
eu
Nireganako fedearen eremu geografikoak jardinean lortzen zuen dentsitate maila gorena.
es
El ?rea geogr?fica de culto a mi persona alcanzaba su mayor grado de densidad en el jard?n.
fr
L'aire g?ographique de la croyance en moi atteignait son plus haut degr? de densit? dans le jardin.
en
Belief in me achieved its greatest degree of intensity in the garden.
eu
Murru garai eta japoniar teiladunak, zeinek giltzapetu egiten baitzuten, laikoen begiradetatik babesten ninduten, eta santutegi batean geundelako erakusle argia ziren.
es
Los muros elevados y culminados de tejas japonesas que los enclaustraban me proteg?an de las miradas de los laicos y confirmaban que nos hall?bamos en un santuario.
fr
Les murs ?lev?s et chapeaut?s de tuiles japonaises qui le clo?traient me d?robaient aux regards des la?cs et prouvaient que nous ?tions en un sanctuaire.
en
The high walls, capped with tiles, protected me from the prying eyes of the laity. Here was my sanctuary.
eu
Jainkoak zoriontasun lurtarra sinbolizatzeko leku bat behar duenean, ez du irla bakarti bat hautatzen, ez harea fineko hondartza bat, ez gari heldu soro bat, ezta larre berde bat ere;
es
Cuando Dios necesita un lugar para simbolizar la felicidad terrenal no opta ni por una isla desierta, ni por una playa de arena fina, ni por un campo de trigo maduro, ni por el pasto que verdece:
fr
Quand Dieu a besoin d'un lieu pour symboliser le bonheur terrestre, il n'opte ni pour l'?le d?serte, ni pour la plage de sable fin, ni pour le champ de bl? m?r, ni pour l'alpage verdoyant ;
en
When God required a place to symbolize earthly delights, He didn't choose a desert island, or a beach with fine sand, or a field of ripened wheat, or a lush hillside;
eu
jardina hautatzen du.
es
elige el jard?n.
fr
il ?lit le jardin.
en
He chose a garden.
eu
Ni bat nator harekin: ez dago erreinatzeko lurralde hoberik.
es
Yo compart?a su opini?n: no existe mejor territorio para reinar.
fr
Je partageais son opinion : il n'y a pas meilleur territoire pour r?gner.
en
I shared His preference, for there is no better place on earth from which to reign.
eu
Jardineko jaun eta jabe, landareak nituen mendeko, eta, nik hala aginduz gero, begi bistan loratzen ziren. Nire existentziaren lehen udaberria zen, eta ezin nuen pentsatu ere egin nerabezaro begetal hark gailurra joko zuela, gainbehera hasi aurretik.
es
Due?o y se?or del jard?n, ten?a por s?bditos a plantas que, si se lo ordenaba, se abr?an a ojos vistas. Era la primera primavera de mi existencia y yo no imaginaba que aquella adolescencia vegetal conocer?a un apogeo seguido de un posterior declive.
fr
Fieff?e du jardin, j'avais pour sujets des plantes qui, sur mon ordre, s'?panouissaient ? vue d'?il.
en
In my garden fiefdom, plants were my subjects. At my command they would blossom before my eyes.
eu
Gau batean, hala esan nion pipil batek koroatzen zuen zurtoin bati:
es
Una noche, le hab?a dicho a un tallo culminado por un capullo:
fr
C'?tait le premier printemps de mon existence et je n'imaginais pas que cette adolescence v?g?tale conna?trait un apog?e suivi d'un d?clin.
en
This was the first Spring of my existence and I couldn't yet imagine that this veg-etal refulgence would reach a high-point, and then decline.
eu
"Loratu".
es
"Florece."
fr
Un soir, j'avais dit, ? une tige surmont?e d'un bouton : "Fleuris."
en
One evening, I said to a stalk on which there was a bud, "blossom."
eu
Biharamunean, eztanda beteko peonia zuri bihurtua zen.
es
A la ma?ana siguiente se hab?a convertido en una blanca peon?a en plena deflagraci?n.
fr
Le lendemain, c'?tait devenu une pivoine blanche en pleine d?flagration.
en
And the next day it became a glorious white peony.
eu
Zalantzarik ez, botereak nituen.
es
No hab?a duda, ten?a poderes.
fr
Pas de doute, j'avais des pouvoirs.
en
I had powers-of that there wasn't any doubt.
eu
Nishio-sani esan nion, eta ez zidan kontra egin.
es
Se lo coment? a Nishio-san, que no me desminti?.
fr
J'en parlai ? Nishio-san qui ne d?mentit pas.
en
When I spoke of them to Nishio-san she didn't try to deny that this was so.
eu
Otsailean nire oroimena esnatu zenetik, mundua etengabe ari zen sortzen.
es
Desde el nacimiento de mi memoria, en febrero, el mundo no hab?a dejado de manifestarse a mi alrededor.
fr
Depuis la naissance de ma m?moire, en f?vrier, le monde n'avait cess? d'?clore.
en
Beginning with the birth of my memory, that February, the world had not ceased from offering up its glories to me.
eu
Naturak bat egiten zuen nire etorrerarekin.
es
La naturaleza se asociaba a mi advenimiento.
fr
La nature s'associait ? mon av?nement.
en
Nature was allied to my progress.
eu
Egunero, jardina bezperan baino joriagoa zen.
es
Cada d?a, el jard?n era m?s frondoso que la v?spera.
fr
Chaque jour, le jardin ?tait plus luxuriant que la veille.
en
Every day the garden was more luxuriant than it was the day before.
eu
Lore bat zimelduz gero, apur bat harago ederrago berpizteko baizik ez zen.
es
Una flor s?lo se marchitaba para renacer m?s hermosa y un poco m?s lejos.
fr
Une fleur ne se fanait que pour rena?tre plus belle un peu plus loin.
en
One flower would fade only to be reborn in more stunning fashion a step or two away.
eu
Bai esker oneko izan behar zutela denek nirekin!
es
?C?mo deber?a de agradec?rmelo la gente!
fr
Comme les gens devaient m'?tre reconnaissants !
en
And how grateful everyone was for what I had done.
eu
Bai tristea izanen zela haien bizitza ni gabe!
es
?Hasta qu? punto su vida deb?a de ser triste antes de m?!
fr
Comme leur vie devait ?tre triste avant moi !
en
How drab their lives had been before me!
eu
Neuk ekarri bainizkien gauza xoragarri haiek guztiak.
es
Porque yo era la responsable de haberles tra?do todas aquellas innumerables maravillas.
fr
Car c'?tait moi qui leur avais apport? ces merveilles innombrables.
en
I had brought them a profusion of marvels.
eu
Nola ez ulertu haien adorazioa?
es
?Qu? m?s comprensible que su adoraci?n?
fr
Quoi de plus compr?hensible que leur adoration ?
en
What could make their adoration more apt?
eu
Bazen, ordea, arazo logiko bat apologetika hartan: Kashima-san.
es
Sin embargo, segu?a existiendo un problema l?gico en aquella apolog?tica: Kashima-san.
fr
Pourtant, il demeurait un probl?me logique dans cette apolog?tique :
en
THERE WAS ONE HITCH IN ALL THIS. Kashima-san, of course.
eu
Berak ez zuen nigan sinesten.
es
Ella no cre?a en m?.
fr
Kashima-san. Elle ne croyait pas en moi.
en
Kashima-san didn't believe in me.
eu
Erlijio berria onartzen ez zuen japoniar bakarra zen.
es
Era la ?nica japonesa que no aceptaba la nueva religi?n.
fr
C'?tait l'unique Japonaise qui n'acceptait pas la religion nouvelle.
en
She was the only Japanese woman who did not accept this new religion.
eu
Gorroto ninduen.
es
Me odiaba.
fr
Elle me d?testait.
en
She hated me.
eu
Soilik gramatikariak dira salbuespenak araua berresten duela pentsatzeko bezain xaloak:
es
S?lo los gram?ticos son lo bastante ingenuos para creer que la excepci?n confirma la regla:
fr
Seuls les grammairiens sont assez na?fs pour penser que l'exception confirme la r?gle :
en
Grammarians are naive enough to believe that the exception proves the rule;
eu
ni ez nintzen horrelakoa, eta Kashima-sanen kasua aztoragarri zitzaidan.
es
yo no lo era y el caso de Kashima-san me perturbaba.
fr
je ne l'?tais pas et le cas de Kashima-san me perturbait.
en
I didn't, and Kashima-san's impiety seriously vexed me.
eu
Horrela, bigarren janaldia egitera sukaldera joan nintzen batean, ez zidan bere plateretik jaten utzi.
es
As? pues, cuando yo acud?a a la cocina para comer por segunda vez, ella no me permit?a coger nada de su plato.
fr
Ainsi, quand j'allais prendre mon deuxi?me repas ? la cuisine, elle ne me laissait pas manger dans son assiette.
en
She wouldn't let me eat from her plate.
eu
Lotsagabekeria hartaz zur eta lur, eskua luzatu nuen berriz haren janarira:
es
Estupefacta por su impertinencia, volv? a acercar mi mano a sus alimentos:
fr
Stup?fi?e par son impertinence, j'avais remis ma main dans sa nourriture :
en
Stunned by this impertinence, I tried to eat from it nonetheless.
eu
belarrondoko batez ordaindu nuen.
es
aquello me cost? una bofetada.
fr
cela m'avait valu une gifle.
en
She slapped me.
eu
Sorgorturik, Nishio-sanengana joan nintzen negar batean, fedegabea gogor hartuko zuen itxaropenez;
es
Pasmada, fui a lamentarme entre l?grimas junto a Nishio-san, esperando que castigar?a a la imp?a;
fr
Estomaqu?e, j'?tais all?e pleurer chez Nishio-san, esp?rant qu'elle ch?tierait l'impie ; il n'en fit rien.
en
Sick from outrage, I found Nishio-san and told her what had happened, hoping she would punish Kashima-san for this sacrilege.
eu
ez zen halakorik gertatu. -Normala iruditzen zaizu?
es
pero no ocurri? nada parecido. -?Te parece normal?
fr
-Tu trouves ?a normal ? lui dis-je avec indignation.
en
"Do you find this normal?" I asked indignantly.
eu
-Kashima-sanez ari gara.
es
-Es Kashima-san.
fr
-C'est Kashima-san.
en
"It is Kashima-san.
eu
Halakoa da.
es
Ella es as?.
fr
Elle est comme ?a.
en
That is how she is."
eu
Nire buruari galdetu nion erantzun hura onargarria ote zen.
es
Me pregunt? si aquella respuesta resultaba admisible.
fr
Je me demandai si cette r?ponse ?tait acceptable.
en
I wondered whether that was an acceptable response.
eu
Ni jotzeko eskubidea al zuen "halakoa" zelako, beste arrazoirik gabe? Gogor xamarra zen.
es
?Acaso ten?an derecho a golpearme por la ?nica raz?n de ser as?? Me parec?a un poco fuerte.
fr
Avait-on le droit de me frapper pour cette seule raison qu'on ?tait "comme ?a" ? C'?tait un peu fort.
en
Did anyone have the right to slap me for the sole reason that "that was how she was?" I deemed it was not acceptable.
eu
Kostako zitzaion menderaezinari nireganako gurtzari ihes egitea.
es
Eso le costar?a a la irreductible quedar al margen de mi influencia.
fr
Il en co?terait ? l'irr?ductible de se d?rober ? mon culte.
en
Anyone who dared question my religion would have to pay.
eu
Haren jardina loratu ez zedin agindu nuen.
es
Orden? que su jard?n no floreciese.
fr
J'ordonnai que son jardin ne fleurisse pas.
en
I commanded Kashima-san's garden not to blossom.
eu
Bazirudien horrek ez zuela samurtu.
es
Aquello no pareci? inmutarla.
fr
Cela n'eut pas l'air de l'?mouvoir.
en
This had no effect that I could perceive.
eu
Pentsatu nuen botanikaren xarmak ez zuela eraginik harengan.
es
Conclu? que era indiferente a los encantos de la bot?nica.
fr
J'en conclus qu'elle ?tait indiff?rente aux charmes de la botanique.
en
Perhaps she did not like flowers.
eu
ez zuen jardinik.
es
De hecho, no ten?a jard?n.
fr
En v?rit?, elle n'avait pas de jardin.
en
Then I was told that she did not have a garden.
eu
Karitate handiagoz jardutea erabaki nuen, hortaz, eta bera limurtzea.
es
Opt? entonces por una actitud m?s caritativa y decid? seducirla.
fr
J'optai alors pour une attitude plus charitable et d?cidai de la s?duire.
en
That being the case, I decided upon a more charitable approach, and set out to charm her utterly.
eu
Irribarre bihozbera batekin parera joan nintzaion, eta eskua luzatu nion, Sixtoren kaperako sabaian Jainkoak Adami nola.
es
Con una sonrisa magn?nima, me plant? ante ella y le tend? la mano, como Dios a Ad?n en la c?pula de la Capilla Sixtina:
fr
J'allai au-devant d'elle avec un sourire magnanime et lui tendis la main, tel Dieu ? Adam sur le plafond de la chapelle Sixtine :
en
I stood in front of her with a magnanimous smile and extended my hand, the way God does to Adam on the ceiling of the Sistine Chapel.
