Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Frankenstein, Mary Shelley / Iñigo Errasti (Erein/Igela, 2013
)
eu
Gaua heldu zenean, eta harekin batera loa, sua iraungiko zitzaidan beldurrak hartu ninduen.
es
Cuando lleg? la noche y dorm? con ella, tuve un gran temor de que mi fuego no se extinguiera.
fr
Lorsque vint la nuit et avec elle l'envie de dormir, j'eus grand-peur de voir s'?teindre mon feu.
en
When night came on, and brought sleep with it, I was in the greatest fear lest my fire should be extinguished.
eu
Egur lehorrez eta orbelez estali nuen kontu handiz, eta adar hezeak jarri haren inguruan;
es
Lo cubr? cuidadosamente con madera seca y hojas, y puse ramas h?medas sobre ?l;
fr
Je le recouvris soigneusement de bois et de feuillage secs, pla?ant des branches humides par-dessus ;
en
I covered it carefully with dry wood and leaves, and placed wet branches upon it;
eu
gero, nire kapa lurrean zabalduta, haren gainean etzan, eta loak hartu ninduen apurka-apurka.
es
y luego, extendiendo mi capa, me tumb? en el suelo y me hund? en el sue?o.
fr
alors, ?talant mon manteau, je m'?tendis sur le sol et sombrai dans le sommeil.
en
and then, spreading my cloak, I lay on the ground, and sunk into sleep.
eu
"Egun argiz esnatu nintzen, eta nire lehen kezka sua nola zegoen ikustea izan zen.
es
"Era de ma?ana cuando despert?, y mi primer cuidado fue visitar el fuego.
fr
" C'?tait le matin lorsque je m'?veillai, et mon premier souci fut de visiter mon feu.
en
"It was morning when I awoke, and my first care was to visit the fire.
eu
Gaineko adarrak kendu nizkion, eta, haize leun batek putz eginik, berehala bizitu zen.
es
Lo descubr? , y una suave brisa r?pidamente lo convirti? en una llama.
fr
J'?tai ce qui le recouvrait, et une douce brise, en l'attisant, le fit rapidement flamber.
en
I uncovered it, and a gentle breeze quickly fanned it into a flame.
eu
Horretaz ere ohartu nintzenez, haizemaile moduko bat moldatu nuen adarrekin, eta, txingarrak ia-ia iraungirik zeudenean, harekin bizitzen nituen.
es
Tambi?n observ? esto, e invent? un abanico de ramas, que despertaron las brasas cuando estaban casi apagadas.
fr
Cela n'?chappa pas non plus ? mon observation et je fabriquai un ?ventail fait de branches, qui ranima les braises lorsqu'elles furent sur le point de s'?teindre.
en
I observed this also, and contrived a fan of branches, which roused the embers when they were nearly extinguished.
eu
Berriro gaua etorri zenean, atsegina izan zen ikustea suak, berotzeaz gainera, argi ematen zuela eta elementu hura aurkitu izana probetxuzkoa zela jateko ere, zeren, ohartu nintzenez, bidaiariek utzitako janari-hondarretariko batzuk erreak zeuden, eta askoz ere zaporetsuagoak ziren, zuhaitzetatik hartzen nituen fruituak baino.
es
Cuando lleg? la noche otra vez, descubr? con placer que el fuego alumbraba tanto como ?l ; y que el descubrimiento de este elemento me fue ?til en mi comida; porque encontr? que algunos de los despojos que hab?an dejado los viajeros hab?an sido asados ??y sab?an mucho m?s salados que las bayas que recog? de los ?rboles.
fr
Lorsque revint la nuit, je constatai avec plaisir que le feu donnait de la lumi?re aussi bien que de la chaleur, et que la d?couverte de cet ?l?ment m'?tait utile pour ce qui ?tait de ma nourriture ; car je vis que certains des restes laiss?s par les voyageurs avaient ?t? r?tis et qu'ils ?taient bien plus savoureux que les baies que je cueillais aux arbres.
en
When night came again, I found, with pleasure, that the fire gave light as well as heat; and that the discovery of this element was useful to me in my food; for I found some of the offals that the travellers had left had been roasted, and tasted much more savoury than the berries I gathered from the trees.
eu
Gauza bera egiten saiatu nintzen, beraz, nire janariarekin, eta ikatz bizien gainean jarri nuen.
es
Intent?, por lo tanto, vestir mi comida de la misma manera, coloc?ndola sobre las brasas vivas.
fr
J'essayai donc de pr?parer ma nourriture de m?me fa?on, la pla?ant sur les braises ardentes.
en
I tried, therefore, to dress my food in the same manner, placing it on the live embers.
eu
Ohartu nintzen fruituak hondatu egiten zirela hori eginez gero, baina intxaurrak eta sustraiak, ordea, askoz hobeak zirela.
es
Encontr? que las bayas se echaron a perder por esta operaci?n, y las nueces y las ra?ces mejoraron mucho.
fr
Je constatai que cette op?ration nuisait aux baies, mais qu'elle rendait noix et racines bien meilleures.
en
I found that the berries were spoiled by this operation, and the nuts and roots much improved.
eu
"Hala ere, janaria urritzen hasi zen, eta, askotan, egun osoa igarotzen nuen, alperrik, gose-mina berdintzeko ezkur gutxi batzuen bila.
es
"La comida, sin embargo, se volvi? escasa;
fr
" La nourriture se fit pourtant plus rare ;
en
"Food, however, became scarce;
eu
Horretaz jabetzean, ordura arte bizileku izan nuen inguru hura uztea erabaki nuen, eta nire premia bakanak errazago aseko nituen toki baten bila joatea.
es
y a menudo pasaba todo el d?a buscando en vano algunas bellotas para aliviar los dolores del hambre.
fr
et je passais souvent des journ?es enti?res ? chercher en vain quelques glands pour adoucir les affres de la faim.
en
and I often spent the whole day searching in vain for a few acorns to assuage the pangs of hunger.
eu
Joan behar hartan, sua galtzea zen gehien-gehien deitoratzen nuena:
es
Cuando encontr? esto, resolv? abandonar el lugar donde hab?a habitado hasta ahora, para buscar uno donde los pocos deseos que experimentaba ser?an m?s f?cilmente satisfechos.
fr
Ce que voyant, je r?solus de quitter l'endroit que j'avais jusque-l? habit?, pour en trouver un autre o? les quelques besoins que je ressentais seraient plus ais?ment satisfaits.
en
When I found this, I resolved to quit the place that I had hitherto inhabited, to seek for one where the few wants I experienced would be more easily satisfied.
eu
ezustean eskuratua nuen, eta ez nekien nola pizten zen.
es
En esta emigraci?n, lament? en gran medida la p?rdida del incendio que hab?a obtenido por accidente, y no sab?a c?mo reproducirlo.
fr
Ce d?placement me fit beaucoup regretter d'avoir perdu le feu que j'avais fortuitement obtenu, et dont je ne savais comment le recr?er.
en
In this emigration, I exceedingly lamented the loss of the fire which I had obtained through accident, and knew not how to reproduce it.
eu
Zenbait ordu igaro nituen arazo hura arretaz aztertzen, baina, azkenean, beharturik egon nintzen suaz jabetzeko ahalegin oro bertan behera uztera.
es
Dediqu? varias horas a la seria consideraci?n de esta dificultad; pero me vi obligado a renunciar a todo intento de suministrarlo;
fr
Je consacrai plusieurs heures ? r?fl?chir s?rieusement ? cette difficult?, mais il me fallut abandonner toute tentative visant ? m'en procurer.
en
I gave several hours to the serious consideration of this difficulty; but I was obliged to relinquish all attempt to supply it;
eu
Hala, neure burua kapaz estalita, bidean jarri nintzen basoan barrena, etzatera zihoan eguzkirantz.
es
y, envolvi?ndome en mi capa, atraves? el bosque hacia el sol poniente.
fr
Aussi, m'enveloppant dans mon manteau, je pris ? travers bois en direction du soleil couchant.
en
and, wrapping myself up in my cloak, I struck across the wood towards the setting sun.
eu
Hiru egun igaro nituen basoan nora gabe, eta, azkenean, soro-lurretara iritsi nintzen.
es
Pas? tres d?as en estas caminatas, y finalmente descubr? el campo abierto.
fr
Je passai trois jours ? errer de la sorte et je finis par d?couvrir la rase campagne.
en
I passed three days in three rambles, and at length discovered the open country.
eu
Elur handia egina zuen aurreko gauean, eta zuri uniforme batek estaltzen zituen zelaiak;
es
La noche anterior hab?a tenido lugar una gran nevada, y los campos eran de un blanco uniforme;
fr
Une abondante chute de neige s'?tait produite la nuit pr?c?dente, et les champs ?taient uniform?ment blancs.
en
A great fall of snow had taken place the night before, and the fields were of one uniform white;
eu
ikuspegi etsigarria zen, eta oinak izoztuta neuzkala ohartu nintzen, lurra estaltzen zuen gai hotz hark bustirik.
es
la apariencia era desconsolada, y encontr? mis pies helados por la sustancia fr?a y h?meda que cubr?a el suelo.
fr
Tout cela semblait bien morne, et je constatai que la substance froide et humide qui recouvrait le sol me gla?ait les pieds.
en
the appearance was disconsolate, and I found my feet chilled by the cold damp substance that covered the ground.
eu
"Goizeko zazpiak inguru izango ziren, eta jana eta aterpea eskuratzeko irrikitan nengoen;
es
"Eran aproximadamente las siete de la ma?ana y ansiaba obtener comida y refugio;
fr
" Il ?tait environ 7 heures du matin, et il me tardait de trouver de la nourriture et un abri.
en
"It was about seven in the morning, and I longed to obtain food and shelter;
eu
azkenean, etxola txiki bat begiztatu nuen muino batean, artzainen bati babes emateko eraikia zalantzarik gabe.
es
al final percib? una peque?a caba?a, en un terreno en ascenso, que sin duda hab?a sido construida para la comodidad de alg?n pastor .
fr
Je finis par apercevoir une petite hutte, sur une ?minence, qui avait certainement ?t? construite pour le confort de quelque berger.
en
at length I perceived a small hut, on a rising ground, which had doubtless been built for the convenience of some shepherd.
eu
Niretzat, ikuskari berria zen, eta jakinmin handiz aztertu nuen haren egitura.
es
Esta fue una nueva vista para m?; y examin? la estructura con gran curiosidad.
fr
Je n'avais jusqu'alors rien vu de tel, et j'examinai ce b?timent avec grande curiosit?.
en
This was a new sight to me; and I examined the structure with great curiosity.
eu
Atea zabalik aurkitu nuenez, sartu egin nintzen.
es
Al encontrar la puerta abierta, entr?.
fr
Voyant que la porte ?tait ouverte, j'entrai.
en
Finding the door open, I entered.
eu
Gizon zahar bat zegoen barruan, su baten ondoan eseria, gosaria prestatzen.
es
Un anciano estaba sentado en ?l, cerca de un fuego, sobre el cual estaba preparando su desayuno.
fr
Un vieil homme ?tait assis ? l'int?rieur, pr?s d'un feu, sur lequel il pr?parait son d?jeuner.
en
An old man sat in it, near a fire, over which he was preparing his breakfast.
eu
Jiratu egin zen zarata entzutean: ni ikusirik, garrasi egin, eta, etxolatik ihesi, lasterka hasi zen landan zehar, gorputz ahuldu hari nekez imajina zekiokeen abiaduran.
es
Se volvi? al escuchar un ruido; y, al percibirme, chill? en voz alta y, al salir de la caba?a, corri? por los campos a una velocidad de la cual su forma debilitada apenas parec?a capaz.
fr
Entendant du bruit, il se retourna et, me voyant, il poussa un hurlement, puis, quittant la hutte, il courut ? travers champs avec une v?locit? dont la d?bilit? de son corps ne semblait gu?re le rendre capable.
en
He turned on hearing a noise; and, perceiving me, shrieked loudly, and, quitting the hut, ran across the fields with a speed of which his debilitated form hardly appeared capable.
eu
Pixka bat harriturik utzi ninduten haren itxurak-nik ordura arte ikusitakoez bestelakoa baitzen-eta haren ihesak.
es
Su aspecto, diferente al que hab?a visto antes, y su huida, me sorprendieron un poco.
fr
Son apparence, qui ne ressemblait ? rien de ce que j'avais vu jusque-l?, et sa fuite, me caus?rent quelque surprise.
en
His appearance, different from any I had ever before seen, and his flight, somewhat surprised me.
eu
Baina, hala ere, etxolak nindukan liluraturik:
es
Pero me encant? la apariencia de la caba?a:
fr
Mais l'apparence de la hutte, elle, m'enchanta :
en
But I was enchanted by the appearance of the hut:
eu
han ez zen ez elurrik ez euririk sartzen;
es
el suelo estaba seco;
fr
le sol ?tait sec ;
en
the ground was dry;
eu
zorua lehor zegoen, eta babeslekua hain bikaina eta fina iruditu zitzaidan nola iruditu baitzitzaien Pandemoniuma infernuko deabruei, suzko lakuan sufritu zuten oinazearen ondoren.
es
y me present? entonces un retiro tan exquisito y divino como Pand?monium apareci? a los demonios del infierno despu?s de sus sufrimientos en el lago de fuego.
fr
et j'y vis alors une retraite aussi exquise et divine que le Pand?monium parut aux d?mons de l'Enfer apr?s leurs souffrances dans le lac de feu.
en
and it presented to me then as exquisite and divine a retreat as Pand?monium appeared to the daemons of hell after their sufferings in the lake of fire.
eu
Itoka irentsi nituen artzainaren gosari-hondarrak-ogia, gazta, esnea eta ardoa-, baina, dena dela, ardoa ez nuen gogoko izan.
es
Devor? con avidez las sobras del desayuno del pastor, que consist?a en pan, queso, leche y vino; lo ?ltimo, sin embargo, no me gust?.
fr
C'est avec gourmandise que je d?vorai les reliefs du d?jeuner du berger, compos? de pain, de fromage, de lait et de vin ; je ne prisai point, cependant, ce dernier.
en
2 I greedily devoured the remnants of the shepherd's breakfast, which consisted of bread, cheese, milk, and wine; the latter, however, I did not like.
eu
Gero, neka-neka eginda, lasto pixka baten gainean etzan nintzen, eta loak hartu ninduen.
es
Luego, vencido por la fatiga, me tumb? entre un poco de paja y me qued? dormido.
fr
Puis, accabl? de fatigue, je m'?tendis sur de la paille et je m'endormis.
en
Then, overcome by fatigue, I lay down among some straw, and fell asleep.
eu
"Eguerdia zen esnatu nintzenean, eta, eguzkiaren epelak erakarririk-dirdira bizia egiten baitzuen zoru zuriaren gainean-, berriro ere bideari ekitea erabaki nuen, eta, etxolan aurkitu nuen zorro batean gorderik artzainaren gosari-hondarrak, landetan zehar ibili nintzen zenbait orduz;
es
"Era mediod?a cuando despert?; y, atra?do por la calidez de la ONU, que brillaba intensamente en el suelo blanco, decid? reanudar mis viajes;
fr
" Il ?tait midi lorsque je m'?veillai ; attir? par la chaleur du soleil, qui brillait avec ?clat sur le sol blanc, je d?cidai de reprendre mes voyages ;
en
"It was noon when I awoke; and, allured by the warmth of the sun, which shone brightly on the white ground, I determined to recommence my travels;
eu
azkenik, herri batera iritsi nintzen ilunabarrean.
es
y, depositando los restos del desayuno del campesino en una billetera que encontr?, avanc? por los campos durante varias horas, hasta que al atardecer llegu? a un pueblo.
fr
d?posant les reliefs du d?jeuner du paysan dans une sacoche que je trouvai, je marchai plusieurs heures ? travers champs, jusqu'? ce que je parvinsse ? un village au coucher du soleil.
en
and, depositing the remains of the peasant's breakfast in a wallet I found, I proceeded across the fields for several hours, until at sunset I arrived at a village.
eu
Hura bai leku miragarria!
es
?Qu? milagroso apareci? esto!
fr
Comme il paraissait miraculeux !
en
How miraculous did this appear!
eu
Txabolek, landetxe txukunek eta oinetxeek, denek ebatsi zuten, hurrenez hurren, nire arreta.
es
Las caba?as, las casitas de campo y las casas se?oriales, atrajeron mi admiraci?n por turnos.
fr
Les huttes, les chaumi?res, plus coquettes, et les maisons majestueuses attiraient tour ? tour mon attention.
en
the huts, the neater cottages, and stately houses, engaged my admiration by turns.
eu
Baratzetako barazkiek eta zenbait landetxetako leihoetan jarrita ikusi nituen esneak eta gaztak jateko gogoa piztu zidaten.
es
Las verduras en los jardines, la leche y el queso que vi colocados en las ventanas de algunas de las caba?as, me despertaron el apetito.
fr
Les l?gumes dans les jardins, le lait et le fromage que je voyais aux fen?tres de certaines chaumi?res ?veill?rent mon app?tit.
en
The vegetables in the gardens, the milk and cheese that I saw placed at the windows of some of the cottages, allured my appetite.
eu
Etxerik ederrenetariko batera sartu nintzen, baina ozta-ozta jarri nuen oin bat barruan eta hara non hasi ziren umeak garrasika eta konortegabetu zen emakume bat. Herri osoa aztoratu zen:
es
Uno de los mejores de estos entr?; pero apenas hab?a puesto mi pie dentro de la puerta, antes de que los ni?os chillaran y una de las mujeres se desmayara.
fr
J'entrai dans l'une des plus belles de ces demeures, mais ? peine avais-je pos? le pied sur le seuil que les enfants se mirent ? hurler et que l'une des femmes s'?vanouit.
en
One of the best of these I entered; but I had hardly placed my foot within the door, before the children shrieked, and one of the women fainted.
eu
batzuk ihesi joan ziren;
es
Todo el pueblo estaba despierto;
fr
Le village entier fut en ?moi ;
en
The whole village was roused;
eu
beste batzuk, berriz, atzetik erasoka etorri zitzaizkidan, harik eta, harrika eta beste era askotako jaurtigaiekin gorputza maila-maila eginik, landetara ihes egin, eta, izuturik, estalpe baxu batean babes hartu nuen arte.
es
algunos huyeron, otros me atacaron, hasta que, gravemente magullado por piedras y muchos otros tipos de armas de misiles , escap? al campo abierto y me refugi? con temor en un casucha baja, bastante desnuda, y haciendo una aparici?n miserable despu?s de los palacios. hab?a visto en el pueblo.
fr
certains s'enfuirent, d'autres m'attaqu?rent et, pour finir, s?v?rement meurtri par des pierres et bien d'autres projectiles, je m'?chappai en rase campagne et me r?fugiai peureusement dans un appentis de faible hauteur, tout ? fait nu, et d'apparence mis?rable apr?s les palais que j'avais contempl?s au village.
en
some fled, some attacked me, until, grievously bruised by stones and many other kinds of missile weapons, I escaped to the open country, and fearfully took refuge in a low hovel, quite bare, and making a wretched appearance after the palaces I had beheld in the village.
eu
Batere apaingarririk gabea zen lekua;
es
Esta choza, sin embargo, se uni? a una casa de campo de aspecto limpio y agradable;
fr
Cet appentis, pourtant, jouxtait une chaumi?re d'apparence propre et agr?able ;
en
This hovel, however, joined a cottage of a neat and pleasant appearance;
eu
guztiz itxura kaskarrekoa herrian ikusi nituen jauregien aldean.
es
pero, despu?s de mi experiencia comprada, no me atrev? a entrar.
fr
mais, instruit que j'?tais par la le?on que je venais ch?rement d'apprendre, je n'osai point y entrer.
en
but, after my late dearly bought experience, I dared not enter it.
eu
Itxura atsegineko landetxe apal txukun bati atxikirik zegoen, baina, arestixean larrutik ordaindua nengoenez, ez nintzen ausartu barrura sartzen.
es
Mi lugar de refugio estaba construido de madera, pero era tan bajo que pod?a sentarme en ?l con dificultad.
fr
Mon refuge ?tait construit en bois, mais il ?tait si bas que c'?tait ? grand-peine que je pouvais y demeurer assis sans me courber.
en
My place of refuge was constructed of wood, but so low that I could with difficulty sit upright in it.
eu
Nire babeslekua egurrez egina zegoen, eta hain zen baxua, ezen nekez eseri bainintekeen bururik makurtu gabe.
es
Sin embargo, no se coloc? madera sobre la tierra, que form? el piso, pero estaba seca;
fr
Il n'y avait pourtant pas de bois sur la terre dont ?tait constitu? le sol, mais celle-ci ?tait s?che ;
en
No wood, however, was placed on the earth, which formed the floor, but it was dry;
eu
Behearen gainean, ez zen egurrik, eta, beraz, lur gorria zen denean-lehorra, hala ere-, baina, haizea ezin konta ahala zirrikitutatik sartu arren, gordeleku atsegina iruditu zitzaidan elurretatik eta euritatik babesteko.
es
y aunque el viento entr? por innumerables grietas, lo encontr? como un asilo agradable de la nieve y la lluvia.
fr
et bien que le vent p?n?tr?t par d'innombrables interstices, il me sembla que c'?tait une protection agr?able contre la neige et la pluie.
en
and although the wind entered it by innumerable chinks, I found it an agreeable asylum from the snow and rain.
eu
"Hala, bada, haraxe erretiratu, eta lurrean etzan nintzen, pozik aterpe bat aurkitu nuelako, eguraldiaren zakartasunetik eta, areago, gizakien basakerietatik babesteko balioko zidana, gordeleku kaskarra izan arren.
es
"Aqu?, entonces, me retir? y me acost? feliz de haber encontrado un refugio, por miserable que fuera, de las inclemencias de la temporada, y a?n m?s de la barbarie del hombre.
fr
" C'est donc l? que je battis en retraite et que je m'?tendis, heureux d'avoir trouv? un lieu, si mis?rable f?t-il, pour m'abriter des rigueurs du climat et, plus encore, de la barbarie humaine.
en
"Here then I retreated, and lay down happy to have found a shelter, however miserable, from the inclemency of the season, and still more from the barbarity of man.
eu
"Eguna argitu orduko, narrasean atera nintzen nire zulotik, ondoko landetxea ikusi eta bezperan aurkitu nuen bizitokian gera ote nintekeen ikusteko.
es
"Tan pronto como amaneci?, sal? de mi perrera para ver la caba?a adyacente y descubrir si pod?a permanecer en la habitaci?n que hab?a encontrado.
fr
" D?s l'aube, je me glissai hors de ma niche pour regarder la chaumi?re contigu? et pour voir si je pouvais rester dans l'habitation que j'avais trouv?e.
en
"As soon as morning dawned, I crept from my kennel, that I might view the adjacent cottage, and discover if I could remain in the habitation I had found.
eu
Etxearen atzeko aldeari atxikia zegoen estalpea, alde banatan zituela txerritegi bat eta ur garbizko putzu bat.
es
Estaba situado contra la parte trasera de la caba?a, y rodeado por los lados que estaban expuestos por una pocilga y una piscina de agua clara.
fr
Celle-ci ?tait situ?e ? l'arri?re de la chaumi?re et entour?e, sur les c?t?s qui restaient ? d?couvert, d'une bauge et d'une mare aux eaux claires.
en
It was situated against the back of the cottage, and surrounded on the sides which were exposed by a pig-sty and a clear pool of water.
eu
Parte bat zabalik zuen, eta handixe sartu nintzen narrasean, baina, gero, harriz eta egurrez estali nituen zirrikitu guzti-guztiak.
es
Una parte estaba abierta, y por eso me hab?a introducido;
fr
Elle ?tait en partie ouverte, et c'est par l? que je m'?tais gliss? dans l'appentis ;
en
One part was open, and by that I had crept in;
eu
Dena dela, halako moduz egin nuen, non, harri-egurrok erretiratuz, kanpora atera bainintekeen.
es
pero ahora cubr? cada grieta por la que se me pod?a percibir con piedras y madera, pero de tal manera que podr?a moverlas en ocasiones para desmayarlas:
fr
mais je recouvris alors chaque l?zarde qui e?t permis de me voir de pierres et de bois, et de telle sorte que je pusse les d?placer ? l'occasion pour ressortir.
en
but now I covered every crevice by which I might be perceived with stones and wood, yet in such a manner that I might move them on occasion to pass out:
eu
Txerritegitik zehar sartzen zen han barruan zen argi guztia, eta nahikoa nuen harekin.
es
toda la luz que disfrut? lleg? a trav?s de la pocilga, y eso fue suficiente para m?.
fr
Toute la lumi?re dont je b?n?ficiais passait par la bauge, et cela me suffisait.
en
all the light I enjoyed came through the sty, and that was sufficient for me.
eu
"Nire bizilekua hala egokitu eta zorua lasto garbiz estalirik, ezkutatu egin nintzen:
es
"Despu?s de arreglar mi vivienda y alfombrarla con paja limpia, me retir?;
fr
" Ayant dispos? mon habitation de la sorte, et l'ayant recouverte d'un tapis de paille propre, je me retirai ? l'int?rieur ;
en
"Having thus arranged my dwelling, and carpeted it with clean straw, I retired;
eu
giza irudi bat ikusi nuen urrutian, eta, artean ondo gogoan neukanez bezperan jaso nuen tratua, ez nintzen haren indarraz fio.
es
porque vi la figura de un hombre a la distancia, y record? muy bien mi trato la noche anterior, como para confiar en mi elfo en su poder.
fr
car j'avais vu au loin une silhouette d'homme et je ne me souvenais que trop bien de l'accueil qui m'avait ?t? r?serv? la veille au soir pour risquer de tomber en son pouvoir.
en
for I saw the figure of a man at a distance, and I remembered too well my treatment the night before to trust myself in his power.
