Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Lasterka, Jean Echenoz / Gerardo Markuleta (Meettok, 2011
)
eu
Izan ere, bost axola zaio gainerako guztia.
es
El caso es que todo lo dem?s le importa un pimiento.
fr
C'est qu'il se fout de tout le reste.
en
It's because he doesn't give a damn about anything else.
eu
Makina hori motor bikaina da, eta arduragabe jokatzea litzateke haren gainean karrozeria bat muntatzea.
es
Esa m?quina es un motor excepcional en el que se ha omitido montar una carrocer?a.
fr
Cette machine est un moteur exceptionnel sur lequel on aurait n?glig? de monter une carrosserie.
en
That machine is an extraordinary motor around which no one ever thought to mount any coachwork.
eu
Beraren estiloak ez du erdietsi, eta beharbada ez du sekula erdietsiko, perfekzioa, baina Emilek badaki ez duela astirik horretaz kezkatzeko:
es
Su estilo no ha alcanzado ni quiz? alcance nunca la perfecci?n, pero Emil sabe que no dispone de tiempo para prestar atenci?n a eso:
fr
Son style n'a pas atteint ni n'atteindra peut-?tre jamais la perfection, mais ?mile sait qu'il n'a pas le temps de s'en occuper :
en
His style has not achieved perfection and perhaps never will, but Emil knows he hasn't time to bother with that:
eu
ordu galdu gehiegi lirateke, bere iraupenaren eta indar-emendatzearen kaltean.
es
ser?an demasiadas horas perdidas en detrimento de su resistencia y del incremento de sus fuerzas.
fr
ce seraient trop d'heures perdues au d?triment de son endurance et de l'accroissement de ses forces.
en
it would waste too many hours better spent on increasing his strength and endurance.
eu
Beraz, oso polita ez bada ere, bera pozik dago gehien komeni zaion eran, gutxien nekatzen den eran laster egiten, hori da guztia.
es
De manera que aunque no quede muy bonito, se limita a correr como m?s le conviene, como menos le canse, y se acab?.
fr
Donc m?me si ce n'est pas tr?s joli, il se contente de courir comme ?a lui convient le mieux, comme ?a le fatigue le moins, c'est tout.
en
So even though he's not easy on the eyes, he's content to run the way that suits him best and tires him the least, that's all.
eu
es
fr
en
eu
9
es
9
fr
9
en
9
eu
Estiloz edo estilorik gabe, gertatu da, Emil mundu mailako izarra da.
es
Con o sin estilo, Emil es ya una estrella mundial.
fr
Style ou pas, ?a y est, ?mile est une vedette mondiale.
en
STYLE OR NO, doesn't matter, Emil is world famous.
eu
Azken batean, gutxirekin nahikoa izan da:
es
En definitiva no ha hecho falta tanto:
fr
Somme toute il aura suffi de peu :
en
On the whole, it hasn't taken much:
eu
Oslo, Berlin, aliatuen arteko cross bat Hannover-en, eta bere herrialdean hurrenez hurren ilaran jartzen dituen errekorrak.
es
Oslo, Berl?n, un cross interaliado en Hannover y los sucesivos r?cords que cosecha en su pa?s.
fr
Oslo, Berlin, un cross'interalli? ? Hanovre et les records successifs qu'il aligne dans son pays.
en
Oslo, Berlin, an Allied Forces cross country race at Hanover, and the records he has piled up at home.
eu
Urtebetera, haren izena ez da gehiago idatziko letra-tipo txikietan, zutabearen behealdean, egunkari espezializatuetako atletismoari buruzko ohar laburretan; izenak argazkiei utziko die lekua, nazioarteko kirol-prentsaren lehen orrialdeetan, eta laster batean ez bakarrik kirolezkoan.
es
En cuesti?n de un a?o, su nombre ha dejado de aparecer en peque?os caracteres a pie de columna en las rese?as de atletismo de los peri?dicos especializados para dar paso a sus fotograf?as en la portada de la prensa deportiva internacional, y al poco ya no s?lo deportiva.
fr
En un an, son nom a cess? de s'inscrire en petits caract?res et bas de colonne dans les br?ves d'athl?tisme des journaux sp?cialis?s pour laisser place ? ses photographies en une de la presse sportive internationale, et bient?t plus seulement sportive.
en
In one year, he has gone from a name in small type near the end of a column of athletics highlights in local papers to front-page photos in the international sports press, and soon the international press, period.
eu
Txapeldun handia esan ohi diogun horixe bihurtu da.
es
Se ha convertido en lo que se llama un gran campe?n.
fr
Il est devenu ce qu'on appelle un grand champion.
en
He has become what is called a great champion.
eu
Ezin saihestuzkoa da.
es
Su presencia es obligada.
fr
Il est in?vitable.
en
He is inescapable.
eu
Dagoeneko ez da iragartzen proba batean parte hartu behar duela; besterik gabe adierazten da, proba izan baino askoz lehenago, irabazi egingo duela.
es
Ni siquiera se anuncia en una prueba, tan s?lo se indica, tiempo antes de que se celebre, que ?l ser? el ganador.
fr
On n'annonce plus sa participation ? une ?preuve, on indique simplement, bien avant qu'elle ait lieu, qu'il va la remporter.
en
His participation in an event is no longer announced; his future triumph, long before the meet takes place, is simply proclaimed.
eu
Irabazteko aukerak hain ditu erabatekoak, etsigarria baita, zenbaitetan federazioek ez-desiragarritzat jotzeraino.
es
Sus posibilidades de victoria son tan absolutas que desanima a la gente, a tal punto que las federaciones rechazan su presencia.
fr
Ses chances de victoire sont ? ce point absolues qu'il est d?courageant, au point d'?tre parfois jug? ind?sirable par les f?d?rations.
en
His chances of victory are so absolute at this point that his participation in an event is discouraging, so discouraging that it's sometimes considered undesirable by sports federations.
eu
Atzerrian halako edo bestelako lasterketa baterako aurrez hitz eginik, behin baino gehiagotan gertatzen zaio partehartzea bertan behera uztea, bere ustezko nagusitasuna dela eta;
es
Propuesto para tal o cual carrera en el extranjero, en m?s de una ocasi?n se anula su participaci?n debido a su presumible superioridad, cosa que esas federaciones no ocultan.
fr
Pressenti pour telle ou telle course ? l'?tranger, il arrive que sa venue soit annul?e en raison de sa sup?riorit? pr?sum?e, ce que ces f?d?rations ne cachent pas.
en
His appearance at this or that meet abroad may wind up cancelled because of his presumed superiority, and the federations are frank about this.
eu
Nahiago genuke hemen ez izatea, aitortzen dute batzuek apalki, hutshutsean gure lasterkariak adoregabetu ez daitezen.
es
Preferir?amos que no participara, confiesan humildemente algunas, s?lo para que no se desmoralicen nuestros corredores.
fr
On pr?f?rerait qu'il ne soit pas l?, avouent humblement certaines, juste pour ne pas d?moraliser nos coureurs.
en
We'd prefer that he not attend, some of them humbly admit, just to avoid demoralizing our runners.
eu
Edo, askoz zuriago baiesten dute beste batzuek, haren presentziak ez lieke inolako ekarpenik egingo gure kros-lasterkariei teknikaren ikuspuntutik.
es
Otros alegan m?s hip?critamente que su presencia no aportar?a nada desde un punto de vista t?cnico a sus corredores.
fr
Ou, pr?tendent plus hypocritement d'autres, sa pr?sence n'apporterait rien ? nos crossmen du point de vue technique.
en
Or others announce, more hypocritically, He would bring nothing to our cross country runners from the standpoint of technique.
eu
Sendagileak ere tartean sartzen dira: aspalditik dute kondenaturik, sen onaren kaltetan korritzen duela aitzakia.
es
Incluso los m?dicos, que lo han condenado hace tiempo so pretexto de que corre de modo insensato, se inmiscuyen en el asunto.
fr
M?me les m?decins s'en m?lent, qui l'ont condamn? depuis longtemps sous le pr?texte qu'il court en d?pit du bon sens.
en
Even the doctors get involved, having long criticized him on the pretext that he runs completely counter to all common sense.
eu
Burua astintzen dute, iragartzen diotela, handik bi urtera, edozein unetan azken hatsa ematen ikustea espero dutela.
es
Menean la cabeza anunciando que, desde hace dos a?os, esperan verlo expirar en cualquier instante.
fr
Ils hochent la t?te en pronostiquant que, depuis deux ans, ils s'attendent ? le voir expirer ? chaque instant.
en
Shaking their heads, they opine that for two years now, they've been waiting for him to expire at any moment.
eu
Haien ustez, halako fenomeno bat, bere burua benetan hiltzen duena, ezin izan daiteke iraupen laburrekoa baino.
es
A su entender, semejante fen?meno, que en realidad se est? asesinando a s? mismo, no puede durar mucho.
fr
Selon eux un tel ph?nom?ne, qui s'assassine en v?rit?, ne saurait ?tre que de courte dur?e.
en
According to them such a phenomenon, who is essentially committing suicide, cannot last long.
eu
Medikuek nahi dutena esaten dute, komentatzen du Emilek bare-bare, baina nik ez ditut maite.
es
Los doctores pueden decir lo que les d? la gana, comenta apaciblemente Emil, pero a m? no me gustan.
fr
Les docteurs disent ce qu'ils veulent, commente ?mile paisiblement, mais moi je ne les aime pas.
en
The doctors can say what they want, remarks Emil calmly, but personally I'm not fond of them.
eu
Gaixoak sendatzeko daude, ez nire moduko mutilak.
es
Sirven para cuidar enfermos, no a muchachos como yo.
fr
Ils sont faits pour soigner les malades, pas des gar?ons dans mon genre.
en
They're supposed to take care of sick people, not guys like myself.
eu
Nire medikua, neu naiz.
es
Yo soy mi propio m?dico.
fr
Mon propre m?decin, c'est moi.
en
The only doctor I listen to is me.
eu
Egunkariak pozez jabetzen dira eztabaida horretaz, urrezko gaia aurkiturik:
es
Los peri?dicos se adue?an gozosos del debate, que es una mina para ellos.
fr
Les journaux s'emparent avec joie de ce d?bat, trouvant le sujet en or :
en
The newspapers gleefully take up this debate, which proves a gold mine for them.
eu
Emil desafioka ari al da sendagile-kidegoarekin?
es
?Desaf?a Emil al cuerpo m?dico?
fr
?mile d?fie-t-il le corps m?dical ?
en
Is Emil defying the medical establishment?
eu
Emilek eutsi egingo al dio?
es
?Aguantar? Emil?
fr
?mile tiendra-t-il ?
en
Will Emil keep going?
eu
Emilek ez al du gehiegi korritzen?
es
?No corre demasiado Emil?
fr
?mile ne court-il pas trop ?
en
Isn't Emil running too much?
eu
Hasi egiten da, nolanahi ere, bere pertsonaren inguruko fanatismo bat sortzen; ehunka eskutitz jasotzen ditu, posta-zaku osotan, autografo edo aholku eskaerak, argazkiak eskaintza idazteko, ezkontza-proposamenak; eta izengoiti bat irabazten du.
es
Comoquiera que sea, comienza a crear un fanatismo en torno a su persona, recibe cientos de cartas por sacos postales enteros, peticiones de aut?grafos o de consejos, fotos dedicadas, propuestas de matrimonio, y se ha ganado un apodo.
fr
Il commence ? cr?er en tout cas un fanatisme autour de sa personne, re?oit des centaines de lettres par sacs postaux entiers, demandes d'autographes ou de conseils, photos ? d?dicacer, propositions de mariage et il a gagn? un surnom.
en
He is becoming the center of fanatical interest and receives whole post-office sacks of hundreds of letters, requests for autographs or advice, with photos for dedications and proposals of marriage. He has earned a nickname:
eu
Lokomotorra.
es
La Locomotora.
fr
La Locomotive.
en
the Locomotive.
eu
Dena ondo doa.
es
Todo va bien.
fr
Tout va bien.
en
Things are going just fine.
eu
Dena ez doa gaizki, bat-batean, Txekoslovakiako erregimenarentzat; gerraren eta Pragako kolpearen ostean bloke sozialistara pasea, laster hasten da Emil propaganda-tresna bikaintzat ikusten.
es
Todo no va mal, de rebote, para el r?gimen checoslovaco, traspasado despu?s de la guerra y del golpe de Praga al bloque socialista, y que comienza a ver en Emil un espl?ndido instrumento de propaganda.
fr
Tout ne va pas mal, du coup, pour le r?gime tch?coslovaque, pass? apr?s la guerre puis le coup de Prague dans le bloc socialiste, et qui se met ? voir en ?mile un splendide ustensile de propagande.
en
Result: things aren't going too badly for the Czech regime, which after the war has moved into the Socialist Bloc via the Prague Coup and now begins to see Emil as a splendid propaganda tool.
eu
Bera dute diplomatikorik onena, enbaxadorerik eraginkorrena; estatu-atleta bihurtzen da.
es
Es su mejor diplom?tico, el embajador m?s eficaz, se ha convertido en un atleta de Estado.
fr
Il en est le meilleur diplomate, le plus efficace ambassadeur, il est devenu un athl?te d'Etat.
en
Of that ilk he is the best diplomat, the most effective ambassador;
eu
Eliteko langileek bezala, estatus berezia, kondekorazioak eta abantailak izateko eskubidea duten horietakoa.
es
De esos a los que, como a los trabajadores de ?lite, se les conceden un estatuto especial, condecoraciones y privilegios.
fr
De ceux qui, comme les travailleurs d'?lite, ont droit ? un statut sp?cial, des d?corations et des avantages.
en
he has become an Athlete of the State, one of those who, like elite workers, are awarded special status, honors, and advantages.
eu
Arlo zibilean, aukera dute eslei dakien landetxe bat, dominak, ohorezko postu bat ehungintzan, adibidez, edo metalurgian.
es
En la vida civil, ?stos pueden recibir un chalet, medallas, un puesto honor?fico en la industria textil, por ejemplo, o en la metal?rgica.
fr
Dans le civil, ceux-ci peuvent se voir attribuer une villa, des m?dailles, un poste honorifique dans le textile, par exemple, ou dans la m?tallurgie.
en
In civilian life, such celebrities may receive villas, medals, an honorary position in metallurgy or the textile industry, for example.
eu
Emil, militarra izanik, graduz gradu goratzen dute, bizkitartean bere jarduerak kirolean fokaturik segitzen duelarik.
es
A Emil, que es militar, ir?n ascendi?ndolo de grado en grado, si bien su actividad sigue centrada en el deporte.
fr
Pour ?mile qui est militaire, cela va se passer en promotion de grade en grade, cependant que son activit? reste centr?e sur le sport.
en
Emil, who is in the military, will be promoted to ever-higher rank, while his activities will remain centered on sports.
eu
Beraz, oso ondo zainduko dute.
es
En una palabra, van a tenerlo en palmitas.
fr
Donc on va bien s'occuper de lui.
en
So he'll be well taken care of.
eu
Armadan eusten diote, gustuko duenez gero, baina prestaketarako egoera ezin hobea eskainiz eta, aldi berean, sarjentu soil bat izatetik, berehala ikusiko dugu tankeetako teniente izendaturik. Milovice-ko garnizioan, teniente berriak soldadugaien entrenamendua zuzentzeko ardura dauka;
es
Huelga decir que lo mantienen en el ej?rcito, que por lo dem?s a ?l le gusta, pero ofreci?ndole condiciones ideales de preparaci?n y, al propio tiempo, de simple sargento que era, se le asciende r?pidamente a teniente en el cuerpo de carros de asalto.
fr
On le garde ?videmment dans l'arm?e, d'autant que ?a lui pla?t, mais en lui offrant des conditions id?ales de pr?paration et, du m?me pas, de simple sergent qu'il ?tait, le voici rapidement nomm? lieutenant dans les chars d'assaut.
en
They're keeping him in the army, obviously, which he likes anyway, while offering him ideal training opportunities, and so, taking advancement too in stride, this simple sergeant rapidly becomes a lieutenant in the tank corps.
eu
prentsak segurtatzen du lan hori ez dela sinekura bat; eta zehazten du, legenda adibideekin argitze aldera, posta militarra, iluntzero, oinez garraiatzen duela munduko lasterkaririk onenak. Jakina, bere ohiko entrenamenduaren kalterik gabe:
es
En su guarnici?n de Milovice, al nuevo teniente se le encomienda dirigir el entrenamiento de los reclutas, cometido del que la prensa asegura que no es una prebenda, precisando para ilustrar su leyenda que el correo militar lo transporta todas las noches a pie el mejor corredor del mundo.
fr
Dans sa garnison de Milovice, le nouveau lieutenant est charg? de diriger l'entra?nement des recrues, t?che dont la presse assure qu'elle n'est pas une sin?cure, pr?cisant pour enluminer sa l?gende que, tous les soirs, le courrier militaire est transport? ? pied par le plus grand coureur du monde.
en
In his garrison at Milovice, the new lieutenant is in charge of training the recruits, a duty the press insists is not a sinecure, burnishing Emil's legend with the news that every evening, the military mail is delivered on foot by the greatest runner in the world.
eu
askotariko eremuetan, batzuetan landa-uniformea jantzita, Emilek oso maite baitu elur gainean arrapaladan ibiltzea, ekipamenduko botatzar astun-astunak kendu gabe.
es
Sin menoscabo, claro est?, de su entrenamiento habitual en terreno variado, a veces en uniforme de campa?a, pues a Emil le encanta galopar por la nieve con las gruesas y pesadas botas de su equipo.
fr
Sans pr?judice, bien entendu, de son entra?nement ordinaire en terrain vari?, parfois en tenue de campagne car ?mile aime bien ?a, galoper dans la neige en gardant les grosses bottes bien lourdes de son ?quipement.
en
Which naturally does not interfere with his regular exercise runs over varied terrain, sometimes in field dress because he likes that, galloping through the snow still wearing his big heavy army boots.
eu
Korri ezazu hogei kilometro botak jantzita, gomendatzen du atsegin, eta gero, pistaren gainean, oinetako arinak janzten dituzunean, ezin duzu imajinatu nola aldatzen den guztia.
es
Corred veinte kil?metros con ellas, gusta de prescribir, y luego en la pista, cuando os pong?is calzado ligero, no pod?is imaginar c?mo se nota la diferencia.
fr
Courez donc vingt kilom?tres avec elles, se pla?t-il ? prescrire, et ensuite, sur la piste, quand vous mettrez des chaussures l?g?res, vous n'imaginez pas comme ?a change tout.
en
Try running twenty kilometers in those things, he likes to suggest, and later, on the track, when you slip into light shoes, you can't imagine how that changes everything.
eu
Ikuspegi berari jarraiki, aretoan entrenatzen denean, arduraz, pisuak jartzen ditu orkatiletan, flexioak bata bestearekin kateatzeko.
es
En esa misma perspectiva, cuando entrena en el gimnasio, se fija unas pesas en los tobillos a la hora de realizar las flexiones.
fr
C'est dans la m?me perspective que, lorsqu'il s'entra?ne en salle, il prend soin de fixer des poids ? ses chevilles pour encha?ner les flexions.
en
For the same reason, when he trains indoors, he's careful to use ankle weights to work the muscles harder.
eu
Kontuak halaxe jarraitzen du, Emil nonahi dago, nazioarteko bilerekin hasi: Haga, Aljer, Stockholm, Paris, Helsinki-non, azkenik, baso sakonetako lasterkaria gainditzen baitu-, eta lurralde mailako atletismo-topaketa soiletaraino, esate baterako Zlingo hau, ekain batez, zeinean gustuko neska bat ikusten duen. Esan beharra daukat guztiz ondo dagoela:
es
As? siguen las cosas, Emil est? en todas partes, desde las competiciones internacionales-La Haya, Argel, Estocolmo, Par?s, Helsinki, donde vence al corredor de los bosques profundos-hasta los simples encuentros de atletismo de provincias como por ejemplo el de Zlin, un mes de junio, donde ve a una muchacha que le gusta.
fr
?a continue comme ?a, ?mile est partout, des rencontres internationales-La Haye, Alger, Stockholm, Paris, Helsinki o? il bat enfin le coureur des for?ts profondes-aux simples meetings d'athl?tisme de province comme par exemple celui de Zlin, un mois de juin, o? il aper?oit une fille qui lui pla?t.
en
This continues: Emil is everywhere, from international meets-The Hague, Algiers, Stockholm, Paris, Helsinki (where he finally beats the runner of the deep forests)-to simple provincial athletic events like the one in Zl?n, one June day, where he notices a girl he likes.
eu
oso polita da, luzea eta liraina, ile motz gaztaina-kolorea du, begirada gris argia, irribarre eder kementsu eta eztia eta, gainera, xabalina jaurtitzen du.
es
Debo decir que la muchacha es estupenda, muy guapa, alta y delgada, pelo casta?o corto, mirada gris claro, hermosa sonrisa en?rgica y dulce, y adem?s es lanzadora de jabalina.
fr
Je dois dire qu'elle est tout ? fait bien, tr?s jolie, grande et mince, cheveux ch?tains courts, regard gris clair, beau sourire ?nergique et doux, et en plus elle lance le javelot.
en
I must say that she's perfectly nice, very pretty, tall and slender, with short chestnut-brown hair, light gray eyes, a quick, sweet smile, and she throws the javelin, besides.
eu
batetik, neskaren izena Dana dela; bestetik, bere koronelaren alaba dela.
es
Emil se informa un poco y se entera de dos cosas, primero de que se llama Dana, segundo de que es hija de su coronel.
fr
?mile se renseigne un peu et apprend deux choses, d'abord qu'elle se pr?nomme Dana, ensuite qu'elle est la fille de son colonel.
en
Emil asks around a little and learns two things:
eu
Koronel-alabak eta haren xabalinak neskaren errekor pertsonala hobetu berri dutenez, Emilek, erne, aukera ezin hobea ikusten du.
es
Comoquiera que esa hija de coronel y su jabalina acaban de mejorar su r?cord personal en la pista de Zlin, Emil, sagazmente, ve que se le presenta la ocasi?n ideal.
fr
Comme cette fille de colonel et son javelot viennent d'am?liorer leur record personnel sur la piste de Zlin, ?mile avis? voit l? l'occasion id?ale.
en
first that her name is Dana, and second that she's the daughter of his commanding officer.
eu
Arrapaladan lore-sorta bat erostera joan, eta zoriontzera abiatzen da.
es
Corre a comprar un ramo de flores y acude a felicitarla.
fr
Il fonce acheter un bouquet de fleurs et s'en va la congratuler.
en
Since this colonel's daughter and her javelin have just improved their personal record on the track at Zl?n, Emil shrewdly spots this as the ideal occasion, dashing off to buy a bouquet of flowers with which to tender his congratulations.
eu
Berriketan egiten dute eta, handik egun batzuetara, Danak du bera zoriontzera hurbiltzeko txanda.
es
Conversan y, a los pocos d?as, cuando ?l bate de nuevo uno de sus propios r?cords, le toca a Dana ir a felicitarlo.
fr
On cause et, quelques jours plus tard, quand il doit battre encore un de ses propres records, c'est au tour de Dana de venir lui faire son compliment.
en
They chat and, a few days later, when he has a go at yet another of his own records, it's Dana's turn to come compliment him.
eu
Berriketan egiten dute ostera eta, berri-berriketan, ohartzen dira irailaren 19 berean jaio zirela biak, hain zuzen ere adin bera dutela, hain hurbil non neska Emil baino sei ordu nagusiagoa baita.
es
Conversan de nuevo y, al hilo de la conversaci?n, reparan en que han nacido el mismo 19 de septiembre, aunque ella tiene seis horas m?s.
fr
On cause encore et, en causant, on s'aper?oit qu'on est n?s le m?me 19 septembre, qu'on a pr?cis?ment le m?me ?ge, ? ceci pr?s qu'elle a six heures de plus que lui.
en
They chat some more and, chatting, notice that they have the same birthday, September 19, and are exactly the same age, although she had a six-hour head start on him.
eu
Fenomeno hark liluraturik, eta Emilek han gelditzeko gogorik ez daukanez:
es
Como tal fen?meno les maravilla, y como Emil no quiere dejar as? las cosas, le dice al cabo de unos instantes a la muchacha:
fr
Comme on s'?merveille de ce ph?nom?ne, et comme ?mile n'a pas envie d'en rester l? :
en
Since they're amazed at this coincidence, and since Emil doesn't feel like leaving it at that, Listen, he says after a moment:
eu
Entzun, esaten dio une baten ondoren, ez gara hemendik aterako, errekor bat hautsi bakoitzean batak bestea zoriontzera etortzen bagara.
es
Escucha, vamos mal si tenemos que acudir a felicitarnos cada vez que uno de los dos bata un r?cord.
fr
?coute, lui dit-il au bout d'un moment, on ne va pas s'en sortir si on vient se f?liciter chaque fois qu'on bat un record.
en
we'll never see the end of it if we have to go congratulate each other every time we break a record.
