Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)
Heriotza La Fenicen, Donna Leon / Koro Navarro (Erein, 2010
)
eu
Fasinik indartsu igurtzi zituen eskuak, keinu hark zer esan erabakitzen lagunduko balio bezala.
es
Fasini se frot? las manos con viveza, como si el movimiento pudiera ayudarle a decidir qu? decir.
fr
Fasini se frotta vivement les mains, comme si ce geste pouvait l'aider ? d?cider de la meilleure mani?re de r?pondre.
en
Fasini rubbed his hands together briskly, as if the gesture would help him decide what to say.
eu
-Wellauer maisua...
es
-El maestro Wellauer ha sido...
fr
" Le maestro Wellauer a ?t?..., commen?a-t-il ;
en
'Maestro Wellauer has been . .
eu
-hasi zen, baina ez zuen esaldia bukatzeko modu asegarririk aurkitu.
es
-empez?, pero no encontr? una manera satisfactoria de terminar la frase.
fr
mais il ne trouva aucun moyen satisfaisant d'achever sa phrase.
en
.' he began, but he found no satisfactory way to finish the sentence.
eu
-galdetu zion sendagileak pazientzia galtzen hasita.
es
-pregunt? la doctora con impaciencia.
fr
-Il est malade ? s'impatienta le m?decin.
en
'Is he sick?' asked the doctor impatiently.
eu
-Ez, ez dago ondoezik-esan zuen Fasinik, eta hitzik gabe geratu zen. Eskuak elkarren kontra igurztera jo zuen ostera ere.
es
-No, no, enfermo, no-dijo Fasini, que otra vez se qued? sin palabras y volvi? a frotarse las manos.
fr
-Non, non, il n'est pas malade ", dit Fasini, de nouveau ? court de mots.
en
'No, no, he's not sick,' Fasini said, and then words left him.
eu
-Hoberena ikustea izango da nik uste-esan zuen sendagileak, galdera-doinuan-.
es
-Quiz? sea preferible que lo vea-dijo la mujer en tono de interrogaci?n-.
fr
Il se remit ? se frotter les mains. " Il vaudrait peut-?tre mieux que je le voie, non ?
en
He returned to rubbing his hands together. 'Perhaps I had better see him,' she said, making it a question.
eu
Hemen al da, antzokian?
es
?Est? en el teatro?
fr
Est-il encore dans le th??tre ?
en
'Is he here in the theater?'
eu
-Beste norabait eraman al dute? -galdetu zuen emakumeak, Fasinik hitz egiteko gauza ez zela jarraitzen baitzuen.
es
Como Fasini siguiera mudo, ella pregunt?: -?Lo han llevado a alg?n otro sitio?
fr
" Comme Fasini paraissait toujours incapable de parler, elle reprit :
en
When Fasini continued incapable of speech, she asked, 'Has he been taken somewhere else?'
eu
Galdera hark adorea eman zion gerenteari.
es
Esto fue el acicate que necesitaba el gerente.
fr
La question mit fin ? sa paralysie.
en
This prodded the director.
eu
-Ez, ez.
es
-No, no.
fr
" Non, non, il est dans sa loge.
en
'No, no.
eu
Aldagelan dago. -Orduan, hobe dugu hara joatea, ezta?
es
Est? en el camerino. -Entonces vale m?s que entremos, ?no?
fr
-Dans ce cas, nous ferions mieux d'y aller, il me semble.
en
He's in the dressing room.' 'Then hadn't we better go there?'
eu
-Bai, jakina-pozik zen gizona iradokizun harekin.
es
-S?, naturalmente, doctora-convino ?l, alegr?ndose por la sugerencia.
fr
-Oui, bien s?r, docteur.
en
'Yes, of course, Doctor,' he agreed, glad of the suggestion.
eu
Lehendabizi eskuinaldera gidatu zuen sendagilea, atzean utzi zituzten gero piano bat eta oihal berde ilun batez estalia zegoen harpa bat, eta korridore estu batera heldu ziren.
es
La condujo hacia la derecha, donde hab?a un piano de cola y un arpa cubierta con una funda de un verde desva?do, y a lo largo de un estrecho corredor.
fr
" Il paraissait soulag? de cette suggestion. Il l'entra?na sur la droite ;
en
He led her off to the right, past a grand piano and a harp draped with a dull green dust cover, down a narrow corridor.
eu
Gerentea korridorearen bukaeran gelditu zen, ate itxi baten aurrean.
es
Al llegar al fondo, frente a una puerta cerrada, se detuvo.
fr
ils pass?rent ? c?t? d'un piano ? queue et d'une harpe dissimul?e sous une housse vert sombre avant de s'engager dans un corridor ?troit.
en
He stopped at the end, before a closed door.
eu
Gizon altu bat zegoen atearen parean.
es
Delante de la puerta hab?a un hombre alto.
fr
Il alla jusqu'au bout et s'arr?ta devant une porte devant laquelle se tenait un homme de haute taille.
en
A tall man stood in front of it.
eu
-Matteo-hasi zen Fasini, sendagilearengana jiratuz-, honako hau, zera...
es
-Matteo-empez? Fasini, mirando a la mujer-, la doctora...
fr
" Matteo, commen?a-t-il, se tournant vers le m?decin, voici le docteur...
en
'Matteo,' Fasini began, turning back toward the doctor. 'This is Doctor-'
eu
-Zorzi doktorea-eskaini zion labur-labur emakumeak.
es
-Zorzi-dijo ella escuetamente.
fr
-Zorzi ", dit-elle obligeamment.
en
'Zorzi,' she supplied curtly.
eu
Ez zirudien hura oso une egokia zenik aurkezpen formalak egiten hasteko.
es
No era momento para presentaciones formales.
fr
Pour des mondanit?s, le moment paraissait particuli?rement mal choisi.
en
This hardly seemed a time for formal introductions.
eu
Bere nagusia eta sendagilea zela zioten beste pertsona bat iritsita, Matteo, Fasiniren laguntzailea, berehala zen atetik alde egiteko prest.
es
A la llegada de su superior y de una persona a la que se daba el t?tulo de doctora, a Matteo le falt? tiempo para retirarse de la puerta.
fr
? l'arriv?e de son sup?rieur et de quelqu'un qui, lui disait-on, ?tait m?decin, Matteo, l'assistant du chef de plateau, fut trop heureux de s'?carter de la porte.
en
At the arrival of his superior and someone he was told was a doctor, Matteo, the assistant stage manager, was all too eager to step away from the door.
eu
Fasini haren aurretik igaro zen, atea erdizka zabaldu, atzera begiratu eta bere aurretik utzi zion sendagileari gelan sartzen.
es
Fasini se adelant?, entreabri? la puerta, se volvi? a mirar por encima del hombro e invit? a la doctora a precederle al interior de la peque?a habitaci?n.
fr
Fasini passa devant lui, entrouvrit le battant, regarda par-dessus son ?paule et laissa le m?decin le pr?c?der dans la petite pi?ce.
en
Fasini moved past him, pulled the door half open, looked back over his shoulder, then allowed the doctor to precede him into the small room.
eu
Heriotzak desitxuratua zegoen, gelaren erdian, besaulkiaren gainean erorita zegoen gizonaren begitartea.
es
La muerte hab?a desfigurado las facciones del hombre que estaba ca?do sobre el sill?n situado en el centro del camerino.
fr
La mort avait d?form? les traits de l'homme qui se trouvait effondr? dans un fauteuil, au milieu de la pi?ce.
en
Death had distorted the features of the man who was slumped across the easy chair at the center of the room.
eu
Begiek ezerezera begiratzen zuten;
es
Ten?a los ojos muy abiertos al vac?o y un rictus feroz en los labios.
fr
Son regard fixait le n?ant ; ses l?vres ?taient retrouss?es sur une grimace f?roce.
en
His eyes stared out at nothingness; his lips were pulled back in a fierce grimace.
eu
ezpainak keinu latz batean zabalduak zeuzkan.
es
El cuerpo estaba ladeado y la cabeza, hundida en el respaldo.
fr
Le corps ?tait fortement inclin? d'un c?t?, la t?te renvers?e contre le dossier.
en
His body canted heavily to one side, head thrust against the chair back.
eu
Gorputza alde batera okertua zegoen, burua besaulkiaren bizkarrean sartuta.
es
En la dura y reluciente pechera de la camisa hab?a un reguero oscuro.
fr
Une tra?n?e de liquide noir maculait le jabot empes? et brillant de sa chemise.
en
A trail of dark liquid stained the starched and gleaming front of his shirt.
eu
Likido-isuri ilun batek zikintzen zion alkandoraren papar almidoiztatu zuria.
es
Al principio, la doctora pens? que era sangre, pero, al adelantarse un paso m?s, m?s que ver, oli? el caf?.
fr
Un instant, le m?decin la prit pour du sang.
en
For a moment, the doctor thought it was blood.
eu
Sendagileak une batez isuri hura odola zela pentsatu zuen.
es
No menos peculiar era el olor que se mezclaba con el del caf?:
fr
Elle fit un pas de plus et sentit, plut?t qu'elle ne vit, qu'il s'agissait de caf?.
en
She took a step closer and smelled, rather than saw, that it was coffee.
eu
Gehiago inguratu eta ikusten zuenagatik baino gehiago usainagatik, kafea zela konturatu zen. Kafearekin nahastua zegoen usaina ere oso berezia zen, irakurtzetik bakarrik ezagutzen zuen almendrausain zorrotz mikatz bat.
es
un olor acre a almendras amargas que s?lo conoc?a por referencias. La doctora Zorzi hab?a visto mucha muerte, y no necesitaba buscar el pulso;
fr
L'ar?me qui se confondait avec celui du caf? ?tait ?galement caract?ristique : l'odeur acide d'amandes am?res dont on parlait dans les livres.
en
The scent that mingled with the coffee was equally distinctive, the cutting, sour almond smell she had only read about.
eu
Emakumea heriotza asko ikusia zen eta ez zuen gorputzean odol-taupadarik sumatzen ote zen begiratzen hasteko premiarik, baina halere hildakoaren kokots jasoaren azpian jarri zituen eskuineko behatzak. Ezer ere ez;
es
no obstante, puso los dedos de la mano derecha debajo de la mand?bula del muerto. Nada.
fr
Elle avait une telle exp?rience de la mort qu'elle n'avait pas besoin de consulter le pouls, mais elle n'en pla?a pas moins deux doigts sous le menton relev?.
en
She had seen so much of death that it was unnecessary for her to try to find his pulse, but she did place the fingers of her right hand under his upraised chin.
eu
baina larruazala oraindik ere beroa zegoela konturatu zen.
es
Pero la piel a?n estaba caliente.
fr
Rien. La peau, cependant, ?tait encore chaude.
en
Nothing, but she noticed that the skin was still warm.
eu
Gorputik pauso bat atzera egin eta ingurura begiratu zuen.
es
Dio un paso atr?s y mir? en derredor.
fr
Elle s'?carta et regarda autour d'elle.
en
She stepped back from the body and looked around.
eu
Gorpuaren parean, lurrean, katilu bat eta plater txiki bat zeuden, hain zuzen ere alkandoran behera isuritako kafea egondakoak.
es
En el suelo, delante del hombre, hab?a un platillo y la taza del caf? que hab?a manchado la camisa.
fr
Sur le sol, devant lui, gisait une soucoupe et la tasse ? caf? d'o? provenait la trace qui maculait sa chemise.
en
On the floor in front of him were a small saucer and the cup that had held the coffee that trailed down the front of his shirt.
eu
Sendagileak, belaunikatuta, katiluaren albo baten kontra ipini zuen behatzen gaina, baina hotza zegoen.
es
Se arrodill?, arrim? el dorso de los dedos al costado de la taza y la not? fr?a.
fr
Elle s'agenouilla et effleura la tasse du dos des doigts, mais elle ?tait froide.
en
She knelt and placed the back of her fingers against the side of the cup, but it was cold to the touch.
eu
Altxatuz, ate ondoan zeuden bi gizonei mintzatu zitzaien; pozik ziren biak sendagileari uzten ziotelako heriotzaren ardura.
es
La mujer se irgui? y mir? a los dos hombres, que se hab?an quedado en la puerta, contentos de que fuera ella quien se las hubiera con el muerto.
fr
Elle se leva et s'adressa aux deux hommes qui se tenaient ? c?t? de la porte, trop soulag?s de la laisser se livrer ? ces v?rifications.
en
Rising, she spoke to the two men who stood near the door, content to leave her to the business of death.
eu
-Deitu diozue poliziari?
es
-?Han avisado a la polic?a?
fr
" Avez-vous appel? la police ?
en
'Have you called the police?' she asked.
eu
-galdetu zien.
es
-pregunt?.
fr
-Oui, oui, balbutia Fasini, sans avoir vraiment ?cout? la question.
en
'Yes, yes,' Fasini muttered, not really hearing her question.
eu
-Bai, bai-esan zuen Fasinik ahopetik, galdera egiaz entzun gabe ordea. -Signore-esan zuen sendagileak, argi eta ahots ozenez hitz eginez, esan behar zuena ondo entzun zezaten-. Nik hemen ezin dut ezer ere egin.
es
-S?, s?-musit? Fasini, sin haber o?do realmente la pregunta. -Signore-dijo ella entonces, hablando despacio y en voz lo bastante alta como para hacerse o?r con claridad-, yo nada puedo hacer.
fr
-Monsieur, reprit-elle en ?levant la voix de mani?re ? ce qu'il soit bien oblig? de l'entendre, je ne peux rien faire de plus.
en
'Signore,' she said, speaking clearly and raising her voice so that there could be no question of his hearing her. 'There's nothing I can do here.
eu
Hau poliziari dagokio.
es
Esto es asunto de la polic?a.
fr
Ce probl?me rel?ve de la police.
en
This is a matter for the police.
eu
Deitu diozue?
es
?Los han avisado?
fr
L'avez-vous appel?e ?
en
Have you called them?'
eu
-Bai-esan zuen Fasinik berriz ere, baina emakumeak esan zuena entzun edo ulertu zuenik adierazi gabe hala ere.
es
-S?-repiti? el gerente, pero segu?a sin dar se?ales de haber entendido sus palabras.
fr
-Oui ", r?p?ta-t-il, sans cependant donner l'impression qu'il avait entendu ou compris ce qu'elle venait de dire.
en
'Yes,' he repeated, but he still gave no sign that he had heard or understood what she said.
eu
Hantxe jarraitzen zuen gizon hilari begira-begira, ikusten zuenaren izugarrikeriaz eta eskandaluaz jabetzeko eginahalean.
es
Miraba fijamente al muerto, tratando de medir el horror de lo que ve?a, la magnitud del esc?ndalo.
fr
Il contemplait fixement le mort, essayant de mesurer l'horreur, ou le caract?re scandaleux, de ce qu'il voyait.
en
He stood staring down at the dead man, trying to grasp the horror, and the scandal, of what he saw.
eu
Bat-batean sendagilea Fasiniren ondotik igaro eta korridorera atera zen.
es
Apart?ndolo bruscamente de un empuj?n, la mujer sali? al pasillo.
fr
Abruptement, le m?decin fon?a vers la porte, bousculant l'homme au passage, et sortit de la pi?ce.
en
Abruptly the doctor pushed her way past him and out into the corridor.
eu
Laguntzailea atzetik joan zitzaion.
es
El ayudante del gerente la sigui?.
fr
L'assistant chef de plateau la suivit.
en
The assistant stage manager followed her.
eu
-Deitu poliziari-agindu zion.
es
-Llame a la polic?a-orden? ella.
fr
" Appelez la police ", lui ordonna-t-elle.
en
'Call the police,' she commanded him.
eu
Buruaz baietz eginez, agindutakoa betetzera abiatu zenean, emakumea sakelan bila hasi zen, atera zuen han utzitako zigarreta, behatzen artean estutu eta piztu egin zuen.
es
Cuando el hombre, despu?s de mover la cabeza afirmativamente, se alej?, ella se meti? la mano en el bolsillo, en busca del cigarrillo, lo enderez? y lo encendi?.
fr
L'assistant acquies?a et une fois qu'il fut parti t?l?phoner, elle mit la main dans la poche, retrouva la cigarette qu'elle y avait laiss? tomber, lui rendit sa forme et l'alluma.
en
When he nodded and moved off to do as she had ordered, she reached into her pocket for the cigarette she had dropped there, fingered it back into shape, and lit it.
eu
Kea ondo barneratuta, erlojuari begiratu zion.
es
Aspir? el humo profundamente y mir? el reloj.
fr
Puis elle aspira une grande bouff?e et consulta sa montre.
en
She pulled in a deep breath of smoke and glanced down at her watch.
eu
Mickeyren ezkerreko eskua hamarrak eta hamaikak artean zegoen, eta eskuina zazpitan puntu-puntuan.
es
La mano izquierda de Mickey estaba entre el diez y el once y la derecha, en el siete.
fr
L'aiguille (la main gauche de Mickey) se tenait entre dix et onze, la main droite juste sur sept.
en
Mickey's left hand stood between the ten and the eleven, and his right was just on seven.
eu
Paretaren kontra bermatu eta poliziaren zain geratu zen.
es
La doctora se apoy? en la pared y esper? la llegada de la polic?a.
fr
Elle s'adossa au mur et attendit l'arriv?e de la police.
en
She leaned back against the wall and waited for the police to arrive.
eu
es
fr
en
eu
2
es
CAP?TULO II
fr
On ?tait ? Venise :
en
CHAPTER TWO
eu
Hura Venezia zelarik, polizia barkuz etorri zen, argi urdina ababorreko kabinan ?ir?irka.
es
Como era Venecia, la polic?a lleg? en barco, y la luz azul parpadeaba en el techo de la cabina.
fr
les policiers arriv?rent donc en bateau, un gyrophare bleu scintillant ? l'avant de la cabine.
en
Because this was Venice, the police came by boat, blue light flashing on the forward cabin.
eu
Barkua antzokiaren atzeko kanal txikian gelditu zen eta lau gizon atera ziren bertatik, hiru uniforme urdinez eta bat zibilez jantzia.
es
La embarcaci?n atrac? en el peque?o canal que discurr?a por detr?s del teatro y de ella desembarcaron cuatro hombres, tres con uniforme azul y uno de paisano.
fr
Ils se rang?rent ? quai dans le canal ?troit, derri?re le th??tre. Quatre hommes en descendirent, trois en uniforme, un en civil.
en
They pulled up at the side of the small canal behind the theater, and four men got out, three in blue uniform and one in civilian clothes.
